Châu Âu đối mặt với đợt hạn hán tồi tệ nhất 500 năm

Hải Vân22:34 24/08/2022

Châu Âu đang phải đối mặt với đợt hạn hán tồi tệ nhất trong vòng 500 năm, với 2/3 diện tích lục địa hiện trong tình trạng báo động.

Mực nước tại hồ Serre-Poncon trên dãy Alps của Pháp giảm 14 mét do hạn hán. Ảnh: AFP

Hạn hán 500 năm mới có một lần

Theo báo cáo mới nhất của Đài Quan sát Hạn hán Toàn cầu thuộc Liên minh châu Âu (EU), 47% diện tích lục địa đang trong tình trạng báo động do độ ẩm của đất bị giảm sút, 17% lục địa trong tình trạng báo động do thảm thực vật bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Tổng cộng, khoảng 64% diện tích EU đang trong tình trạng báo động vì hạn hán.

“Theo các chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu hỗn hợp (JRC) của châu Âu, các đợt hạn hán hiện nay dường như tồi tệ nhất trong vòng ít nhất 500 năm qua. Dữ liệu vào cuối mùa sẽ xác nhận đánh giá sơ bộ này”, Ủy ban châu Âu cho biết.

Phân tích hàng tháng mới nhất cũng đã nêu bật hiện tượng đất đai ngày càng khô cằn do các đợt nắng nóng liên tiếp ập tới kể từ tháng 5 và tình trạng thiếu mưa kéo dài. Theo báo cáo, hạn hán nghiêm trọng đã ảnh hưởng đến nhiều khu vực của châu Âu kể từ đầu năm đến nay và tiếp tục mở rộng, trở nên tồi tệ hơn vào đầu tháng 8.

Nhiều nước châu Âu đã phải đối mặt với mùa hè nóng bức và khô hạn kỷ lục. Trong đó miền bắc Italy đã trải qua đợt hạn hán nghiêm trọng nhất trong 70 năm qua. Sông Po – được ví như “vua của các con sông” và là nguồn nước quan trọng đối với nền nông nghiệp Italy – đã cạn trơ đáy. Nằm ở phía bắc đất nước , hồ Garda có diện tích 369,98 km2, là hồ có điện tích lớn nhất nước, từng nổi tiếng với làn nước xanh biếc – cũng cạn khô khi mực giảm xuống mức thấp nhất từ trước đến nay.

Đá nổi lên từ hồ Garda ở miền bắc Italy. Ảnh: Reuters

Nước Pháp cũng hứng chịu hạn hán tồi tệ nhất lịch sử. Nhiệt độ tăng cao khiến lượng nước trong ao hồ bốc hơi nhiều hơn, mực nước sông giảm xuống, trong lúc nhu cầu tưới tiêu tăng lên trước vụ mùa sắp tới. Quốc gia này cũng bị tàn phá bởi những trận cháy rừng diện rộng và lòng sông Loire khô cằn đến mức có thể đi bộ qua.

Hồ Lac de l’Entonnoirở Bouverans, miền đông nước Pháp. Ảnh: Getty Images

Trong khi đó, mực nước sông Rhine ở Đức đã giảm mạnh làm tê liệt các hoạt động giao thương thiết yếu và thuyền bè bị mắc cạn.

Mực nước trên sông Rhine thấp hơn thông thường, ảnh hưởng đến việc vận chuyển hàng hóa trên tuyến huyết mạch nước ngọt khổng lồ. Ảnh: DW

Ở Serbia, chính quyền đã phải nạo vét sông để giữ cho các tuyến đường sông được khai thông.

Hạn hán khiến làm lộ tàu chiến của Đức trong Thế chiến 2 ở sông Danube ở Prahovo, Serbia. Ảnh: Reuters

Hậu quả nghiêm trọng

Báo cáo cho biết đợt hạn hán này sẽ ảnh hưởng nặng nề đến năng suất cây trồng, gây cháy rừng nghiệm trọng, đặt ra các cảnh báo về sức khỏe. Theo Ủy ban châu Âu (EC), tình trạng này có thể kéo dài nhiều tháng tại một số vùng phía nam của châu Âu.

Ảnh: Reuters

EU dự báo sản lượng ngô, ngũ cốc sẽ giảm 16%, đậu tương giảm 15% và hoa hướng dương giảm 12% so với mức trung bình của 5 năm trước đó. Bà Mariya Gabriel, Ủy viên phụ trách nghiên cứu, văn hóa, giáo dục của EC, cho biết sự kết hợp giữa hạn hán nghiêm trọng và các đợt nắng nóng đã tạo ra áp lực chưa từng thấy đối với mực nước trên toàn EU. Báo cáo cho biết gần như tất cả các con sông ở châu Âu đã khô cạn ở một mức độ nào đó.

Cánh đồng hoa hướng dương khô cằn ở Puiseux-Pontoise, Pháp. Ảnh: Tân Hoa xã

Ngoài ảnh hưởng đến hoạt động đi lại của tàu thuyền, các dòng sông khô cạn cũng ảnh hưởng đến lĩnh vực năng lượng vốn đang gặp khủng hoảng. Theo báo cáo, sản xuất thủy điện đã giảm đáng kể 20%.

Nhiều nhà sản xuất năng lượng khác do thiếu nước cho hệ thống làm mát. Mực nước thấp trong các sông cũng gây cản trở vận chuyển hàng hóa đường sông, đặc biệt là vận chuyển dầu và than.

Ảnh: Reuters

Người dân đi bộ trên hồ Garda, miền bắc Italy. Ảnh: Reuters

Nhiệt độ kỷ lục ở châu Âu trong mùa hè này cũng đã buộc hàng nghìn người phải sơ tán và khiến hàng trăm người tử vong vì nắng nóng. Nắng nóng cũng đã làm trầm trọng thêm các vụ cháy rừng, có sức tàn phá nghiêm trọng hơn trong những năm gần đây.

Ủy viên Gabriel cho biết trong một tuyên bố: “Chúng tôi hiện đang nhận thấy một mùa cháy rừng cao hơn mức trung bình và tác động lớn đến sản xuất cây trồng. Biến đổi khí hậu chắc chắn là đáng lưu tâm hơn mỗi năm”.

Thời tiết khắc nghiệt đang làm tăng gánh nặng cho EU trong bối cảnh các nước thành viên đặt mục tiêu tiết kiệm năng lượng để chuẩn bị cho một mùa đông lạnh giá, đối phó với việc Nga cắt giảm nguồn cung.

Chiếc thuyền bị mắc cạn trên hồ Lac des Brenets ở biên giới Pháp-Thụy Sĩ. Ảnh: BBC

Ở Anh, hạn hán đã xảy ra ở một số vùng khiến cây cối đã héo úa, lá rụng nhiều. Trên đường phố nước, tiếng lá khô giòn và những tán cây rực đỏ có thể khiến nhiều người tưởng rằng mùa thu đến sớm. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng sự thay đổi này là bất thường và gọi đây là hiện tượng “mùa thu giả”.

Cây chết trong công viên London. Ảnh: BBC.

Các chuyên gia dự báo tình trạng thời tiết này có thể sẽ kéo dài ít nhất đến tháng 11 năm nay dọc theo vùng Địa Trung Hải của châu Âu. Báo cáo cho rằng tình hình đang trở nên tồi tệ hơn ở các quốc gia bao gồm Italy, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Pháp, Đức, Hà Lan, Bỉ, Luxembourg, Romania, Hungary, bắc Serbia, Ukraine, Moldova, Ireland và Anh.

Video Hạn hán chưa từng có xảy ra trên khắp châu Âu (Nguồn: EuroNews)

Nắng nóng, hạn hán, mưa lũ - Thời tiết khắc nghiệt bao trùm thế giới

Trong khi các nước châu Âu và Mỹ oằn mình trong nắng nóng, hạn hán, cháy rừng thì một số quốc gia châu Á lại thiệt hại nặng nề vì mưa to, ngập lụt.

Châu Á chìm trong mưa lũ

Nhiều xe ô tô bị ngập nước sau trận mưa lớn tại Seoul, Hàn Quốc ngày 8/8/2022. Ảnh: THX/TTXVN

Mức độ nghiêm trọng của các hiện tượng thời tiết cực đoan khắp nơi trên thế giới một lần nữa lại là lời cảnh báo về tình trạng biến đổi khí hậu. Hàn Quốc vừa trải qua trận mưa lớn kỷ lục tại thủ đô Seoul và một số nơi khác ở miền Trung và Đông của nước này. Ngày 10/8, giới chức Hàn Quốc xác nhận 16 người thiệt mạng hoặc mất tích và trên 2.500 nhà cửa bị ngập trong nước lũ.

Theo Cơ quan Khí tượng Hàn Quốc (KMA), mưa lớn với tổng mực nước đo được lên tới 525mm đã trút xuống thủ đô Seoul từ ngày 8/8 đến sáng 10/8. Trong khi đó, ở Yanpyeong, cách Seoul 45km về phía Đông, tổng mực nước mưa đo được trong cùng giai đoạn lên đến 526,2mm.

Giới chức Hàn Quốc cho biết trong đêm 7/8, nhiều khu vực của Seoul, thành phố cảng Incheon và tỉnh Gyeonggi đã hứng chịu những trận mưa lớn hơn 100 mm mỗi giờ. Lượng mưa mỗi giờ tại quận Dongjak của Seoul có thời điểm đã vượt qua 141,5 mm, trở thành trận mưa lớn nhất kể từ năm 1942.

Tại Triều Tiên, ngày 10/8, truyền thông nhà nước đưa tin nước này đã ban bố cảnh báo mưa lớn trên khắp các khu vực phía nam, khi những trận mưa như trút nước đổ xuống Bình Nhưỡng và các khu vực khác. Nước từ sông Taedong chảy qua Bình Nhưỡng đã tràn vào bờ, làm ngập các con đường ven sông ở thủ đô.

Thông báo trên được đưa ra cho các khu vực ở các tỉnh phía tây nam của Bắc và Nam Hwanghae, một số vùng phía nam của tỉnh Gangwon và thành phố biên giới Kaesong. Những khu vực này đã ghi nhận lượng mưa từ 50 đến 80 mm.

Ngày 15/8, theo người phát ngôn Bộ Quản lý Thiên tai Afghanistan, ông Mohammad Naseeb Haqqani, mưa to trút xuống các tỉnh Parwan, Kapisa và Nangarhar đã làm ít nhất 29 người thiệt mạng và trên 50 người bị thương; phá hủy mùa màng, hàng chục ngôi nhà và đường sá.

Nhà cửa bị phá huỷ do mưa lũ ở tỉnh Parwan, Afghanistan ngày 15/8. Ảnh: THX/TTXVN

Cùng ngày, Trung tâm chỉ huy kiểm soát lũ lụt và cứu trợ hạn hán của Trung Quốc và Bộ Quản lý tình trạng khẩn cấp đã đề ra kế hoạch kiểm soát lũ lụt nhằm tránh gây thương vong trong bối cảnh dự báo mưa lớn sẽ tiếp tục trút xuống nhiều vùng ở miền Tây Bắc, khu vực Nội Mông, miền Bắc và Đông Bắc nước này trong tuần tới.

Hai cơ quan trên cũng yêu cầu giới chức các địa phương ban bố cảnh báo sớm đối với các nhóm khách du lịch, người lao động và phương tiện đi lại có liên quan tới các trận lũ quét gần đây, đồng thời siết chặt quy định đối với các điểm du lịch, khu vực nguy hiểm, công trường xây dựng và các đoạn đường bị ngập nước.

Tại Lào, theo Bộ Thông tin, Văn hóa và Du lịch, lũ lụt đã tàn phá 4 tỉnh Xayaboury, Huaphan, Luang Prabang và Viêng Chăn, với ít nhất 10 huyện bị ảnh hưởng. Tại một số khu vực, đường sá bị ngập sâu trong khi nguồn cung cấp nước và điện bị gián đoạn.

Nắng nóng, hạn hán, cháy rừng bủa vây châu Âu, Mỹ

Lòng hồ khô cạn do hạn hán tại Manchester, Anh ngày 19/7. Ảnh: THX/TTXVN

Ngày 12/8, Anh ban bố tình trạng hạn hán tại nhiều khu vực. Hạn hán xảy ra sau khi nước Anh chứng kiến tháng 7 khô hạn nhất trong gần 90 năm qua với nhiệt độ lần đầu tiên vượt 40 độ C. Nhiều khu vực ở Anh và xứ Wales đã trải qua đợt nắng nóng với nhiệt độ cực cao.

Tại Thụy Sĩ, mực nước các hồ ở miền Đông, miền Trung và miền Nam nước này đã xuống mức thấp kỷ lục do thời tiết mùa hè nóng và khô. Đây là điều hiếm khi xảy ra ở quốc gia được ví là "hồ chứa nước của châu Âu" này. Nắng nóng và thời tiết khô hạn đã làm gia tăng nguy cơ hỏa hoạn trên hầu như toàn bộ đất nước Thụy Sĩ. Nhiều bang đã ban hành lệnh cấm đốt pháo hoa, đốt lửa ngoài trời, trong khi một số bang cũng đã đưa ra các hạn chế về sử dụng nước.

Hạn hán khiến nông dân Bỉ và Pháp trong ngành sản xuất sữa phải chứng kiến sản lượng giảm mạnh. Thiếu nước khiến nền nông nghiệp Tây Ban Nha suy yếu. Du lịch cũng đang bị ảnh hưởng: 2 địa điểm du lịch trên núi Mont-Blanc buộc phải đóng cửa để tránh nguy có sạt lở đá do hạn hán gây ra.

Theo các chuyên gia, hạn hán đang khiến nguy cơ sa mạc hóa tăng cao ở châu Âu, gây ảnh hưởng ngày càng rõ ở các quốc gia Địa Trung Hải, trước khi lan dần đến các quốc gia Bắc Âu.

Theo Hệ thống Thông tin về Cháy rừng châu Âu (EFFIS), mặc dù mùa hè ở châu lục này chưa kết thúc, nhưng năm 2022 đã phá vỡ kỷ lục về các vụ cháy rừng với gần 660.000 ha rừng bị tàn phá kể từ tháng 1 năm nay.

Cháy rừng nghiêm trọng nhất ở Pháp. Giới chức vùng Aveyron, miền Nam nước Pháp ngày 14/8 cho biết một đám cháy rừng tại đây đã bất ngờ tái bùng phát khiến trên 1.000 người phải sơ tán và thiêu rụi 1.260 ha đất rừng. Đám cháy tại Aveyron lần đầu bùng phát ngày 8/8 khi nước Pháp trải qua một mùa hè khô hạn chưa từng có trong lịch sử. Đáng chú ý, đám cháy này kéo dài gần một tuần, gần như đã được kiểm soát và hoàn toàn được dập tắt vào chiều 13/8 rồi tái bùng phát với mức độ dữ dội và nhanh chóng lan rộng diện tích hơn 500 ha.

Nhìn chung, châu Âu đã phải hứng chịu hàng loạt đợt nắng nóng, cháy rừng và hạn hán chưa từng có trong lịch sử.

Tại Mỹ, miền Tây nước này đang trải qua năm hạn hán thứ 23, là đợt hạn hán nghiêm trọng nhất trong 1.000 năm qua. Giới chức Washington ngày 16/8 cho biết sẽ phải cắt nguồn cung nước tới một số bang ở Mỹ và tới Mexico nhằm tránh thảm họa sụp đổ của sông Colorado trong bối cảnh dòng sông này đang bị ảnh hưởng bởi đợt hạn hán lịch sử.

Lòng hồ Mead dọc sông Colorado khô cạn do hạn hán, tại Boulder, Nevada, Mỹ, ngày 28/6/2022. Ảnh: AFP/TTXVN

Đây là con sông cung cấp nước cho khu vực Tây nước Mỹ. Tuy nhiên, lượng mưa ở dưới mức trung bình trong hơn 2 thập kỷ qua khiến mực nước của con sông này đang ở mức thấp nguy hiểm, đặc biệt khi chu kỳ hạn hán tự nhiên ngày càng trầm trọng hơn do biến đổi khí hậu.

Cảnh báo của chuyên gia

Theo giới chuyên gia về thời tiết, tình trạng thời tiết cực đoan nói trên là do biến đổi khí hậu xuất phát từ các hoạt động của con người gây ra. Ông Jesus San-Miguel, điều phối viên của EFFIS, cho hay: "Tình hình hạn hán và nhiệt độ cực cao đã ảnh hưởng đến toàn châu Âu trong năm nay và tình hình chung của khu vực là đáng lo ngại, trong khi chúng ta vẫn đang trong mùa cháy rừng". Ông cho biết thêm rằng kể từ năm 2010, đã có xu hướng gia tăng các vụ cháy rừng ở các khu vực Trung và Bắc Âu và những vụ cháy này xảy ra ở những quốc gia thường không xảy ra cháy rừng.

Nhân viên cứu hỏa nỗ lực khống chế các đám cháy rừng ở Cebreros, Tây Ban Nha ngày 21/7. Ảnh: THX/TTXVN

Trong khi đó, Tổng Giám đốc Cơ quan Không gian châu Âu (ESA) cảnh báo thiệt hại kinh tế từ những đợt nắng nóng và hạn hán có thể lớn hơn nhiều các tác động của cuộc khủng hoảng năng lượng tại châu Âu, đồng thời kêu gọi hành động chống biến đổi khí hậu. Tổng Giám đốc ESA Josef Aschbacher cho biết những đợt nắng nóng liên tiếp, cùng với cháy rừng, nước sông cạn dần và nhiệt độ mặt đất tăng lên như hiện nay khiến người ta không còn có thể nghi ngờ về những thiệt hại mà biến đổi khí hậu gây ra đối với ngành nông nghiệp và nhiều ngành khác.

Ông Aschbacher cho biết: "Thật sự là toàn bộ hệ sinh thái đang thay đổi rất nhanh, nhanh hơn mọi dự báo của các nhà khoa học cách đây vài năm". Hạn hán, cháy rừng, bão lũ gia tăng, mọi thứ cộng lại là những dấu hiệu có thể nhìn thấy được của biến đổi khí hậu.

Hiện nay, các báo cáo khoa học về khí hậu của Liên hợp quốc hiện chủ yếu tập trung dự báo các hậu quả có thể xảy ra khi nhiệt độ tăng 1,5-2 độ C, đồng thời cảnh báo tránh để xảy ra khả năng nhiệt độ tăng thêm. Tuy nhiên, khả năng nhiệt độ Trái Đất tăng tới 2,7 độ C vào thế kỷ này tương đối cao. Mức tăng này cao hơn nhiều mức giới hạn 1,5 độ C so với thời tiền công nghiệp được đưa ra theo Hiệp định Paris 2015, song lại chưa được nghiên cứu sâu rộng.

Dự báo cho thấy cuộc sống của 2 tỷ người ở những khu vực có nhiệt độ cực cao (nhiệt độ trung bình hằng năm trên 29 độ C) có thể bị ảnh hưởng vào năm 2070.

60% diện tích châu Âu đang bị hạn hán Phóng viên TTXVN tại Brussels dẫn dữ liệu của Đài quan sát Hạn hán châu Âu vừa mới công bố cho biết 60% diện tích châu Âu và Vương quốc Anh hiện đang trong tình trạng hạn hán. Lòng hồ khô nứt do hạn hán tại Edgworth, tây bắc nước Anh. Ảnh: AFP/TTXVN Các phát hiện dựa trên dữ liệu từ khoảng thời...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Campuchia bàn biện pháp giải quyết tác động từ dự án kênh đào Phù Nam-Techo09:30

Ông Trump bất ngờ nặng lời về ông Zelensky, nhiều bên bị sốc08:41

Siêu tên lửa Oreshnik của Nga phát nổ ngay sau khi phóng lần 2?10:29

Trung Quốc phát hiện được chiến đấu cơ tàng hình F-35 từ xa 2.000 km?03:50

Sau luật cấm thịt chó, hàng trăm trang trại nuôi thịt ở Hàn Quốc đóng cửa02:22

Căng thẳng Gaza dâng cao trở lại09:18

Sau khi được thả từ Gaza, 5 con tin người Thái Lan nhận được tiền, lương tháng08:59

Tổng thống Putin lần đầu nói chuyện với lãnh đạo mới của Syria09:12

Tổng thống Zelensky nói về khoáng sản của Ukraine sau phát biểu của ông Trump08:29

Khỉ trộm đồ du khách và thất vọng khi phát hiện thứ bên trong01:47

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Georgia từng được đề nghị trở thành "mặt trận thứ 2" chống Nga

00:19:40 22/02/2025

Quốc gia Liên Xô cũ Georgia từng nhận được đề nghị từ phương Tây về việc mở mặt trận thứ 2 chống Nga, theo lãnh đạo đảng cầm quyền nước này.

Mỹ - Ukraine hủy họp báo giữa lúc quan hệ căng thẳng

00:17:25 22/02/2025

Theo Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, cuộc họp giữa ông với đặc phái viên Keith Kellogg đã giúp khôi phục hy vọng nhưng phía Mỹ đưa ra rất ít thông tin chi tiết.

Sụt giảm oxy nghiêm trọng sẽ đe dọa sự sống trên Trái Đất

00:15:09 22/02/2025

Hiện tại, sự sống đang phát triển mạnh mẽ trong điều kiện giàu oxy, nhưng theo dự báo, khí quyển Trái Đất sẽ trở nên đầy methane và thiếu oxy.

Nga, Mỹ có thể đã bí mật đàm phán về Ukraine

00:08:07 22/02/2025

Phái đoàn của Nga và Mỹ được cho là đã bí mật đàm phán về cuộc chiến Ukraine vài tháng gần đây tại Thụy Sĩ, nguồn thạo tin cho hay.

Ông Trump làm thế giới "rung chuyển" trong tháng đầu nhiệm kỳ

00:05:35 22/02/2025

Những sắc lệnh ban hành trong tháng đầu tiên nhiệm kỳ của Tổng thống Mỹ Donald Trump đang cho thấy ảnh hưởng lớn đến thế giới.

Tỷ phú Elon Musk thách thức ông Zelensky

23:24:25 21/02/2025

Vị đồng minh thân cận của Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng cuộc khảo sát mới về việc ông Zelensky được lòng người dân Ukraine đã bị thao túng.

Chiến thuật của ông Putin nhằm tối đa hóa nhượng bộ từ Mỹ

22:52:16 21/02/2025

Việc lựa chọn thành phần phái đoàn hội đàm với Mỹ cho thấy Tổng thống Nga Vladimir Putin muốn tối đa nhượng bộ từ Washington trong vấn đề Ukraine và những vấn đề song phương.

Tổng thống Trump quyết tâm chấm dứt xung đột Ukraine

22:41:17 21/02/2025

Cố vấn An ninh Quốc gia Nhà Trắng Mike Waltz ngày 20/2 tuyên bố Tổng thống Donald Trump quyết tâm chấm dứt cuộc xung đột ở Ukraine.

Ukraine dự đoán sắp ngừng bắn với Nga

22:24:01 21/02/2025

Người đứng đầu cơ quan tình báo quân đội Ukraine tin rằng hiện đã có hầu hết yếu tố để Ukraine và Nga đạt được thỏa thuận ngừng bắn trong năm nay.

Nga công phá dữ dội, đánh sập huyết mạch hậu cần Ukraine ở Kursk

22:21:07 21/02/2025

DeepState, chương trình phân tích quân sự của Ukraine, đưa tin lực lượng Nga đang tích cực nhắm vào các tuyến hậu cần từ Ukraine vào tỉnh Kursk của Nga, tiến hành các cuộc tấn công hỏa lực vào mọi hoạt động theo hướng này từ tỉnh Sumy c...

Làn sóng sa thải trở lại, liệu AI có đang "cướp việc" của con người?

22:01:38 21/02/2025

Đầu năm nay, làn sóng cắt giảm diễn ra toàn cầu. Câu hỏi đặt ra là liệu AI đang dần thay thế con người hay đây chỉ là một bước chuyển đổi tất yếu của nền kinh tế?