Châu Âu làm thế nào để giải quyết vấn đề tị nạn của hàng triệu người Ukraine?

Hơn 3,5 triệu người đã đi tị nạn ở nước ngoài sau chiến sự tại Ukraine, theo dữ liệu từ Liên Hợp Quốc hôm 22/3.

Một cuộc đoàn tụ giữa cha và con gái ở cửa khẩu biên giới tại Siret, Romania, ngày 21 tháng 3 năm 2022. Ảnh: Reuters

Hàng triệu người đã rời Ukraine kể từ khi chiến dịch quân sự của của Nga bắt đầu. Họ đã đi bộ, tàu hỏa, xe buýt hoặc ô tô đến các nước láng giềng như Ba Lan và Romania, sau đó ra khắp châu Âu.

Số lượng người tị nạn rất lớn khiến Liên minh châu Âu ngày càng gặp nhiều thách thức trong nhiệm vụ hỗ trợ, bảo vệ họ, đặc biệt là ở Đông và Trung Âu.

Ba Lan, quê hương của cộng đồng người gốc Ukraine lớn nhất trong khu vực, ngay cả trước chiến sự, đã nhận hơn 2,1 triệu người tị nạn, gây ảnh hưởng không nhỏ đến các dịch vụ công.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục Przemyslaw Czarnek nói với đài phát thanh công cộng rằng 85.000 trẻ em tị nạn từ Ukraine đến các trường học ở Ba Lan, tăng khoảng 10.000 trẻ mỗi ngày.

Ông Czarnek cho biết, nhà chức trách đang tổ chức các khóa học tiếng Ba Lan cơ bản cho giáo viên Ukraine để họ có thể làm việc trong các trường học địa phương và dạy các lớp dự bị cho trẻ em Ukraine trước khi nhập học.

Trong một video đăng trên Twitter, Thị trưởng Rafal Trzaskowski cho biết, 10.000 học sinh Ukraine đã đăng ký vào các trường học ở Warsaw. Ông nhấn mạnh cần có thêm nhiều phương án khác nhau, bao gồm cả các lớp học trực tuyến của Ukraine, để hệ thống giáo dục thành phố không bị quá tải.

“Chúng tôi sẽ linh hoạt, chúng tôi sẽ hành động, bởi vì chúng tôi muốn tất cả trẻ em đang ở Warsaw đều có thể được học tập, cho dù các em chọn phương án nào”, ông nói.

Hơn 500.000 người chạy sang Romania, nhiều thứ hai sau Ba Lan. Các nhà chức trách tại đây đang cố gắng tuyển dụng giáo viên Ukraine trong số những người tị nạn.

Cosmina Simiean Nicolescu, người đứng đầu đơn vị trợ giúp xã hội của Bucharest, cho biết khoảng 60 trẻ em Ukraine đã bắt đầu đi học trong tuần này, trong khi nhiều trường mẫu giáo và trường học tư nhân vẫn tiếp tục chào đón người tị nạn.

Với số lượng người tị nạn gần như tăng đột biến ở các khu vực Đông Âu, bà Nicolescu cho biết những người tị nạn đang quay trở lại Romania với hy vọng được giúp đỡ.

Thực tế mới

Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) đã tổ chức khóa huấn luyện sơ cứu tâm lý gần biên giới Ba Lan với Ukraine để giúp các tình nguyện viên chăm sóc những người đang gặp khó khăn về tinh thần.

Paloma Cuchi, đại diện của Tổ chức Y tế Thế giới tại Ba Lan, ước tính 30.000 người đến đất nước này bị các vấn đề tâm thần nghiêm trọng trong khi nửa triệu người cần được hỗ trợ sức khỏe tâm thần do xung đột.

Bà nói: “Nhiều trẻ em phải di tản nhiều ngày mà không có thức ăn, không có nước uống, chúng rất mệt mỏi và lo lắng”.

Nhà tâm lý học trẻ em Barbara Slowinska cho biết, các nhân viên tại trường tiểu học số 26 ở Gdynia, Ba Lan đã làm việc chăm chỉ để vượt qua rào cản về ngôn ngữ và giúp 60 trẻ em đến từ Ukraine hòa nhập: “Chúng tôi cố gắng nói chuyện với bọn trẻ càng nhiều càng tốt, việc thích nghi với môi trường mới là mối quan tâm hàng đầu”.

Trong khi các cửa khẩu biên giới như Medyka ở miền đông Ba Lan và Isaccea ở đông bắc Romania đã bớt bận rộn hơn, các quan chức vẫn cảnh giác rằng bất kỳ động thái gia tăng nào giao tranh nào ở Ukraine cũng có thể kích hoạt một làn sóng mới.

Người đứng đầu Cao uỷ Liên Hợp Quốc về người tị nạn (UNHCR) Filippo Grandi cho biết hôm 20/3 rằng chiến sự đã khiến 10 triệu người Ukraine phải rời bỏ nhà cửa đi lánh nạn.