Chim, lợn và muỗi: Nguyên nhân chính gây bệnh viêm não Nhật Bản
Lợn và chim là những ổ chứa vi rút viêm não Nhật Bản. Muỗi là trung gian truyền bệnh hút m.áu động vật có chứa vi rút rồi truyền cho người khi đốt.
Muỗi Culex Tritaeniorhynchus – trung gian truyền bệnh viêm não Nhật Bản.
Cục Y tế dự phòng (Bộ Y) tế cho biết: Bệnh viêm não Nhật Bản là bệnh truyền nhiễm cấp tính do muỗi truyền. Bệnh lưu hành quanh năm và gây dịch trong mùa hè, thường gặp ở trẻ dưới 15 t.uổi.
Theo đó, chim là vật chủ quan trọng chứa virút viêm não Nhật Bản. Người ta phân lập được virút viêm não Nhật Bản từ nội tạng của chim hoang dã (chim liếu điếu, và một số loại chim khác), chim mang virút huyết kéo dài nhưng lại không biểu hiện bệnh, và nguồn lây nhiễm cho các loài muỗi trong thiên nhiên. Loài chim thiên di có thể lây truyền virút từ vùng này qua vùng khác.
Vòng đời của virút viêm não Nhật Bản.
Video đang HOT
Qua điều tra giám sát về huyết thanh, hầu hết gia súc gần người như trâu bò, dê, cừu, chó, đều có thể nhiễm virút viêm não Nhật Bản, nhưng chỉ có heo (lợn), ngựa có biểu hiện bệnh, như viêm não ở ngựa, virút có thể qua nhau, nhiễm bào thai ở heo nái và gây thai c.hết, hoặc xẩy thai.
Tuy nhiên chỉ có heo là nguồn nhiễm virút huyết quan trọng truyền cho muỗi vì: Heo đẻ được nhiều lứa, tạo ra số lượng một quần thể heo cảm nhiễm mới. Luân chuyển thường xuyên mỗi 6 – 8 tháng. Chỉ số heo nhiễm virút trong tự nhiên cao hơn tất cá gia súc khác. Nhiễm virút m.áu ở heo thường cao nên dễ truyền virút qua muỗi.
Sau khi hút m.áu động vật có nhiễm vi rút, muỗi tìm nơi trú ẩn tiêu m.áu. Vi rút nhân lên trong cơ thể muỗi trong vài ngày (tối đa 14 ngày) thì đủ khả năng truyền bệnh, nếu muỗi đốt hút m.áu người. Muỗi cái bị nhiễm virut Viêm não Nhật Bản có khả năng truyền bệnh suốt đời, và có thể truyền virut sang thế hệ sau qua trứng.
Virut thường phát triển nhanh trong cơ thể muỗi ở 27 – 30 độ C. Nếu dưới 20 độ C thì sự phát triển của virut dừng lại. Đó cũng là lý do tại sao bệnh thường xảy ra từ tháng 4 – 9 và đỉnh cao là vào tháng 6, tháng 7.
Ngày nay, người ta đã phát hiện được virút viêm não Nhật Bản ở 30 loài muỗi khác nhau thuộc 5 họ Culex, Anopheles, Aedes, Mansoni va Amergeres, trong đó có 2 loại C. Tritae, C. vishnui và vật chủ trung gian có khả năng truyền bệnh cao.
Nhiều nghiên cứu đã khẳng định muỗi Culex Tritaeniorhynchus là vật chủ trung gian chính lan truyền virút viêm não Nhật Bản tại Việt Nam. C. Tritae sinh sản tại mương máng, đồng ruộng ngập nước, về đêm muỗi cái ưa hút m.áu động vật có xương sống như gia súc, chim và cả người, sau đó bay tản phát đi xa.
Muỗi hút m.áu động vật là heo, chim trong thời kỳ nhiễm virút huyết, virút nhân lên trong muỗi với hiệu giá cao, sau đó có khả năng truyền bệnh suốt đời và có thể truyền virút sang thế hệ sau qua trứng.
Hà Nội: Ca mắc bệnh viêm não Nhật Bản cao nhất nước
Theo báo cáo của Bệnh viện Nhi Trung Ương, đến ngày 30/6 bệnh viện đã tiếp nhận 46 ca viêm não Nhật Bản tại 18 tỉnh, thành khu vực miền Bắc.
Số ca mắc nhiều nhất tại Hà Nội với 15 bệnh nhân, sau đó là Hải Dương 5 ca bệnh, các tỉnh khác ghi nhận từ 1-3 trường hợp. Số trường hợp mắc chủ yếu ở nhóm trẻ dưới 15 t.uổi chiếm gần 85%.
Theo đó, ngành y tế Hà Nội đang đề xuất sẽ mở rộng diện tiêm chủng vắcxin viêm não Nhật Bản miễn phí cho t.rẻ e.m tới 14 t.uổi. Đây là đề xuất hợp lý vì bệnh chủ yếu gặp ở trẻ dưới 15 t.uổi, nhưng vì không đủ vắcxin nên Chương trình tiêm chủng mở rộng mới chỉ áp dụng cho trẻ 1-5 t.uổi là nhóm nguy cơ mắc và biến chứng cao nhất.
Trong tháng 6 vừa qua, Hà Nội đã tiến hành 2 vòng tiêm cho trẻ từ 1-3 t.uổi với tổng số gần 170.000 mũi tiêm. Đợt tiêm vét tiếp theo sẽ gộp vào ngày tiêm thường xuyên 4 – 5/7.
Theo Giáo Dục Việt Nam
Cảnh giác viêm não Nhật Bản đang vào mùa
Theo các chuyên gia y tế, tháng 6 đến tháng 8 là mùa của bệnh viêm não Nhật Bản ở các tỉnh phía Bắc. Hiện một số bệnh viện đã ghi nhận các ca viêm não Nhật Bản.
Theo số liệu của Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), đến nay cả nước ghi nhận 280 trường hợp mắc viêm não, trong đó bao gồm cả viêm não Nhật Bản , 4 trường hợp đã t.ử v.ong.
Bệnh viêm não Nhật Bản là bệnh nhiễm vi rút viêm não Nhật Bản cấp tính làm tổn thương hệ thần kinh trung ương, có tỷ lệ để lại di chứng thần kinh và t.ử v.ong cao. Bệnh gặp chủ yếu ở t.rẻ e.m dưới 15 t.uổi, đặc biệt nhóm nguy cơ cao nhất là trẻ ở lứa t.uổi 2 - 6 (chiếm 75% tổng số trẻ mắc bệnh).
Sơ đồ lây truyền bệnh viêm não Nhật Bản
Theo Cục Y tế dự phòng, biểu hiện chính của bệnh là có sốt cao và kèm theo các triệu chứng liên quan đến tổn thương hệ thần kinh trung ương như: nhức đầu dữ dội, buồn nôn và nôn, cứng cổ, lú lẫn, co giật, đờ đẫn, hôn mê... trẻ nhỏ thóp phồng (nếu còn thóp), khóc tăng lên khi trẻ thay đổi tư thế hoặc gồng cứng người.
Hiện bệnh viêm não Nhật Bản chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, nhưng có thể phòng ngừa. Để phòng bệnh viêm não Nhật Bản, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo: Cần tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản B cho trẻ đầy đủ và đúng lịch: mũi 1 lúc trẻ được 1 t.uổi; mũi 2 sau mũi 1 từ 1 đến 2 tuần; mũi 3 cách mũi 2 là 1 năm. Sau đó cứ 3 - 4 năm tiêm nhắc lại một lần cho đến khi trẻ qua 15 t.uổi.
Bệnh viêm não Nhật Bản lây truyền qua muỗi đốt, vì vậy cần ngủ màn, mặc quần áo dài, dùng các chất xua đuổi côn trùng để phòng muỗi đốt; Thực hiện vệ sinh môi trường, vệ sinh khu chăn nuôi, phát quang bụi rậm, khơi thông hoặc lấp các cống rãnh, thường xuyên diệt muỗi, bọ gậy/lăng quăng.
Khi trẻ có dấu hiệu sốt cao cùng với các triệu chứng liên quan đến tổn thương hệ thần kinh trung ương cần phải đưa trẻ ngay đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Thei Vnmedia
Mắc bệnh viêm não Nhật Bản có thể t.ử v.ong Mắc bệnh viêm não Nhật Bản có thể gây biến chứng hôn mê sâu, mất phản xa, liệt, thậm chí t.ử v.ong. Bộ Y tế cho biết, từ đầu năm đến nay cả nước nước ghi nhận gần 260 ca viêm não; 4 trường hợp t.ử v.ong do viêm não Nhật Bản. Bộ Y tế dự báo, trong thời gian tới bệnh viêm...
