Châu Âu tìm kiếm sự thống nhất về vấn đề Ukraine

Hà Ngọc21:46 16/02/2025

Các nhà lãnh đạo châu Âu đang nỗ lực đảm bảo sự tham gia trong tiến trình đàm phán về cuộc xung đột tại Ukraine, trong bối cảnh Mỹ thông báo một nhóm quan chức cấp cao của nước này chuẩn bị tổ chức các cuộc tiếp xúc với lãnh đạo Nga và Ukraine tại Saudi Arabia .

Quảng trường Độc lập ở Kiev, Ukraine. Ảnh: REUTERS/TTXVN

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 12/2 có các cuộc điện đàm riêng rẽ với Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nhằm thúc đẩy các nỗ lực đàm phán chấm dứt cuộc xung đột kéo dài gần 3 năm qua. Nhà lãnh đạo Mỹ cũng giao nhiệm vụ cho các quan chức chuẩn bị khởi động các cuộc đàm phán, đồng thời để ngỏ khả năng gặp thượng đỉnh với ông Putin tại Saudi Arabia.

Giới chức Mỹ ngày 15/2 cho biết Ngoại trưởng nước này Marco Rubio, Cố vấn An ninh Quốc gia Mike Waltz và Đặc phái viên Trung Đông Steve Witkoff dự kiến sẽ đến Saudi Arabia để đàm phán với các đại diện của Nga và Ukraine. Tuy nhiên, thông tin chi tiết về những cuộc gặp này chưa được công bố.

Ngoại trưởng Mỹ Rubio hiện có chuyến công du Trung Đông, trong đó điểm dừng chân đầu tiên là Israel vào ngày 15/2. Trong thông báo, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ, bà Tammy Bruce cho biết ông Rubio đã có cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov và tái khẳng định cam kết của Tổng thống Trump trong việc tìm kiếm giải pháp hòa bình cho xung đột ở Ukraine.

Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte. Ảnh: Kyodo/TTXVN

Còn tại Hội nghị An ninh Munich diễn ra từ ngày 14 – 16/2 tại Munich (Mnchen), thủ phủ của bang Bavaria (Bayern), miền Nam nước Đức, Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte nhấn mạnh châu Âu cần đưa ra những đề xuất phù hợp để đạt được hòa bình cho cuộc xung đột ở Ukraine, nếu các nước châu lục này muốn tham gia vào tiến trình hòa bình do Mỹ dẫn dắt.

Trả lời báo giới, ông Rutte giải thích: “Nếu châu Âu muốn có tiếng nói, chúng ta cần thể hiện vai trò của mình một cách rõ ràng”.

Video đang HOT

Dự kiến, vào ngày 17/2, ông Rutte sẽ tới Paris để tham dự cuộc họp do Tổng thống Pháp Emmanuel Macron chủ trì, nhằm thảo luận về lập trường chung của châu Âu đối với vấn đề Ukraine. Văn phòng Tổng thống Pháp xác nhận các cuộc thảo luận đang diễn ra về khả năng tổ chức cuộc họp không chính thức giữa các nhà lãnh đạo châu Âu.

Thủ tướng Anh Keir Starmer cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc châu Âu tăng cường vai trò trong NATO và phối hợp với Mỹ để đảm bảo tương lai cho Ukraine.

Phát biểu tại Hội nghị An ninh Munich, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị ngày 14/2 đã khẳng định tất cả các bên liên quan trong cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine cần tham gia vào quá trình đàm phán hòa bình, trong đó châu Âu có vai trò vô cùng quan trọng. Ông Vương Nghị cũng có cuộc gặp riêng rẽ với người đồng cấp Ukraine Andrii Sybiha bên lề hội nghị này, trong đó tái khẳng định cam kết của Trung Quốc thúc đẩy hòa bình cho cuộc xung đột ở Ukraine.

Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tiếp tục kêu gọi châu Âu tăng cường năng lực phòng thủ của chính mình, nhấn mạnh rằng lục địa này không thể chỉ trông cậy vào Washington. Ông đề xuất thành lập một lực lượng quân sự chung của châu Âu để đảm bảo an ninh khu vực.

Phát biểu tại hội nghị nói trên, Tổng thống Zelensky khẳng định Ukraine sẽ không chấp nhận bất kỳ thỏa thuận nào được đưa ra mà không có sự tham gia của nước này. Ông nhấn mạnh: “Không có quyết định nào về Ukraine mà không có Ukraine. Không có quyết định nào về châu Âu mà không có châu Âu”.

Trong khi đó, cũng tại hội nghị nói trên, đặc phái viên của Mỹ về Ukraine và Nga, ông Keith Kellogg, cho biết mặc dù châu Âu không tham gia trực tiếp vào các cuộc đàm phán sắp tới, nhưng vẫn có thể đóng góp ý kiến.

Truyền thông phương Tây dẫn 4 nguồn tin châu Âu cho biết Mỹ đã gửi một tài liệu bao gồm danh mục câu hỏi để tham vấn với các quốc gia châu Âu về khả năng đóng góp nhằm đảm bảo an ninh cho Ukraine.

Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb ngày 15/2 xác nhận: “Mỹ đã gửi danh mục câu hỏi cho châu Âu về những việc có thể thực hiện được. Điều này sẽ buộc châu Âu phải cân nhắc và quyết định xem liệu có phản hồi hay không, cũng như liệu họ có đưa câu trả lời chung hay không”.

Một nhà ngoại giao châu Âu thạo tin về tài liệu này nêu rõ: “Mục tiêu là đánh giá quan điểm của các đồng minh châu Âu về một khuôn khổ đàm phán tiềm năng nhằm chấm dứt xung đột, đồng thời xác định mức độ tham gia của cả châu Âu và Mỹ trong tiến trình này”.

Tín hiệu về 'cuộc ly hôn xuyên Đại Tây Dương' từ sự thay đổi căn bản trong chính trị toàn cầu

Việc chuyển trọng tâm khỏi châu Âu đã bắt đầu từ thời George W. Bush và tiếp tục dưới các đời Tổng thống Mỹ sau đó.

Ông Trump chỉ đơn giản là nói thẳng điều mà những người tiền nhiệm của ông đã tránh đề cập công khai.

Phó Tổng thống Mỹ J.D. Vance phát biểu tại Hội nghị An ninh Munich (MSC) ngày 14/2/2025. Ảnh: Getty Image

Tối 15/2, theo giờ địa phương, đài RT của Liên bang Nga đã đăng bài viết của ông Fyodor Lukyanov, Tổng biên tập tạp chí Liên bang Nga trong các vấn đề toàn cầu (Russia in Global Affairs), Chủ tịch Đoàn Chủ tịch Hội đồng Chính sách Đối ngoại và Quốc phòng, đồng thời là Giám đốc nghiên cứu của Câu lạc bộ Thảo luận Quốc tế Valdai, cho rằng bài phát biểu của Phó Tổng thống Mỹ J.D. Vance tại Hội nghị An ninh Munich (MSC) mang tính bước ngoặt, báo hiệu sự rạn nứt giữa Mỹ và châu Âu.

Vào hôm 14/2, phát biểu tại Hội nghị An ninh Munich, Phó Tổng thống Mỹ J.D. Vance đặc biệt gay gắt trong chỉ trích nền dân chủ châu Âu. Ông bày tỏ lo ngại về sự xói mòn các giá trị dân chủ tại châu lục này, nhấn mạnh đến việc hủy bỏ cuộc bầu cử tổng thống ở Romania. Phó Tổng thống Mỹ cũng cảnh báo về sự gia tăng kiểm duyệt trong khu vực, kêu gọi các quốc gia thành viên châu Âu phải tự chịu trách nhiệm nhiều hơn đối với quốc phòng của mình, đồng thời bày tỏ lo ngại về làn sóng di cư ồ ạt.

Sau đó cùng ngày, theo hãng thông tấn Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nói rằng châu Âu đang 'đánh mất' tự do ngôn luận, ca ngợi bài phát biểu của Vance tại Hội nghị An ninh Munich, gọi đó là "một bài phát biểu rất xuất sắc".

Phát biểu với các phóng viên tại Phòng Bầu dục khi được hỏi về bài phát biểu của "phó tướng" Vance, ông Trump nói: "Tôi đã nghe bài phát biểu của ông ấy, và ông ấy đã nói về quyền tự do ngôn luận. Và tôi nghĩ điều đó đúng, ở châu Âu, nó đang dần mất đi, họ đang đánh mất quyền tự do ngôn luận tuyệt vời của mình".

Tổng thống Mỹ cũng đề cập đến vấn đề nhập cư như một thách thức lớn đối với châu Âu, liên hệ nó với tình trạng tội phạm trên khắp lục địa này.

"Ông ấy đã nói về vấn đề nhập cư. Và châu Âu đang gặp vấn đề lớn với nhập cư, hãy nhìn vào những gì đã xảy ra với tội phạm, hãy nhìn vào những gì đang diễn ra ở nhiều khu vực khác nhau của châu Âu", ông Trump nói và nhấn mạnh: "Tôi nghĩ bài phát biểu của ông ấy đã được đón nhận rất tốt".

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại cuộc họp báo ở Nhà Trắng, Washington, D.C., ngày 14/2/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Theo Tổng biên tập tạp chí Liên bang Nga trong các vấn đề toàn cầu, bài phát biểu quan trọng của Phó Tổng thống Mỹ J.D. Vance tại Hội nghị An ninh Munich vào ngày 14/2 đã được lý giải bởi nhiều yếu tố khác nhau. Một số người cho rằng đó là một hành động trả đũa. Trong nhiều năm qua, các nhà lãnh đạo Tây Âu đã chỉ trích ông Donald Trump và những người ủng hộ ông, mà không bao giờ nghĩ rằng sẽ có ngày họ phải đối mặt với hậu quả của những lời lẽ đó. Giờ đây, phản ứng đã đến, và Liên minh châu Âu (EU) rơi vào trạng thái bối rối, tự hỏi: "Tại sao lại là chúng tôi?"

Nhưng ngoài những hiềm khích cá nhân, còn có một sự khác biệt tư tưởng sâu sắc hơn đang diễn ra. Theo nhiều cách, những chỉ trích của ông Vance đối với châu Âu phản ánh chính những cáo buộc mà những người khai phá Tân Thế giới từng đưa ra đối với "lục địa già" hàng thế kỷ trước: sự chuyên chế, đạo đức giả và chủ nghĩa ký sinh. Việc từ chối các truyền thống chính trị châu Âu đã đặt nền tảng tư tưởng cho sự ra đời của nhà nước Mỹ cách đây ba trăm năm. Giờ đây, cuộc tranh luận về thế nào mới là nền dân chủ thực sự không còn chỉ là vấn đề nội bộ của nước Mỹ, mà đã trở thành một cuộc tranh luận xuyên Đại Tây Dương - và kết quả của nó sẽ định hình tương lai.

Tuy nhiên, yếu tố quan trọng nhất trong bài phát biểu của ông Vance không chỉ nằm ở vấn đề cá nhân hay sự rạn nứt tư tưởng. Nó phản ánh một sự chuyển đổi căn bản trong chính trị toàn cầu. Câu hỏi cốt lõi hiện nay là liệu Chiến tranh Lạnh có nên thực sự kết thúc theo khuôn khổ của thế kỷ XX hay không, hay nó sẽ tiếp tục vô thời hạn. Tây Âu kiên quyết lựa chọn phương án thứ hai - không phải vì một chiến lược vĩ đại nào, mà vì họ đã thất bại trong việc hòa nhập kẻ thù cũ của mình một cách hòa bình. Ngược lại, Mỹ dường như đã sẵn sàng bước tiếp.

Sự thay đổi này không phải do ông Trump hay thậm chí là ông Vance gây ra, mà xuất phát từ những ưu tiên đang thay đổi của nước Mỹ. Việc chuyển trọng tâm khỏi châu Âu đã bắt đầu từ thời George W. Bush và tiếp tục dưới các đời Tổng thống Mỹ sau đó. Ông Trump chỉ đơn giản là nói thẳng điều mà những người tiền nhiệm của ông đã tránh đề cập công khai.

Đối với Tây Âu, việc bám vào khuôn khổ tư tưởng và địa chính trị của Chiến tranh Lạnh là vấn đề sống còn. Việc duy trì trật tự cũ giúp EU giữ vững vị thế trung tâm trong các vấn đề toàn cầu, và quan trọng hơn, bảo vệ sự gắn kết nội bộ vốn đang chịu nhiều áp lực.

Trong khi đó, đối với Mỹ, việc từ bỏ các cấu trúc thời Chiến tranh Lạnh mang đến cơ hội tập trung vào những thách thức hiện tại và tương lai - Trung Quốc, Thái Bình Dương, Bắc Mỹ và Bắc Cực. Tây Âu không thể chứng minh vai trò không thể thiếu trong bất kỳ lĩnh vực nào trong số này, nhưng họ có thể trở thành một sự xao nhãng tốn kém.

Điều này dẫn đến một kết luận khó chịu: EU có lợi ích trong việc làm leo thang căng thẳng đến mức ngay cả một chính quyền Mỹ miễn cưỡng cũng không thể đứng ngoài cuộc. Câu hỏi thực sự lúc này là liệu "lục địa già" có đủ khả năng đẩy các sự kiện đi theo hướng đó hay không.

Tổng thống Pháp nhấn mạnh một điều đanh thép về Ukraine Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã khẳng định những nỗ lực trong giải quyết cuộc xung đột Nga - Ukraine cũng như nhấn mạnh rõ lập trường của nước này với phía Ukraine. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Ảnh: THX/TTXVN. Theo đó, ông Macron cho biết chỉ có người dân Ukraine mới có thể đàm phán các điều khoản về một nền hòa...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Lý do Hong Kong không thiệt hại nặng trước sức gió 195km/h của bão Ragasa00:43

SpaceX phóng tàu chở hàng 4,99 tấn lên Trạm Vũ trụ Quốc tế21:34

Tổng thống Vladimir Putin mặc quân phục, thị sát thao trường tập trận03:27

Bên trong hang ổ lừa đảo trực tuyến ở Campuchia qua lời kể người trong cuộc06:39

Venezuela điều tàu chiến, máy bay tập trận rầm rộ giữa căng thẳng08:15

Bộ trưởng Israel hứa hẹn có 'sốt bất động sản' ở Gaza sau chiến sự08:11

Nhật Bản lần đầu đưa chiến đấu cơ đến châu Âu, Canada08:02

Thượng viện Mỹ phê duyệt loạt 48 đề cử nhân sự của ông Trump08:37

Ông Kim Jong-un thị sát thử nghiệm UAV, chỉ đạo phát triển AI08:13

Ông Trump từ chối duyệt gói viện trợ quân sự hơn 400 triệu USD cho Đài Loan?08:23

Trực thăng Black Hawk chở theo 4 binh sĩ rơi gần căn cứ Mỹ09:12

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Chỉ sau một vụ tai nạn, Mỹ siết chặt việc cấp bằng lái cho lao động nhập cư

22:23:23 29/09/2025

Sau vụ tai nạn giao thông khiến 3 người thiệt mạng vì lái xe đầu kéo quay đầu sai quy định, Bộ Giao thông Mỹ liền vào cuộc, quyết tâm chấn chỉnh hoạt động cấp bằng lái xe với tài xế nhập cư.

Mỹ: Lầu Năm Góc điều động 200 binh sĩ Vệ binh quốc gia bang Oregon vào lực lượng liên bang

19:34:48 29/09/2025

Trong khi đó, người đứng đầu ngành tư pháp bang Oregon, ông Dan Rayfield, thuộc đảng Dân chủ, đã nộp đơn kiện lên tòa án liên bang tại Portland, nhắm vào Tổng thống Trump, Bộ trưởng Hegseth và Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem.

Nga muốn đàm phán hiệp ước hạt nhân với cả Anh và Pháp

19:31:39 29/09/2025

Nga cho rằng, các cuộc đàm phán về hiệp ước hạt nhân nên bao gồm cả Mỹ, Anh và Pháp, những quốc gia phương Tây sở hữu kho vũ khí nguyên tử.

Tổng thống Mỹ tìm cách ngăn kịch bản chính phủ đóng cửa trong 2 ngày tới

19:21:43 29/09/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã triệu tập các lãnh đạo Quốc hội của cả 2 đảng đến Nhà Trắng vào ngày 29/9 để thảo luận về dự luật ngăn chính phủ đóng cửa trong vài ngày tới.

Trung Quốc, Triều Tiên đạt đồng thuận về các vấn đề quốc tế và khu vực

19:21:13 29/09/2025

Bộ trưởng Vương Nghị cho biết việc duy trì, củng cố và phát triển quan hệ Trung Quốc - Triều Tiên luôn là chính sách chiến lược kiên định của Đảng và Chính phủ Trung Quốc.

Tổng thống Trump hứa hẹn 'điều đặc biệt' cho Gaza trước thềm gặp Thủ tướng Israel

19:18:03 29/09/2025

Ba quan chức Israel cho hay Thủ tướng Netanyahu dự kiến trình bày những trăn trở và thúc đẩy việc thay đổi kế hoạch ngừng bắn, nhấn mạnh sự khó khăn trong việc hoàn tất một thỏa thuận, ngay cả khi nhiều chi tiết đã được thảo luận trước.

Phó Tổng thống Mỹ Vance thông báo 'điều không may' trong đàm phán hoà bình cho Ukraine

18:39:59 29/09/2025

Về phía Liên bang Nga, Điện Kremlin khẳng định Kiev đã chứng minh rằng họ không quan tâm đến hòa bình khi chỉ sử dụng "ngoại giao loa phóng thanh" và phớt lờ các đề xuất dàn xếp của Moskva (Moscow).

Trong vũ trụ có thứ gì nhanh hơn ánh sáng?

18:13:35 29/09/2025

Ánh sáng di chuyển với tốc độ 299.792,458 km/giây, một con số được coi là giới hạn tuyệt đối của vũ trụ. Nhưng tại sao tốc độ ánh sáng lại hữu hạn, và vì sao không gì có thể vượt qua rào cản này?

Nhà Trắng 'chạy đua với thời gian' trước nguy cơ chính phủ đóng cửa

18:12:26 29/09/2025

Tham dự cuộc gặp có lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer, lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries thuộc đảng Dân chủ, cùng với Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson và lãnh đạo phe đa số Thượng viện John Thune từ đảng Cộng hòa.

Hàn Quốc: Hàng loạt dịch vụ công bị ngưng trệ sau vụ hỏa hoạn ở trung tâm dữ liệu

18:07:06 29/09/2025

Chính phủ Hàn Quốc cho biết sẽ di dời 96 đơn vị cơ sở hạ tầng bị hư hại do hỏa hoạn đến chi nhánh NIRS ở thành phố Daegu, Đông Nam Hàn Quốc và dự kiến sẽ mất ít nhất 2 tuần cho đến khi mọi dịch vụ được khôi phục hoàn toàn.

Trung Quốc có thể sắp thử nghiệm tàu đổ bộ mới

18:00:12 29/09/2025

Tàu tấn công đổ bộ mang máy bay không người lái (UAV) đầu tiên của Trung Quốc mang tên Tứ Xuyên được cho là sẽ sớm chạy thử trên biển sau khi xuất hiện những hình ảnh cho thấy con tàu đã sẵn sàng.

Động thái của bang Oregon sau khi Tổng thống Trump điều vệ binh tới Portland

17:48:52 29/09/2025

Bà Kotek nói: "Khi tôi và tổng thống nói chuyện hôm qua, tôi đã nói rất rõ ràng rằng không hề có bạo loạn hay mối đe dọa an ninh công cộng nào cần đến sự can thiệp quân sự tại Portland".