Cánh cửa hợp tác kinh tế với I-ran đã mở

Sau khi I-ran và nhóm P5 1 đạt thỏa thuận hạt nhân lịch sử, hàng loạt các chuyến thăm của lãnh đạo và doanh nghiệp các nước tới Tê-hê-ran đã được lên lịch. Các cuộc tiếp xúc cũng diễn ra nhanh chóng nhằm tìm kiếm cơ hội hợp tác kinh tế mới tại quốc gia giàu dầu khí này.

Phó Thủ tướng Đức Ga-bri-en (người bên trái) tại cuộc họp báo nhân chuyến thăm I-ran. Ảnh AP

Trải qua thời gian dài chịu lệnh trừng phạt của phương Tây, I-ran và các đối tác khát khao chờ đợi lệnh cấm vận được dỡ bỏ theo thỏa thuận hạt nhân I-ran. I-ran và Đức, hai nước từng có quan hệ kinh tế thương mại khăng khít, song bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt, đã có những động thái nhằm khôi phục quan hệ. Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Kinh tế và Năng lượng Đức D. Ga-bri-en dẫn đầu một phái đoàn cấp cao, trong đó có đại diện các tập đoàn công nghiệp và doanh nghiệp Đức, trở thành quan chức cấp cao phương Tây đầu tiên thăm I-ran kể từ khi Tê-hê-ran và các cường quốc đạt thỏa thuận hạt nhân lịch sử. Ông Ga-bri-en cũng là quan chức cấp cao đầu tiên của Đức thăm I-ran trong 13 năm qua. Tổng thống I-ran H. Ru-ha-ni kêu gọi cải thiện quan hệ chính trị, kinh tế và văn hóa giữa hai nước, đồng thời bày tỏ hy vọng Đức sẽ đóng vai trò tích cực trong việc mở rộng quan hệ giữa I-ran với châu Âu. Tại các cuộc gặp lãnh đạo I-ran, ông Gabri-en đề cập kế hoạch tổ chức cuộc họp cấp Bộ trưởng của Ủy ban kinh tế Đức – I-ran vào năm tới tại Tê-hê-ran sau thời gian dài ủy ban này không hoạt động. Theo thống kê, thương mại hai chiều giữa I-ran và Đức năm 2014 là 2,6 tỷ USD, giảm mạnh so với 8,6 tỷ USD trong giai đoạn 2003-2004. Dự đoán con số này có thể tăng gấp bốn lần, lên 10,8 tỷ USD trong vòng hai đến ba năm tới.

Các lãnh đạo chính trị và doanh nghiệp ở các nước châu Âu và châu Á khác cũng tìm cách tiếp cận thị trường tiềm năng I-ran. Tây Ban Nha lên kế hoạch cho các chuyến thăm nhằm tạo tiền đề cho hoạt động của các doanh nghiệp nước này tại I-ran trong nhiều lĩnh vực như công nghiệp, năng lượng, thông tin liên lạc, du lịch và cơ sở hạ tầng. Bộ trưởng Ngoại giao Pháp L. Pha-bi-uýt tuyên bố sẽ tới I-ran trong bối cảnh Pháp tìm kiếm các cơ hội kinh doanh. Hiện các quảng cáo về xe hơi và hàng hóa xa xỉ của châu Âu đã bắt đầu xuất hiện tại Tê-hê-ran.

Nhiều công ty Nga cũng khẩn trương xúc tiến kế hoạch quay trở lại thị trường I-ran nhằm nắm bắt các cơ hội đầu tư mới. Lukoil và nhiều tập đoàn năng lượng khác của Nga đang xúc tiến đàm phán với đối tác của I-ran để sớm triển khai các dự án khai thác dầu khí tại quốc gia giàu tài nguyên dầu mỏ này. Lukoil cho biết sẽ trở lại thực hiện Dự án A-na-ran mà tập đoàn này đã buộc phải tạm dừng vì các lệnh cấm vận I-ran hồi năm 2010. Ngoài dầu khí, Nga cũng quan tâm lĩnh vực vận tải. Bộ trưởng Giao thông vận tải của Nga M. Xô-cô-lốp cho biết, Mátxcơ-va đang đàm phán với Tê-hê-ran về dự án cung cấp các máy bay chở khách Sukhoi Superjet 100 (SSJ100). Theo giới chức cấp cao ngành hàng không dân dụng I-ran, các công ty sản xuất máy bay nước ngoài đã đổ xô đến quốc gia vùng Vịnh này để chào mời các hợp đồng cung cấp máy bay thương mại. Các hãng hàng không I-ran đang nhận được những lời mời chào ồ ạt từ các hãng sản xuất máy bay chở khách nước ngoài trong bối cảnh nước này cần khoảng 400 đến 500 máy bay dân sự với tổng trị giá ít nhất 20 tỷ USD trong thập kỷ tới nhằm thay mới đội máy bay cũ. Các hãng sản xuất máy bay thương mại lớn như Boeing và Airbus đã công bố ý định bán máy bay cho Tê-hê-ran. Trong khi đó, các doanh nghiệp Hàn Quốc bắt đầu mua cổ phiếu tại I-ran, các nhà sản xuất xe hơi Trung Quốc nhanh chóng mở rộng thị trường và siết chặt các mối quan hệ sẵn có với nhiều doanh nghiệp sở tại.

I-ran cho biết sản lượng dầu thô của nước này sẽ tăng đáng kể sau khi phương Tây dỡ bỏ lệnh cấm vận đối với ngành dầu mỏ nước này. Tê-hê-ran dự kiến nâng sản lượng dầu thô lên tới gần 4,7 triệu thùng/ngày trong tương lai gần. Theo tờ Thời báo Tài chính (Anh), việc dỡ bỏ cấm vận có thể giúp I-ran gia tăng nhanh chóng sản lượng khai thác và xuất khẩu dầu ra thị trường toàn cầu, trong khi sản lượng khai thác dầu của I-ran có thể đạt mức một triệu thùng/ngày trong khoảng thời gian từ một đến hai năm tới. Với sự tái xuất của lĩnh vực dầu mỏ I-ran trong khu vực, dự báo thị trường “vàng đen” sẽ có nhiều thay đổi.

ANH THƯ

Theo_Báo Nhân Dân