Chiến thuật nào lên ngôi

Ngoài chuyện nhân sự, sự lựa chọn phù hợp cho toan tính từng trận đấu, tính toán chiến thuật của huấn luyện viên cũng là một yếu tố quan trọng quyết định đến cơ hội của các đội tại Euro 2021.

“Chiến thuật” luôn là điều được nhắc đến đầu tiên khi nói tới các huấn luyện viên và như thường lệ, trước Euro 2021, câu hỏi đặt ra là chiến thuật nào sẽ thể hiện sự tinh túy và tạo được dấu ấn nhất cho việc lên ngôi của Euro lần này?

Euro 2021 diễn ra trong một hoàn cảnh hết sức đặc biệt khi giải đã phải hoãn 1 năm bởi sự bủa vây của đại dịch COVID-19 trên toàn cầu. Những ảnh hưởng lâu dài của đại dịch đã dẫn đến tình trạng các cầu thủ bị vắt kiệt sức, chấn thương, trong khi các đội tuyển có ít thời gian để tập huấn và chuẩn bị chu đáo cho giải đấu. Chính vì thế mà các đội tuyển luôn cần tập trung vào vấn đề chiến thuật để mong cho việc thi đấu đạt hiệu quả cao nhất.

Đội tuyển Đức (áo trắng) vượt qua Bồ Đào Nha một cách thuyết phục

Hẳn chúng ta chưa thể quên trận chung kết Champions League mùa giải 2020-2021 giữa Manchester City và Chelsea. Ở đó, 2 huấn luyện viên Pep Guardiola và Thomas Tuchel chính là hạt nhân của những câu chuyện liên quan đến chiến thuật từ trước, trong và sau trận đấu. Tại đây, 2 trường phái, 2 cái đầu với bộ não hoạt động hết công suất của 2 huấn luyện viên đã mang đến trận chung kết Champions League đầy cảm xúc cho người xem. Đó là sự chuẩn bị từ cấp CLB, còn với cấp đội tuyển chuẩn bị cho Euro năm nay quả là khó khăn muôn phần, thời gian dành cho các huấn luyện viên vốn đã ít lại càng bị hạn chế hơn bởi dịch bệnh nên các đội bóng tham gia Euro lần này sẽ phải thích nghi với nhau rất nhanh chóng mới mong có được kết quả tốt.

ĐT Pháp vẫn là ứng cử viên số 1 của Euro 2021

Đội tuyển Pháp, nhà vô địch thế giới đang có được lối chơi khá đẹp mắt và ấn tượng với dàn cầu thủ tài năng đang ở độ chín của sự nghiệp. Mọi thống kê chỉ ra rằng, cách đây 3 năm, tại Nga, Les Bleus chỉ có thời lượng kiểm soát bóng trung bình mỗi trận là 48%, đứng thứ 25 trong 32 đội về việc xâm nhập vòng cấm, đứng thứ 5 trong số những đội có số lần tạt bóng ít nhất và trung bình chỉ có 6 pha dứt điểm mỗi trận – chỉ xếp trên 1 đội. Nhưng Pháp lại là đội có phòng ngự chắc chắn vào loại nhất và biết tung đòn kết thúc đúng lúc và sắc sảo trong dứt điểm. Bên cạnh đó, họ cũng rất hiệu quả trong các tình huống cố định, với những bàn thắng quan trọng bằng đánh đầu của các trung vệ ở tứ kết và bán kết. Theo đánh giá chung, từ tầm nhìn của Didier Deschamps và sự chính xác trong việc sử dụng cầu thủ theo ý mình đã đảm bảo cho tuyển Pháp sự ổn định. Sự thực dụng, hiệu quả và dĩ nhiên là cả những cái tên chất lượng như Kylian Mbappe, N’Golo Kante, khiến Pháp khó bị ngáng đường ở Euro 2021.

Đội tuyển Italia đang bay cao tại Euro 2021

Ngoài ra, các đội như Đan Mạch và Italia cũng là các đội gây ấn tượng nhờ khả năng phòng ngự chắc chắn và tận dụng cơ hội tốt. “Bạn sẽ thắng ở đấu trường quốc tế với bóng đá tấn công và biết gây áp lực lên đối phương mỗi lúc cần thiết. Giữ chắc các mối liên kết sẽ mang về chức vô địch”.

Trong bối cảnh Euro năm nay, rất nhiều đội bóng sử dụng sơ đồ chiến thuật dựa trên nền tảng 3 trung vệ. Tuy không phải là phát kiến mới nhưng nó vẫn liên tục được cải tiến và sử dụng ngày càng rộng rãi hơn. Sơ đồ chiến thuật này được xây dựng dựa trên 3 trung vệ làm trung tâm ở giữa, cùng 2 hậu vệ biên cơ động 2 bên. Nó có thể biến hóa thành nhiều sơ đồ chiến thuật khác nhau như: 3-5-2, 5-3-2, 5-4-1 hoặc 3-4-1-2… Ưu điểm của sơ đồ chiến thuật này là tính cơ động, giúp chuyển đổi qua lại giữa hình thái phòng ngự cũng như tấn công với tốc độ rất cao. Điểm quan trọng nhất của hệ thống chiến thuật này chính là vị trí 2 cầu thủ chạy cánh, hay còn gọi là wing-back. Đây chính là mấu chốt giúp cho hệ thống có thể chuyển đổi qua lại giữa 2 trạng thái phòng ngự và tấn công một cách nhuần nhuyễn. Có thể thấy, dù là phòng ngự phản công hay tấn công cống hiến, chỉ cần có một “đôi cánh thiên thần” đủ tiêu chuẩn, sơ đồ 3 trung vệ đều mang đến sự lợi hại.

Đội tuyển Bỉ áo trắng sáng giá cho danh hiệu vô địch năm nay

Chúng ta chứng kiến trận đấu Hungary đã chơi 3-5-2 mà thực ra là 5-4-1 chắc chắn như thế nào trong trận hòa Pháp 1-1; Ba Lan cũng đã cầm hòa 1-1 trước Tây Ban Nha với sơ đồ 3-4-2-1 mà thường xuyên là 5-3-1-1; Scotland cầm hòa Anh 0-0 với sơ đồ 3-5-2… Hoặc Bỉ đã có liên tiếp 3 chiến thắng trước Nga và Đan Mạch và Phần Lan với sơ đồ 3-4-3 tấn công cống hiến; Cũng phải nhắc tới trận đấu cực hay của đội tuyển Đức trước tuyển Bồ Đào Nha. Ở đó ĐT Đức đã sử dụng sơ đồ 3 trung vệ, cụ thể là 3-4-2-1, sơ đồ 3 trung vệ với wing-back là Joshua Kimmich và Robin Gosens nhuần nhuyễn, lợi hại đến như vậy. Với “đôi cánh” cực kỳ xuất sắc, đội tuyển Đức đã không cần bất cứ tiền đạo cắm thực thụ nào mà vẫn cực kỳ hiệu quả và chiến thắng thuyết phục nhà ĐKVĐ Bồ Đào Nha.

Có lẽ thế mà sơ đồ chiến thuật 3 trung vệ đang thực sự tỏ ra rất hiệu quả và được nhiều đội bóng tại Euro năm nay áp dụng bởi nó cần sự chuẩn xác và đồng bộ cao trong những pha phản công, điều thường khó làm tốt khi thời gian tập trung cho đội tuyển quốc gia thường không đủ nhiều nhưng lại mang đến sự lợi hại tuyệt vời.