Chặn dịch từ những ca F1
Hơn 24 ngày kể từ thời điểm bùng phát dịch, đến nay, số ca mắc COVID-19 tại Đà Nẵng có xu hướng giảm dần. Về mắt xích giúp cắt đứt đường lây truyền của SARS-CoV-2, PGS.TS Trần Như Dương, Phó viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ T.Ư, Đội trưởng Đội điều tra, giám sát dịch tại Đà Nẵng, nhận định, điều này nằm ở việc cách ly, quản lý F1.
Các chuyên gia nói truy vết, cách ly F1 là yếu tố then chốt trong phòng chống dịch COVID-19
Những ca lây nhiễm thứ phát trong cộng đồng một lần nữa cho thấy, việc cách ly phòng dịch phải thực hiện kiên quyết và triệt để. Họ phải tuân thủ các quy định trong khu cách ly tập trung để bảo vệ bản thân và cộng đồng.
Từ ổ dịch tại Đà Nẵng, hiện dịch đã xuất hiện tại 14 tỉnh, thành phố. Không riêng gì Hà Nội mà một số tỉnh, thành phố có các ca mắc COVID-19 mới liên quan ổ dịch ở Đà Nẵng, như Quảng Nam, Hải Dương, Bắc Giang, Quảng Trị, TPHCM đều đã ghi nhận nhiều trường hợp lây nhiễm thứ phát, từ F1 thành F0.
PGS.TS Trần Như Dương cho rằng, hiện tại chưa có vắc-xin và thuốc điều trị đặc hiệu, chính vì vậy, một trong những biện pháp quan trọng nhất để phòng, chống dịch là cắt đứt đường lây truyền. Để làm được điều đó thì phải cách ly, cô lập nguồn lây và không cho nguồn lây đó có cơ hội phát tán virus ra cộng đồng.
Về một số các ca mắc mới gần đây có nhiều trường hợp là F1, PGS.TS Nguyễn Huy Nga, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho rằng, F1 là người tiếp xúc gần với ca bệnh (F0) và có nguy cơ cao nhiễm SARS-CoV-2. Điều này không có gì là bất thường, theo đúng cơ chế lây bệnh của virus. Khi F1 trở thành F0 thì những người tiếp xúc gần với F1 này cũng có nguy cơ trở thành F1. Trong đợt dịch này, đối tượng F1 và F2 rất đông. Điều đó cảnh báo, sự lây lan trong cộng đồng rất cao và mọi người cần nâng cao cảnh giác.
Theo PGS.TS Trần Như Dương, đối với các trường hợp F1, theo hướng dẫn của Bộ Y tế, đây là những đối tượng tiếp xúc vòng 1 với bệnh nhân COVID-19 hoặc nghi ngờ mắc COVID-19 nên cần có sự chú ý đặc biệt hơn. Không kể tiếp xúc trong thời gian bao lâu nhưng vì đây là trường hợp tiếp xúc trực tiếp với nguồn lây nên F1 là người có nguy cơ rất cao bị lây bệnh. F1 có thể được coi là những bệnh nhân tiềm tàng.
“Nếu không phát hiện nhanh, kịp thời, không tổ chức cách ly ngay, để lọt F1 trong cộng đồng thì nguy cơ cao đối tượng này trở thành người bệnh, phát tán virus. Khi đó, nguy cơ lây lan trước hết là trong chính gia đình, tiếp đến là ra nơi làm việc, rồi ra cộng đồng. Như vậy, dịch sẽ lan rộng, không ngăn chặn được nữa”, PGS.TS Trần Như Dương cảnh báo.
Video đang HOT
Kiên quyết không bỏ lọt F1
Để ngăn chặn dịch có hiệu quả, theo PGS.TS Trần Như Dương, việc truy vết F1 ngay sau khi phát hiện ca bệnh COVID-19 hay ca nghi mắc là yếu tố then chốt. “Việc chống dịch ở các địa phương phải tuân thủ nguyên tắc bất di bất dịch “truy vết F1 thần tốc”. Có nghĩa là phải nhanh, đồng thời phải kiên quyết không bỏ sót F1. Việc truy vết, cách ly tập trung bắt buộc đối với F1 là một trong những điều kiện quan trọng và mang tính chiến lược, bắt buộc phải làm”, PGS.TS Trần Như Dương nhấn mạnh.
Hiện nay, Bộ Y tế yêu cầu không cho F1 tự cách ly tại nhà. Bởi việc cách ly tại nhà hoàn toàn không triệt để, khó kiểm soát.
Hà Nội: Nhà hàng, cà phê, quán bia phải giãn cách từ 0h ngày 19/8
Theo chỉ đạo của Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Ngô Văn Quý, từ 0h ngày 19/8, tất cả các cửa hàng ăn uống phải thực hiện nghiêm các nội dung thành phố chỉ đạo về chống dịch COVID-19 như đo thân nhiệt, giãn cách khoảng cách cho khách; nhân viên phục vụ phải đeo khẩu trang suốt quá trình phục vụ. Cần xử phạt mạnh hơn, thậm chí đóng cửa nếu không thực hiện các quy định của thành phố và Chính phủ.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Nguyễn Văn Sửu khuyến cáo người dân không ra khỏi nhà khi không thực sự cần thiết để phòng chống dịch . “Thực hiện nghiêm việc đeo khẩu trang. Cần xử phạt mạnh hơn nữa việc không đeo khẩu trang khi ra ngoài đường”, ông Sửu nói tại cuộc họp chống dịch ngày 17/8.
Thần tốc truy vết, cách ly F1 để cắt đường lây nCoV
Chỉ huy Đội Điều tra, Giám sát dịch tễ tại Đà Nẵng nhận định F1 chính là những bệnh nhân tiềm ẩn, biện pháp quan trọng nhất để phòng chống là cách ly, cắt đứt đường lây truyền.
Ông Trần Như Dương, Đội trưởng Đội Điều tra, Giám sát dịch tễ tại Đà Nẵng, nói: "Hiện tại Covid-19 chưa có vacine phòng bệnh, cũng chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Một trong những biện pháp quan trọng nhất để phòng chống dịch là cắt đứt đường lây truyền. Để làm được điều đó thì phải cách ly, cô lập nguồn lây và không cho nguồn lây đó có cơ hội phát tán virus lây lan ra cộng đồng".
Ông Dương hiện là Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, Phó Trưởng Bộ phận thường trực đặc biệt phòng chống dịch Covid-19 của Bộ Y tế tại Đà Nẵng.
Theo ông Dương, các trường hợp F1 là người tiếp xúc vòng một với bệnh nhân Covid-19 hoặc nghi ngờ mắc Covid-19, cần có sự chú ý đặc biệt hơn.
Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, F1 là những người tiếp xúc trực tiếp với ca nhiễm hoặc ca nghi nhiễm trong vòng 2 m, không kể là tiếp xúc trong thời gian bao lâu. Đã tiếp xúc trực tiếp với nguồn lây nên F1 là người có nguy cơ rất cao bị lây bệnh. Do đó, có thể coi F1 chính là những bệnh nhân tiềm tàng.
"Vì vậy, việc truy vết F1 ngay khi phát hiện ca nhiễm hay nghi nhiễm là yếu tố cực kỳ then chốt, quyết định trong việc chống dịch", ông Dương nhấn mạnh.
Ông Dương cho biết chiến lược hiện nay Việt Nam trong chống dịch tại cộng đồng là phát hiện và cách ly. Muốn phát hiện sớm không có cách nào khác là phải giám sát và xét nghiệm. Và một trong cách quan trọng để phát hiện được F1 chính là phải truy vết.
"Chính vì vậy, việc chống dịch ở các địa phương phải tuân thủ nguyên tắc bất di bất dịch 'truy vết F1 một cách thần tốc'. Có nghĩa là phải nhanh, đồng thời phải kiên quyết không được bỏ sót F1", ông Dương nói.
F1 đã tiếp xúc với nguồn lây nên khả năng F1 mắc bệnh là rất lớn. Nếu người này không được phát hiện ra và phát hiện nhanh, kịp thời, không được tổ chức cách ly ngay, không may để lọt F1 trong cộng đồng, nguy cơ cao trở thành người bệnh, phát tán virus. Khi đó, nguy cơ lây lan trước hết là trong chính gia đình họ, sau là cơ quan, cộng đồng, các nhóm họp, tập trong đông người.
"Việc truy vết, cách ly tập trung bắt buộc đối với F1 là một trong những điều kiện cực kỳ quan trọng và mang tính chiến lược, bắt buộc phải làm", ông Dương nhắc lại.
Ông Trần Như Dương, Đội trưởng Đội Điều tra Giám sát dịch tễ tại Đà Nẵng. Ảnh: Lê Bảo.
Bộ Y tế yêu cầu cách ly tập trung bắt buộc đối với F1, có sự quản lý theo dõi giám sát của nhân viên y tế tại cơ sở cách ly tập trung. Các chuyên gia y tế khuyến cáo địa phương kiên quyết không cho F1 tự cách ly tại nhà. Bởi, việc cách ly tại nhà là hoàn toàn không triệt để, khó kiểm soát. Chỉ cần người F1 lơ là, mất cảnh giác một chút hoặc vi phạm quy định đi ra ngoài , khi đó nguy cơ gieo rắc virus rất lớn, tạo thành lỗ thủng trong hệ thống phòng dịch.
Bộ Y tế đã hướng dẫn chi tiết về cách ly tập trung tại các cơ sở cách ly tập trung, trong đó có F1, người quản lý khu tập trung, người cách ly..., để phòng chống lây nhiễm tại các khu vực này. Người cách ly phải ở trong phòng, không gặp gỡ ai, không tụ tập đông người, hạn chế đi ra ngoài, hạn chế tối đa việc nói chuyện với người khác.
Ông Dương nhấn mạnh tinh thần của Chính phủ là "chống dịch như chống giặc". Đây là cuộc chiến của toàn dân, không riêng gì của ngành y tế hay của chính quyền. Cuộc chiến này cần có sự chung sức đồng lòng của toàn dân, trong đó "mỗi gia đình là một pháo đài, mỗi người dân là một chiến sĩ".
Để cùng chống dịch, người dân nên tuân thủ các hướng dẫn phòng dịch của ngành y tế (đeo khẩu trang nơi công cộng, rửa tay thường xuyên, thực hiện khai báo y tế...).
Người F1 cần tuân thủ nghiêm ngặt cách ly tập trung. Đây vừa là quyền lợi cũng là nghĩa vụ công dân. Quyền lợi là được cách ly theo dõi y tế, được phát hiện ngay, chăm sóc y tế ngay nếu mắc bệnh, bảo vệ sức khỏe, tính mạng. Nghĩa vụ là vào cách ly tập trung, tuân thủ các nội quy cách ly để bệnh không lây lan sang người khác, sang cộng đồng.
"Tôi cho rằng cuộc chiến này cần sự chung sức của toàn dân, chúng ta phải chung sức, chung lòng, bệnh dịch mới sớm được đẩy lùi", ông Dương khuyến cáo.
Đến sáng 16/8, Việt Nam ghi nhận tổng cộng 964 ca nhiễm, trong đó 456 người đã khỏi, 24 t.ử v.ong, 484 bệnh nhân đang điều trị. Hải Dương là ổ dịch mới nhất, hiện ghi nhận 5 ca đều liên quan nhà hàng Thế giới bò tươi và một ca Hải Dương ghi nhận tại Hà Nội cũng liên quan nhà hàng này. Giải mã gene nCoV tại Hải Dương cho thấy giống với chủng đang gây dịch tại Đà Nẵng, đặc tính lây lan nhanh song độc lực không đổi. Ngành y tế đang nhanh chóng truy vết, khoanh vùng, cắt nguồn lây tại Hải Dương.
Đến nay, tổng cộng Đà Nẵng ghi nhận 344 ca, Quảng Nam 91, TP HCM 11, Hà Nội 9, Quảng Trị 7, Bắc Giang 6, Quảng Ngãi 5, Lạng Sơn và Hải Dương 5, Đăk Lăk ba, Đồng Nai hai; Thái Bình, Hà Nam, Thanh Hóa, Khánh Hòa mỗi tỉnh một ca.
Quảng Trị còn 'cơ hội vàng' điều tra dịch tễ trong cộng đồng Bộ Y tế nhận định tỉnh Quảng Trị mới có 4 ca nhiễm COVID-19, và may mắn tìm được nguồn lây nên vẫn còn cơ hội vàng để kiểm soát dịch bệnh, cần làm tốt việc điều tra dịch tễ trong cộng để kiểm soát dịch bệnh. Cơ quan chức năng Quảng Trị phun thuốc khử trùng trong các khu dân cư để...