Chiến dịch ‘Nói không với bệnh ung thư’: Chắt chiu ‘cánh bướm’

Tuyến nội tiết giống hình cái áo giáp nên gọi là tuyến giáp trạng, nằm phía trước cổ, có hai thùy giống như con bướm có hai cánh. Ung thư mọc từ các tế bào tuyến giáp khá thường gặp ở phụ nữ từ 18 đến 50. Ít ai ngờ đây là loại ung thư dễ trị khỏi.

Lúc ban đầu bệnh rất im lìm. Bác sĩ siêu âm vùng cổ thấy một hột nhỏ khoảng vài mm trong tuyến giáp, rồi dùng kim thật nhỏ chích hút tế bào để biết được lành ác.

Từ từ, các triệu chứng mới lộ ra: Một hột nhỏ rờ được dưới da, chạy lên chạy xuống khi nuốt nước miếng. Đây là triệu chứng sớm thường gặp nhất. Trễ nữa thì giọng nói thay đổi, khàn tiếng, nuốt khó, đau ở cổ và họng, thêm vài cục hạch ở cổ bên. Bác sĩ khám tìm một hoặc vài hột ở trước cổ và xem coi có hạch ở cổ bên, dùng kim nhỏ chọc vào bướu, hút lấy tế bào (gọi là FNA) để xác định ung thư.

Các loại ung thư quyết định cách điều trị: Ung thư giáp dạng nhú thường gặp nhất, chiếm đến 80%. Ung thư dạng nang chiếm khoảng 15%. Hai dạng gộp lại gọi là ung thư biệt hóa, khoảng 90% – 95%.

Mổ là cách điều trị tốt nhất: Cắt trọn tuyến giáp hoặc gần trọn. Bác sĩ mổ lưu ý bảo vệ thần kinh nói và các tuyến cận giáp, cũng lấy các hạch lymphô ở bên cổ để thử ung thư có xâm nhiễm không. Đường mổ cổ thấp theo nếp da để sẹo tốt. Nếu cắt mất hoặc gây hư hại các tuyến cận giáp sẽ gây chứng hạ can xi máu. Cắt dây thần kinh nói làm liệt dây thanh âm, giọng khàn, giọng nhỏ đi hoặc khó thở. Trong tay bác sĩ lành nghề thì các tai biến này hầu như không có.

Sau mổ, bác sĩ sẽ cho dùng thuốc viên levothyroxin (hoóc môn giáp) để bù lại lượng hoóc môn giáp, đồng thời đè nén sự sản xuất hoóc môn TSH từ tuyến yên. Lượng TSH cao có thể kích hoạt các tế bào ung thư sót lại. Cứ vài tháng bác sĩ cho xét nghiệm các hoóc môn cho đến khi tìm ra liều lượng thích hợp.

Sau mổ, người bệnh cần uống i ốt phóng xạ. I131 phát tia phóng xạ giết chết các tế bào ung thư còn sót sau mổ.

I ốt phóng xạ còn giúp điều trị hiệu quả ung thư tái phát hoặc lan tràn trong cơ thể.

Biết sớm, trị đúng cho kết quả tốt khoảng 95%. Bệnh vẫn có thể tái phát nhiều chục năm sau, dưới dạng các hạch cổ hoặc di căn ở phổi hoặc xương. Nhưng nên biết ung thư giáp tái phát hoặc di căn vẫn có thể trị tốt.

Đừng quá lo rằng bướu cổ nào cũng là ung thư, nhưng cũng không được ỷ y là mình chỉ bị bướu cổ chắc không sao đâu!

Theo TNO