Chiến tranh công nghệ: Trung Quốc gặp khó khi Mỹ mở rộng phạm vi kiểm soát xuất khẩu
Các nhà phân tích cho biết, động lực tự cung tự cấp chất bán dẫn đầy tham vọng của Trung Quốc ngày càng trở nên khó khăn hơn.
Chiến tranh công nghệ: Trung Quốc gặp khó khi Mỹ mở rộng phạm vi kiểm soát xuất khẩu (Ảnh: SCMP)
Các nhà phân tích cho biết, động lực tự cung tự cấp chất bán dẫn đầy tham vọng của Trung Quốc ngày càng trở nên khó khăn hơn, sau khi Mỹ mở rộng phạm vi kiểm soát xuất khẩu.
Cục Công nghiệp và An ninh ( BIS), một cơ quan trực thuộc Bộ Thương mại Mỹ, vào ngày 7 tháng 10 đã triển khai các bản cập nhật nhằm hạn chế hơn nữa khả năng Trung Quốc có được chip điện toán tiên tiến, phát triển và bảo trì siêu máy tính cũng như sản xuất chip bán dẫn tiên tiến được sử dụng trong các ứng dụng quân sự, bao gồm vũ khí diện rộng.
Các bản cập nhật bổ sung những yêu cầu giấy phép mới cho các mặt hàng dự định cập bến các xưởng đúc chip tại Trung Quốc. Điều đó khiến nhiều cơ sở sản xuất chip ở Đại lục thuộc sở hữu của những công ty đa quốc gia phải quyết định theo từng trường hợp cụ thể.
Bà Arisa Liu, một nhà nghiên cứu bán dẫn cao cấp tại Viện Nghiên cứu Kinh tế Đài Loan cho biết: “Một vòng vây đang hình thành. Các biện pháp hạn chế tăng cường xuất khẩu công nghệ Mỹ nhằm đánh vào khả năng sản xuất siêu máy tính, AI và bán dẫn của Trung Quốc.”
Ngoài ra, Mỹ đang áp đặt các yêu cầu giấy phép mới nhằm xuất khẩu những mặt hàng vốn được sử dụng để phát triển hoặc sản xuất thiết bị phát triển bán dẫn cũng như những mặt hàng liên quan.
Khả năng tự cung tự cấp về chất bán dẫn của Trung Quốc dự kiến sẽ trở nên tồi tệ hơn theo các hạn chế xuất khẩu công nghệ mới nhất do Mỹ áp đặt, theo nhà nghiên cứu Liu.
Tác động của các hạn chế mới nhất có thể sẽ gây ra nhiều xáo trộn hơn trong ngành công nghiệp bán dẫn của Trung Quốc, tạo ra thách thức nghiêm trọng đối với các nhà lãnh đạo của Bắc Kinh về chương trình tự lực công nghệ cao của quốc gia này.
Vào ngày thứ Hai vừa qua, cổ phiếu của các nhà sản xuất chip lớn của Trung Quốc đã giảm. Semiconductor Manufacturing International Corp, lớn nhất Trung Quốc, mất 3,4% xuống còn 2,12 USD, trong khi Hua Hong Semiconductor giảm 9,6%.
Cổ phiếu của Naura Technology Group, nhà sản xuất thiết bị bán dẫn hàng đầu của Trung Quốc, đóng cửa giảm 10% xuống 250,56 nhân dân tệ (35,02 USD) tại Thâm Quyến vào hôm thứ Hai.
Video đang HOT
Các biện pháp trừng phạt của Mỹ đã “khiến toàn bộ ngành công nghiệp chip Trung Quốc cảm thấy ớn lạnh” vì Washington đang sử dụng công nghệ bán dẫn như một công cụ để ngăn chặn sự tiến bộ của Trung Quốc, Gu Wenjun, nhà phân tích trưởng tại công ty nghiên cứu ICwise cho biết.
Ông Gu nói: “Đây là những thách thức chưa từng có đối với ngành công nghiệp bán dẫn của Trung Quốc.”
BIS cũng cập nhật các chính sách liên quan đến Danh sách chưa xác minh (Unverified List) và danh sách đen xuất khẩu của Mỹ, vốn được gọi với cái tên chính thức là Danh sách Thực thể (Entity List). BIS sẽ thêm các bên vào Danh sách chưa xác minh 60 ngày sau khi yêu cầu kiểm tra.
Quy trình 60 ngày là một điều cần thiết để thêm các bên trong Unverified List vào Entity List bởi các cơ quan chính phủ nước sở tại cần có thời gian để xem xét.
Yangtze Memory Technologies Co ( YMTC) được cho là sẽ gặp khó khăn hơn khi mở rộng cơ sở khách hàng không phải tại Trung Quốc. YMTC – nhà sản xuất chip nhớ flash NAND hàng đầu Trung Quốc – cùng DK Laser và Beijing Naura Magnetoelectric Technology, là những cái tên điển hình trong số 31 thực thể gần đây được thêm vào Unverified List của Washington.
Các hạn chế mới nhất cũng mở rộng phạm vi của Quy tắc Sản phẩm Trực tiếp Nước ngoài của Mỹ nhằm bao gồm cả những mặt hàng như siêu máy tính.
Điều này dự kiến sẽ khiến 28 công ty công nghệ Trung Quốc được thêm vào danh sách đen thương mại của Washington từ năm 2015 đến năm 2021 gặp khó khăn hơn trong việc mua các mặt hàng do nước ngoài sản xuất có chứa công nghệ xuất xứ từ Mỹ.
Trong khi người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh mô tả những hạn chế mới nhất là phương tiện để Mỹ “duy trì quyền bá chủ công nghệ”, một số nhà phân tích kỳ vọng Bắc Kinh sẽ theo đuổi các nỗ lực vận động hành lang ở Washington.
Theo Woz Ahmed, Giám đốc điều hành tại công ty tư vấn Chilli Ventures, Trung Quốc dự kiến sẽ “khuyến khích các công ty Mỹ vận động hành lang chính quyền” sau cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm nay và trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ tiếp theo vào năm 2024.
Theo SCMP
Minh Quang
Chiến tranh công nghệ Mỹ-Trung leo thang, Bắc Kinh sẽ dựa vào đâu để trỗi dậy?
Để kìm hãm Trung Quốc phát triển và trỗi dậy, Mỹ đang tiến hành cuộc chiến tranh công nghệ với một loạt biện pháp kiềm chế, ngăn chặn khác nhau.
Vào đầu tháng 8, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ký "Chips and Science Act 2022" (Đạo luật Chip và Khoa học 2022, thường được gọi là "Luật Chip"); theo đó, Mỹ sẽ chi tổng cộng 280 tỉ USD để thu hút ngành sản xuất chip quay trở lại Hoa Kỳ; sau đó Bộ Thương mại Mỹ đã thông báo những gã khổng lồ chip AMD và Nvidia sẽ bị cấm xuất khẩu chip GPU cao cấp sang Trung Quốc. Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của điện toán đám mây, máy tính lượng tử, trí tuệ nhân tạo, xe điện tự lái của Trung Quốc và cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của vũ khí cao cấp và công nghiệp hàng không vũ trụ.
Một số người mô tả rằng cuộc chiến tranh công nghệ của Hoa Kỳ đang lặp lại màn kịch "Kế hoạch Chiến tranh giữa các vì sao" của Tổng thống Ronald Reagan chống lại Liên Xô trong thế kỷ trước. Nó có thể làm sụp đổ nền kinh tế và chính quyền Trung Quốc, nhưng thị trường Mỹ cũng sẽ thiệt hại hàng trăm tỉ USD, và liệu nó có hiệu quả hay không vẫn chưa xác định được thời gian.
Những người có quan điểm ủng hộ Trung Quốc lại cho rằng những hành động chính trị của Mỹ vi phạm quy luật kinh tế thị trường sẽ kích thích sự nghiên cứu phát triển của chính Trung Quốc và họ sớm muộn sẽ đạt được những thành tựu đột phá như "Two Bombs, One Satellite" (tức công trình chế tạo bom nguyên tử, tên lửa liên lục địa và phóng vệ tinh của Trung Quốc trước đây do cố Thủ tướng Chu Ân Lai chủ trì). Trạm vũ trụ Tiangong (Thiên Cung) của Trung Quốc được coi là một thành tựu dưới sự kích thích như vậy. Mỹ phong tỏa chip của Trung Quốc, nhưng chính sách của Trung Quốc cũng giống như phương thức "đại luyện thép" của ông Mao Trạch Đông trước đây; nếu thành công, Mỹ sẽ hối hận không kịp.
Liên minh "Chip 4" được Mỹ lập ra nhằm phong tỏa chip đối với Trung Quốc (Ảnh: Koreatimes).
Hai quan điểm hoàn toàn trái ngược nhau, mỗi quan điểm có hình thái ý thức và chính trị khác nhau. Nền kinh tế Trung Quốc hiện nay thực sự đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng chưa từng có, công cuộc cải cách và mở cửa đã diễn ra suôn sẻ trong hơn 40 năm, nhưng việc trao đổi vốn, công nghệ và thị trường với phương Tây hiện đã đi vào bế tắc. Nếu Trung Quốc không thể bứt phá, công nghệ sẽ kéo nền kinh tế đi xuống, nước này có thể rơi vào bẫy thu nhập trung bình và sẽ không bao giờ đuổi kịp Hoa Kỳ và châu Âu.
Các biện pháp kiềm chế ngăn chặn Trung Quốc của Mỹ bao gồm:
Thứ nhất, trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Donald Trump, khoảng 600 công ty Trung Quốc đã bị đưa vào diện kiểm soát xuất khẩu và Mỹ đã gây áp lực buộc công ty Hà Lan ASML không được bán các máy in thạch bản (quang khắc) quan trọng để sản xuất chip cho Trung Quốc, triệt hạ các doanh nghiệp như Huawei, SMIC.
Thứ hai, chính quyền Joe Biden đã thúc đẩy Luật Chip, trong đó 52 tỉ USD sẽ được trợ cấp trực tiếp cho các cơ sở sản xuất, lắp ráp và đóng gói chip, các nhà sản xuất được trợ cấp không được phép đầu tư vào sản xuất chip cao hơn 28nm (nanomet) ở Trung Quốc trong vòng 10 năm.
Thứ ba, chính quyền Joe Biden đã tận dụng ưu thế công nghệ của mình để tập hợp Nhật Bản, Đài Loan và Hàn Quốc thành lập một "liên minh chip 4 bên" ("CHIP 4"), được mô tả là giống như Chuỗi đảo đầu tiên phong tỏa công nghệ, định loại bỏ Trung Quốc khỏi chuỗi cung ứng chất bán dẫn toàn cầu.
Cuộc chiến về chip giữa Mỹ và Trung Quốc ngày càng quyết liệt (Ảnh: Sohu).
Thứ tư, Mỹ cấm bán EDA, phần mềm thiết kế chip cho Trung Quốc, EDA toàn cầu nằm trong tay 3 công ty Synopsys, Cadence và Siemens, tấn công trực tiếp vào lĩnh vực tự chủ nghiên cứu và phát triển chip của Trung Quốc. Washington đã công bố lệnh cấm Nvidia và AMD xuất khẩu GPU H100 cao cấp (thiết bị xử lý trung tâm đồ họa) sang Trung Quốc. Đây là trái tim của các ứng dụng công nghệ cao, không chỉ được sử dụng trong dự báo thời tiết, thăm dò dầu khí, hàng không vũ trụ, v.v. mà còn sử dụng để nhận dạng khuôn mặt và hình ảnh, máy bay không người lái và lái xe tự động, v.v. Một khi nguồn cung bị cắt, trung tâm Bigdata đám mây và việc nghiên cứu và phát triển của Trung Quốc sẽ buộc phải hạ cấp.
Để thoát khỏi sự phụ thuộc vào Mỹ, Đài Loan và Hàn Quốc, Trung Quốc đã thành lập một Quỹ Quốc gia lớn vào năm 2014, đầu tư ít nhất 342,8 tỉ Nhân dân tệ, và Chương trình "Made in China 2025" sẽ đầu tư 1,4 nghìn tỉ USD để phát triển chất bán dẫn. Nhà lãnh đạo Tập Cận Bình yêu cầu tỷ lệ tự cung tự cấp là 70%, để không còn bị "kẹt cổ" nữa. Ngoài đầu tư trực tiếp, Quỹ lớn Quốc gia còn sử dụng gần 2 nghìn tỉ Nhân dân tệ tài trợ, được gọi là "Phong trào Đại nhảy vọt về luyện chip". 142.900 công ty bán dẫn đã được thành lập ở các địa phương để được nhận trợ cấp của chính phủ.
Đinh Văn Vũ, Tổng giám đốc Quỹ lớn Quốc gia Trung Quốc về phát triển chip đã bị thông báo điều tra hôm 30/7 (Ảnh: Zhihu).
Tuy nhiên, cơn sốt sản xuất chip của cả nước đã khiến các công ty "ba không" (không có kinh nghiệm, không có công nghệ, không có nhân tài) đổ xô đầu tư vào ngành sản xuất chip, hơn chục tỉnh, thành, khu tự trị đã xây dựng các nhà máy sản xuất chip quy mô lớn. Nhưng từ năm 2019 đến nay, các nhà máy cỡ trăm tỷ tệ như các tập đoàn Tsinghua Unigroup (Tử Quang), Wuhan Hongxin Semiconductor (Vũ Hán Hồng Tâm, HSMC), Thành Đô Cách Tâm (Chengdu Globalfoundries) đều tuyên bố thất bại, các nhà máy sản xuất chip ở nhiều nơi phần lớn đình trệ, bỏ trống và đóng cửa; hàng trăm nhân tài quản lý ngành chip của Đài Loan sau khi "lên đường" sang Trung Quốc đại lục, đã tới tấp từ chức và quay trở lại Đài Loan. Chính phủ Trung Quốc hôm 30/7 đã thông báo điều tra xử lý 5 quan chức cấp cao trong đó có Đinh Văn Vũ (Ding Wenwu), Tổng giám đốc Quỹ lớn Quốc gia, đồng thời truy tìm điều tra xử lý các công ty lừa đảo chiếm trợ cấp của nhà nước, cho thấy phong trào "Đại luyện chip" đã thất bại.
Quá trình phát triển chip bao gồm bốn quy trình chính: thiết kế, sản xuất, đóng gói và thử nghiệm. Nó đòi hỏi có máy in thạch bản (quang khắc) và nhiều năm tích lũy kinh nghiệm để xử lý các quy trình chính xác đến 1/100.000 (một phần trăm ngàn) đường kính của sợi tóc. SMIC gần đây đã công bố sản xuất được chip 7 nanomet, nhưng các kỹ sư của SMIC cho rằng chip sản xuất bằng DUV (Máy khắc tia cực tím sâu) trong nước có hiệu suất thấp và không có khả năng cạnh tranh; thế giới bên ngoài cho rằng Trung Quốc đang khoe khoang và phóng đại thực tế. Sau khi Huawei bị xử phạt, điện thoại di động tiên tiến của họ giảm sút mạnh cho thấy rõ điều này.
Xuất khẩu chip hàng năm toàn cầu là 320 tỉ USD, 54% trong số đó được bán cho Trung Quốc. Mỹ kìm hãm sự phát triển của chip Trung Quốc, nhưng thiệt hại của chính họ cũng lên tới hàng trăm tỉ USD, " giết được nghìn địch, mình cũng chết tám trăm". Cổ phiếu của Nvidia và ADM giảm mạnh dẫn đến việc Phố Wall không chịu, Nhà Trắng ngay lập tức thông báo kế hoạch này sẽ hoãn lại một năm, cho phép Trung Quốc nhập khẩu một lượng lớn GPU và chip dự trữ; Nhà Trắng mỗi lúc một khác, giống như mở cửa sau.
Ông Moris Chang, người sáng lập Tập đoàn TSMC Đài Loan (Ảnh: UDN).
Mỹ đã dụ dỗ TSMC, Samsung, ...tới Mỹ đặt nhà máy, nhưng trình độ kỹ thuật của lao động, điều kiện làm việc, kinh nghiệm và chi phí về mọi mặt đều thua kém Đài Loan và Hàn Quốc. Ông Morris Chang (Trương Trọng Mưu), người sáng lập TSMC đã công khai bày tỏ không coi trọng việc TSMC đầu tư sang Mỹ.
Cuộc chiến công nghệ Mỹ - Trung đã bước sang mô thức kiểu Chiến tranh Lạnh và Washington muốn buộc Bắc Kinh phải khuất phục, thậm chí muốn sử dụng nó để đánh sập nền kinh tế và chính quyền Trung Quốc. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn còn có biện pháp phản chế mạnh chưa được dùng đến như cấm xuất khẩu đất hiếm, dưới ngọn cờ dân tộc đang được nêu cao, giới lãnh đạo Trung Quốc càng khó có thể cúi đầu và thỏa hiệp trước Mỹ.
Cuộc chiến công nghệ Mỹ - Trung có thể trở thành đường phân thủy của nền kinh tế Trung Quốc. Nếu các công nghệ tương lai như trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây và xe điện tự lái đều bị hạn chế, thì Trung Quốc sẽ dựa vào cái gì để tiếp tục trỗi dậy? Đó sẽ là vấn đề đau đầu nhất cho Trung Quốc tới đây
Chiến tranh có phải yếu tố chính khiến Bitcoin tăng giá? Điều gì đã khiến đồng tiền mã hoá tăng giá là băn khoăn của không chỉ những nhà đầu tư, mà cả những chuyên gia phân tích tài chính. Bitcoin đã tăng gần 18% kể từ thứ Hai (28/2), tiến sát đến mốc 45.000 USD vào ngày thứ Ba (1/3), sau khi Mỹ và đồng minh áp đặt thêm các lệnh trừng phạt...