Canh chua thịt gà của người Ê đê
Khác với người M’nông hay Mạ thường nấu canh măng chua với cá, người Ê đê lại có món canh chua nấu thịt gà đưa lại hương vị thơm ngon và đậm đà.
Măng chua nấu với thịt gà rất bổ dưỡng, được xem là món ăn sang trọng trong những ngày mưa gió. Gà thường nuôi trong vườn nhà, ăn cỏ cây, bắp lúa nên thịt rất thơm ngọt. Người Ê đê chọn con gà để nấu canh phải không quá già hay quá tơ, trọng lượng đạt từ khoảng 1,5 – 1,9 kg nấu ngon nhất. Lúc này, thịt gà hầm canh sẽ không bị bở, quá mềm hay quá dai mà có độ dai vừa đủ, dễ ăn. Thịt gà sau khi làm sạch đem chặt thành miếng vừa ăn và tẩm ướp thêm chút ít muối.
Canh măng chua nấu thịt gà của người Ê đê
Thông thường khi nấu, người Ê đê vớt măng từ trong hũ rồi cho trực tiếp vào nấu để giữ vị chua đậm đà cho nồi canh. Tuy nhiên, nếu măng đã ngâm trong thời gian lâu, vị quá chua, người chế biến sẽ vắt bớt nước hoặc rửa sơ rồi vắt nước trước khi nấu. Cách nấu canh chua cũng khá dân dã, giản đơn. Nồi được bắc lên bếp lửa cho nóng, cho thêm chút ít dầu ăn; sau đó đập dập củ nén rồi tao sơ qua dầu; khi củ nén chuyển màu vàng ươm mới đổ thịt gà vào đảo đều cho đến lúc miếng thịt gà thăn lại.
Lúc này, người Ê đê mới thêm nước lượng vừa đủ dùng vào nồi, đun vừa lửa cho nước canh sôi, thịt gà mềm mới cho măng vào nấu tiếp khoảng 5 phút. Vì măng đã có vị chua, cay, mặn nên khi nấu món canh này, người Ê đê dường như không cần phải nêm nếm thêm gia vị gì nhiều cả; khi canh chín chỉ thêm chút bột ngọt và lá ngò gai giúp tăng mùi thơm cho món canh.
Video đang HOT
Đồng bào Ê đê giới thiệu món canh măng chua nấu thịt gà trong ngày hội ở địa phương
Nước canh có vị mặn mặn, chua chua, cay cay. Mùi thơm và chất ngọt của thịt gà tiết ra càng tăng thêm sự đậm đà cho món ăn. Măng ngâm chua vẫn giữ được hương vị của măng tươi khiến người ăn luôn cảm giác ngon miệng. Sự kết hợp giữa măng chua và thịt gà thật sự tạo nên món ăn hấp dẫn, kích thích vị giác người dùng. Chính vì thế, canh măng chua nấu thịt gà là một trong những món ăn thường được người Ê đê nấu đãi khách hay khi địa phương tổ chức hội, lễ…
Món vếch bò nấu cà đắng của người Ê đê
Trước đây, món vếch bò nấu cà đắng thường chỉ được làm khi bon làng có lễ hội lớn hay nhà giàu trong cộng đồng Ê đê trên địa bàn tỉnh làm tiệc mừng thiết đãi dân làng.
Vào những dịp như vậy, bà con mới mổ bò và dành các bộ phận đặc biệt của con bò để nấu món ăn này. Với người Ê đê, món ăn có lịch sử lâu đời và mang hương vị đặc trưng, đặc biệt không thể lẫn vào đâu được.
Vếch theo tiếng Ê đê thực chất là phần đầu ruột non của động vật ăn cỏ. Đối với người Ê đê, vếch của các loài động vật ăn cỏ như dê, trâu, bò rất sạch vì chúng được chăn thả trong rừng, chỉ ăn cỏ và lá cây rừng...
Phần da bò được nướng trước khi luộc chín
Để có được món vếch bò cà đắng, người Ê đê phải chế biến công phu và tốn nhiều thời gian. Món vếch bò nấu cà đắng cần có các nguyên liệu chính gồm da, gân, thịt và bộ lòng của con bò. Sau khi mổ bò, người Ê đê lấy vếch được tiến hành thật nhanh để không gây xáo trộn các thành phần bên trong nội tạng. Họ dùng lạt buộc chặt hai đầu đoạn ruột non rất ngắn liền kề với bao tử bò rồi mới cắt ra để riêng. Đoạn ruột này được luộc trong nước sôi cùng sả đập dập cho chín trước khi nấu cùng các nguyên liệu khác.
Lòng bò được người Ê đê luộc chín trước khi nấu cùng vếch bò, cà đắng
Da bò phải được nướng trên than hồng rồi mới đem luộc chín cùng sả. Người Ê đê dùng sả và riềng xử lý trong các công đoạn chế biến để tạo mùi thơm của món ăn. Những phần nội tạng khác cùng với da, gân, một ít thịt hoặc sườn bò cùng với bộ lòng cũng sẽ luộc chín cùng với sả, riềng rồi mới đem cắt miếng vừa ăn. Tất cả nguyên liệu trên được nấu trong một chiếc nồi lớn, thêm nước và đun trên lửa cho chín nhừ trong khoảng một tiếng.
Cà đắng được cắt nhỏ ngâm nước trước khi nấu
Lúc này, cà đắng sau khi ngâm nước được vớt ra để ráo rồi cho vào nồi ninh cùng các nguyên liệu trên. Sau đó, họ nêm muối và bột ngọt tạo vị đậm đà. Ngoài ra, món ăn này không thể thiếu các gia vị sả, gừng, ớt, lá é. Tất cả được băm nhỏ hoặc giã nát rồi cho vào nồi. Cuối cùng, vếch đã luộc chín được thái từng đoạn nhỏ cho vào nồi nấu trong vòng 20 phút nữa.
Người Ê đê dùng hoa và lá é để tạo mùi thơm trong món ăn
Như vậy, món vếch bò thơm ngon phải mất 3 - 4 tiếng kỳ công chế biến. Chính vì thế, ngày nay người Ê đê cũng chỉ thường làm món vếch bò nấu cà đắng khi có khách quý đến nhà hoặc lúc bon làng làm lễ hội. Những món ăn nấu cùng vếch sẽ có vị hơi đắng, ngọt hậu, hòa quyện cùng mùi thơm của cỏ, của dịch vị trong ruột bò rất đặc trưng. Món vếch đạt yêu cầu sẽ tổng hòa các vị đắng, cay, thơm, bùi, béo,...
Sả, gừng, ớt, rau thơm được băm nhỏ cho vào nấu để tăng hương vị cho món ăn
Món vếch bò nấu cà đắng là một trong những món ăn đặc biệt của người Ê đê
Món cà đắng của người Ê đê Đối với người Ê đê, món cà đắng giã cùng cá hấp tuy dân dã nhưng vô cùng độc đáo. Đây là một trong những món ăn truyền thống trong bữa cơm hằng ngày của người Ê đê. Món ăn chế biến khá đơn giản nhưng đã trở thành đặc sản gây "thương nhớ", đặc biệt là những người con Ê đê xa...