Chạnh lòng tiếng trẻ trong buồng giam
Đã quá thuộc tên, tính nết của từng đứ.a tr.ẻ, song những ngày Tết, lần nào anh Tuấn cũng chạnh lòng. Anh bảo dẫu sao thì chúng cũng là những đứ.a tr.ẻ, mong được tặng quà ngày Tết nhưng vì việc làm tội lỗi của bố mẹ mà phải vào trại giam thế nên rất thiệt thòi…
Cả năm vất vả, Tết đến, ai cũng muốn được sum vầy cùng người thân, song vẫn có rất nhiều quản giáo phải đón giao thừa trong chòi gác, ấy vậy mà nhiều khi chẳng được tận hưởng thời khắc sang năm mới vì… có biến.
Biến cố xảy ra có thể chỉ đơn thuần là điện ở các phân trại đang sáng bỗng dưng tối om, là tiếng hô: “cán bộ ơi, cứu”, là tiếng “ối giời ơi chế.t mất”,… mà nguyên nhân rất “giời ơi” cũng làm các quản giáo trực Tết chẳng có lấy một phút thảnh thơi.
Giật mình từng âm thanh lạ
Là người có thâm niên 25 năm công tác trong trại giam, Trung tá Nguyễn Mạnh Hùng, Đội phó Đội quản giáo phân trại 3, Trại giam Hoàng Tiến, Bộ Công an có tới 2/3 thời gian đón giao thừa trong trại giam. Trong số những lần ăn Tết ở trại ấy, có cái Tết suôn sẻ song cũng có nhiều cái Tết chẳng bữa nào ra bữa nào vì vừa bưng bát lên thì nghe tiếng kêu: “cán bộ”.
Chủ nhân của những tiếng kêu ấy là các phạm nhân. Họ không gọi đồng thanh mà chỉ những người vì nhớ chồng con, nhớ nhà hay vì nhiều lý do khác,… chẳng biết cầu cứu ai thì gọi cán bộ. Cán bộ vào thì nỗi nhớ nhà cũng vơi đi; những bức xúc khác thậm chí là cả những điều khó nói, tế nhị như ăn quá no, bị bội thực, hay đơn giản chỉ là sự khúc mắc giữa hai phạm nhân với nhau về một món đồ… thì chỉ có cán bộ vào mới giải quyết được.
Bình thường con người ta không đến nỗi hẹp hòi nhưng khi vào đây, thế giới của những kẻ tù tội với một không gian nhỏ, họ trở nên xét nét, để ý và chấp nhặt nhau và chỉ có cán bộ mới giúp họ giải tỏa nỗi ấm ức trong lòng.
Anh Hùng bảo bình thường nghe tiếng phạm nhân gọi cán bộ đã giật mình, huống hồ là những ngày Tết, lòng người thường hay dao động, dễ lấn cấn vì những hồi tưởng về quá khứ, gia đình mà có hành động bột phát. Thế nên trực Tết với những cán bộ trại giam, trông thì có vẻ nhàn tả vì tất cả phạm nhân đã ở trong rào vây nhưng lại vất vả gấp nhiều lần so với ngày thường.
Theo anh Hùng thì ngày Tết lượng cán bộ đi làm so với ngày thường cũng ít hơn nhưng công việc thì không đơn thuần chỉ là canh coi, quản lý mà còn phải vui chơi với phạm nhân, đến từng buồng giam chúc Tết là không thể thiếu những lần làm bác sỹ gia đình, chuyên gia tâm lý và cả bảo mẫu dỗ dành những phạm nhân mau nước mắt.
Tết đến xuân về, ai cũng muốn được quây quần bên mâm cơm, tận tưởng sự ấm cúng từ mùi hương trầm và tận hưởng cảm giác lâng lâng của những lời chúc Tết. Với những kẻ lầm lỗi, dẫu biết rằng có tội phải trả giá song chẳng ai cấm được họ thôi nghĩ về những cái Tết sum vầy bên gia đình.
Có người thèm tiếc những bữa nhậu say túy lúy song cũng nhiều người vừa ăn vừa khóc vì thương con cái ở nhà đói khổ… Càng nhớ thì họ càng bi quan, tiêu cực và chỉ cần một người trong buồng khóc hay nói một câu bi quan thế là thành khởi xướng cho một dàn đồng ca nước mắt hoặc những câu chử.i thề, tiêu cực.
Ngày thường vẫn phải làm công tác tư tưởng để phạm nhân yên tâm cải tạo, mấy ngày Tết, các quản giáo lại bận rộn hơn bởi ngoài những lời chúc Tết ra, các anh còn phải làm nhiều công việc khác như đi kiểm tra buồng giam cũng nhiều hơn vừa là để nhắc nhở phạm nhân ăn ở sạch sẽ, vệ sinh và cũng là kịp thời dỗ dành, động viên, khích lệ cũng như răn đe những phạm nhân bỗng nhiên có việc làm khác với ngày thường.
“Thường thì đêm 30 là vất vả nhất bởi thời khắc bước sang năm mới dễ khiến người ta xúc động quá mà không kiềm chế được dẫn đến những hành động như nổi loạn. Thế nên bỗng nhiên thấy không gian im ắng hay chợt rộ lên tiếng cười,… âm thanh lạ nào cũng khiến chúng tôi giật mình, cảnh giác”, anh Hùng kể. Theo anh Hùng thì “nhất là nghe tiếng gọi cán bộ ơi thì đang làm gì cũng vứt đó mà chạy vào”.
Được nghỉ lao động trong mấy ngày Tết rồi tiêu chuẩn ăn uống nhiều hơn ngày thường, chưa kể quà của gia đình, bạn bè gửi vào nên nhiều phạm nhân chén tì tì đến bội thực, ôm bụng quằn quại gọi cán bộ. Ấy là chưa kể một số phạm vì tiếc những đồ tiếp tế để dành đã ôi thiu, thay vì vứt đi đã cố “gửi” anh bạn dạ dày, đến khi “ Tào Tháo đuổi” chỉ còn biết cầu cứu cán bộ.
Chuyện gì chứ chuyện liên quan đến tiêu hóa của phạm nhân thì các quản giáo có mặt còn nhanh hơn lính cứu hỏa bởi “người chung phòng thì đông, không gian thu nhỏ, không xử lý nhanh để lây lan thành dịch thì nguy lắm” như lời một quản giáo tâm sự. Với những cán bộ giáo dục như anh Hùng thì việc tư vấn những phạm nhân cũ không gian nan như nói chuyện với phạm nhân mới nhập trại.
“Số phạm nhân bỗng dưng đổi tính khi Tết đến không nhiều lắm, song với chúng tôi vất vả nhất là những phạm nhân mới chuyển đến thời điểm đầu năm. Họ là những người vừa có án, điều chuyển đến cải tạo song cũng có người vi phạm kỷ luật hoặc do hoàn cảnh được điều chuyển, tâm lý còn chưa ổn định, môi trường sống lại mới, cán bộ giáo dục chưa có thời gian tìm hiểu sâu thì năm mới đến nên khi xảy ra bất thường, cán bộ giáo dục, quản giáo rất vất vả mới giúp họ vượt qua xúc cảm tức thời để ổn định tâm lý”, anh Hùng cho biết.
Video đang HOT
Quá lâu rồi song anh Hùng vẫn nhớ có lần trực Tết, anh em đang chờ nghe Chủ tịch nước chúc Tết thì bỗng phía một phân trại rộ lên tiếng xôn xao của phạm nhân. Nhìn về phía đó thấy tối om, anh em xô nhau chạy tới. Ý nghĩ nổi loạn thoáng qua bởi cả phân trại tối đen, không buồng giam nào sáng điện, mọi người ới nhau canh chừng, mắt căng ra cảnh giác. Tuy nhiên sau một hồi mày mò kiểm tra, mấy anh em mới thở phào khi biết điện mất là do rơle tự nhảy nhưng sửa được đường điện cho phạm xong, lúc quay về phòng làm việc thì đã 1 giờ.
Chạnh lòng tiếng trẻ trong buồng giam
So với các quản giáo trong trại giam Hoàng Tiến, Đại úy Đinh Trọng Tuấn, phụ trách giáo dục phân trại 2, cũng không thua kém số lần ăn Tết trong trại. Điều đặc biệt là phân trại anh còn có một nhà trẻ, con của các phạm nhân nữ mang vào trong quá trình thi hành án nên ngoài việc động viên, dỗ dành người lớn, đôi khi anh còn là bảo mẫu của đám trẻ con phạm.
“Năm nào trực Tết cũng thế, qua giao thừa là tôi đi từng buồng giam chúc Tết, vừa là động viên các phạm nhân song cũng đồng thời kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở người trong phòng chú ý giữ gìn sức khỏe, vệ sinh và tìm hiểu xem có điều gì bất thường để có biện pháp xử lý, ngăn chặn. Sáng hôm sau, mồng một Tết, anh em chúng tôi vào tặng quà các cháu nhỏ con phạm nhân”, anh Tuấn kể.
Những đứ.a tr.ẻ trong Trại giam Hoàng Tiến.
Đã quá thuộc tên, tính nết của từng đứ.a tr.ẻ, được chúng bi bô gọi bác, gọi chú và cả gọi cán bộ song những ngày Tết, lần nào anh Tuấn cũng chạnh lòng khi nghĩ tới con mình. Anh bảo dẫu sao thì chúng cũng là những đứ.a tr.ẻ, mong được tặng quà ngày Tết nhưng vì điều kiện gia đình, vì việc làm tội lỗi của bố mẹ mà phải vào trại giam thế nên rất thiệt thòi.
“Năm nào trại cũng có quần áo mới, quà tặng con phạm nhân sống cùng cha mẹ. Ở trong này chúng khôn lanh lắm, cái gì cũng biết, thấy cán bộ vào là xòe tay xin tiề.n mừng tuổ.i. Nghĩ cũng thương nhưng không thể trái nội quy nên anh em phải chuẩn bị sẵn kẹo để lì xì cho chúng, chỉ có phong bao màu đỏ song bọn trẻ cũng vui lắm”, anh Tuấn tâm sự, giọng đầy xúc động.
Đã là cha của hai đứ.a tr.ẻ, anh Tuấn chưa quên lần đưa phạm nhân nữ đi đẻ đúng đêm giao thừa khi vừa bước chân vào nghề quản giáo. Lần ấy, trong khi phạm nhân vào buồng sinh nở, ở bên ngoài, anh Tuấn cứ lóng ngóng không biết phải viết thế nào trong khi cô y tá cứ giục: “Anh là chồng của cô kia thì ký vào đây” trong khi thời điểm đó, anh quản giáo này còn chưa có người yêu.
Vất vả, căng thẳng ngay cả trong những ngày Tết dường như là chuyện ngày thường của quản giáo trại giam song với Trung úy Nguyễn Đình Tùng, quản giáo đội phạm nhân phạm tội xâm phạm an ninh quốc gia, Trại giam Nam Hà thì cái khó của anh lại là những chuyện thật khôi hài.
Phạm nhân do anh quản lý đa số là đồng bào dân tộc, sống ở vùng sâu vùng xa, còn nặng về phong tục của địa phương nên việc giáo dục không phải một sớm một chiều. Đã thế họ lại còn nói tiếng phổ thông chưa sõi, trình độ văn hóa gần như không có nên sự hiểu biết càng hạn chế. Những ngày Tết, với họ là ăn chơi và uống rượu nên khi được phát quà Tết, họ cứ bảo thiếu rượu.
“Cách đây mấy năm, trong đội tôi quản lý có phạm nhân Thào Chi Son, không được gia đình thăm hỏi thành ra nghi ngờ cán bộ cho sai địa chỉ với lý lẽ “tao viết thư về cho vợ con mấy cái rồi mà sao không có ai xuống thăm”. Rồi Son bảo là những kẻ mà Son đi theo bảo rằng chỉ nên tin đảng trên cây chứ đừng tin đảng dưới đất. Đảng trên cây mà anh ta nói chính là cái loa tuyên truyền đấy. Thế nên để thuyết phục họ tin và nghe theo mình, làm việc gì người quản giáo cũng phải chuẩn mực, không được xảy ra sai sót dù chỉ là một lời nói”, Tùng tâm sự.
Nhiều năm tiếp xúc với phạm nhân là người vùng cao, anh đúc rút được rất nhiều kinh nghiệm cũng như nắm bắt khá rõ đặc tính của người dân tộc. Theo Tùng thì trông họ có vẻ ngoan ngoãn thế thôi chứ thực ra rất bảo thủ. “Mình nói thì họ cứ vâng vâng dạ dạ thế thôi chứ đến lúc bắt tay vào việc là lại làm theo ý họ. Nhiều lúc bực mà vẫn phải cố nhịn nhưng không phải là không có cách dạy. Họ trông có vẻ chậm chạp thế nhưng khéo tay lắm, việc chẻ tre, giang, đan lát là nhất đấy”, Tùng kể.
Mới vào nghề chưa được chục năm song Tùng cũng có gần số năm đó ăn Tết ở đơn vị. Anh bảo đó cũng là một cơ hội để anh và phạm nhân tìm được sự đồng cảm bởi cùng cảnh xa nhà, vắng người thân. Những lời chúc Tết, món quà nho nhỏ của anh khi đến từng buồng giam khiến những phạm nhân vốn kiệm lời, định kiến trò chuyện cởi mở hơn, giúp anh dễ dàng hơn trong quá trình quản lý, giáo dục phạm nhân sau này.
Lại một mùa xuân nữa đến, phạm nhân và quản giáo tích cực sửa soạn để có một cái Tết vui vẻ, đầy màu sắc. Nhiều phạm nhân được nghỉ để tết con giống, làm cây đào, cành mai và những vật dụng khác thường thấy trong các gia đình mỗi dịp Tết về. Đại tá Dương Đức Thắng, Giám thị Trại giam Nam Hà cho biết mặc dù năm nay trại mới chuyển đến chỗ ở mới, cây cối còn chưa xanh tốt nhưng không vì thế mà các trò vui chơi giải trí, các cuộc thi giữa các phân trại và các buồng giam bị xem nhẹ.
Ngoài việc thi đấu bóng đá, bóng chuyền, đán.h cờ,… trại còn tổ chức thi câu đối Tết, mâm ngũ quả đẹp, buồng giam ngăn nắp, khoa học giữa các buồng giam và các phân trại với nhau, chấm giải và có phầ.n thưởn.g. “Cán bộ cũng có những trận thi đấu, phạm nhân cũng vậy, phầ.n thưởn.g chỉ là xà phòng, bàn chải đán.h răng, mì tôm, bánh kẹo nhưng nó khích lệ tinh thần mọi người rất nhiều”, giám thị Thắng nói.
Hỏi anh về số cán bộ trẻ, anh cười bảo họ là lực lượng hăng hái tham gia trực Tết song cũng khối người lần đầu tiên ăn Tết với phạm nhân, lén lên chòi canh khóc, nước mắt chảy nhưng tay vẫn cầm chắc sún.g, không rời vị trí quan sát
Theo Dantri
Ra tù, Tết nào cũng về trại cảm ơn
Không chỉ những ngày lễ Tết mà ngay trong ngày thường, tình cảm giữa quản giáo với phạm nhân cũng rất gần gũi.
Ở cái nơi tưởng như khô cứng giữa người coi tù và kẻ lầm lỗi, vẫn có những giọt nước mắt cảm động để rồi thi thoảng lại có người tìm về chốn cũ với lòng biết ơn sâu sắc.
Tết nào cũng về thăm "thầy"
Người đàn ông năm nào cũng quay vê trại giam, nơi anh ta từng trả giá vê viêc làm tôi lôi của mình khi xưa đê làm môt viêc rât đơn giản là thăm và chúc têt "thây" ây là Nguyên Hữu Hưng ở Hòa Bình. Hưng vào trại giam Nam Hà cải tạo mức án 20 năm vê tôi buôn bán m.a tú.y.
Tuy nhiên mới trả án được 8 năm thì người vợ do không chịu được cuôc sông đơn lẻ đã bỏ đi lây chông. Ngày nhân được đơn xin l.y hô.n của vợ, Hưng bât mãn lắm, lúc nào cũng vât vã môt cách khô sở, chả thiêt gì tới lao đông, ăn uông.
Quản giáo trẻ Đinh Mạnh Đông đã gặp riêng Hưng đê nói chuyên, khơi gợi trách nhiêm của môt người cha với hai đứa con đang chờ đợi ở nhà, khuyên Hưng hãy tĩnh tâm, đừng nhụt chí.
Nghe những lời phân tích của quản giáo rằng hãy thông cảm cho người phụ nữ, tuôi xuân có thì, Hưng hiêu ra, từ đó yên tâm cải tạo và được ra tù trước thời hạn. Những lời đông viên của quản giáo trở thành đông lực giúp Hưng vượt qua khó khăn những ngày hòa nhâp, sau này trở thành môt ông chủ trẻ, có trong tay hàng chục lao đông.
Năm nào cũng thê, Hưng lại lái xe lên trại giam, thăm người quản giáo đã giúp mình vững vàng. Món quà mà anh đem đên chỉ là lẵng hoa với tâm bưu thiêp nhưng ai cũng cảm đông, nhât là những quản giáo bởi không phải những kẻ tù tôi khi quay vê còn nhớ tới các "thây" của mình.
Quản giáo và phạm nhân đang gói bánh chưng phục vụ Tết trong trại giam
Không có điêu kiên đên thăm "thây" như anh Hưng song Nguyên Thị Phụng, ở Kim Sơn, Ninh Bình lại thê hiên lòng biêt ơn đôi với người đã dìu dắt mình bằng cách vài tháng lại gọi điên hỏi thăm.
Gia cảnh khó khăn, chông chêt vì nghiên đê lại cho Phụng môt gia tài gôm 8 đứa con không mắc bênh thân kinh thì tàn tât. Đê có tiên nuôi con và thuôc thang, Phụng gia nhâp đôi quân bán m.a tú.y rôi bị bắt.
Những ngày Phụng trả án trong trại giam Ninh Bình, những món quà nhỏ mà quản giáo Bùi Thị Tâm đem đên khi thì cái áo, lúc thì viên thuôc, gói kẹo đã hun đúc cho Phụng môt nghị lực sông. Những lời khuyên chân tình, sự tác đông của quản giáo đê người thân của Phụng cưu mang bọn trẻ đã khiên người đàn bà này vững tâm cải tạo.
Dịp 30-4-2011, Phụng được tha tù trước thời hạn và kê từ đó đên nay, giữa hai người phụ nữ ây trở thành thân thiêt, thường xuyên trao đôi qua điên thoại. Lân nào nói chuyên, Phụng cũng khoe vê công viêc của mình còn quản giáo thì mừng vì đã cứu được môt người không quay lại con đường làm ăn tôi lôi.
Manh áo ấm mùa đông
Không chỉ cho những lời khuyên chân tình, nhiêu quản giáo còn bỏ tiên túi của mình mua tặng phạm nhân những vât dụng tôi thiêu như tâm áo, chiêc nạng gô hay thâm chí là những bát cháo cho con phạm nhân.
Tình cảm đó thê hiên rât rõ ở trại giam công an tỉnh Điên Biên, nơi mà các phạm nhân chủ yêu là người dân tôc, cuôc sông còn nhiêu thiêu thôn. Hôm chúng tôi lên Điên Biên, trời lạnh buôt, từng đợt gió liên tục ào qua khiên ai cũng chỉ muôn cho tay vào túi áo.
Phòng làm viêc của giám thị Đô Xuân Hương ngay ở đâu hôi, chúng tôi đang nói chuyên thì môt quản giáo ào vào bảo: "em mua cho cháu bé thêm cái áo bông nữa nhé, rét thê này, tôi nghiêp".
Quản giáo ở Trại tạm giam Công an tỉnh Điện Biên tặng nạng gỗ và quà cho phạm nhân Lò Thị Hải
Đứ.a tr.ẻ mà quản giáo Phạm Hạ Long ở trại giam Công an tỉnh Điên Biên nhắc đên đó là con của phạm nhân Giàng Thị Dênh, SN 1979 ở Nưa Ngan, huyên Điên Biên, phạm tôi mua bán m.a tú.y.
Chông chêt, người thân không đoái hoài, Dênh vào tù, bê theo đứa con dưới 3 tuôi. Người vùng cao lại nhà nghèo, bình thường cái ăn còn không đủ lây đâu tiên mua quân áo nên hai đứa con của Dênh cứ đứa có quân thì thôi áo, đứa có áo thì thôi quân, rét quá thì đôt lửa sưởi.
Hôm Dênh được chuyên từ dưới huyên lên, nhìn đứ.a tr.ẻ bâu chặt mẹ, mặt mũi tím tái vì lạnh, trên người đôc môt manh áo, quản giáo Long liên cởi chiêc áo đang mặc, quàng lên người đứ.a b.é. Người đàn bà tù tôi ngỡ ngàng, đên chiêu thì reo lên sung sướng khi thây anh Long xuât hiên với bô quân áo âm dành cho trẻ con.
Từ hôm đó con của phạm nhân Dênh trở thành con của cán bô trại, được mặc áo âm, có nhiêu thức ăn do các anh bớt khâu phân ăn hoặc quyên góp tiên mua thêm. Thây con mình được các chú Công an chăm sóc, sạch sẽ, béo khỏe, Dênh thât thà: "em còn môt đứa con lên 5 ở ngoài nữa, cán bô cho em đón nôt vào đây cho nó được sung sướng".
Không chỉ với trẻ nhỏ mà ngay cả những phạm nhân tât nguyên cũng được các anh quan tâm. Điên hình như phạm nhân Lò Thị Hải, được chuyên từ Mường Ẳng lên, chờ đi trại cải tạo, do hai chân tàn tât, được cán bô tặng cho đôi nạng gô kèm theo môt túi vât dụng. Nhân quà mà Hải cứ đờ người ra, không thê nói được gì vì quá xúc đông.
Không chỉ những phạm nhân nữ mà với những nam phạm nhân, các quản giáo cũng có nhiêu cách cảm hóa thâm đâ.m tình người. Ây là những lời khuyên chân tình dành cho những tử tù tìm cách quây phá, chông đôi vì bât cân; là những viêc làm khiên những phạm nhân hay vi phạm kỷ luât nhân ra lẽ phải, chuyên biên trong tư tưởng, xác định được lâp trường, yên tâm cải tạo.
Điên hình như trường hợp phạm nhân Phạm Thế Quang, sinh năm 1989, quê ở thành phô biên Hải Phòng. Từ nhỏ đã bị bô mẹ bỏ rơi nên Quang sông rât hoang dã, lúc nào cũng chỉ có ý nghĩ dùng sức mạnh đê trân áp người khác. Vào trại giam vì tôi cướp khi còn đang tuôi v.ị thàn.h niê.n, ở trại giam nào anh ta cũng quây phá, thâm chí còn đán.h chêt môt phạm nhân cùng buông.
Vê trại giam Vĩnh Quang, dưới sự quản lý của quản giáo Tạ Huy Bằng, Quang tỏ ra cứng đâu cứng cô nhưng rôi nước mắt cũng đã rơi trên khuôn mặt bât cân trước cử chỉ ân cân của quản giáo. Trò chuyên với chúng tôi, Quang bẽn lẽn bảo không ngờ vào đây, được quản giáo coi như con, trước khi giao viêc gì cũng hỏi xem có làm được không, vướng mắc ở đâu thì giải tỏa....
Dâu ở trong hoàn cảnh nào thì vân là con người với con người, thê nên chuyên giữa quản giáo với phạm nhân vân còn đó nhiêu câu chuyên cảm đông, thâm đâ.m tình người và môi khi Têt đên xuân vê, lại có những người môt thời lâm lôi quay vê nơi mình từng cải tạo, cảm ơn những người đã giúp mình. Trong hành trang của họ, tình người mà các quản giáo gieo vào lòng họ luôn là bài học giúp họ vững bước, nhìn ra con đường sông chính đáng, lương thiên.
Theo Dantri
Thuần phục 'sói hoang' trong buồng giam Tuổ.i mới lớn đầy "ẩm ương", khi vào trại tạm giam sau những tội lỗi đã gây ra, những can phạm tuổ.i teen đã khiến các cán bộ quản giáo phải đau đầu để giáo dục. Khi "sói" bị cầm tù Nhắc đến phòng giam của những can phạm tuổ.i teen, trung tá Nguyễn Thị Liên, quản giáo trại tạm giam số 1...