Chelsea kết thúc tuần trăng mật bởi sai lầm của Tuchel

Chelsea hành quân đến Seville cho trận tứ kết Champions League trước Porto với ngổn ngang âu lo sau đại bại ở Premier League.

Trận thua muối mặt 2-5 trước đội áp chót bảng xếp hạng West Brom tại vòng 30 Premier League hôm 3/4 chấm dứt tuần trăng mật giữa Thomas Tuchel với Chelsea và có thể nói, nó là bài học mà Tuchel sẽ phải nhớ rất kỹ để không sập bẫy trước Porto một cách đáng tiếc.

Sai lầm của Tuchel

Chuỗi 14 trận bất bại như một tuần trăng mật ngọt ngào giữa HLV người Đức và CLB của ông chủ người Nga. Tất nhiên, thất bại là chuyện bình thường trên sân cỏ. Song, cái cách mà Chelsea đã thua, cùng đối thủ mà họ đã quy hàng để lại rất nhiều điều đáng nghĩ. Tại sao một đội bóng chỉ ghi được 20 bàn trong suốt 29 vòng của mùa giải lại có thể nã vào lưới Chelsea đến 5 trái? Câu hỏi ấy ám ảnh rất nhiều.

Thực tế, Chelsea hoàn toàn có thể không thua trận đấu đó, kể cả khi họ phải chơi 10 người. Sau bàn mở tỷ số của Pulisic và chiếc thẻ đỏ của Silva, Chelsea vẫn có một khoảng thời gian làm chủ được thế trận trên sân. Nhưng khi Pereira ghi liên tiếp 2 bàn ở thời gian bù giờ của hiệp 1, các cầu thủ Chelsea chính thức sụp đổ về tinh thần. Điều đó, cộng hưởng với sự hưng phấn và tự tin của West Brom, đã dẫn tới một cuộc hủy diệt thực sự ở hiệp 2.

Người phải chịu trách nhiệm cho thất bại ở Stamford Bridge đêm cuối tuần đó là ai? Sau trận đấu, trong phòng thay đồ, Azpilicueta đã tranh cãi với Reece James mà chủ đề chính là bàn thua thứ 2, với một phần lỗi của James. Cầu thủ mắc lỗi dẫn đến bàn thua chắc chắn khiến đồng đội bực bội. Và tranh cãi giữa họ không phải là một mối bất hòa đáng ngại nào. Nó là tranh cãi tích cực, để cùng tốt lên mà thôi. Nhưng cơ bản, lỗi có phải chỉ nằm ở những cá nhân cầu thủ đơn lẻ?

Chắc chắn không thể đổ lỗi cho cầu thủ vì những sai lầm cá nhân khi mà bản thân hệ thống có nhiều lỗi không được HLV vá đúng chỗ. Trận thua West Brom đến từ chính sai lầm của Tuchel: Quyết định thay người.

Sai lầm từ quyết định thay người của Tuchel khiến Chelsea dứt mạch 14 trận bất bại. Ảnh: Reuters.

Tuchel thực hiện một lần thay người ở hiệp 1 sau khi Silva nhận thẻ đỏ 5 phút, và đó là một quyết định thay người sai lầm. Ông rút Ziyech ra sân, đưa Christensen vào sân. Quyết định này rất dễ được lý giải theo kiểu bổ sung chỗ thiếu hụt của hàng thủ để lựa chọn một phương án chắc chắn khi đội bóng đang ở thế dẫn trước. Nhưng thực tế, phương án của Tuchel lại không hề chắc chắn một chút nào, nếu không nói là chủ quan và ngây thơ đúng nghĩa.

Việc đưa Christensen vào sân giúp Chelsea vẫn duy trì một hàng thủ bộ 3 (back three) theo đúng thói quen. Phải thừa nhận, kể từ khi Tuchel đến cầm quân, hàng thủ của Chelsea đã luôn chơi rất chắc chắn, nhất là khi có sự góp mặt của Christensen.

Song, sự chắc chắn của hàng thủ bộ ba ấy chỉ phát huy hiệu quả khi quân số của Chelsea đầy đủ để duy trì được các áp lực cần thiết ở hàng công và tuyến tiền vệ. Còn khi ở tuyến trên của họ thiếu hẳn 1 nhân sự, áp lực lên bộ ba này sẽ lớn hơn đến không ngờ.

Sau khi Christensen vào sân, cơ bản phía trên của hàng thủ bộ ba này vẫn và cặp tiền vệ trung tâm Jorginho – Kovacic và hai cầu thủ chạy cánh Reece James và Marcus Alonso. Việc Ziyech rời sân đồng nghĩa với hàng công của Chelsea chỉ còn Werner và Pulisic. Để cố gắng duy trì ưu thế tấn công, buộc Alonso và Reece James phải thường xuyên dâng cao hơn một cách khá mạo hiểm. Trong khi đó, cặp tiền vệ trung tâm cũng phải hoạt động ở một biên độ rộng hơn theo chiều dọc. Và điều đó khiến Chelsea phải trả giá đắt.

Thứ nhất, sau lưng hai cầu thủ chạy cánh của họ là khoảng không gian không được lấp đầy khi West Brom phản công do thiếu hụt nhân sự. Thứ hai, hai cầu thủ chạy cánh này cùng hai tiền vệ trung tâm của họ bị bào mòn thể lực trong một cuộc chơi mà West Brom chủ động đẩy cao cường độ và tốc độ. Thứ ba, mối liên lạc giữa cặp tiền vệ trung tâm với bộ ba hàng thủ bị đứt đoạt nhiều thời điểm và dẫn tới hiệu quả phản công của West Brom cũng tốt hơn.

Lẽ ra, người cần được Tuchel rút ra ở phút 33 không phải là Ziyech mà phải là Azpilicueta hoặc Reece James. Nếu rút một trong hai cầu thủ ấy ra sân (mà người nên được chọn giữ lại là Reece James) để đưa Christensen vào sân, Chelsea hoàn toàn có thể xoay sang một hàng thủ bộ tứ (back four). Trong phòng ngự, hàng thủ bộ tứ thường có ưu thế nhiều hơn là hàng thủ bộ ba. Thêm vào đó, nếu chọn chơi theo cách này, Tuchel sẽ có thể luôn duy trì được 1 tiền vệ trung tâm hỗ trợ ở nhà khi mà phía trên ông vẫn còn một mối nối sáng tạo như Ziyech.

Tuchel đã không làm như vậy. Cơ bản, ông thích Chelsea chơi với sơ đồ hàng thủ bộ ba. Trong suốt 15 trận ông cầm quân ở Chelsea, chỉ duy nhất trận hòa Leeds 0-0 ở vòng 28 là ông xuất quân với một hàng thủ bộ tứ. Đây có thể nói là một thói quen. Nhưng thói quen ấy lẽ ra cần phải được điều chỉnh khi nhân sự trong tay không đủ. Có thể nói, Tuchel đã quá tự tin đến mức để thói quen ấy trở thành chiếc còng tay tự khóa tay mình.

Chelsea cần vực dậy tinh thần. Ảnh: Reuters.

Bài toán Porto

Điều khá lạ lùng là khi còn ở PSG, Tuchel rất ít khi sử dụng hàng thủ bộ ba. Điều đó cho thấy, không phải ông không có khả năng hay thói quen xây dựng đội bóng với hàng thủ bộ tứ. Vậy thì tại sao ông lại lựa chọn như thế, để kết quả thua 2-5 sẽ để lại một vết hằn tâm lý rất đáng ngại trước khi Chelsea gặp Porto ở tứ kết Champions League?

Porto là một đội bóng chơi rất quái và khả năng phản công của họ là thật sự đáng gờm. Trước các đối thủ mạnh hơn mình, Porto sẵn sàng chịu trận, nhường quyền kiểm soát bóng để chờ đợi cơ hội. Họ xây dựng chủ trương ấy dựa trên cơ sở một hàng thủ chơi rất kỷ luật và tỉnh táo. Hàng thủ ấy chắc chắn sẽ khiến Timo Werner, Ziyech, Mount hay Pulisic phải gặp khó khăn hơn những gì họ trải qua trước hàng thủ của West Brom rất nhiều.

Hơn thế nữa, Porto có những cầu thủ giỏi khiêu khích đối thủ và ở trong trạng thái tâm lý như hiện nay, cầu thủ Chelsea sẽ phải đối diện với những chiếc bẫy tiểu xảo ấy. Điều gì xảy ra nếu họ tiếp tục nhận thẻ và Tuchel buộc phải thay người để xoay chuyển tình thế? Bài học West Brom có để lại cho ông những kinh nghiệm lớn nào không?

Không một ai không từng mắc sai lầm và sai lầm trước West Brom cũng không khiến Tuchel “kém tài” đi chút nào. Nói đúng ra, nó chỉ là cái dở trong một khoảnh khắc và bất kỳ tài năng nào cũng hoàn toàn có thể có một khoảnh khắc rất dở. Nhưng cái cách mà Tuchel tự chấm dứt tuần trăng mật với Chelsea sẽ khiến hình ảnh của ông bớt “long lanh” đi ít nhiều.

Đơn giản, đó là một trận đại bại trên sân nhà mà tác động của nó rất có thể khiến Chelsea phải trả giá bằng một vài trận kéo theo đó, nếu như các cầu thủ của Tuchel không lấy lại được sự thăng bằng.