Câu chuyện đằng sau vụ thôn tính Newcastle

Thái tử Mohammed bin Salman của Saudi Arabia là người đứng tên chi số tiền 300 triệu bảng để sở hữu 80% cổ phần tại Newcastle, nhưng nguồn gốc số tiền lại xuất phát từ Quỹ đầu tư công của quốc gia Trung Đông do ông nắm quyền điều hành. Điều này rõ ràng không bình thường.

Trong nhiều năm qua, tình hình chính trị tại Saudi Arabia diễn ra khá căng thẳng bởi cuộc chiến với Yemen (phe nổi dậy Houthi). Người đang nắm giữ vai trò Bộ trưởng Bộ Quốc phòng của quốc gia không ai khác chính là Thái tử Mohammed bin Salman.

Thể thao là công cụ thanh tẩy

Trước khi được phong tước Thái tử, ông Salman đảm nhận trách nhiệm dẫn dắt chiến dịch của Saudi Arabia không kích Yemen. Theo ông Felix Jakens, Trưởng ban Chiến dịch của Tổ chức Ân xá Quốc tế Vương quốc Anh, cho biết có rất nhiều bằng chứng liên quan tới việc Thái tử Salman phát động các cuộc tấn công bừa bãi vào nhà dân thường và bệnh viện. Không chỉ vậy, ông Jakens cũng chỉ trích Thái tử Mohammed bin Salman trên tờ The Independent vì bắt giữ nhiều nhà hoạt động nhân quyền tại Saudi Arabia, bao gồm Loujain al-Hathloul và những người vận động cho nữ quyền tại quốc gia này. Vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi là hành động nổi bật bị lên án của Saudi Arabia thời gian qua.

Thái tử Mohammed bin Salman được nhiều chuyên gia chính trị nhận định là người kế vị lý tưởng tại Saudi Arabia bởi những lập trường cứng rắn trong quốc phòng và an ninh, đặc biệt mối quan hệ đối đầu với Iran. Tuy nhiên, nhìn một cách tổng quát, hình ảnh của ông Salman và Saudi Arabia đang không thân thiện trong mắt nhiều người. Chính bởi vậy, ông Felix Jakens cho rằng, việc ông Salman mua lại Newcastle thông qua nguồn tiền của Quỹ đầu tư công của Saudi Arabia được coi là hành động dùng thể thao để thanh tẩy danh tiếng. Nói cách khác, Premier League sẽ trở thành một công cụ để PR hình ảnh của Thái tử lẫn quốc gia Saudi Arabia. Thực tế, cách thức này vốn đã được Sheikh Mansour bin Zayed Al Nahayan và Hoàng gia Abu Dhabi (đế chế hùng mạnh nhất trong 7 quốc gia thuộc UAE) thực hiện thông qua Man City trong nhiều năm.

Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman, ông chủ mới của Newcastle

“Đó là nỗ lực thay đổi hình ảnh của đất nước và cố gắng tạo dấu ấn tốt đẹp và thân thiện hơn với các nước phương Tây nhằm thu hút đầu tư. Giờ đây, mọi người thường nói “Đúng là UAE có những vấn đề nhưng họ đang tốt dần lên, nhiều nhà cửa đã xuất hiện trở lại. Chúng ta có thể liên kết với họ”. Saudi Arabia rõ ràng đang cố gắng đi theo hướng này”, Adam Coogle, đại diện Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (Human Rights Watch) tại Trung Đông chia sẻ.

Premier League bị ảnh hưởng?

Bóng đá thế giới và đặc biệt là Premier League không còn xa lạ với những ông chủ tỷ phú lấn sân sang lĩnh vực mới. Họ bắt đầu làm quen với Roman Abramovich tại Chelsea rồi tới Sheikh Mansour bin Zayed Al Nahayan tại Man City. Thái tử Mohammed bin Salman có thể sẽ chỉ là một trong nhiều cái tên nữa tìm tới giải đấu cấp cao nhất nước Anh ở thời gian sắp tới.

Không ít chuyên gia chính trị đã lên tiếng cảnh báo Ban Tổ chức Premier League cần siết chặt quy định sở hữu CLB tại giải đấu hơn sau khi Thái tử Salman mua lại Newcastle bởi những lo ngại liên quan đến chính trị. Tuy nhiên, công bằng mà nói, cho tới nay Premier League vẫn chưa chịu nhiều tác động chính trị. Trên thực tế, nếu Premier League không thận trọng thì vẫn còn đó Chính phủ Anh.

Đương cử như tình hình căng thẳng giữa Anh và Nga trong thời gian qua đã cản trở việc nhập cảnh của ông chủ Roman Abramovich. Qua đó, ảnh hưởng tới không ít các vấn đề tài chính của Chelsea. Nhưng nhìn về khía cạnh bảo đảm an toàn cho giải đấu thì rõ ràng nước Anh đang làm tốt công việc của mình.

Trên thực tế, Premier League cũng có những quy định về việc tiếp quản, sở hữu CLB thuộc giải đấu. Tuy nhiên, yếu tố tài chính được ưu tiên hơn. Dẫu vậy, đối với những vi phạm pháp luật hoặc có những hành động không phù hợp với chuẩn mực đều sẽ không được Premier League kiểm tra cẩn thận một cách khách quan.

Vấn đề lớn hơn đối với Premier League khi Thái tử Salman sở hữu Newcastle nằm ở mối quan hệ giữa Saudi Arabia và Hoàng gia Abu Dhabi. Câu hỏi được đặt ra rằng, liệu sẽ có sự liên minh, giúp đỡ nhau trong chuyển nhượng xảy ra giữa Newcastle và các CLB mà Hoàng gia Abu Dhabi sở hữu hay không. Nếu có, việc giữ công bằng cho giải đấu là điều rất khó khăn.

Quý Dậu