Cất cánh tới phồn vinh từ “đường bay” khoa học công nghệ

Trọng Đạt09:32 01/02/2021

Để trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam chỉ có thể đạt được mục tiêu đó bằng việc đầu tư cho khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Lời toà soạn: Tại Lễ Khai mạc Đại hội Đảng lần thứ XIII, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã trình bày Báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về các văn kiện trình Đại hội XIII, trong đó nhấn mạnh mục tiêu: Nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện; củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa; khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, phát huy ý chí và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại; đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hoá; xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hoà bình, ổn định; phấn đấu đến giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành một nước phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Mục tiêu cụ thể trong những thập niên tới là: Đến năm 2025: Là nước đang phát triển có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp. Đến năm 2030 là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao. Đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

VietNamNet xin giới thiệu đến quý độc giả những bài viết theo chủ đề này với mong muốn góp tiếng nói để Việt Nam sớm đạt được mục tiêu đề ra.

Nền kinh tế Việt Nam đã có những bước tăng trưởng mạnh mẽ kể từ sau công cuộc Đổi mới.

Tiếp tục tăng năng suất lao động trên nền tảng ứng dụng khoa học, công nghệ

Trong vòng 20 năm trở lại đây, Việt Nam luôn nằm trong top những quốc gia có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, với tốc độ từ 6-7%. Theo thống kê của Ngân hàng Thế giới (World Bank), từ năm 2002 đến 2018, GDP đầu người của Việt Nam tăng 2,7 lần, đạt trên 2.700 USD năm 2019.

Tuy vậy, có một số liệu đáng lưu ý khi nhìn vào các chỉ số phát triển để dự đoán tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam. Đó là năng suất lao động sơ bộ của người Việt năm 2019 vào khoảng 110,5 triệu đồng/lao động.

Báo cáo của tổ chức Năng suất châu Á (APO, 2019) cho thấy, năng suất lao động của người Việt Nam giai đoạn 2011-2018 tăng bình quân 4,8%/năm. Con số này có nhích lên trong mấy năm gần đây (2016-2018) với mức tăng 5,7%/năm.

So sánh với các nước trong khu vực, tỷ lệ tăng năng suất lao động của Việt Nam hiện cao hơn Singapore (1,42%/năm), Malaysia (2%/năm), Thái Lan (3,2%/năm), Indonesia (3,6%/năm), Philippines (4,4%/năm) và cao nhất trong khu vực ASEAN.

Khoảng cách về năng suất lao động trên mỗi lao động (màu đỏ) và trên mỗi giờ (màu xanh) của các nước so với Mỹ. Sơ đồ này cũng cho thấy mối tương quan về năng suất lao động của Việt Nam với các nước trong khu vực và trên thế giới. Số liệu: APO

Tuy vậy, thống kê của APO cũng chỉ ra rằng, năng suất lao động tính theo PPP của người Việt vẫn rất thấp so với các nước trong khu vực. Trung bình mỗi giờ, năng suất lao động của một người Việt Nam chỉ bằng 1/11,5 so với Singapore, 1/4,5 Malaysia, 1/2,5 Thái Lan, 1/2 Indonesia, 1/1,6 Philippines và thậm chí chỉ bằng 89% của Lào.

Sự tăng trưởng thần kỳ của Việt Nam thời gian qua là nhờ chiến lược phát triển thị trường, mở cửa nền kinh tế với thương mại quốc tế, thu hút mức đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), phát triển nền tảng sản xuất và xuất khẩu.

Nhưng để tiếp tục phát triển, Việt Nam cần thoát khỏi chiến lược phát triển dựa vào lực lượng lao động giá rẻ, xuất khẩu dựa trên các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, và chuyển trọng tâm phát triển vào tăng năng suất lao động. Trong đó, tăng trưởng năng suất do ứng dụng và phát triển khoa học công nghệ sẽ là yếu tố tiên quyết để Việt Nam phát triển nền kinh tế.

Video đang HOT

Tốc độ tăng trưởng GDP của Việt Nam trong khoảng thời gian từ năm 1985 – 2019. Số liệu: World Bank

Theo Dự án “Đánh giá tác động đổi mới của công nghệ ở Việt Nam tới tăng trưởng năng suất GDP của các ngành kinh tế”, kết quả phân tích năng suất lao động của toàn bộ nền kinh tế giai đoạn 2000-2018 cho thấy, tăng trưởng sản lượng bình quân trên mỗi lao động ở Việt Nam là 3,3%.

Có nhiều yếu tố tác động tới sản lượng lao động, có thể kể tới như thâm dụng vốn, sự chuyển dịch lao động giữa các ngành, khả năng hấp thụ công nghệ, nỗ lực của doanh nghiệp đầu ngành trong việc ứng dụng công nghệ,…Trong đó, yếu tố hấp thụ công nghệ đóng góp lớn nhất vào tăng trưởng, chiếm 1,8% trong tổng mức tăng 3.3% đó.

Báo cáo này cũng cho rằng, trong hơn 20 năm qua, nếu đầu tư nhiều hơn cho công nghệ, phần lớn các doanh nghiệp Việt có thể tiến gần hơn tới mức tối ưu mà các doanh nghiệp hiệu quả nhất trong nền kinh tế có thể đạt được.

Đầu tư cho khoa học công nghệ: Hưởng thành quả phồn vinh 5-10 năm sau

Theo các chuyên gia, việc nâng cao năng lực công nghệ của các doanh nghiệp là động lực chính thúc đẩy tăng trưởng sản lượng trên mỗi lao động. Việc áp dụng công nghệ là kênh quan trọng của tăng trưởng. Điều này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của các công cụ chính sách hỗ trợ cải thiện năng lực hấp thụ công nghệ của các doanh nghiệp ở Việt Nam.

Tuy nhiên, có một thực tế là việc đầu tư cho khoa học và công nghệ ở Việt Nam vẫn còn thấp. Năm 2017, đầu tư cho nghiên cứu và phát triển (R&D) của Việt Nam chỉ chiếm 0,5% GDP, thấp hơn nhiều so với 1,44% của Malaysia hay 0,8% của Thái Lan.

Việc áp dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số sẽ tác động mạnh tới năng suất lao động, từ đó tạo động lực thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam. Ảnh: Trọng Đạt

Mức đầu tư thấp cho R&D, từ cả khu vực nhà nước cũng như tư nhân, là vấn đề rất đáng quan tâm. Mức đầu tư thấp cùng với sự hoài nghi của các nhà đầu tư có thể xuất phát từ niềm tin rằng năng suất thu được từ việc áp dụng và sáng tạo công nghệ là không cao. Tác động trực tiếp và gián tiếp của đầu tư vào công nghệ ở Việt Nam đối với năng suất, GDP và tăng trưởng kinh tế hiện vẫn còn mang tính suy đoán.

Nghiên cứu của Bộ Khoa học & Công nghệ, Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách Việt Nam (VEPR-VNU) và trường đại học Queensland (Australia) đã chỉ ra rằng, việc tăng gấp đôi đầu tư cho R&D trong 1 năm có thể dẫn đến mức tăng trưởng GDP thực trên đầu người hàng năm là 1,8% trong giai đoạn 15 năm. Các tác động cao nhất sẽ được nhận thấy vào khoảng 5 đến 10 năm sau quá trình đầu tư cho nghiên cứu và phát triển.

Nguồn vốn đầu tư cho R&D cũng sẽ tác động đến sự gia tăng tiêu dùng và tiền lương, chủ yếu do sự gia tăng thu nhập của lao động có kỹ năng và lao động phổ thông trong nền kinh tế. Đặc biệt, trong 15 năm, sự gia tăng đầu tư cho R&D dẫn đến mức tiêu dùng tăng trung bình 2,51% và đầu tư toàn nền kinh tế tăng 2,48% hàng năm.

Nhìn chung, việc áp dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và nghiên cứu phát triển sẽ là chìa khóa cho sự tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam trong 20-25 năm tới. Trên con đường đó, các doanh nghiệp công nghệ, đặc biệt là các doanh nghiệp ICT sẽ là những “đầu kéo” quan trọng, góp phần chuyển đổi số cho cả nền kinh tế Việt Nam.

Đổi mới và hoàn thiện hệ thống chính trị cơ sở tại Trà Vinh đáp ứng yêu cầu phát triển trong tình hình mới

Việc đổi mới hệ thống chính trị cấp cơ sở tại tỉnh Trà Vinh nhằm đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế là nhiệm vụ quan trọng.

Mục tiêu của đổi mới hệ thống chính trị là xây dựng Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh; nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước; củng cố tổ chức, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội.

Xây dựng Đảng, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh

Từ quan điểm về đổi mới và hoàn thiện hệ thống chính trị của Đảng trong giai đoạn hiện nay...

Đổi mới, xây dựng hệ thống chính trị là một trong những nhiệm vụ cấp bách hiện nay, Đại hội XII của Đảng đã rút ra bài học thứ nhất đó là: "Trước những khó khăn thách thức trên con đường đổi mới, phải hết sức chú trọng công tác xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh" (1). Như vậy, theo quan điểm Đại hội XII của Đảng, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh là xây dựng ba thành tố trụ cột của hệ thống chính trị đó là Đảng, Nhà nước, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội. Đổi mới hệ thống chính trị cấp cơ sở tại tỉnh Trà Vinh phải vừa tuân theo chủ trương Đại hội XII của Đảng, vừa phải phù hợp với tình hình thực tế của địa phương nhằm phát huy vai trò lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước và quyền làm chủ của nhân dân. Quá trình đổi mới hệ thống chính trị phải tuân theo quan điểm của Đảng đó là:

Xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh đủ sức lãnh đạo hệ thống chính trị trong thời kỳ hội nhập quốc tế

Cương lĩnh (bổ sung, phát triển năm 2011) xác định: "Đảng lãnh đạo hệ thống chính trị, đồng thời là bộ phận của hệ thống ấy. Đảng gắn bó mật thiết với nhân dân, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng, chịu sự giám sát của nhân dân, hoạt động trong khuôn khổ của Hiến pháp và pháp luật" (2). Với vị trí, vai trò trên, Đại hội XII đã xác định nhiệm vụ trung tâm đầu tiên là "Tăng cường xây dựng chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là đội ngũ cán bộ cấp chiến lược, đủ năng lực, phẩm chất và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ" (3).

Để thực hiện nhiệm vụ trung tâm trên, công tác xây dựng Đảng ở tỉnh Trà Vinh hiện nay cần quyết tâm thực hiện: Kiện toàn lại bộ máy của Đảng theo hướng tinh gọn, nâng cao hiệu quả lãnh đạo của Đảng, xác định rõ quan hệ tập thể lãnh đạo với cá nhân phụ trách, đề cao quyền hạn cũng như trách nhiệm của người đứng đầu. Đảng phải tuyển chọn được đội ngũ cán bộ "vừa hồng, vừa chuyên", muốn vậy phải đổi mới bầu cử trong Đảng, phương thức tuyển chọn, bổ nhiệm cán bộ để lựa chọn ra được những người đủ đức, đủ tài thực sự. Đồng thời, trong điều kiện một đảng lãnh đạo, cần phải thực hiện tốt cơ chế kiểm soát quyền lực, ngăn ngừa sự lạm quyền, vi phạm kỷ luật, kỷ cương, tham nhũng, lãng phí. Muốn vậy phải phát huy quyền làm chủ của nhân dân theo đúng phương châm "Dân biết, dân bàn, dân kiểm tra, giám sát".

Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước

Để nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước, Đảng xác định: "Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN do Đảng lãnh đạo là nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới hệ thống chính trị" (4). Trong tổ chức và hoạt động của Nhà nước phải bảo đảm thực hiện dân chủ, việc xây dựng Nhà nước pháp quyền là tiến hành xây dựng cả ba nhánh quyền lực lập pháp, hành pháp và tư pháp, đổi mới xây dựng Nhà nước phải kết hợp đồng bộ với đổi mới về kinh tế. Trên cơ sở khẳng định quyền lực Nhà nước là thống nhất có sự phân công, phối hợp giữa các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp cần thiết phải xây dựng cơ chế kiểm soát quyền lực giữa các cơ quan nhà nước. Ngoài ra cần chú trọng công tác tuyển chọn, xây dựng đội ngũ cán bộ, thực hiện thí điểm bầu cử trực tiếp một số chức danh ở cấp cơ sở (xã, phường, thị trấn), thi tuyển chức danh cán bộ quản lý, đổi mới việc đánh giá cán bộ gắn liền với vị trí việc làm, xác định rõ quyền hạn, trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan hành chính. Đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, thực hành tiết kiệm trong cơ quan nhà nước.

Đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của MTTQ Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội

MTTQ Việt Nam và các đoàn thể nhân dân là cơ sở chính trị của Đảng. Vì vậy phải phát huy vai trò của của MTTQ trong việc tập hợp, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, thực hiện dân chủ, tạo sự đồng thuận xã hội; Đặc biệt là phát huy chức năng giám sát và phản biện xã hội của MTTQ. Trong giai đoạn hiện nay, tổ chức mặt trận cấp cơ sở phải tham gia vào xây dựng Đảng và xây dựng Nhà nước, phát huy quyền làm chủ của nhân dân gắn liền với vận động nhân dân tham gia xây dựng nông thôn mới.

...Đến định hướng đổi mới và hoàn thiện hệ thống chính trị ở cơ sở

Nâng cao chất lượng hoạt động của TCCSĐ ở cấp cơ sở

TCCSĐ là nền tảng của Đảng, là hạt nhân chính trị ở cơ sở, bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng đối với toàn bộ các thành viên của hệ thống chính trị và toàn xã hội. Trà Vinh là một tỉnh đa dân tộc, đa tôn giáo, các dân tộc phân bổ đều trong toàn tỉnh. Vì vậy, chất lượng hoạt động của TCCSĐ quyết định đến sự phát triển kinh tế - xã hội, tập trung được khối đại đoàn kết toàn dân. Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày 30-1-2008 "về nâng cao năng lực, lãnh đạo, sức chiến đấu của TCCSĐ và đội ngũ cán bộ, đảng viên" khẳng định: "Tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, có trí tuệ, phẩm chất đạo đức cách mạng, có ý thức tổ chức kỷ luật, thực sự tiền phong, gương mẫu, đủ năng lực hoàn thành nhiệm vụ được giao" (5). Tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 22-NQ/TW, Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Trà Vinh lần thứ X, nhiệm kỳ 2015-2020 đã đề ra chỉ tiêu xây dựng Đảng và hệ thống chính trị: "Hằng năm có 90% trở lên TCCSĐ hoàn thành tốt nhiệm vụ, trong đó có 50% trong sạch, vững mạnh. Có trên 80% đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ. Trong nhiệm kỳ kết nạp 7.500 đến 8.000 đảng viên" (6).Để hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, công tác xây dựng Đảng ở cơ sở cần chú ý một số nội dung sau:

Hiện nay Trà Vinh có tổng số 66 xã, 17 phường, 8 thị trấn với các dân tộc Kinh, Khơ-me, Hoa, Chăm cùng chung sống, phân bố đều trong toàn tỉnh. Vì vậy, cần phải xây dựng TCCSĐ xuống đến phường, khóm. Bên cạnh đó, cần chú ý phát triển đội ngũ đảng viên là đồng bào dân tộc thiểu số có cơ cấu về độ tuổi, giới tính hợp lý để phát huy vai trò lãnh đạo của cơ sở đảng. Việc xây dựng đội ngũ đảng viên có chất lượng sẽ phát huy được tính đại diện, tính dân chủ từ đó phát huy được sức mạnh đại đoàn kết dân tộc trong việc phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế.

Phải tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, đảng viên về Chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, học tập nghiêm túc các nghị quyết của Đảng. Nâng cao chất lượng sinh hoạt ở các cơ sở đảng thông qua việc tăng cường các ủy viên cấp trên cùng tham gia sinh hoạt ở các TCCSĐ.

Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng: Phương thức lãnh đạo của Đảng thống nhất từ Trung ương đến cấp cơ sở, phải tiến hành toàn diện ở các nội dung: phải nâng cao chất lượng văn kiện của Đảng; xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên cơ sở vừa hồng, vừa chuyên để đáp ứng yêu cầu hội nhập thế giới; cuối cùng là phát huy vai trò MTTQ, các đoàn thể xã hội và nhân dân trong việc kiểm tra, giám sát việc thực hiện đường lối.

Kiện toàn bộ máy Đảng theo hướng tinh gọn, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả. Để thực hiện công việc này yêu cầu đặt ra là phải tiến hành "hợp nhất" một số chức danh lãnh đạo và quản lý trong toàn bộ hệ thống chính trị, ứng dụng thành tựu khoa học - công nghệ trong quản lý để nâng cao hiệu quả lãnh đạo của Đảng.

Hoàn thiện chính quyền cấp cơ sở thực sự là của dân, do dân và vì dân, nhằm phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Chính quyền cấp cơ sở là nơi "gần dân" nhất, là đầu mối triển khai đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến nhân dân, giải quyết quyền, lợi ích hợp pháp cho nhân dân. Vì vậy, để phát huy tốt chức năng quản lý của chính quyền cơ sở nhằm phát triển kinh tế - xã hội thì việc đổi mới, hoàn thiện chính quyền cơ sở là cần thiết và cấp bách. Việc đổi mới chính quyền cấp cơ sở tại tỉnh Trà Vinh cần tập trung nghiên cứu, thực hiện theo hướng sau:

Hoàn thiện quy hoạch đơn vị hành chính các cấp từ thành phố, thị xã, huyện, thị trấn, xã, phường, bảo đảm phù hợp với điều kiện của địa phương. Trên cơ sở đó tăng cường phân cấp, phân quyền giữa cấp tỉnh với huyện và cấp xã theo hướng tăng quyền tự chủ và tự chịu trách nhiệm của chính quyền cơ sở trong việc quyết định và tổ chức thực hiện chính sách trong phạm vi được phân cấp. Mỗi cơ quan hoặc một cấp chính quyền địa phương thực hiện một nhiệm vụ, kèm theo ngân sách để thực thi nhiệm vụ đó.

Phát huy dân chủ trực tiếp của người dân ở cơ sở như: cải tiến công tác bầu cử, hoàn thiện cơ chế dân chủ trong bầu cử. Đối với chủ tịch UBND xã, phường, thị trấn nên do người dân bầu trực tiếp. Khuyến khích những người có đức, có tài ra ứng cử, thay đổi từ bầu cử sang tranh cử để nhân dân chọn được những người đứng đầu tài giỏi thực sự thông qua chương trình hành động, những cam kết của người tranh cử để phục vụ nhân dân. Bảo đảm tính công khai minh bạch trong tổ chức và hoạt động của HĐND, UBND, có cơ chế bảo đảm tính độc lập của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong việc giám sát chính quyền cơ sở. Nâng cao vai trò của nhân dân trong việc giám sát và quản lý hoạt động của chính quyền cơ sở.

Đẩy nhanh quá trình cải cách hành chính, cải cách chế độ công chức, công vụ gắn liền với tinh giản biên chế. Thực hiện nghiêm túc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về các mục tiêu cải cách hành chính đối với chính quyền cấp cơ sở, hướng tới xây dựng một nền hành chính hiện đại, phục vụ nhân dân. Nâng cao năng lực, phẩm chất của đội ngũ cán bộ, công chức chính quyền cơ sở. Để thực hiện được mục tiêu này đòi hỏi mỗi cán bộ, công chức cần phải thường xuyên nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống, phong cách phục vụ nhân dân. Vì đây là đội ngũ trực tiếp tiếp xúc với nhân dân, lắng nghe và giải quyết nguyện vọng của nhân dân. Ngoài ra để nâng cao năng lực, phẩm chất của người cán bộ, công chức thì phải đổi mới quy trình đánh giá viên chức gắn liền với vị trí việc làm, lấy ý kiến tín nhiệm của nhân dân, tiến hành thi tuyển các vị trí lãnh đạo, kịp thời loại bỏ các cán bộ, công chức không hoàn thành nhiệm vụ, thoái hóa, biến chất.

Hiện nay nguồn thu nhập của cán bộ cấp cơ sở thấp, trong khi đây là cấp quan trọng và giải quyết công việc trực tiếp với dân nhiều nhất. Vì vậy phải tiến hành cải cách tiền lương, chế độ thu nhập để bảo đảm đời sống cho cán bộ, công chức cấp cơ sở. Như vậy, cán bộ, công chức mới yên tâm, toàn tâm, toàn ý công tác, làm việc, phục vụ nhân dân tốt hơn.

Đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội

Đổi mới MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong hệ thống chính trị tại Trà Vinh là góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, thực hiện tốt vai trò giám sát và phản biện xã hội. MTTQ Việt Nam ở các cấp, đặc biệt là cấp cơ sở là cầu nối giữa Đảng với Nhân dân; Mặt trận vừa góp phần đưa đường lối, chính sách, các nghị quyết của Đảng vào cuộc sống, vừa là nơi tổ chức tiếp nhận ý kiến của nhân dân. Thông qua MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội, đề xuất, ý kiến của quần chúng nhân dân về những hạn chế trong đường lối, chính sách của Đảng được chuyển đến Đảng... Việc đổi mới tổ chức và hoạt động của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội ở cấp cơ sở trong hệ thống chính trị tại tỉnh Trà Vinh cần hướng tới các nội dung sau:

Tùy theo thực tiễn của các địa phương, những vấn đề nhân dân quan tâm, ủy ban MTTQ xã, phường, thị trấn cần lựa chọn nội dung tham gia xây dựng Đảng, chính quyền một cách phù hợp chẳng hạn như: Kết hợp với các tổ chức chính trị - xã hội tổ chức hội nghị lấy ý kiến nhân dân, tổ chức hội nghị đối thoại trực tiếp, thực hiện giám sát và phản biện xã hội.

Đa dạng hóa các hình thức giám sát và phản biện xã hội phù hợp với nội dung tham gia xây dựng Đảng và chính quyền các cấp như MTTQ tham gia giám sát xã hội trong công tác bầu cử, giám sát trong thực hiện Quy chế dân chủ cơ sở, trong phòng, chống tham nhũng, lãng phí, trong việc thi hành pháp luật về khiếu nại, tố cáo của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, thực hiện phản biện xã hội trong tham gia xây dựng chính sách, nghị quyết... Để việc giám sát, phản biện đạt hiệu quả, ngoài chương trình, kế hoạch giám sát báo cáo cấp ủy và chính quyền cùng cấp trước khi triển khai, mặt trận có thể tổ chức giám sát ngoài kế hoạch.

Đổi mới công tác phối hợp thống nhất hành động của các tổ thức thành viên của MTTQ. Các thành viên của mặt trận phải phối hợp chặt chẽ với nhau trên cơ sở dân chủ, bình đẳng, tôn trọng tính độc lập giữa các tổ chức thành viên, hợp tác, thống nhất hành động để thực hiện tốt nhiệm vụ của mặt trận. Trong mối quan hệ giữa các thành viên của mặt trận, Đảng vừa là thành viên của mặt trận, vừa là người lãnh đạo mặt trận.

Xây dựng đội ngũ cán bộ mặt trận cơ sở đủ đức, đủ tài. Đội ngũ cán bộ có vai trò quyết định đối với hiệu quả của hoạt động mặt trận. Để MTTQ Việt Nam phát huy tốt vai trò của mình, công tác cán bộ cần được chú trọng trên các phương diện: phát hiện, tuyển chọn, đào tạo và sử dụng cán bộ. Vì cán bộ mặt trận là người hoạt động chính trị - xã hội nhằm thực hiện đoàn kết toàn dân tộc trên cơ sở tự nguyện, bình đẳng, cùng có lợi. Cán bộ mặt trận phải có trình độ chuyên môn, am hiểu đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, có năng lực phân tích vấn đề, hiểu được tâm tư, nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Về mặt đạo đức phải là người có phẩm chất đạo đức trong sáng, lập trường chính trị vững vàng, có phong cách, tác phong mẫu mực như vậy mới thuyết phục, động viên, lôi cuốn và khơi dậy tính tích cực của quần chúng. Muốn vậy phải đổi mới công tác cán bộ làm công tác mặt trận theo hướng: các cấp ủy đảng giới thiệu cán bộ để mặt trận các cấp tự quyết định theo nguyên tắc dân chủ và đồng thuận, Đảng cử những cán bộ có đủ trình độ, năng lực, kinh nghiệm thực tiễn nhạy bén, hết lòng vì dân, không ngại va chạm vào công tác trong mặt trận và các tổ chức thành viên.

Cần bảo đảm các điều kiện cần thiết về kinh phí hoạt động giám sát và phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội. Nguồn kinh phí hoạt động của của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội ở các cấp hiện nay chủ yếu là từ ngân sách nhà nước, do UBND các cấp phân bổ. Đây là cơ chế "xin - cho", vì vậy khó bảo đảm được tính độc lập của của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội khi thực hiện chức năng giám sát và phản biện xã hội đối với dự thảo các chủ trương, quyết định, chính sách của UBND các cấp. Để khắc phục hạn chế trên, kinh phí hoạt động nên được phân bổ trực tiếp từ Quốc hội cho MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội từ Trung ương đến cơ sở.

Một số giải pháp

Để hệ thống chính trị cấp cơ sở phát triển bền vững từ nay đến năm 2025 tầm nhìn năm 2035, cần thực hiện một số giải pháp nhằm đổi mới và hoàn thiện hệ thống chính trị cơ sở tại tỉnh Trà Vinh như sau:

Một là , hoàn thiện thể chế bảo đảm tự do, dân chủ, minh bạch trong bầu cử các cấp để bảo đảm sự ủy quyền của nhân dân trong việc nắm giữ và thực thi quyền lực Nhà nước. Trong điều kiện chế độ chính trị ở nước ta là đảng cầm quyền, để bầu cử thực sự tự do, dân chủ, minh bạch cơ chế bầu cử phải đổi mới theo hướng: mọi người tự do đề cử, ứng cử đại biểu HĐND cấp cơ sở; nhân dân bỏ phiếu tín nhiệm danh sách, những người đạt trên 30% số phiếu tín nhiệm sẽ được đưa vào danh sách bầu. Đảng sẽ duyệt danh sách, chọn ra những cá nhân đạt yêu cầu về đạo đức, chính trị, những cá nhân không đạt sẽ được đề nghị thay thế. Danh sách bầu được MTTQ hiệp thương và chính thức giới thiệu với nhân dân. Đối với những người đứng đầu chính quyền cấp cơ sở cần được toàn dân bầu trực tiếp.

Hai là, phải kiểm soát được quyền lực để khắc phục sự lạm quyền, chuyên quyền của cán bộ, công chức. Nếu không kiểm soát được quyền lực thì lực lượng cầm quyền sẽ dùng quyền lực để mưu lợi cho mình, trở thành đối lập với nhân dân. Kiểm soát quyền lực trong nội bộ Đảng thông qua công tác kiểm tra trên các lĩnh vực: thực hiện đường lối và Điều lệ của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, phẩm chất đạo đức của cán bộ, đảng viên, quan trọng nhất là quy trình quy hoạch, đào tạo, đề bạt, sử dụng cán bộ. Kiểm soát quyền lực của chính quyền địa phương thông qua cơ chế tiếp xúc cử tri, đối thoại trực tiếp, bằng lấy phiếu tín nhiệm của nhân dân đối với người đứng đầu. Hằng năm, nhân dân đánh giá hoạt động của bộ máy chính quyền cơ sở. Kiểm soát lẫn nhau giữa Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội. Đặc biệt phải tăng cường sự kiểm soát của nhân dân, các cơ quan thông tấn, báo chí. Để nhân dân thực sự tham gia vào kiểm soát quyền lực thì phải thực hiện có hiệu quả Quy chế dân chủ cơ sở, tự do, dân chủ, công khai trong bầu cử; thực hiện tốt phương châm "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra".

Ba là, hướng tới hợp nhất một số chức danh của bộ máy Đảng và Nhà nước, nhân dân bầu cử trực tiếp chủ tịch xã, phường, thị trấn thông qua chương trình tranh cử. Các ứng cử viên ứng cử người đứng đầu cấp cơ sở, khi tranh cử phải có chương trình hành động, các cam kết thực hiện trong nhiệm kỳ nếu trúng cử. Thực hiện được điều này nhân dân sẽ ủng hộ, tin tưởng vào người mà mình bỏ phiếu bầu chọn, nhân dân sẽ tự nguyên thực hiện những chính sách, nghị quyết được ban hành ra.

Bốn là , xây dựng và chuẩn hóa cán bộ lãnh đạo chính trị và cán bộ nghiệp vụ, chuyên môn trong bộ máy Đảng, Nhà nước. Hình thành hai loại hình cán bộ là: cán bộ hoạt động nghiệp vụ, chuyên môn và cán bộ hoạt động chính trị chuyên nghiệp.

Năm là , bảo đảm tính độc lập của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính tri - xã hội đối với Nhà nước, để mặt trận phát huy tốt chức năng của mình là giám sát và phản biện xã hội. Muốn vậy phải xóa bỏ cơ chế "xin - cho", thay vào đó ngân sách hoạt động hằng năm của mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội được Quốc hội phân bổ từ cấp Trung ương đến cấp cơ sở.

Đồng Tháp: GRDP bình quân đầu người đạt trên 54,5 triệu đồng Chiều 12/10, Tỉnh ủy Đồng Tháp tổ chức buổi gặp gỡ các cơ quan báo chí thông tin về Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Tháp lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025. Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Tháp lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025 sẽ diễn ra từ ngày 17 - 20/10 với chủ...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Xe Camry quay đầu giữa giao lộ thì "chạm trán" Lexus giá gần chục tỷ đồng00:36

Công an xác minh clip người đàn ông khuyết tật bị hai thanh niên đi xe máy không mũ bảo hiểm tát vào đầu01:20

Nhân chứng bức xúc: Dù được xin lỗi, tài xế ô tô Lexus vẫn hành hung nam shipper10:09

Lấn làn vượt ẩu, xe khách rúc vào đuôi xe ben, tự làm vỡ gương00:39

Thực hư clip xe cứu thương chế còi "cố lên, sắp tới rồi" chạy ở TPHCM00:28

Điện thoại của Tangmo sau 3 năm ở Mỹ để lộ chi tiết sốc, người giữ máy khai gì?02:56

Đàn chim lạ nghìn con xuống phá ruộng lúa của người dân ở Hà Tĩnh01:07

Ô tô đâm sập cửa nhà dân ở Thái Nguyên, cuốn người đàn ông vào gầm08:05

Tài xế xe Fortuner quyết không nhường đường xe cấp cứu vì "vướng" đèn đỏ01:28

"Ép" hay "tự nguyện"? Làm rõ vụ việc phụ huynh 'tố' trường Mỗ Lao ép học thêm03:06

Ô tô con vượt container kiểu 'cảm tử' trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai00:56

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Tai nạn hy hữu, người đàn ông tử vong do lốp ô tô văng trúng

00:25:59 22/02/2025

Trong lúc làm nhiệm vụ cắt cỏ ven quốc lộ 2, anh M. không may bị cặp lốp ô tô xe đầu kéo văng trúng người dẫn tới tử vong.

Nam sinh lớp 10 nghi bị học sinh lớp 8 đánh gãy xương tay, chấn thương đầu

00:22:24 22/02/2025

Một nam sinh lớp 10 tại Đắk Lắk nhập viện trong tình trạng bị chấn thương vùng đầu, gãy xương bàn tay phải. Phía gia đình đã làm đơn tố giác cho rằng em này bị một học sinh lớp 8 dùng gậy sắt đánh.

Chủ shop "đau đầu" vì thông tin khách bị lộ, giả shipper lừa đảo tràn lan

23:47:04 21/02/2025

Nhiều chủ cửa hàng kinh doanh online đã phải lên tiếng cảnh báo về tình trạng giả mạo shipper gọi điện đọc đúng tên sản phẩm, giá tiền, địa chỉ, số điện thoại để lừa đảo chiếm đoạt tiền khách hàng.

Thông tin về clip CSGT quật ngã người đàn ông ở TPHCM

23:32:42 21/02/2025

Hôm nay (21/2) Công an huyện Bình Chánh, TPHCM thông tin về đoạn clip lan truyền trên mạng xã hội về vụ việc cán bộ CSGT giằng co, quật ngã một người đàn ông trên đường phố.

Xác minh clip 2 tài xế ô tô cầm kiếm dọa chém nhau giữa đường ở TPHCM

23:21:22 21/02/2025

Hôm nay (21/2), Công an TP Thủ Đức, TPHCM vào cuộc xác minh về đoạn clip ghi lại sự việc 2 tài xế ô tô dừng xe giữa đường, cầm kiếm dọa chém nhau đang được chia sẻ trên mạng xã hội.

Giải cứu cụ ông 78 tuổi khỏi căn nhà đang cháy ở Hà Nội

22:36:29 21/02/2025

Ngày 21/2, đại diện Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH Công an TP Hà Nội cho biết, Đội Cảnh sát PCCC&CNCH Công an quận Thanh Xuân vừa kịp thời giải cứu một cụ ông bị mắc kẹt trong căn nhà bị cháy.

Hai đèn đỏ bất hợp lý liền nhau, cả ngã tư đứng im

22:34:11 21/02/2025

Sau khi điều chỉnh tín hiệu đèn giao thông, tuyến đường Trịnh Văn Bô - Trần Hữu Dực (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) thường xuyên xảy ra ùn tắc.

Em gái mượn tên để đăng ký kết hôn, người chị bỗng có '2 chồng'

22:30:11 21/02/2025

Cơ quan chức năng tại huyện Đắk Song (Đắk Nông) phát hiện vụ việc em gái do không đủ tuổi nên mượn thông tin cá nhân của chị mình để đăng ký kết hôn, xảy ra cách đây 11 năm.

Ô tô 5 chỗ bị ép chặt giữa 2 xe container trên cầu Phú Mỹ, giao thông ùn ứ 2 giờ

22:27:42 21/02/2025

Tai nạn liên hoàn 5 xe trên cầu Phú Mỹ (TPHCM) khiến các phương tiện bị hư hỏng nặng, giao thông ùn ứ 2 giờ. Đặc biệt, ô tô 5 chỗ bị kẹt chặt giữa hai xe container có tài xế cùng vợ đang bầu, cả 2 may mắn thoát nạn.

Một công dân Thanh Hóa bị khống chế, cưỡng bức lao động tại Campuchia

21:11:43 21/02/2025

Theo thông tin từ Sở Ngoại vụ tỉnh Thanh Hóa, ngày 7/2, đơn vị này đã nhận được công văn từ Công an tỉnh Thanh Hóa liên quan đến việc hỗ trợ bảo hộ công dân T.V.V. (SN 1999), quê quán tại xã Đông Vinh, thành phố Thanh Hóa.

Tàu chở 6 người bị sóng lớn đánh chìm trên biển Nha Trang

19:58:26 21/02/2025

Tàu cá của ngư dân trên đường trở về đất liền, khi cách bờ biển thành phố Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa) hơn 700m, gặp sóng lớn đánh chìm.

Xe tải lật đè xe máy của 2 người đàn ông đi làm trong đêm

18:19:21 20/02/2025

Khi xe tải tông dải phân cách lật ngang, chiếc xe máy vừa di chuyển đến thì bị xe tải đè trúng phần đầu xe máy. Hai người đàn ông hoảng loạn cố nhảy ra xa xe máy. ông đang chở nhau đi làm.