Cháo vạt giường và bún hến ở thành cổ Quảng Trị

P.V07:40 29/12/2020

Cháo được nấu từ thịt cá quả thơm ngon cùng những sợi bột vạt giường hay bát bún hến dân dã là những món ăn bạn không nên bỏ qua khi đến Quảng Trị.

Còn được gọi là cháo canh, cháo bột hay cháo cá, cháo vạt giường là món ăn thường được người địa phương đãi khách đường xa.

Cháo cá vạt giường hấp dẫn bởi hương vị đặc trưng của bột gạo hay bột lọc và cá lóc. Người chế biến phải chọn loại gạo ngon, ngâm qua đêm cho nở rồi xay thành bột. Khâu nhào bột rất quan trọng bởi nếu làm lâu, khi nấu bột sẽ dai và ngon hơn. Bột chín được cán mỏng rồi thái thành từng sợi, gọi là bột vạt giường. Hương vị làm nên món cháo vạt giường chính là cá lóc được hấp chín, lọc lấy thịt, đầu và xương giã nhỏ chắt nước để làm nước dùng.

Người dân Quảng Trị thích ăn cháo vạt giường thật cay. Nếu không ăn được cay, bạn nên lưu ý với chủ quán. Ảnh: tinquangtri

Gọi là cháo nhưng món ăn này không sền sệt mà lõng bõng sợi vạt giường và nước dùng. Khi ăn bạn sẽ cảm nhận đươc vị ngọt thơm của cá, bùi ngậy của hành phi xen lẫn vị ngọt của bột, cay của ớt. Đặc biệt khi ăn cháo bạn phải sử dụng cả đũa và thìa.

BÚN HẾN MAI XÁ

Du khách đến làng Mai Xá (huyện Gio Linh) đừng quên thử món bún hến, đặc sản dân dã của người dân nơi đây. Gọi là bún hến nhưng món ăn này chủ yếu chế biến từ con chắt chắt, trông giống hến nhưng màu sậm hơn.

Thường người ta phải ngâm chắt chắt qua đêm cùng nước gạo cho nhả hết cát và nhớt rồi rửa sạch lớp bùn bám bên ngoài. Chắt chắt được đem luộc qua, rồi đãi lấy ruột. Nước luộc được để lắng lại, dùng làm nước dùng bún, rất ngọt.

Những con chắt chắt được luộc, đãi lấy ruột, phi thơm cùng hành và gia vị cho đậm đà. Ảnh: quangtri360

Người chế biến sẽ phi thơm hành mỡ rồi cho chắt chắt vào xào qua cùng chút gia vị, cho thịt săn, đậm đà. Món bún chắt chắt ăn kèm với nước mắm tỏi, gừng. Bát bún được dọn ra với vị thanh mát của nước dùng, thơm ngọt của thịt chắt chắt quyện lẫn mùi hành phi, rau mùi và vị cay xé lưỡi của ớt.

LÒNG SẢ

Video đang HOT

Món ăn có cái tên nghe hơi lạ tai và thoạt nhìn nhiều người nghĩ đến cháo lòng ở miền bắc. Lòng sả được làm từ tiết vịt hoặc tiết lợn và có mùi vị đặc trưng là sả. Tất cả cho vào nồi nước, nêm gia vị, bỏ gạo rang vàng, đậu xanh rồi nấu nhừ.

Lòng sả là món ăn dân dã ở Quảng Trị. Ảnh: quangtri360

Khi sôi, người ta cho lòng lợn hoặc vịt đã được làm sạch, cắt miếng vừa ăn vào nồi rồi múc ra ăn nóng. Người dân nơi đây ăn món này với nhiều ớt, cay tê lưỡi, có tác dụng làm ấm nóng người khi gió đông về hoặc giải cảm. Đây là món ăn rất riêng của Quảng Trị, có thể ăn kèm cùng bánh mì.

Những món đặc sản Quảng Trị đừng nên bỏ lỡ

Mảnh đất Quảng Trị ngoài ghi dấu nhiều chiến tích hào hùng của dân tộc còn là nơi hội tụ của tinh hoa ẩm thực đất trời. Dưới đây là tổng hợp những món đặc sản Quảng Trị đừng nên bỏ lỡ.

1. Bánh khoái

Bánh khoái là món ăn dân dã, hấp dẫn và được bán tại nhiều nơi trong tỉnh, từ các hàng quán nhỏ ven đường... Giống như bánh xèo của miền Nam, bánh khoái Quảng Trị cũng làm từ bột gạo, nhưng được đổ trong khuôn nhỏ chỉ bằng khoảng một bàn tay xòe ra, da bánh dày và giòn rụm.

Nhân bánh khá đa dạng, nhưng thông thường là tôm thịt với giá, có nơi thêm vào hành tây, nấm rơm, các loại hải sản... Làm nên cái hồn của bánh là các loại rau trái ăn kèm, khó thể thiếu ba loại chính là cải non, chuối chát và trái vả non xắt lát.

2. Thịt trâu lá trơng

Món ăn mang tên hai nguyên liệu chính làm nên sự đặc biệt: thịt trâu và lá trơng (trơơng). Thịt trâu vốn bổ dưỡng, chữa được nhiều bệnh như đau lưng, phù chân, phong thấp... Thậm chí có người còn cho rằng nó tốt hơn thịt bò. Chính vì thế, nơi nào cũng có cách chế biến thịt trâu nhưng dám chắc rằng không đâu có vị như ở Quảng Trị này.

Sự kết hợp giữa thịt trâu non và loại là rừng mọc hoang khắp Quảng Trị đem lại mùi thơm cay rất đặc trưng của món ăn. Có 2 món chính được khách ưa chuộng nhất là thịt trâu lá trơng nướng và thịt trâu xào lá trơng.

Người thích vị ngọt mềm, thơm nưng nức của thịt trâu còn nguyên vị thì gọi thịt nướng ăn với rau cải, tiêu ớt xanh và nước tương pha tương ớt. Người muốn đậm đà nhiều vị hơn thì gọi thịt xào vừa chín tới. Món nào cũng thơm ngon vô cùng. Đặc biệt thịt trâu lá trơng mà ăn vào những ngày mưa lạnh thì quả tuyệt.

3. Lòng sả

Lòng sả là một trong những món ngon Quảng Trị. Nghe tên có vẻ lạ lẫm nhưng cách làm lại khiến người ta liên tưởng đến cháo lòng của người miền Bắc. Tiết heo hoặc tiết vịt được đánh tan vụn, đổ nước vào, nấu chung với gạo rang, đậu xanh cho nhừ. Lòng heo hoặc vịt được làm sạch, cắt miếng vừa ăn rồi thả vào nồi đang đun, sôi lần nữa là ăn được.

Tuy nhiên, lòng sả cho rất nhiều ớt, ăn cay xé lòng, tê lưỡi. Người dân Quảng Trị thường chọn lòng sả những khi trời mưa để ấm lòng thêm. Hoặc mỗi khi người cảm mạo, cần ra mồ hôi thì lòng sả là phương thức diệu kỳ, tác dụng không kém cháo hành tía tô. Múc bát lòng sả ra, cho thêm tiêu, rau mùi rồi xì xụp thì tỉnh cả người, bao nhiêu mệt mỏi tan biến hết. Ghé Quảng Trị thử món này mới thật thấm thía cái tình nơi đây.

4. Cháo vạt giường

Gọi là cháo nhưng lại không phải là cháo như bình thường. Cháo bột Quảng Trị nấu bằng sợi bột gạo với cá lóc. Dân địa phương thì gọi là cháo cá, còn người phương xa đến thì hay nhắc đến nó với cái tên cháo vạt giường.

Ghé vào quán nhỏ ven đường, gọi một bát cháo vào bất cứ mùa nào trong năm, bạn đều được hài lòng. Ở đây không có khái niệm cháo nóng chỉ ăn mùa lạnh. Ngay giữa trưa, nắng đổ lửa, người Quảng Trị vẫn xì xụp tay thìa tay đũa với món cháo vạt giường như thường.

Một nhúm sợi vạt giường, chút cá lóc thơm, thêm hành ngò, ớt tươi và đổ nước dùng vào, thế là cháo đã sẵn sàng chờ khách thưởng thức. Một lần nữa vị cay nóng mặt, bỏng lưỡi của ớt chỉ thiên xứ này lại khiến món ăn trở nên khó quên hơn bao giờ hết. Khách không quen, vừa hít hà nóng, vừa sụt sịt cay, nhưng lại vừa tới tấp gắp gắp múc múc ăn hết miếng này đến miếng khác vì ngon quá.

5. Bún hến Mai Xá

Bún Hến Mai Xá là một đặc sản của làng Mai Xá (Gio Mai, Gio Linh, Quảng Trị). Gọi là bún hến nhưng ngon nổi tiếng lại do chắt chắt, một loài thuộc họ hến nhưng nhỏ và màu đậm hơn. Vì nhìn ngoài, 2 loại này khá giống nhau nên người ta ăn bún chắt chắt mà lại cứ ngỡ mình ăn bún hến.

Chắt chắt phi thơm hành, gia vị đến săn lại rồi đổ nước vào, thêm vài miếng gừng là xong nồi nước dùng ngon lành, ít béo, lại rẻ tiền. Cho bún vào tô, nhón thêm nhúm rau thơm, ngò lên trên và chan nước dùng vừa làm.

Khi ăn, giã thêm chén muối ớt tươi cùng gừng, sao cho thật cay, thật nhuyễn để bên cạnh thưởng thức chung mới thật ra đúng món Quảng Trị. Đảm bảo bún hến khắp nơi không đâu giống đây.

6. Bánh ướt Phương Lang

Bánh ướt Quảng Trị ở Phương Lang ngon đến nỗi biến nó thành một làng nghề. Không chỉ thân thuộc với người dân bản xứ, nó còn khiến du khách nao nao lúc nghĩ về. Bánh ướt Phương Lang có các công đoạn làm giống nhiều địa phương khác, nhưng cách ăn thì mang nét riêng không trộn lẫn.

Ăn cùng với bánh ướt là rau sống và không thể thiếu đó là thịt heo luộc. Thịt heo luộc ăn kèm phải là loại thịt nhiều nạc, mỡ giòn. Nước chấm pha từ mắm nhĩ ngon với tương ớt, ớt tươi tạo thành vị đậm đà rất riêng. Toàn những nguyên liệu rẻ tiền nhưng khi kết hợp với nhau, món bánh ướt Phương Lang cứ khiến người ăn thấy mê mẩn.

Quảng Trị toàn món rẻ tiền, dân giã nhưng lạ và đặc trưng nên khách đến một lần, thử ăn rồi thì rất dễ nhận ra chất Quảng Trị khi du lịch và thưởng thức, so sánh với ẩm thực các vùng khác. Mong rằng thời gian và sự hòa nhập không làm mất đi vị riêng của đặc sản xứ này.

Ăn gì ngon, bổ rẻ ở Quảng Trị? Các đặc sản vùng đất lửa phải chắt chiu từ thiên nhiên khắc nghiệt nhất, chính bởi thế nên hương vị chẳng thể quên. Ăn gì ngon, bổ rẻ ở Quảng Trị? Quảng Trị là mảnh đất miền Trung gió Lào này đã từng là chiến trường ác liệt nhất trong suốt 20 năm của cuộc Chiến tranh Việt Nam. Thiên nhiên cũng...