Chiến thuật đàm phán dích dắc của anh em Kim Jong Un
Đe dọa, sau đó là một nhánh ô liu. Khiêu khích, rồi đến những lời xoa dịu. Chiến thuật của Bình Nhưỡng có mục đích, báo The Interpreter bình luận.
Kim Yo Jong – người em gái quyền lực của Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un – tuần trước ra tuyên bố thẳng thừng về tình trạng đàm phán hạt nhân Mỹ – Triều. Tuyên bố của bà, được hãng thông tấn trung ương Triều Tiên KCNA đăng tải, là để đáp trả đề xuất mới đây của Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In về một hội nghị thượng đỉnh Trump – Kim nữa trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11.
Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un cùng em gái Kim Yo Jong tại hội nghị thượng đỉnh liên Triều năm 2018 ở Panmunjom. (Ảnh: Interpreter)
Bà Kim bác bỏ một triển vọng như vậy, khẳng định một hội nghị nữa là “không ích lợi gì”, đồng thời cáo buộc Washington lợi dụng các cuộc gặp trước đó phục vụ ý đồ riêng và không chịu thay đổi yêu sách.
Theo The Interpreter, tất cả dường như đều có thể đoán trước. Nhưng điểm đáng chú ý trong tuyên bố của Kim Yo Jong, đó là bà ngụ ý “điều bất ngờ vẫn có thể xảy ra” và phi hạt nhân hóa không phải là không thể.
Tuyên bố của bà Kim lần này thân thiện hơn nhiều so với đe dọa hồi tháng 6 là trả đũa quân sự nhằm vào Hàn Quốc vì Seoul không ngăn người đào tẩu rải truyền đơn chống Bình Nhưỡng qua biên giới. Tháng trước, bà thậm chí gọi Hàn Quốc là “kẻ thù” và phá bỏ văn phòng liên lạc chung giữa hai bên, dọa sẽ hủy thảo thuận giảm căng thẳng quân sự ký năm 2018.
Sự thay đổi bất ngờ trong giọng điệu tuần trước có thể là do phản ứng mạnh của Seoul đối với việc Bình Nhưỡng phá văn phòng liên lạc, khiến Chủ tịch Kim Jong Un ra quyết định dừng hành động quân sự chống Hàn Quốc. Đáng chú ý, hai tuần sau đó, Triều Tiên cũng kiềm chế khi không chỉ trích Mỹ – Hàn nhân dịp 70 năm cuộc chiến Triều Tiên.
Bình Nhưỡng từ lâu vẫn được biết đến là hay thay đổi. Nhưng hành xử gần đây cho thấy cách tiếp cận “dích dắc” mà nước này đang theo đuổi một cách chủ ý. Chiến thuật thể hiện bằng một loạt động thái trái ngược nhau để đạt được những nhượng bộ tối đa, với cái giá phải trả thấp nhất. Trong trường hợp này, Triều Tiên đang thử phản ứng của Mỹ và Hàn Quốc, để tìm một sự nhượng bộ hoặc ít nhất là chấp nhận hiện trạng.
Chiến thuật này cho phép Triều Tiên có được sự linh hoạt, nhưng nó cũng rất rủi ro, đặc biệt là sự bất trắc trong tương lai sau cuộc bầu cử ở Mỹ. Mặc dù Tổng thống Trump tỏ ý sẵn sàng gặp lại Chủ tịch Kim Jong Un, nhưng ông cũng thể hiện rất ít mong muốn có một hội nghị nữa trong năm nay (kể cả trước khi bị hạn chế vì đại dịch Covid-19). Trong khi đó, ứng viên dân chủ Joe Biden tuyên bố sẽ lật ngược chính sách Triều Tiên của ông Trump.
Video đang HOT
Điều này đặt Bình Nhưỡng vào một thế tiến thoái lưỡng nan – hoặc là dấn vào một thỏa thuận kiểm soát vũ khí với ông Trump ngay lúc này, hoặc có nguy cơ phải đàm phán lại với một Biden cứng rắn hơn. Hơn thế nữa, Bình Nhưỡng có vẻ như đã tính toán sai khi cho rằng Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In sẵn sàng tiếp tục bỏ qua khiêu khích.
Thông điệp của bà Kim Yo Jong tuần trước là sự tiếp nối chiến thuật dích dắc với một mục đích. Những gì Triều Tiên muốn không đơn thuần là xóa bỏ cấm vận mà còn là “rút lại sự thù địch” – một triển vọng làm việc hướng tới bình thường hóa quan hệ Mỹ-Triều theo Tuyên bố Singapore và chấm dứt triển khai các tài sản chiến lược của Mỹ xung quanh bán đảo. Tất cả điều đó đều phải được thực hiện trước khi có bất kỳ cuộc bàn bạc nào về phi hạt nhân hóa.
Nếu Washington không nhượng bộ, Bình Nhưỡng sẵn sàng chịu đựng sức ép kinh tế và răn đe Mỹ bằng cách phát triển vũ khí chiến lược.
Thế giới được cho là sẽ tiếp tục chứng kiến hành xử kiểu dích dắc của Triều Tiên trong phần còn lại của năm 2020.
Căng thẳng Hàn-Triều nóng lên: Thành quả ngoại giao đi vào ngõ cụt?
Diễn biến mới trên Bán đảo Triều Tiên cho thấy những nút thắt khó tháo gỡ đang đe dọa khiến thành quả ngoại giao trở về con số 0.
Hàn Quốc đau đầu tìm cách làm "vẹn lòng" Mỹ - Triều
Hôm 9/6, Triều Tiên tuyên bố sẽ cắt đứt đường dây liên lạc được thiết lập cách đây 2 năm giữa 2 nhà lãnh đạo liên Triều. Động thái trên đã tấn công thẳng vào lời hứa trong chiến dịch tranh cử năm 2017 của Tổng thống Hàn Quốc rằng sẽ ông sẽ nỗ lực chấm dứt tình trạng thù địch và hướng tới xây dựng hòa bình vĩnh viễn giữa 2 bên. Đây cũng là một tin xấu với ông Moon Jae In sau khi liên minh cầm quyền của nhà lãnh đạo Hàn Quốc giành đa số áp đảo trong cuộc bầu cử Quốc hội hồi tháng 4 và củng cố lời kêu gọi nối lại quan hệ với Triều Tiên.
Căng thẳng mới nhất giữa 2 miền Triều Tiên diễn ra sau khi các nhà hoạt động rải truyền đơn chống Triều Tiên ở khu vực biên giới 2 nước trước thềm kỷ niệm 20 năm cuộc gặp đầu tiên giữa các lãnh đạo cấp cao 2 bên. Hội nghị Thượng đỉnh ngày 13/6/2000 này là sự kiến lớn nhất trong nỗ lực hòa giải của Tổng thống Hàn Quốc Kim Dae-jung để từ đó đưa đến nhiều dự án hợp tác chung về thương mại giữa 2 bên và giúp nhà lãnh đạo này giành giải Nobel Hòa bình.
Vấn đề hiện nay của ông Moon là ông không thể đáp ứng nhiều yêu cầu từ phía Triều Tiên nếu không có sự tán thành từ phía chính quyền Tổng thống Trump, vốn luôn từ chối lời kêu gọi giảm bớt các lệnh trừng phạt với Triều Tiên của Hàn Quốc. Washington cũng từ chối nới lỏng các biện pháp trừng phạt của Liên Hợp Quốc với Bình Nhưỡng nếu không nhận được sự cam kết lớn hơn về việc cắt giảm vũ khí hạt nhân từ ông Kim.
Chính quyền ông Moon hồi cuối tháng 5 cho biết Hàn Quốc muốn chấm dứt lệnh hạn chế đi lại và nối lại các hoạt động trao đổi liên Triều. Nỗ lực này từng được Hàn Quốc đề cập năm 2018 song Tổng thống Trump đã cảnh báo rằng Seoul không được làm bất kỳ điều gì liên quan đến các lệnh trừng phạt "mà không có sự đồng ý của chúng tôi".
Các thành viên trong chính quyền ông Moon đều hiểu Seoul có thể hành động đơn phương để nối lại sự hợp tác liên Triều nhưng điều đó sẽ tạo ra rủi to lớn trong quan hệ đồng minh giữa Hàn Quốc và Mỹ, Soo Kim - một nhà phân tích chính sách chuyên nghiên cứu về các vấn đề trên Bán đảo Triều Tiên nhận định.
"Tổng thống Moon Jae In có thể hứa hẹn nhiều điều với phía Triều Tiên nhưng ông ấy vẫn bị giới hạn về các biện pháp thực tế mà Hàn Quốc có thể thực hiện nếu cân nhắc đến mối quan hệ với Mỹ", bà Soo Kim đánh giá.
Các đề xuất của Hàn Quốc đều bị chính quyền Tổng thống Trump bác bỏ, trong đó bao gồm các hoạt động tại nhà máy chung ở thành phố biên giới Kaesong của Triều Tiên và khu nghỉ dưỡng trên núi Kumgang của nước này. Cả 2 cơ sở trên đều được mở theo tinh thần của Chính sách Ánh dương nhưng sau đó bị đóng cửa do những căng thẳng về chính trị.
Trong khi Hàn Quốc có thể tận dụng quy định về miễn trừ trừng phạt của Liên Hợp Quốc trong dự án đường sắt liên Triều cách đây 2 năm thì việc cứu trợ nhân đạo của nước này với Triều Tiên đã bị chấm dứt do chiến lược gây sức ép tối đa của Tổng thống Trump. Hàn Quốc đã gửi cho Triều Tiên hơn 3 tỷ USD cứu trợ từ năm 1995 nhưng dưới thời chính quyền Tổng thống Moon, khoản hỗ trợ này là rất ít, chỉ khoảng 12 triệu USD trong 2 năm 2017 và 2018.
Trao đổi thương mại giữa 2 miền Triều Tiên đã gần như bằng 0 so với 2,7 tỷ USD năm 2015, chiếm khoảng 10% nền kinh tế Triều Tiên. Triều Tiên cũng chịu thêm một cú đánh nữa trong năm nay khi phải đóng cửa hoàn toàn biên giới hồi tháng 1 vì dịch Covid-19 bùng phát, ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động trao đổi thương mại của nước này với các quốc gia khác, chẳng hạn như Trung Quốc.
Triều Tiên đã mất kiên nhẫn với Hàn Quốc
Việc Triều Tiên không trả lời các cuộc gọi của Hàn Quốc hôm 9/6 là sự việc xảy ra lần đầu tiên kể từ khi đường dây liên lạc liên Triều được nối lại năm 2018, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Hàn Quốc Choi Hyun-soo nhận định trong một cuộc họp báo tại Seoul.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ thì khẳng định Washington yêu cầu Bình Nhưỡng quay lại con đường hợp tác và ngoại giao: "Mỹ luôn ủng hộ những tiến triển trong quan hệ liên Triều và chúng tôi rất thất vọng trước những hành động gần đây của Triều Tiên".
Sau động thái cắt đứt liên lạc với phía Hàn Quốc, ông Kim Jong Un có thể sẽ tiến hành nhiều vụ thử tên lửa hơn nhưng Bình Nhưỡng sẽ cố gắng tránh "chọc giận" Tổng thống Trump. Trước đó, Tổng thống Mỹ luôn cho rằng việc Triều Tiên tiến hành các vụ thử tên lửa tầm ngắn là không quá nghiêm trọng và thường ca ngợi rằng khả năng ngoại giao của ông sẽ ngăn ông Kim tiến hành các vụ thử tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) có khả năng tấn công vào đất liền ở Mỹ.
"Những hành động khiêu khích như tiến hành phóng tên lửa sẽ diễn ra nhưng không có sự kiện nghiêm trọng nào như một vụ thử ICBM", Cho Han-bum, một học giả cấp cao tại Viện Thống nhất quốc gia Hàn Quốc cho biết. Chuyên gia này cũng nhận định rằng Triều Tiên không muốn đẩy ông Moon ra quá xa: "Hàn Quốc hiểu rõ việc chấm dứt quan hệ liên Triều không phải là điều mà Triều Tiên muốn".
Mối quan hệ giữa Triều Tiên với ông Moon đã không còn giống như trước từ khi Tổng thống Trump rời khỏi Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều với ông Kim hồi tháng 2/2019 ở Hà Nội. Nhà lãnh đạo Triều Tiên khi đó đang thúc đẩy 1 kế hoạch được Seoul ủng hộ nhằm hủy bỏ cơ sở hạt nhân Yongbyon để đổi lấy việc giảm nhẹ các lệnh trừng phạt. Tuy nhiên, đề xuất trên đã không đi đến đâu do chính quyền Tổng thống Trump yêu cầu Triều Tiên phải "phi hạt nhân hóa hoàn toàn và có thể xác minh được".
"Đó là cảm giác thất vọng và bị phản bội. Ông Kim Jong Un cảm thấy Hàn Quốc đã đã khiến ông ấy hiểu lầm rằng cơ sở Yongbyon là điều kiện đủ để tiến hành một thỏa thuận với ông Trump tại Hà Nội", Rachel Minyoung Lee, một cựu chuyên gia trong chính phủ Mỹ chuyên nghiên cứu về Triều Tiên nhận định.
Woo Won-shik, một nghị sĩ cấp cao và từng là cựu lãnh đạo đảng Dân chủ nhận định có một "nhu cầu cấp bách" trong việc nối lại sự hợp tác liên Triều, đồng thời cho rằng việc không hành động ngay tức khắc có thể khiến Triều Tiên ngày càng bị cô lập và đưa tình trạng bên bờ vực chiến tranh cách đây 3 năm tái diễn. Đầu năm nay, ông Kim khẳng định ông sẽ sớm cho ra mắt môt "vũ khí chiến lược mới" như một phần trong nỗ lực gây sức ép với Mỹ và Hàn Quốc.
Duyeon Kim, cố vấn cấp cao về Chính sách hạt nhân và Đông bắc Á tại Tổ chức Nghiên cứu khủng hoảng Quốc tế nhận định, ông Kim Jong Un tin là ông ấy không có nhiều điều để mất nữa khi gia tăng sức ép với ông Moon.
"Triều Tiên đang tăng cường gửi đi các tín hiệu, cố gắng đẩy xa hơn các hành động khiến cho Seoul phải nỗ lực hơn trong việc đáp ứng các yêu cầu của Bình Nhưỡng. Ông Kim Jong Un cảm thấy rằng ông ấy đã nỗ lực hết sức để giúp cho ông Moon nhưng Seoul đã không đáp lại tương xứng, đồng thời phản bội Triều Tiên và không tạo ra bất kỳ ảnh hưởng nào với Washington để thực hiện những hứa hẹn", chuyên gia Duyeon Kim bình luận./.
Tìm kiếm giải pháp hòa bình, Hàn Quốc quyết thúc đẩy đối thoại Mỹ-Triều Bộ Thống nhất Hàn Quốc cho biết sẽ tiếp tục thúc đẩy hội nghị Mỹ-Triều và đối thoại liên Triều, để có thể diễn ra trong thời gian sớm nhất. Thúc đẩy hội nghị Mỹ-Triều Hôm 6/7, Phát ngôn viên của Bộ Thống nhất Hàn Quốc Yeo Sang-ki cho biết: " Chính phủ Hàn Quốc không thay đổi quan điểm việc sẽ tiếp...