Chỉ định thầu cao tốc Bắc-Nam: Ưu tiên doanh nghiệp nào?

Lý Thu08:39 14/04/2020

Không ít chuyên gia cho rằng, việc chỉ định thầu cụm 9 dự án có tổng mức đầu tư hơn 93.000 tỷ đồng có nhiều rủi ro…

Chính phủ đồng ý chủ trương chuyển đổi 8 dự án đường cao tốc Bắc-Nam phía Đông và cao tốc Mỹ Thuận – Cần Thơ sang hình thức đầu tư công, còn Bộ KH&ĐT tham mưu chỉ định thầu các dự án này.

Từ đấu thầu quốc tế đến chỉ định thầu

Chính phủ đã thống nhất phương án chuyển đổi 9 dự án hạ tầng vào loại lớn nhất hiện nay từ hình thức đối tác công-tư (PPP) sang đầu tư công. Trong đó, 8 dự án cao tốc Bắc-Nam có tổng mức đầu tư 88.234 tỷ đồng, cao tốc Mỹ Thuận-Cần Thơ (Mỹ Thuận là cầu nối giữa Tiền Giang và Vĩnh Long) có mức đầu tư 5.408 tỷ đồng được đặt mục tiêu thông xe kỹ thuật năm 2021, khánh thành năm 2022. Tổng mức đầu tư công cho 9 dự án này ước tính lên tới 93.639 tỷ đồng. Việc dùng ngân sách đầu tư 9 dự án nhằm thúc đẩy giải ngân đầu tư công, kích thích đầu tư, tạo công ăn việc làm trong và sau dịch COVID-19 được dư luận, giới chuyên gia đồng tình. Tuy nhiên, việc chỉ định thầu khiến cho không ít chuyên gia lo ngại.

Trong thông báo số 147/TB-VPCP (của Văn phòng Chính phủ phát hành ngày 7/4) có nêu, Bộ KH&ĐT kiến nghị Chính phủ: “Xem xét việc áp dụng hình thức chỉ định nhà đầu tư, chỉ định thầu, bảo đảm chặt chẽ, đúng quy định của pháp luật để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án”. Chính phủ chưa quyết định việc chỉ định thầu, nhưng nhiều chuyên gia lo ngại về việc này.

Ông Nguyễn Văn Thanh, nguyên Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô, người có nhiều năm theo dõi các dự án đầu tư giao thông, nói rằng, tháng 5/2018, Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư cao tốc Bắc-Nam, trong đó yêu cầu đấu thầu chọn nhà đầu tư quốc tế. Đến nay, chúng ta không những không thực hiện được việc chọn nhà đầu tư quốc tế, việc chọn nhà đầu tư trong nước cũng không thành, rồi chuyển sang đầu tư công, mà lại có ý định chỉ định thầu nên ông rất băn khoăn.

“Rõ ràng, phương án ban đầu đã thất bại. Trong bối cảnh hiện nay, có thể chấp nhận đầu tư công nhưng lại đầu tư công bằng cách chỉ định thầu không khác gì “đầu voi đuôi chuột”. Không đấu thầu một cách công khai, đúng luật sẽ khiến dư luận nghi ngại, doanh nghiệp không được cạnh tranh và rủi ro cho cả những người quyết định, quản lý dự án”, ông Thanh nói. Một số chuyên gia khác, trong đó có tiến sĩ kinh tế Ngô Trí Long cũng đặt vấn đề về lợi ích nhóm nếu triển khai theo hướng chỉ định thầu.

Cơ hội cho cả doanh nghiệp quốc phòng và dân sự

Video đang HOT

Bộ KH&ĐT cũng kiến nghị ưu tiên giao cho các doanh nghiệp xây dựng của Bộ Quốc phòng được chỉ định. TS Trần Chủng, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam, nguyên Cục trưởng Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng – Bộ Xây dựng, cho hay, ông vẫn ủng hộ phương án đấu thầu nhưng phải “đấu ra đấu”; trường hợp phải chỉ định thầu, có thể ưu tiên các doanh nghiệp quốc phòng thực hiện ở các dự án xung yếu ở các khu vực có nhu cầu cao về đảm bảo an ninh-quốc phòng. “Quá trình theo dõi các dự án giao thông, tôi thấy chất lượng và tiến độ công trình của các đơn vị quân đội đảm bảo, nhất là tính kỷ luật trong thi công. Vai trò của quân đội trong phòng chống dịch cũng đã làm nức lòng người dân thời gian qua. Có thể ưu tiên, chỉ định cho doanh nghiệp quốc phòng, tất nhiên không phải là tất cả”, ông Chủng nói.

Theo ông Thanh, việc Nhà nước ưu tiên cho doanh nghiệp nhà nước, đặc biệt là doanh nghiệp quốc phòng là điều dễ hiểu, nhưng không phải doanh nghiệp quốc phòng nào mạnh, cũng làm tốt, doanh nghiệp dân sự nào cũng yếu, cũng làm bậy. “Ở đây, cũng cần để ý đến việc một số doanh nghiệp quân đội đã cổ phần hóa và mối quan hệ kinh tế chằng chịt giữa các doanh nghiệp”, ông nói.

Theo thông tin phóng viên Tiền Phong có được, mới đây, một công ty tư nhân chủ yếu hoạt động về quản lý dự án giao thông đã liên kết với Tổng Công ty Xây dựng Trường Sơn (một doanh nghiệp quốc phòng) đề nghị Thủ tướng và các bộ liên quan được chỉ định thầu thi công đến 6 dự án cao tốc Bắc-Nam.

Trước động thái ưu tiên doanh nghiệp quốc phòng, hoặc “một phần quốc phòng”, nhiều doanh nghiệp bày tỏ lo ngại. Ông Vũ Đức Nhận, Phó tổng giám đốc Công ty Phương Thành (doanh nghiệp thi công khoảng 200 km đường cao tốc, chiếm 1/10 số ki-lô-mét đường cao tốc hiện nay), đề xuất: “Chỉ nên ưu tiên một phần cho doanh nghiệp quốc phòng, nên để cho các doanh nghiệp tư nhân tham gia thi công. Chúng tôi tự tin có kinh nghiệm thi công, có máy móc mua của Mỹ, châu Âu… nên sẽ đề nghị được tham gia”.

Tập đoàn Cienco 4 (hoạt động chủ lực về thi công, đầu tư công trình giao thông) cũng vừa phát công văn đề nghị chỉ định mình làm nhà thầu hoặc nhà đầu tư. Lý do được Cienco 4 đưa là là doanh nghiệp này đầu tư dự án BOT Nghi Sơn (Thanh Hóa) – Cầu Giát (Nghệ An) nên khi đường cao tốc Bắc-Nam chạy song song hình thành, họ sẽ chịu nhiều rủi ro. Vì thế, Cienco 4 đề nghị được chỉ định thi công/đầu tư đoạn cao tốc Bắc-Nam thuộc phân đoạn từ Thanh Hóa đến Hà Tĩnh để tránh rủi ro và tạo công ăn việc làm, thu nhập cho tập đoàn.

Ông Thanh cho rằng, để giải quyết các mối quan hệ chằng chịt, nhóm lợi ích đan xen và cả những đề nghị của các doanh nghiệp tư nhân như Phương Thành hay Cienco 4, phương án tốt nhất vẫn là đấu thầu. “Trường hợp phải quyết định chỉ định thầu, cần lập ra một hội đồng gồm các chuyên gia độc lập, có chuyên môn, chuyên tâm, đủ đông như chấm thầu để các nhóm lợi ích không thể chạy chọt được”, ông nói.

Trao đổi với phóng viên Tiền Phong, đại diện một số Vụ, Cục của Bộ GTVT xác nhận, trong Luật Đầu tư công hiện nay có các điều khoản cho phép chỉ định thầu. Tuy nhiên, việc có chuyển 9 dự án cao tốc sang đầu tư công, có được chỉ định thầu hay không phải có ý kiến chính thức của Chính phủ, Quốc hội. “Hiện tại, chúng tôi có nhận nhiều đề nghị được chỉ định thầu của các doanh nghiệp nhưng chỉ mới xem rồi bỏ đó, chưa xử lý vì chưa đến giai đoạn đó”, một vị nói.

Sỹ Lực

Chưa có cơ sở để điều chỉnh các chỉ tiêu vĩ mô, tăng trưởng

"Chưa có cơ sở để điều chỉnh các chỉ tiêu vĩ mô, tăng trưởng" - khẳng định điều này này tại cuộc họp của Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh "Cần hết sức thận trọng, không bi quan, xác định rõ, phân tích kỹ tình hình, xem xét các yếu tố tác động của dịch COVID-19 để có giải pháp phù hợp"...

Chính phủ đang triển khai thực hiện mục tiêu kép là không để dịch COVID-19 lây lan, bảo đảm an toàn tính mạng và sức khỏe của người dân là quan trọng nhất.

Dịch bệnh COVID-19 đã và đang có những diễn biến phức tạp, tác động xấu đến đời sống kinh tế xã hội của các quốc gia, trong đó Việt Nam cũng đã có những ảnh hưởng rõ rệt. Đứng trước thực trạng này, các cấp Chính quyền từ Trung ương, địa phương đến toàn thể nhân dân đã vào cuộc với tinh thần "chống dịch như chống giặc.

Tác động của COVID-19 đến hoạt động sản xuát doanh cũng đã rõ rệt. Cùng với đó các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn cũng đã được triển khai và nghiên cứu để thực hiện.

Tại cuộc họp của Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia, các ý kiến đề cập đến nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp như giải pháp về thuế, phí; tạo điều kiện tốt nhất cho người dân, doanh nghiệp, chống trì trệ trong phát triển. Tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ các ngành, lĩnh vực có tiềm năng, lợi thế để vừa bù đắp thiệt hại, vừa giảm thiểu tác động của dịch.

Bên cạnh đó, cần có giải pháp phù hợp để bảo đảm nguồn nhân lực, lao động và các điều kiện sản xuất kinh doanh bình thường cho khu vực doanh nghiệp. Đồng thời, không thể coi nhẹ công tác truyền thông, giảm thiểu thông tin tiêu cực, sai sự thật, ảnh hưởng đến tâm lý, gây hoang mang dư luận, tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế-xã hội và xử lý nghiêm các vi phạm.

Hiện nay, các tổ chức quốc tế đánh giá rất thận trọng về tác động của dịch COVID-19, Việt Nam cần bình tĩnh, đưa ra thông tin chuẩn xác.

Về kiểm soát lạm phát, theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Lê Minh Hưng, chúng ta không nôn nóng trong điều hành chính sách tiền tệ, nhưng không chủ quan trước áp lực lạm phát. Điều hành chính sách tiền tệ thận trọng, không thắt chặt quá mức gây ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế. Điều quan trọng nhất là giữ nền tảng ổn định kinh tế vĩ mô.

Mới đây, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã có văn bản yêu cầu các tổ chức tín dụng triển khai giải pháp hỗ trợ người bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Điều này nhằm thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi vay, tạm thời giữ nguyên nhóm nợ cho khách hàng đối với các khoản nợ bị ảnh hưởng bởi dịch và có dư nợ gốc hoặc lãi đến kì hạn trả nợ trong khoảng thời gian từ ngày 23/1 đến ngày 31/3, cho đến khi có thông tư hướng dẫn cụ thể.

Đánh giá cao các ý kiến, giải pháp tại cuộc họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, đây là nguồn tư liệu quan trọng, đầu vào để Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đưa ra các quyết sách điều hành phát triển kinh tế-xã hội trong bối cảnh có khó khăn, nhất là dịch COVID-19.

"Tinh thần chung của chúng ta là tăng cường công khai, minh bạch trong hoạch định chính sách và chỉ đạo, điều hành, lắng nghe các ý kiến chuyên gia, nhà khoa học để từ đó chắt lọc các đề xuất, kiến nghị" - Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhân mạnh.

Thủ tướng khẳng định, Việt Nam là đất nước an toàn, có kinh tế vĩ mô tốt, các cân đối lớn của nền kinh tế được giữ vững. Chính phủ đang triển khai thực hiện mục tiêu kép là không để dịch COVID-19 lây lan, bảo đảm an toàn tính mạng và sức khỏe của người dân là quan trọng nhất. Đồng thời, thực hiện mục tiêu bảo đảm sự phát triển của đất nước, thực hiện các nhiệm vụ mà Đảng, Quốc hội giao.

Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương có kế hoạch tổ chức lại sản xuất, cơ cấu lại thị trường, đa dạng hóa, mở rộng thị trường quốc tế, tận dụng tốt cơ hội của các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký kết.

Đồng thời, đẩy mạnh khai thác và phát triển thị trường nội địa, nâng cao sức tiêu dùng trong nước; lập phương án để kịp thời nhập khẩu nguyên liệu cho sản xuất; thúc đẩy sản xuất lương thực, thực phẩm, hàng tiêu dùng; kiểm soát tốt thị trường, giá cả, nhất là mặt hàng thịt lợn và các mặt hàng thiết yếu, không để xảy ra tình trạng đầu cơ, găm hàng tăng giá; tăng cường phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, gian lận xuất xứ hàng hóa; xử lý nghiêm các vi phạm.

Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, ngành đề xuất các cơ chế, chính sách, giải pháp thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để thúc đẩy phát triển các ngành, lĩnh vực, trong đó có du lịch, dịch vụ như miễn visa du lịch, kéo dài thời hạn visa, giảm lệ phí visa, chi phí logistics... để báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định; đề xuất các giải pháp, chính sách về thuế, phí, lệ phí, giảm chi phí sản xuất kinh doanh để hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho các đối tượng chịu ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.

Việc điều hành chính sách tiền tệ cần chủ động, linh hoạt, phù hợp với tình hình dịch COVID-19 và diễn biến thị trường, bảo đảm tín dụng phục vụ nhu cầu vay vốn cho đầu tư, phát triển sản xuất, kinh doanh; có chính sách tín dụng phù hợp để hỗ trợ kịp thời cho các đối tượng chịu ảnh hưởng của dịch COVID-19; rà soát tình hình sử dụng lao động của các doanh nghiệp, đề xuất các giải pháp khắc phục kịp thời tình trạng thiếu hụt lao động tạm thời.

Cùng với đó, khẩn trương đề xuất hình thức đầu tư phù hợp nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án đường cao tốc Bắc - Nam, nghiên cứu phương án báo cáo Quốc hội để điều chỉnh hình thức đầu tư từ hình thức đối tác công tư sang đầu tư công, báo cáo Chính phủ xem xét, quyết định; ổn định, giữ vững và phát triển các quan hệ đối ngoại, chuẩn bị và tổ chức tốt các sự kiện đối ngoại quan trọng của đất nước trong năm 2020; thực hiện hiệu quả công tác thông tin truyền thông, tạo niềm tin trong nhân dân vào chỉ đạo điều hành của Chính phủ, các cấp, các ngành trong kiểm soát dịch bệnh và phát triển kinh tế-xã hội.

Thủ tướng nêu rõ, chưa có cơ sở để điều chỉnh các chỉ tiêu vĩ mô, tăng trưởng. Chúng ta cần hết sức thận trọng, không bi quan, xác định rõ, phân tích kỹ tình hình, xem xét các yếu tố tác động để có giải pháp phù hợp. Đồng thời, cần tăng cường năng lực phân tích, dự báo, ứng phó biến động từ bên ngoài.

Hoàng Anh

Theo tapchitaichinh.vn

Thúc đẩy đầu tư công: Cứu cánh tăng trưởng kinh tế Thúc đẩy đầu tư công giờ đây không chỉ tạo điều kiện thúc đẩy phát triển kinh tế trong trung và dài hạn mà còn để cứu vãn giảm sụt tăng trưởng kinh tế, cứu DN và người lao động trước suy thoái do đại dịch Covid-19 gây ra. Hệ thống hạ tầng giao thông xuống cấp, đứt đoạn, kết cấu thiếu đồng...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Lý do quán 'Hát cho nhau nghe' bị phóng hỏa khiến 11 người tử vong ở Hà Nội02:17

Clip nghi phạm đốt quán hát khiến 11 người chết ở Hà Nội01:29

Tìm thấy thi thể nữ tài xế, xuyên đêm trục vớt ô tô rơi sông Đồng Nai01:29

Nội bộ Mỹ mâu thuẫn về Ukraine?08:24

Nga liên lạc với 'lực lượng mạnh nhất' ở Syria14:18

Nga phóng gần 300 tên lửa và UAV, Ukraine điều F-16 ứng phó?08:24

Diễn biến vụ nghi phạm đốt quán 'Hát cho nhau nghe' làm 11 người tử vong01:02

Vụ cướp giả cảnh sát hình sự: Dàn dựng ly kỳ như phim hành động09:21

Vụ Mercedes-Benz dừng giữa làn ngược chiều: Xe đang "treo" 5 lỗi phạt nguội01:39

Công an Đakrông xuyên đêm mưa rét bắt 2 đối tượng vận chuyển hàng cấm03:00

Tổng thống Hàn Quốc quyết 'chiến đấu đến cùng'09:00

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Bắt khẩn cấp Giám đốc và Phó Giám đốc Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 29-07D

17:03:21 25/02/2023

Ngày 25/2, Công an TP Hà Nội cho biết, Cơ quan CSĐT Công an huyện Đông Anh đã tiến hành bắt khẩn cấp 5 đối tượng và ra lệnh khám xét khẩn cấp Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 29-07D, có địa chỉ tại xã Mai Lâm, Đông Anh, Hà Nội...

Sau khi thay Chủ tịch HĐQT, NCB tiếp tục bổ nhiệm mới một loạt nhân sự cấp cao

18:51:58 04/08/2021

NCB có Quyền Tổng giám đốc mới và 2 Phó Tổng giám đốc, cả 3 đều là nữ.

Tăng trưởng tín dụng tới 21/12 đạt 10,14%

10:40:01 24/12/2020

Sáng 24/12, thông tin tại họp báo triển khai nhiệm vụ ngành ngân hàng năm 2021, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết tính đến ngày 21/12/2020, tín dụng tăng 10,14% so với cuối năm 2019 và tăng 11,62% so với cùng kỳ năm trước.