Cảnh giác trước các loại ma tuý “núp bóng” dưới dạng thực phẩm
Để dụ dỗ, lôi kéo học sinh, sinh viên sử dụng, các nhóm tội phạm đã ngụy trang m.a t.úy pha trộn, tẩm ướp vào thực phẩm, thức ăn, đồ uống, t.huốc l.á điện tử.
Công an TPHCM vừa phát đi thông tin cảnh báo xuất hiện các loại m.a t.úy núp bóng thực phẩm, t.huốc l.á điện tử nhắm đến đối tượng học sinh, sinh viên.
Thủ đoạn của các đối tượng là trộn m.a t.úy trong bánh, kẹo, đồ uống, thực phẩm chức năng, t.huốc l.á điện tử và thiết kế với bao bì bắt mắt, hương vị thu hút để dễ dàng tiếp cận giới trẻ. Các loại m.a t.úy này sẽ gây ra ảo giác, có thể xuất hiện hiện tượng co giật, hôn mê… và người trẻ nếu vô tình sử dụng các loại hàng hóa, thực phẩm bị pha trộn, tẩm ướp này rất dễ bị ngộ độc, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
Để tránh bị phát hiện, các đối tượng thường trao đổi, mua bán qua các nhóm kín, mạng xã hội nước ngoài và sử dụng các đơn vị trung gian để vận chuyển. Ngoài ra, thị trường xuất hiện loại m.a t.úy mới với tên gọi “socola bay”, được rao bán công khai trong các hội nhóm như: Hội đồng bay lắc (hơn 6.000 thành viên); Socola Monkey Chill – Chuyên sỉ lẻ toàn quốc (hơn 6.000 thành viên); Socola bay Luxury (hơn 1.000 thành viên). Các chất trong “socola bay” được xác định thuộc nhóm cần sa tổng hợp.
Qua đấu tranh, lực lượng công an ghi nhận các đối tượng còn sử dụng thủ đoạn nhập m.a t.úy dạng bột trái phép từ nước ngoài về Việt Nam để bào chế, gia công đóng, dập thành m.a t.úy dạng viên; chia nhỏ m.a t.úy để ngụy trang, cất giấu lẫn trong các loại hàng hóa và thuê căn hộ, chung cư để cải tạo, làm nơi cất giấu, tổ chức mua bán, sử dụng trái phép chất m.a t.úy…
Công an TPHCM khuyến cáo người dân, đặc biệt là giới trẻ cần nâng cao cảnh giác, trang bị kiến thức để nhận biết dấu hiệu thường gặp ở người sử dụng m.a t.úy, theo dõi các thông tin về tác hại của m.a t.úy, đặc biệt là các loại m.a t.úy mới…
Các bậc phụ huynh cần quan tâm, giáo dục, khuyến cáo con em không tham gia tàng trữ, sử dụng t.huốc l.á điện tử, các dạng thực phẩm chức năng, thuốc kích thích tinh thần không rõ nguồn gốc.
Trong năm 2023, lực lượng Công an TPHCM đã triệt phá hơn 2.200 vụ, với hơn 4.900 đối tượng tàng trữ, vận chuyển, mua bán, tổ chức sử dụng trái phép chất m.a t.úy, tăng 955 vụ và tăng 858 đối tượng so với năm 2022.
Quý I/2024, lực lượng công an đã phát hiện, xử lý 813 vụ, với hơn 2.000 đối tượng có hành vi vi phạm pháp luật về m.a t.úy. Cơ quan điều tra đã khởi tố 671 vụ, với 1.202 bị can; xử lý hành chính 125 vụ, với 800 đối tượng; thu giữ hơn 15kg h.eroin, hơn 64kg cần sa và gần 249kg m.a t.úy khác các loại…
Video đang HOT
Trong khi đó, theo thông báo của Bộ Công an, năm 2023, toàn quốc phát hiện, bắt giữ 442 vụ, 808 đối tượng có liên quan đến các loại m.a t.úy “núp bóng” và t.huốc l.á điện tử. Trong đó, đã khởi tố 345 vụ án, hơn 600 bị can phạm tội mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép chất m.a t.úy dạng “núp bóng” (tăng gần 07 lần so với năm 2022).
Năm 2023, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về m.a t.úy Bộ Công an triệt phá thành công vụ pha chế, đóng gói “nước vui”, thu 217 kg m.a t.úy tổng hợp, 208 kg vỏ bao bì cùng nhiều dụng cụ, phương tiện dùng để pha trộn, đóng gói m.a t.úy; ước tính với số bao bì trên, các đối tượng có thể đóng gói 01 tấn m.a t.úy “nước vui”.
Gần đây, tháng 11/2023, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về m.a t.úy Bộ Công an tiếp tục đấu tranh, khám phá thành công vụ pha chế, sản xuất t.huốc l.á điện tử có tinh dầu cần sa tổng hợp xảy ra tại quận Hoàng Mai, Hà Nội, thu giữ 3.600 điếu t.huốc l.á điện tử, hơn 84 lít dung dịch m.a t.úy, hóa chất hoặc vụ phun tẩm, tạo ra hơn 250 kg m.a t.úy dạng “cỏ Mỹ” tại Nha Trang, Khánh Hòa…
Để phòng, chống tội phạm và tệ nạn m.a t.úy, đặc biệt là việc bảo vệ thế hệ trẻ trước hiểm hoạ của các loại m.a t.úy mới, mỗi người dân cần hết sức cảnh giác và chú ý:
- Thường xuyên cập nhật thông tin về âm mưu, thủ đoạn mới của tội phạm m.a t.úy thông qua các phương tiện thông tin đại chúng. Trong đó, chủ động nhận biết m.a t.úy “núp bóng” thực phẩm, đồ uống, t.huốc l.á điện tử:
M.a t.úy “núp bóng” được tạo ra với nhiều tên gọi, mẫu mã, chất m.a t.úy khác nhau, phân loại theo 02 dạng:
Công khai hợp pháp: dưới các dạng hàng hoá được sản xuất, đóng gói được cấp phép của cơ quan chức năng ở một số nước trên thế giới với hàm lượng chất m.a t.úy quy định, được in trên bao bì, có cảnh báo người dùng hoặc bán theo đơn. Nếu lạm dụng có thể gây nghiện, ngộ độc, thậm chí t.ử v.ong. Vừa qua, cơ quan chức năng đã ghi nhận nhiều trường hợp các đối tượng lén lút mang vào Việt Nam phát tán sử dụng dẫn đến ngộ độc như ở Hạ Long, Quảng Ninh. Loại này, người dùng có thể bị nhầm lẫn dùng quá liều gây nguy hiểm đến tính mạng.
Bất hợp pháp: do tội phạm thực hiện bằng cách “pha trộn”, “tẩm ướp” m.a t.úy, đóng gói dưới dạng thực phẩm, đồ uống, thảo mộc, t.huốc l.á điện tử… Các sản phẩm “núp bóng” đã phát hiện ở nước ta như: (1) Nước trái cây “Crispy Fruit” hương dâu, hương nho, hương xoài, chứa chất Bromazepam, Nimetazepam đều là chất m.a t.úy (thuộc danh mục III, Nghị định 57/2022/NĐ-CP ngày 25/8/2022 của Chính phủ); (2) Socola nhãn hiệu “Chill Max” có chứa chất m.a t.úy ADB-BUTINACA thuộc Danh mục IIC, Nghị định 57); các loại “nước vui”, “nước biển” chứa chất m.a t.úy GHB (thuộc danh mục IIC, Nghị định 57); (3) Bánh cần, bánh lười “Lazy cakes” chứa cần sa; (4) Nước nho chứa Ketamine; trà chanh, nước giải khát chứa chất m.a t.úy Ketamine, MDMA; m.a t.úy “đông trùng” chứa Nimetazepam được ngụy trang trong các gói nhỏ in hình đông trùng hạ thảo trên bao bì…
Đặc điểm của các loại m.a t.úy “núp bóng” này là có bao bì bắt mắt ngụy trang dưới dạng thực phẩm, đồ uống (bánh kẹo, cà phê, nước vui, nước hoa quả, nước đông trùng…); dạng t.huốc l.á dùng để hút (t.huốc l.á điện tử, t.huốc l.á thế hệ mới), t.huốc l.á điếu, t.huốc l.á sợi, thảo mộc khô và dạng sản phẩm chức năng chăm sóc sức khoẻ, làm đẹp. Người dân nếu vô tình sử dụng các loại hàng hóa “pha trộn”, “tẩm ướp” này rất dễ ngộ độc, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
Phương thức, thủ đoạn lưu hành các loại m.a t.úy “núp bóng” của các đối tượng chủ yếu là sản xuất, đóng gói ở nước ngoài, sau đó đưa vào trong nước; hoặc sản xuất ở trong nước, trà trộn vào các loại hàng hoá thông dụng, hình thức bắt mắt, giá thành rẻ, quảng cáo gây hiểu lầm có tác dụng thần kỳ, tạo khoái cảm, tăng lực, không có chất cấm, không có tác hại đối với người tiêu dùng nhằm thu hút khách hàng, tập trung vào giới trẻ thông qua buôn bán trên các nền tảng mạng xã hội hoặc mua bán trực tiếp nơi có đông thanh thiếu niên lui tới.
- Không sử dụng các loại thực phẩm, đồ uống không rõ nguồn gốc, xuất xứ để bảo vệ sức khỏe cho chính bản thân mình.
- Khi phát hiện nghi vấn liên quan đến m.a t.úy “núp bóng”, cần báo ngay cho cơ quan Công an nơi gần nhất để xử lý theo quy định của pháp luật.
Bài 1: Mua hàng online - vàng thau lẫn lộn
Những năm trở lại đây, song song với sự phát triển, thị trường thương mại điện tử ở Việt Nam cũng trở thành mảnh đất "màu mỡ" để các đối tượng sử dụng công nghệ cao lợi dụng, trục lợi từ các hành vi buôn lậu, trốn thuế, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, l.ừa đ.ảo, xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp về thương mại điện tử với phương thức, thủ đoạn hoạt động ngày càng tinh vi.
Từ thực tiễn tình hình cho thấy, ngoài việc tạo môi trường thuận lợi để thương mại điện tử phát triển cũng cần tăng cường công tác quản lý Nhà nước, nhằm tạo môi trường kinh doanh lành mạnh trên không gian mạng.
Chỉ cần ngồi ở nhà, người tiêu dùng có thể dễ dàng mua sắm được tất cả các loại hàng hoá từ lương thực, thực phẩm đến thiết bị điện tử... Tuy nhiên, bên cạnh sự tiện lợi, người tiêu dùng rất dễ mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng trên không gian mạng.
T.iền mất, tật mang
Trong quá trình thu thập thông tin, tài liệu viết, phóng viên Báo CAND đã trò chuyện với một số trường hợp từng là nạn nhân của mua hàng online, trong số đó có chị Nguyễn Thị H, nhân viên văn phòng sống tại Hà Nội.
"Sau lần mua phải một số mặt hàng kém chất lượng trên trang Facebook của người quen, tôi rất dè dặt trong việc mua hàng trên mạng..."- chị H cho biết. Chị kể, trước đây chị rất thích mua hàng online bởi sự tiện lợi, có thể ngồi ở nhà hoặc văn phòng mà vẫn mang được "cả thế giới" về nhà. Để tránh mua phải các mặt hàng kém chất lượng, thời điểm đó, chị thường tìm mua các sản phẩm cần thiết trên trang Facebook của những người quen. Nhưng sau lần đặt mua hai bộ quần áo của một người quen thì chị đã hoàn toàn mất niềm tin.
Bên cạnh sự tiện lợi của thương mại điện tử, người tiêu dùng rất dễ mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng trên không gian mạng.
"Khoảng cuối tháng 3/2024, tôi đặt mua hai bộ quần áo trên trang Facebook của người quen. Tính ra, tôi cũng là khách hàng "thân thiết" của shop bởi trung bình mỗi tháng cũng mua của cửa hàng này vài triệu đồng t.iền hàng. Khi giới thiệu về sản phẩm trên trang Facebook cá nhân, chủ shop đăng tải hình ảnh một cô người mẫu mặc một chiếc áo kẻ sọc, khá bắt mắt và trẻ trung nhưng không ghi rõ chất liệu của chiếc áo. Thời tiết đã vào hè, tôi nghĩ rằng shop đang rao bán các loại sản phẩm áo phông nên tự tin đặt 2 chiếc áo"- chị H cho biết. Thế nhưng, khi nhận sản phẩm, chị đã thất vọng hoàn toàn. Hai chiếc áo chị nhận được lại là những chiếc áo len ngắn tay; còn hai chiếc quần được quảng cáo là hàng Quảng Châu (Trung Quốc) thì chất vải mềm nhũn, nhăn nhúm, chẳng khác gì những chiếc quần đổ đống được bày bán la liệt tại các vỉa hè của Hà Nội. Quá thất vọng, chị H liên hệ với chủ shop qua tin nhắn mesenger thì nhận được câu trả lời lạnh lùng của nhân viên cho biết, nếu có nhu cầu bán lại thì shop sẽ bán lại hộ với giá rẻ chứ không nhận lại hàng. "Một lần mất tín, vạn lần mất tin", sau lần đó, chị H đã bỏ theo dõi trang bán hàng trên; đồng thời cũng hạn chế mua hàng trên mạng xã hội.
Những năm trở lại đây, mua sắm online càng trở nên phổ biến. Ngoài việc mua hàng của các sàn thương mại điện tử lớn như Shopee, Lazada, Tiktok thì với việc "người người, nhà nhà đều có thể kinh doanh online", khách hàng càng có thêm nhiều sự lựa chọn. Sự mở rộng của thị trường, sự thuận tiện trong việc mua sắm đã tạo điều kiện cho khách hàng nhưng đồng thời cũng khiến người tiêu dùng dễ dàng rơi vào "mê hồn trận" trên không gian mạng. Với những lời quảng cáo có cánh về chất lượng sản phẩm, giá cả và các chương trình khuyến mại, không ít người tiêu dùng đã "móc hầu bao" để mua hàng mà không được kiểm chứng về chất lượng sản phẩm.
Sau nhiều lần mua phải các mặt hàng hàng kém chất lượng trên mạng xã hội, anh Nguyễn Văn M (trú tại Hà Nội) đã rút ra được một số kinh nghiệm khi mua hàng. Theo anh, hiện nay trên sàn thương mại điện tử đã xuất hiện tình trạng mua đơn hàng ảo... Để không rơi vào cái bẫy này, theo anh M, trước khi quyết định mua hàng, người tiêu dùng cần phải xem tỷ lệ đ.ánh giá sản phẩm và tỷ lệ đơn hàng được "chốt"... Nếu thấy số lượng hàng hoá bán ra lên đến vài nghìn sản phẩm nhưng chỉ có vài đ.ánh giá thì khách hàng nên đọc chi tiết các đ.ánh giá của phần bình luận... Trong trường hợp thấy có nhiều đ.ánh giá nhưng các thông tin trong phần bình luận lại tương tự giống nhau, không đi sát với sản phẩm..., thì khách hàng cần phải kiểm tra thông tin về những tài khoản bình luận đó. Các tài khoản này phải có ảnh, lịch sử trò chuyện của người dùng với bạn bè.
Những con số biết nói
Trao đổi với chúng tôi, Thượng tá Phạm Công Hải, Phó trưởng phòng 4, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an cho biết: Những năm gần đây, thị trường thương mại điện tử Việt Nam ngày càng được mở rộng, trở thành phương thức kinh doanh phổ biến đối với doanh nghiệp và hộ kinh doanh cá nhân. Sự đa dạng về mô hình hoạt động, đối tượng tham gia, quy trình hoạt động và chuỗi cung ứng hàng hóa, dịch vụ với sự hỗ trợ của hạ tầng Internet và ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại đã đưa thương mại điện tử trở thành trụ cột quan trọng trong tiến trình phát triển kinh tế số quốc gia. Điều đó được thể hiện qua những con số cụ thể, nếu như năm 2018, thương mại điện tử bán lẻ Việt Nam mới chỉ đạt 8 tỷ USD, thì đến năm 2022 đã đạt 16,4 tỷ USD, dự kiến đến năm 2025 sẽ đạt mức 30 tỷ USD.
Đặc biệt, sau đại dịch COVID-19, Việt Nam đã chứng kiến làn sóng tăng trưởng về số người mua hàng trực tuyến bởi các doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá nhân đã tích cực triển khai hoạt động chuyển đổi số, bán hàng trực tuyến. Bên cạnh đó, Chính phủ đã đưa ra nhiều chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển đổi kinh tế số, thương mại điện tử phát triển. Thương mại điện tử tăng trưởng nhanh đồng thời cũng là nhờ dân số trẻ, khả năng am hiểu công nghệ, mức độ thâm nhập Internet ngày càng tăng; tầng lớp trung lưu ngày càng phát triển và sự thay đổi trong thói quen mua sắm. Với tốc độ tăng trưởng khoảng 20%/năm trong những năm gần đây, Việt Nam được đ.ánh giá là thị trường tiềm năng trong việc phát triển thương mại điện tử, được xếp vào nhóm 5 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử hàng đầu thế giới và một trong những thị trường thương mại điện tử phát triển nhanh nhất ở Đông Nam Á. Tuy nhiên, quy mô thị trường thương mại điện tử Việt Nam nhìn chung còn hạn chế, năm 2022 tỷ lệ bán lẻ hàng hóa trực tuyến so với tổng mức bán lẻ hàng hóa khoảng chỉ 7,2%, trong khi chỉ số này của Trung Quốc chiếm 27,2%.
Tính đến tháng 12/2023, theo số liệu do Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số - Bộ Công Thương đưa ra thì Việt Nam có đến 75% người dùng Internet tham gia mua sắm trực tuyến với giá trị đạt 260-285 USD/người; phương tiện điện tử được sử dụng chủ yếu trong các giao dịch này chính là thiết bị di động. Trong đó, 91% người dùng sử dụng thiết bị di động để mua sắm, đặt hàng trực tuyến; có 102.891 website thương mại điện tử, 8.626 website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử, 1.844 ứng dụng bán hàng thương mại điện tử, 955 ứng dụng cung cấp dịch vụ thương mại điện tử, 80.294 tài khoản tổ chức và 26.184 tài khoản cá nhân kinh doanh thương mại điện tử; các sản phẩm thương mại điện tử lớn nhất hiện nay tại Việt Nam là Shopee, Tiktok shop, Lazada, Tiki, Sendo. Với tốc độ tăng trưởng nhanh như vậy, thương mại điện tử đang mang lại cả cơ hội và thách thức đối với Việt Nam trong thời gian tới.
Nhóm học sinh mua các hóa chất trên mạng xã hội về chế tạo pháo nổ.
Cùng với việc một số người tiêu dùng thiếu cẩn trọng để rơi vào cảnh "tiền mất, tật mang" khi tham gia mua hàng trên mạng xã hội thì thời gian gần đây đã xuất hiện tình trạng các đối tượng lợi dụng các sàn giao dịch thương mại điện tử để mua hàng cấm. Qua công tác nghiệp vụ, mới đây, Phòng 4, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã thu thập thông tin, tài liệu liên quan hơn 4.000 đối tượng đặt mua t.iền chất nghi vấn dùng để chế tạo pháo nổ trên sàn thương mại điện tử Shopee. Từ đó, Phòng 4 đã tham mưu với lãnh đạo Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã có văn bản gửi Công an 32 đơn vị địa phương để xác minh, điều tra làm rõ, xử lý theo quy định. Đến nay, có 10 địa phương đã có văn bản trả lời về kết quả xử lý; các đơn vị đã tiến hành mời làm việc đối với 406 trường hợp, tổng thu giữ được 620 quả pháo tự chế, hơn 25kg t.iền chất, tiến hành xử phạt hành chính đối với 8 đối tượng. Các đối tượng vi phạm chủ yếu là học sinh từ 14-16 t.uổi nên đã yêu cầu viết cam kết không tái phạm, thông báo, bàn giao cho gia đình quản lý.
Để tránh sự phát hiện của Công an và lực lượng chức năng, các đối tượng có nhiều thủ đoạn tinh vi để đối phó. Vì thế, công tác đấu tranh của lực lượng Công an và các đơn vị chức năng hiện nay gặp rất nhiều khó khăn
Bắt nhóm đối tượng sản xuất, buôn bán hàng vạn viên chống đột quỵ giả Công an TP Thanh Hóa vừa bắt giữ nhóm đối tượng sản xuất, buôn bán thực phẩm bảo vệ sức khỏe chống đột quỵ giả quy mô lớn, bán ra thị trường lượng hàng hóa giá trị 50 tỷ đồng. Ngày 17/4, Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Công an TP Thanh Hóa đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi...
