‘Cha đẻ’ tàu ngầm Yết Kiêu 1: ‘Dự án của tôi để thắng đối thủ rất mạnh đang hăm he nước ta’
“Tàu ngầm tôi làm không có gì là sáng chế cả mà thế giới đã làm… Rào cản lớn nhất, và cản trở chúng ta nhất chính là nỗi sợ hãi”, ông Phan Bội Trân, “cha đẻ” tàu ngầm Yết Kiêu 1 nói trước đông đảo sinh viên tại Hội thảo “Công nghệ tàu ngầm ứng dụng trong quân sự và kinh tế biển Việt Nam” do Khu Công nghệ cao TP.HCM tổ chức ngày 23.10.
Tàu ngầm Yết Kiêu 1 được thử nghiệm năm 2010 – Ảnh: Đình Sơn
Ông Phan Bội Trân nói: “Liên quan đến tàu ngầm, tôi có nói chuyện với các anh đang là tướng lĩnh bên Hải quân. Các anh bảo ở trên biển bơ vơ lắm, không như trên đất liên chúng ta có núi non, cây cối che chở. Sự thực không phải vậy, tàu ngầm chạy trên biển, nếu ứng dụng công nghệ 3D, khi lặn xuống là ất tăm. Nước che chắn tàu ngầm rất tốt bởi nước có thể che chắn tia lửa điện đi qua”.
Dự án tàu ngầm của tôi không phải để triển lãm mà để thắng một đối thủ rất mạnh cứ hay hăm he nước ta. Cho nên khi bắt tay làm, khi điều kiện kinh tế Việt Nam chưa mạnh, tôi phải làm sao chế tạo những chiếc tàu ngầm với giá rẻ nhất, để tàu ngầm càng phổ biến càng tốt
Ông Phan Bội Trân, “cha đẻ” tàu ngầm Yết Kiêu 1
Hiện Việt Nam có mua một số tàu ngầm ki lô của Nga với giá rất cao. Tàu ngầm Yết Kiêu có thể là giải pháp trong tình hình nước ta đang thiếu công nghệ và nhất là không mạnh về kinh tế.
Tàu Yết Kiêu dài 6 m, giá rẻ (khoảng 4.000 USD, 10 chiếc 40.000 USD)… Nếu ta có 1.000 chiếc tàu ngầm chạy trên biển sẽ có một thế trận khác. Ngày xưa cha ông có chiến thuật biển người thì nay chiến thuật của ta là biển tàu.
Còn về ứng dụng trong dân sự, Việt Nam có bờ biển dài, từ Đà Nẵng trở vào thời tiết đẹp quanh năm, có thể dùng tàu ngầm làm du lịch. Hiện một số doanh nghiệp đã dùng du thuyền, phi cơ… làm du lịch nhưng chưa khai thác hết dưới mặt nước.
Nhiều vịnh ở Nha Trang có bãi san hô rất đẹp, tôm cá nhiều, muốn lặn xuống đó phải có bình khí, kỹ thuật rất phức tạp, trong khi dùng tàu ngầm (thực chất là tàu lặn- PV) rất đơn giản lại an toàn.
Hiện nay để chế tạo ra tàu lặn như tôi xuất sang Malaysia, chỉ cần chi phí 15.000 USD là chế tạo được khuôn đúc, vỏ tàu làm bằng nhựa composite. Nếu không cần đẹp thì 3.000 USD là có thể làm được tàu.
Video đang HOT
Ông Trân với khuôn chế tạo “tàu ngầm du lịch” mà ông gọi đó thực chất là “thiết bị lặn” xuất sang Malaysia – Ảnh: Trung Hiếu
Ở Bình Dương, Tây Ninh, một số người cũng đã sáng chế tàu ngầm, máy bay giống như tôi. Thực sự đó không có gì gọi là sáng chế cả. Chỉ có điều ở nước ta ít người dám làm nên họ thành người tiên phong. Điều quan trọng là họ chịu khó mày mò khoa học công nghệ, dám nghĩ dám làm.
Như giáo sư Ngô Bảo Châu nếu ở trong nước chắc cũng là người bình thường như chúng ta thôi. Nhưng giáo sư Châu học một trong những trường nổi tiếng nhất thế giới, có điều kiện nghiên cứu khoa học nên đã làm được những điều cả thế giới tưởng chừng không thể làm được.
Cho nên tôi vẫn nói trở ngại lớn nhất của chúng ta chính là nỗi sợ hãi, sợ hãi thất bại, sợ hãi không thành công…, để rồi điều đó cản trở sự phát triển không chỉ của Việt Nam mà còn cả thế thế giới. Những người đi mở đường thường gặp khó khăn bởi đường mới mở sẽ có nhiều chông gai. Nhưng không vì thế mà chúng ta than vãn, đổ lỗi cho cơ chế, chính sách bởi nếu có người mở đường cho thì còn cần chúng ta làm gì nữa. Không nên than vãn mà cứ làm đi.
Dự án tàu ngầm của tôi không phải để triển lãm mà để thắng một đối thủ rất mạnh cứ hay hăm he nước ta. Cho nên khi bắt tay làm, khi điều kiện kinh tế Việt Nam chưa mạnh, tôi phải làm sao chế tạo những chiếc tàu ngầm với giá rẻ nhất, để tàu ngầm càng phổ biến càng tốt.
Trước đây tư duy của các nhà chiến lược hải quân là tàu ngầm thường chỉ đánh lén, đánh xong bỏ chạy. Nhưng thường tàu ngầm lại rất nặng nề, vỏ tàu rất dày. Chi phí sản xuất một tàu ngầm bằng năm tàu nổi. Do đó tàu ngầm mà tôi sản xuất không cần tốn kém như tàu ngầm cũ, không cần lặn sâu tới 70 m, mà chỉ cần lặn sâu 2 m cộng với khả năng cơ động nhanh, linh hoạt…
“Khi cần chúng ta cũng phải đường đầu. Khi mà kẻ thù đang đe dọa đất nước, quê hương thì chúng ta sẵn sàng bảo vệ bằng mọi cách”, ông Trân nói.
Chế tạo tàu ngầm Yết Kiêu 1
Ông Phan Bội Trân có tên thật là Phan Bội An. Cụ của ông là anh em ruột với cụ Phan Bội Châu và làm quan trong triều Nguyễn. Cha ông Trân từng tham gia hoạt động cách mạng trước năm 1945 và bị thực dân Pháp bắt giam.
Lúc nhỏ, ông Trân học ở trường Lasan Taberd (giờ là trường chuyên Trần Đại Nghĩa) ở Sài Gòn. Năm 1974, khi 20 tuổi, ông Trân đã sang Pháp du học ngành hóa học của Trường đại học Marseille, sau đó theo chuyên ngành về composite và nhựa kỹ thuật.
Đến năm 1978, sau khi tốt nghiệp đại học, ông Trân ở lại Pháp làm việc cho các hãng chuyên về làm tàu ngầm và vỏ trực thăng. Năm 2006 ông về Việt Nam lập công ty chuyên thiết kế máy móc, vỏ tàu, xe đạp điện, đồ chơi trẻ em…
Ông Trân khá nổi tiếng trong nước khi trước đó âm thầm chế tạo và thử nghiệm tàu ngầm Yết Kiêu 1 vào năm 2010. Hiện chiếc tàu ngầm này vẫn lặng yên trong xưởng ở Bình Tân (TP.HCM). Bản thân ông Trân cũng đang phát triển những phiên bản tàu ngầm hiện đại và có nhiều tính năng hơn Yết Kiêu 1.
Hiện các tàu lặn biển mà ông Trân sản xuất đã được các đối tác Malaysia mua về để phục vụ cho lặn biển du lịch.
Theo Thanh Niên
Tàu ngầm xuất ngoại: Điều khiển dễ hơn đi... xe đạp
Ông Phan Bội Trân đã trở thành người Việt Nam đầu tiên chế tạo tàu ngầm xuất ra nước ngoài khi đã sáng chế một loại tàu ngầm mini chuyên phục vụ cho du lịch.
Điều khiển tàu ngầm dễ hơn đi... xe đạp
Chia sẻ với phóng viên, ông Trân cho biết, nhiều người khi nghe đến việc xuất khẩu tàu ngầm, cứ nhầm tưởng là phiên bản tương tự chiếc Yết Kiêu 1. Thực ra, đây là một phiên bản hoàn toàn khác, đã được ông cải tiến lại, nhỏ gọn, thuận lợi hơn, đáp ứng nhiều nhu cầu của khách hàng để phục vụ du lịch.
Theo tìm hiểu, tàu ngầm du lịch này vẫn được làm bằng vật liệu composit, bề dài khoảng 2m và bề ngang 0,8m với tốc độ di chuyển khoảng 1 - 1,5 hải lý/ giờ. Tàu gồm có ba phần, phần đầu gắn thiết bị bánh lái độ sâu, thân tàu thiết kế cho 1 hoặc 2 người ngồi và đuôi tàu sẽ gắn động cơ điện. Với thiết kế như vậy, tàu chỉ nặng khoảng 150 - 200kg với 2 phiên bản: nghiệp dư (lặn sâu được 3m) và chuyên nghiệp (lặn sâu được 45m). Khác với tàu ngầm phiên bản cũ (có cửa ngược phía dưới thân tàu), tàu ngầm du lịch được trang bị nắp kính dạng úp ngược để có thể dễ dàng đóng mở cũng như quan sát bên ngoài. Tàu cũng được sơn màu vàng để tiện theo dõi thay vì màu đen như các loại tàu ngầm khác.
Ông Phan Bội Trân bên chiếc khuôn đúc vỏ tàu ngầm mini du lịch sắp xuất xưởng sang Malaysia.
Việc điều khiển tàu ngầm cũng khá đơn giản, muốn chạy nhanh hay chậm, người điều khiển chỉ cần nhấn hay giảm ga ở động cơ. Bộ phận bánh lái tương tự như của xe đạp hay xe máy, có thể giúp rẽ trái, phải một cách dễ dàng. "Nếu so sánh, việc lái một chiếc tàu ngầm mini dạng này có khi còn dễ dàng hơn việc điều khiển một chiếc xe đạp.", ông Trân cười chia sẻ.
Giải thích về lý do chọn Malaysia làm nơi xuất khẩu đầu tiên, ông Trân thật thà: "Thực ra, tôi có một công ty riêng với đội ngũ chuyên đi tiếp thị sản phẩm do tôi nghiên cứu và chế tạo. Trong một lần, đi chào hàng ở Malaysia, có đối tác rất thích thú với sáng chế về tàu ngầm mini của tôi. Thế nên cách đây gần 2 tháng, họ đã cử một đội ngũ chuyên gia sang làm việc. Sau khi thấy thiết kế của tôi, họ đồng ý và đặt hàng trước 5 chiếc với giá 3.500 USD mỗi chiếc, ứng trước khoảng 1/3 số tiền".
Những chiếc tàu này chủ yếu được sử dụng để tham quan các rặng san hô, hệ sinh thái biển dưới nước. Trong 5 chiếc tàu ngầm được đối tác đặt mua, có 4 chiếc tàu nhỏ và 1 chiếc tàu mẹ. Tàu mẹ có khả năng chứa 4 tàu ngầm mini, chuyên chở các tàu này từ cầu cảng ra các bãi san hô là địa điểm du lịch. Trên tàu mẹ, có trang bị hệ thống dây giữ giúp kiểm soát, không cho tàu con đi quá xa khỏi khu vực được cho phép.
Được biết, trước khi nhận hợp đồng xuất khẩu ra nước ngoài, ông Trân cũng đã giới thiệu mẫu tàu ngầm này tới nhiều công ty của Việt Nam. Đến thời điểm hiện tại, một công ty chuyên lắp đặt cáp ngầm cao thế trên bờ và dưới biển cũng đã có dự định mua tàu của ông Trân.
"Công ty chúng tôi đang có dự án làm cáp ngầm ở dưới biển nên có thể gặp một số khó khăn nếu độ sâu quá lớn khiến thợ lặn không thể tiếp cận được. Nếu thực sự chiếc tàu lặn của ông Trân có đủ điều kiện hoạt động thì sẽ giúp chúng tôi giải quyết những khó khăn này", vị đại diện công ty chuyên lắp đặt cáp ngầm cao thế chia sẻ. Dự kiến, cuối tuần này, hai bên sẽ có buổi gặp gỡ để bàn bạc cụ thể hơn.
Tàu ngầm Yết Kiêu 1 được thử nghiệm thành công tại trường Trung cấp Kỹ thuật Hải quân TP.HCM.
Ước mơ của người kỹ sư già
Chia sẻ với PV, ông Trân cho biết, ông đang làm hồ sơ để đăng ký lên Cục Sở hữu trí tuệ về thiết kế kiểu dáng công nghiệp cho những chiếc tàu ngầm mini. Thế nhưng, ông cũng thừa nhận rằng, việc mang tàu xuất khẩu ra nước ngoài, có thể dẫn đến việc bản quyền bị ăn cắp, nước bạn có thể dùng những mẫu tàu của ông để bắt chước và làm ra những thiết kế tương tự. "Biết là như thế, nhưng làm sao bây giờ, họ có bắt chước thì mình cũng chẳng làm gì được. Nếu đăng ký bản quyền trên toàn thế giới thì tốn rất nhiều tiền, mà có khi cũng chẳng có tác dụng. Thôi thì tùy thuộc vào những lời cam kết hay lương tâm của họ mà thôi".
Không chỉ thế, một điều khiến ông băn khoăn là hiện Việt Nam vẫn chưa có cơ quan kiểm định, cấp phép cho những tàu ngầm nhỏ quân sự lẫn dân sự. Trong khi đó, nếu mời các cơ quan nước ngoài vào kiểm định thì rất tốn kém. "Ở nước ngoài, việc kiểm định và cấp phép cho những tàu ngầm dạng này dễ dàng hơn rất nhiều. Người ta cũng rất nhạy bén với những công nghệ, thiết bị mới nên sẵn sàng tạo mọi điều kiện để nhà khoa học nghiên cứu, sáng tạo, miễn sao kết quả cuối cùng có thể tạo ra lợi ích kinh tế là được. Đây cũng chính là điều tôi lo lắng nhất khi có ý định sản xuất tàu ngầm tại Việt Nam".
Mặc dù đã nhận được một số đơn đặt hàng sản xuất tàu ngầm mini phục vụ cho du lịch, nhưng ông Trân thừa nhận rằng, mình vẫn có hứng thú với việc nghiên cứu, chế tạo ra các loại tàu ngầm có thể phục vụ cho quân sự hơn. Sắp tới, khi nhận được số tiền hợp đồng sản xuất tàu ngầm du lịch, cộng với phần tiền thừa kế, ông sẽ tiếp tục chế tạo một chiếc tàu ngầm lớn hơn, dài khoảng 6 thước và có thể sử dụng cho 3 hoặc 4 người ngồi bên trong. Đây sẽ là một phiên bản được nâng cấp từ Yết Kiêu 1 với những tính năng vượt trội hơn nhiều.
"Nước ta không phải là nước giàu để có thể mãi bỏ tiền ra mua vũ khí. Thế nên, nếu muốn tăng cường sức mạnh, chúng ta phải biết sử dụng chất xám của mình, đầu tư đúng chỗ, đúng lúc để tạo ra những tổ hợp khí tài phù hợp với điều kiện kinh tế, mang đậm trí tuệ Việt Nam", đó là câu nói của vị kỹ sư già trước khi chia tay, như muốn nhắn nhủ tất cả tâm tư của mình vào trong đó.
Theo Khampha
Chế tạo tàu ngầm xuất ngoại: Chỉ với 4.000 USD Sau khi thử nghiệm thành công tàu ngầm Yết Kiêu 1, ông Phan Bội Trân lại ấp ủ một dự định lớn hơn, đó là nghiên cứu những tổ hợp vũ khí để trang bị cho hệ thống tàu ngầm của mình. Tự bỏ tiền túi ra nghiên cứu Sau khi thử nghiệm thành công tàu ngầm Yết Kiêu 1, ông Phan Bội...