Cây Hoa Hồng – Nguồn gốc, đặc điểm, phân loại và ý nghĩa

Loài Hoa Hồng có từ 100 đến 150 loài khác nhau, mỗi loài khi ra hoa đều có màu sắc đẹp mắt và có mùi thơm dễ chịu.

1. Nguồn gốc lịch sử của cây Hoa Hồng

Hoa Hồng có một lịch sử lâu đời và đầy màu sắc. Hoa Hồng là biểu tượng của tình yêu, sắc đẹp, chiến tranh và chính trị. Theo bằng chứng hóa thạch, cho tới nay Hoa Hồng đã tồn tại khoảng 35 triệu năm.

Trong tự nhiên, cây Hoa Hồng thuộc chi Rosa và có khoảng 150 loài trải khắp Bắc bán cầu, từ Alaska đến Mexico và bao gồm cả bắc Phi. Việc trồng cây Hoa Hồng trong vườn đầu tiên bắt nguồn ở Trung Quốc cách đây khoảng 5000 năm.

Trong thời kỳ La Mã, Hoa Hồng được trồng nhiều ở Trung Đông. Chúng được sử dụng làm hoa giấy tại các lễ kỷ niệm, phục vụ nghiên cứu y học và làm nước hoa. Giới quý tộc La Mã đã thành lập những vườn hồng công cộng lớn ở phía nam của thành Rome. Sau sự sụp đổ của Đế chế La Mã kéo theo những thăng trầm của loài hoa này.

Cây Hoa Hồng đỏ

Trong thế kỷ 15, Hoa Hồng được dùng làm biểu tượng cho các phe phái chiến đấu để kiểm soát nước Anh. Hoa Hồng trắng tượng trưng cho York, và Hoa Hồng đỏ tượng trưng cho Lancaster, do đó, cuộc xung đột được gọi là “Cuộc chiến Hoa Hồng”.

Đến cuối thế kỷ 18, người Trung Quốc đã mang Hoa Hồng sang Châu Âu để làm quà tặng và buôn bán giống như một loại hàng hóa và do đó hầu hết Hoa Hồng ngày nay được cho là có nguồn gốc từ Trung Quốc. Các nhà lai tạo đã tạo ra những giống Hoa Hồng mới từ những cây Hoa Hồng bản địa để chọn lọc những giống Hoa Hồng có thời gian nở hoa kéo dài, thơm và lâu tàn.

2. Đặc điểm của cây Hoa Hồng

Đây là loài cây thuộc nhóm thân gỗ, thân cây có nhiều cành. Trên thân và cành có nhiều gai với nhiều hình dạng và kích thước khác nhau. Lá mọc xen kẽ hình lông chim. Các lá chét hình bầu dục có răng nhọn. Hoa lưỡng tính, khi nở có nhiều cánh mềm với màu sắc đa dạng từ đỏ, hồng, trắng, vàng, cam… và có mùi thơm.

Hình ảnh cây Hoa Hồng

Cây Hoa Hồng thích hợp sống trong điều kiện khí hậu ôn hòa, nhiệt độ trung bình thích hợp cho cây phát triển từ 21 đến 24 độ C. Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp đều ảnh hưởng đến quá trình ra hoa và thời điểm nở hoa. Cây ưa sống trong đất màu mỡ, tơi xốp, thoát nước tốt.

3. Phân loại cây Hoa Hồng

Nhiều thuật ngữ khác nhau được sử dụng để phân loại Hoa Hồng và với sự lai tạp thường xuyên của Hoa Hồng, ranh giới giữa các loại ngày càng trở nên mờ nhạt. Dựa vào hình dạng của cây và hình thái của Hoa Hồng thì Hoa Hồng được phân loại như sau:

Phân loại cây Hoa Hồng theo hình dạng

- Cây Hoa Hồng leo: Có thân mảnh mai có thể buộc và hướng chúng mọc leo thành giàn; Hầu hết Hoa Hồng leo là dạng đột biến hoặc biến thể của các giống cây hồng bụi. Hoa nở dạng bông lớn, đơn lẻ hoặc nở thành chùm trên thân cây. Cây Hoa Hồng leo có thể nở hoa mỗi mùa một lần hoặc liên tục tùy thuộc vào giống. Hoa nở màu xanh da trời, đỏ, cam, trắng, hồng, vàng.

Cây Hoa Hồng leo

- Cây Hoa Hồng bụi: Cây mọc thành bụi thẳng đứng, thân cứng cáp, phát triển thành bụi lớn, thân to, chiều cao từ 0,5 mét đến 2 mét.

Một số Hoa Hồng dạng bụi mọc dạng thấp tạo lớp phủ mặt đất tốt trong khi những cây khác có tác dụng tốt để tạo thành hàng rào trang trí cảnh quan. Hoa của cây hồng bụi có thể có hoa đơn hoặc hoa kép với nhiều màu sắc khác nhau. Hoa Hồng bụi nở hoa nhiều lần trong năm và màu rất đẹp trong khi một số khác chỉ nở hoa một lần trong năm.

Cây Hoa Hồng bụi

- Cây Hoa Hồng bụi phủ mặt đất: Hoa Hồng bụi phủ mặt đất mọc thấp, các nhánh thân và cành mọc lan bò trên mặt đất. Khi ra hoa, những bụi cây hồng này tạo ra cảnh quan thảm cây xanh và những bông hoa rực rỡ. Hoa mọc và nở dạng cụm hoặc đơn lẻ, có mùi thơm hoặc không mùi. Dài màu sắc của hoa tương tự như các loại cây Hoa Hồng khác.

Trồng cây hồng phủ và hồng bụi kết hợp

Phân loại Hoa Hồng theo loại hoa

- Hoa Hồng cổ: Đây là loại hoa được nhiều người yêu thích nhất bởi vẻ đẹp thuần túy, hương thơm ngất ngây, màu sắc tươi thắm. Cùng với đó là cách trồng và chăm sóc cũng khá dễ dàng, sinh trưởng tốt trong cả điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Cây nếu được chăm sóc tốt sẽ ra hoa thường xuyên và nhiều lần trong năm. Nổi tiếng nhất là hồng cổ Sapa, hay còn gọi là hồng cổ Pháp.

Hoa Hồng cổ

- Hoa Hồng ta: Là giống cây bụi thấp, nhỏ, hoa có màu đỏ, hồng, vàng tươi có mùi rất thơm. Mùa đông hoa chuyển sang màu đậm. Cây kháng bệnh và chịu rét tốt.

Hoa Hồng ta

- Hoa Hồng mọc dại: Hồng mọc dại thường mọc thành cây bụi lớn, thân và lá nhỏ, nhiều cành và gai nhọn. Cây lớn nhanh và ra hoa vào mùa hè, ra hoa một lần trong năm.

- Hồng hiện đại: Là những giống hoa mới được lai tạo để cho ra những giống cây có hoa đẹp, lâu tàn, ra nhiều lần trong năm, màu sắc đa dạng, tươi và rực rỡ hơn. Cây có khả năng chống chịu sâu bệnh, thích nghi với nhiều loại hình thời tiết tuy nhiên lại có ít mùi thơm.

Hoa Hồng hiện đại nổi tiếng nhất là loài Hoa Hồng trà lai, với màu đỏ tươi thắm bông đẹp, tươi lâu và giá trị kinh tế cao.

3. Ý nghĩa của Hoa Hồng

Sẽ luôn tốt nếu bạn biết những ý nghĩa biểu tượng gắn liền với Hoa Hồng khi bạn tặng chúng cho những người thân yêu của mình. Màu sắc, chủng loại hoặc số lượng Hoa Hồng nhất định đều có ý nghĩa riêng và khi tặng cho ai đó sẽ thể hiện những điều muốn nhắn gửi.

- Hoa Hồng đỏ: Hoa Hồng đỏ là một biểu hiện không thể nhầm lẫn của tình yêu. Hoa Hồng đỏ truyền tải những cảm xúc sâu sắc – có thể là tình yêu hay khát khao. Hoa Hồng đỏ cũng có thể được sử dụng để thể hiện sự tôn trọng, ngưỡng mộ hoặc sự tận tâm. Một bông hồng đỏ đậm có thể được sử dụng để thể hiện sự hối tiếc và đau buồn chân thành. Số lượng Hoa Hồng đỏ có ý nghĩa lãng mạn đặc biệt gắn liền với chúng. 12 bông hồng đỏ là phổ biến nhất truyền tải “Hãy là của tôi” và “Tôi yêu bạn”.

- Hoa Hồng trắng: Màu trắng là màu của sự tinh khiết, trong trắng và ngây thơ. Hồng trắng thường được kết hợp với những khởi đầu mới. Hoa Hồng trắng màu trắng có thể được sử dụng để truyền đạt sự cảm thông hoặc khiêm tốn. Chúng cũng là biểu hiện của tâm linh.

- Hoa Hồng vàng: Hoa Hồng vàng là biểu hiện của sự hoa lệ. Hoa Hồng vàng gợi lên cảm giác vui vẻ, ấm áp như ánh nắng mặt trời và sự hân hoan chào đón. Chúng là biểu tượng của tình bạn và sự quan tâm. Hồng vàng gợi tả cảm xúc thuần túy.

- Hoa Hồng cam: Trong khi Hoa Hồng vàng gợi cho chúng ta nhớ đến mặt trời thì Hoa Hồng cam lại gợi cho chúng ta về ngọn lửa rực lửa. Những bông hoa rực lửa này biểu thị niềm đam mê và năng lượng. Hoa Hồng cam có thể được sử dụng để thể hiện mong muốn mãnh liệt, niềm tự hào và nhiệt thành. Chúng cũng truyền tải một cảm giác mê hoặc. Những bông hoa này sánh ngang với Hoa Hồng đỏ như sứ giả của đam mê trong chuyện tình cảm.

- Hoa Hồng Oải hương: Một bông hồng Oải hương giống như màu sắc của nó truyền tải sự mê hoặc. Nó cũng thể hiện “tình yêu sét đánh”. Các sắc thái đậm hơn của Hoa Hồng oải hương (gần với màu tím) mang lại cảm giác uy nghi và lộng lẫy vương giả. Những bông hồng này được sử dụng để thể hiện sự mê hoặc và tôn thờ.

- Hoa Hồng xanh: Màu của Hoa Hồng xanh không thể đạt được một cách tự nhiên vì vậy chúng đại diện cho điều không thể đạt được hoặc bí ẩn. Hoa Hồng xanh do đó thể hiện mong muốn cho những gì không thể đạt được. Họ nói “Tôi không thể có bạn nhưng tôi không thể ngừng nghĩ về bạn”.

- Hoa Hồng đen: Màu đen là màu của cái chết và sự vĩnh biệt. Tuy nhiên, màu đen của Hoa Hồng trong thực tế gần như không tồn tại. Những gì chúng ta biết là Hoa Hồng đen thực sự là Hoa Hồng đỏ sẫm. Gửi Hoa Hồng đen cho ai đó để nhắn gửi mối quan hệ đã thật sự chấm dứt.

- Màu Hoa Hồng hỗn hợp: Bằng cách chủ ý trộn các bông Hoa Hồng có màu sắc khác nhau, bạn có thể tạo ra một bó hoa nhiều cảm xúc. Ví dụ, một bó Hoa Hồng đỏ và trắng có nghĩa là tôi yêu bạn mãnh liệt và ý định của tôi là đáng trân trọng. Một sự kết hợp ngẫu nhiên của Hoa Hồng sẽ truyền tải cảm xúc lẫn lộn hoặc gửi một thông điệp: “Tôi không biết cảm xúc của tôi là gì nhưng tôi chắc chắn thích bạn đủ để gửi cho bạn những bông hồng.”

4. Tác dụng của Hoa Hồng

Hoa Hồng được biết đến nhiều nhất là cây được trồng để lấy hoa. Có thể dùng hoa để cắm lọ trang trí, tách chiết Hoa Hồng làm nước hoa thương mại. Một số giống cây được sử dụng làm cây cảnh, hàng rào.

Cây cảnh

Những cây hồng cổ, hồng ta với hình dáng nhỏ nhắn, ra hoa thơm, màu sắc đẹp được trồng trong chậu làm cây cảnh trang trí cho ngôi nhà thêm xanh đẹp. Ngoài ra, những giống cây hồng leo, hồng bụi cũng được trồng và uốn thành hàng rào Hoa Hồng, khi nở trở thành bức tường hoa thật sự lộng lẫy.

Đem lại giá trị kinh tế cao

Hoa Hồng là một loại cây trồng phổ biến để cắt lấy cành khi cây nở hoa, được bán cả trong nước và xuất khẩu, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho người trồng hoa.

Nước hoa

Nước hoa được làm từ dầu Hoa Hồng (còn gọi là tinh dầu Hoa Hồng) có mùi thơm dễ chịu, chứa các vitamin A và vitamin C giúp làn da tươi trẻ, ngăn ngừa lão hóa, giảm nếp nhăn.

Đồ ăn thức uống

Hoa Hồng đôi khi được làm thành mứt, thạch, mứt cam và súp hoặc được ủ để pha trà vì hàm lượng vitamin C cao của chúng tốt cho sức khỏe. Hoa Hồng được ép và lọc để làm xi-rô Hoa Hồng.

Nước Hoa Hồng có hương vị rất đặc biệt và được sử dụng trong ẩm thực Trung Đông , Ba Tư và Nam Á. Đặc biệt là trong các món ngọt như món ăn Thổ Nhĩ Kỳ như barfi , baklava, halva, gulab jamun, kanafeh và kẹo hạnh phúc. Cánh Hoa Hồng hoặc nụ hoa kết hợp với các loại thảo mộc khác để làm trà thảo mộc. Ở Pháp, người ta sử dụng nhiều siro Hoa Hồng được làm từ chiết xuất của cánh Hoa Hồng.

Thuốc

Quả của nhiều loài Hoa Hồng có hàm lượng vitamin đáng kể và được dùng làm thực phẩm chức năng. Nhiều loại Hoa Hồng đã được sử dụng trong các loại thuốc thảo dược và dân gian để điều trị về các vấn đề dạ dày và đang được nghiên cứu để kiểm soát sự phát triển của ung thư.

5. Một số loại Hoa Hồng đẹp ở Việt Nam

Hoa Hồng cổ Sapa

Hoa Hồng khi nở có mùi thơm quyến rũ, bông to, cánh hoa dày có màu hồng từ đậm đến nhạt, khi nở thường tươi từ 15 – 20 ngày. Cây thích hợp với khí hậu hơi se lạnh hoặc mát mẻ, thường nở hoa vào mùa đông.

Hoa Hồng cổ Sapa là tượng trưng cho tình yêu đôi lứa, nhìn tưởng mong manh, dễ vỡ nhưng lại kiên cường, bất khuất.

Hình ảnh cây hồng cổ Sapa ra hoa

Hoa Hồng leo cổ Hải Phòng

Đây là giống cây hoa rất được người chơi Hoa Hồng ưa thích bởi màu sắc rực rỡ không kém bất kỳ loài Hoa Hồng nào, hoa nở lâu tàn. Đây là loại hoa thuộc giống cây leo, thân mềm, cánh kép, màu sắc đặc trưng là đỏ nhung.

Hình ảnh cây Hoa Hồng leo Hải Phòng

Hoa Hồng điều Bắc Ninh

Đây là giống hoa có xuất xứ từ Bắc Ninh, thuộc giống cây hồng bụi, sức đề kháng sâu bệnh tốt, sống đa dạng môi trường. Hoa có màu hồng nhạt, hồng phấn là chủ yếu. Bông to, lâu tàn, hương thơm

Hình ảnh cây hồng điều Bắc Ninh

Hoa Hồng nhung

Hồng nhung cổ hay còn gọi là hồng Sadec ở Đồng Tháp. Hoa có màu đỏ nhung rất rực rỡ. Đây là giống Hoa Hồng phổ biến được nhiều người ưa thích trong trang trí sự kiện, cắm bình hoa, hoa quà tặng,…

Cây Hoa Hồng nhung cổ Sadec

Hoa Hồng tầm xuân Đà Lạt

Giống cây Hoa Hồng có nguồn gốc từ Đà Lạt, thuộc một trong những loài hoa cổ nhất ở Việt Nam. Thân cây leo, mềm, lá xanh nhạt có răng cưa và cây có thể leo cao tới 10 mét. Màu sắc hoa của loài hồng này cũng có màu rất đặc biệt. Hoa nở, cánh hoa kép có hồng phấn, cánh thưa, nhuỵ hoa vàng, khi nở nhìn rõ thấy nhuỵ, đường kính bông từ 3 – 5cm.

Hình ảnh Hoa Hồng Tầm Xuân

Hoa Hồng Bạch Xếp Nam Định

Giống cây hồng cổ có nguồn gốc từ Nam Định. Cây có chiều cao lên tới 2 mét, nở hoa quanh năm, màu trắng tinh khiết, có mùi thơm ngát và rất sai hoa. Hoa có cánh kép từ 30 – 35 cánh/ bông hoa. Hoa Hồng Bạch Xếp biểu tượng cho tình yêu đôi lứa thuần khiết.

Cây Hoa Hồng Bạch Xếp