Cảnh báo gia tăng các cơn đột quỵ “tĩnh mạch não” hiếm gặp
Hầu hết các cơn đột quỵ xảy ra khi một động mạch trong não đột ngột bị tắc nghẽn, nhưng nghiên cứu mới cho thấy một nguyên nhân hiếm gặp hơn – huyết khối tĩnh mạch não (CVT) gây ra đột quỵ đang trở nên phổ biến hơn.
CVT xảy ra khi một tĩnh mạch trong não bị tắc. Trong khi CVT được ước tính là nguyên nhân gây ra ít hơn 1% tổng số đột quỵ, các nhà khoa học phát hiện ra nó hiện đang trở nên phổ biến hơn…
Tác giả nghiên cứu, Tiến sĩ Fadar Otite, Đại học Y khoa SUNY Upstate ở Syracuse, NY và các đồng nghiệp đã nghiên cứu hồ sơ bệnh viện từ New York và Florida trong nhiều năm để tìm ra các trường hợp CVT xảy ra ở những bang này từ năm 2006 đến năm 2016.
Dựa trên dữ liệu phân tích, các nhà nghiên cứu ước tính rằng số trường hợp CVT ở Hoa Kỳ đã tăng từ khoảng 14 trường hợp / triệu, năm 2006 lên 20 trường hợp/ triệu vào năm 2014. TS Otite cho biết: Mặc dù tỷ lệ mắc bệnh CVT vẫn dưới 1% của tất cả các trường hợp đột quỵ, thậm chí trong suốt thời gian nghiên cứu, nhưng tỷ lệ mắc bệnh đã tăng 70% theo thời gian. Năm 2006, tỷ lệ tất cả các trường hợp đột quỵ CVT là 0,47%. Vào cuối nghiên cứu năm 2016, tỷ lệ này đã tăng lên 0,80%.
CVT gây ra các cục máu đông hình thành trong các tĩnh mạch của não. Nếu cục máu đông hình thành ở một trong những tĩnh mạch này, nó có thể rò rỉ vào mô não xung quanh và có thể gây đột quỵ.
Mặc dù CVT vẫn phổ biến nhất ở phụ nữ trẻ – khoảng 2/3 số ca nhập viện do CVT được đưa vào nghiên cứu là ở nữ – các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng số trường hợp mắc bệnh trong nhóm nhân khẩu học này không tăng trong thời gian 10 năm nghiên cứu. Thay vào đó, họ thấy sự gia tăng CVT ở nam giới và phụ nữ lớn tuổi.
Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng một số yếu tố có thể khiến một người có nguy cơ phát triển CVT cao hơn, bao gồm mang thai và uống thuốc tránh thai nội tiết tố. Điều này có thể là nguyên nhân khiến CVT phổ biến hơn ở phụ nữ trẻ. Nhiều yếu tố nguy cơ khác như: Rối loạn đông máu hoặc thuốc gây đông máu, mất nước nghiêm trọng, nhiễm trùng tai, mặt hoặc cổ, chấn thương đầu, béo phì và ung thư…
Video đang HOT
Điều quan trọng là các bác sĩ lâm sàng phải nhận thức được sự gia tăng của tỷ lệ mắc bệnh CVT vì tình trạng này có thể dễ bị nhầm lẫn với một bệnh khác. Bệnh nhân bị CVT có thể có những phàn nàn không đặc hiệu như nhức đầu, mờ mắt hoặc co giật. TS Otite nói lưu ý.
Theo TS Otite, khoảng 3% bệnh nhân trong một nghiên cứu trước đây bị CVT và đến bệnh viện được chẩn đoán mắc bệnh khác. Vì vậy, điều quan trọng là phải nhận ra điều này ngay từ đầu, bởi vì lần sau, tình trạng lâm sàng có thể tồi tệ hơn. CVT có thể được điều trị bằng thuốc làm loãng máu và giúp ngăn ngừa đông máu. CVT có thể không được kê đơn nếu tình trạng bệnh không được chẩn đoán chính xác.
Huyết khối tĩnh mạch não: Bệnh nguy hiểm, cần phát hiện sớm
Huyết khối tĩnh mạch não (HKTMN) là tình trạng tĩnh mạch não và xoang tĩnh mạch não bị tổn thương do hình thành cục máu đông hay còn gọi là huyết khối.
HKTMN có thể gây tắc nghẽn, ứ máu trong tĩnh mạch não và dẫn đến xuất huyết mạch máu não, sưng não và có thể gây ra đột quỵ. Do đó, bệnh cần được chẩn đoán, phát hiện kịp thời để tránh biến chứng nguy hiểm.
Nguyên nhân gây HKTMN
Thông thường, tổn thương huyết khối trong mạch máu thường do xơ vữa động mạch gây ra. Tuy nhiên, đối với HKTMN, xơ vữa động mạch không phải là nguyên nhân gây ra tình trạng này. Cho đến nay, nguyên nhân gây HKTMN vẫn chưa được xác định chính xác.
Một số nghiên cứu cho thấy nguyên nhân gây HKTMN được phân thành 2 loại là do nhiễm trùng và không nhiễm trùng, cụ thể:
HKTMN do nhiễm trùng: viêm màng não, viêm xoang chũm, viêm tai dẫn đến nhiễm trùng xoang chũm, nhiễm trùng tai, nhiễm trùng ổ mắt, là những nguyên nhân thường gặp làm hình thành cục máu đông trong tĩnh mạch não;
HKTMN không do nhiễm trùng: các rối loạn đông máu như bệnh Thrombophilia do di truyền hoặc mắc phải, hoặc rối loạn tăng sinh tủy, bệnh lý ung thư, tình trạng mất nước, sử dụng thuốc tránh thai... là những nguyên nhân gây HKTMN. HKTMN thường gặp ở phụ nữ trẻ tuổi do mang thai, bệnh tạo keo, thời kỳ chu sinh.
Ngoài ra, các tai nạn làm chấn thương vùng đầu, phẫu thuật chọc dò tủy sống cũng có thể để lại biến chứng máu đông trong tĩnh mạch não.
Hình ảnh huyết khối tĩnh mạch não.
Các yếu tố làm tăng nguy cơ HKTMN
HKTMN là bệnh hiếm gặp, tuy nhiên, những yếu tố sau làm tăng nguy cơ mắc bệnh như: Phụ nữ lạm dụng thuốc tránh thai hoặc các thuốc làm thay đổi nội tiết tố nữ estrogen. Phụ nữ mang thai hoặc trong thời kỳ chu sinh, giai đoạn hậu sản. Bị chấn thương, tổn thương vùng đầu do tai nạn hoặc phẫu thuật, điều trị. Các chứng rối loạn đông máu làm tắc nghẽn mạch máu, ứ đọng lưu thông máu, thay đổi thành phần máu có thể làm tăng nguy cơ HKTMN. Trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng, đặc biệt là nhiễm trùng tai. Người lớn bị nhiễm trùng ở vùng mặt, tai, xoang, cổ họng. Mắc bệnh ung thư, khối u. Bị thừa cân, béo phì hoặc thiếu hụt protein.
Triệu chứng của HKTMN
HKTMN không có triệu chứng lâm sàng điển hình. Tùy vào vị trí hình thành cục máu đông, các biểu hiện bệnh sẽ khác nhau. Dưới đây là một số biểu hiện thường thấy của tình trạng tổn thương tĩnh mạch não do huyết khối gây ra, được phân thành mức độ từ trung bình đến nghiêm trọng và nặng:
Trung bình: Mờ mắt, buồn nôn, nôn, đau nhức đầu dữ dội.
Nghiêm trọng: Rối loạn ngôn ngữ như nói ngọng, liệt nửa người, suy kiệt cơ thể, yếu người và không còn tỉnh táo.
Nặng: Hạn chế vận động ở một số bộ phận trên cơ thể, co giật, ngất xỉu, hôn mê, thậm chí có thể tử vong.
Ngay khi nhận thấy các biểu hiện nghiêm trọng của HKTMN, người bệnh cần được đưa đi cấp cứu ngay lập tức, tránh biến chứng đáng tiếc.
Chẩn đoán HKTMN
Để chẩn đoán HKTMN, bác sĩ sẽ đánh giá các triệu chứng gặp phải cũng như bệnh sử cá nhân và gia đình. Tuy nhiên, chẩn đoán cuối cùng phụ thuộc vào việc kiểm tra lưu thông máu trong não. Để kiểm tra lưu lượng máu, bác sĩ có thể sử dụng các xét nghiệm hình ảnh để phát hiện cục máu đông và tình trạng sưng của bệnh nhân.
2 xét nghiệm hình ảnh tốt nhất để giúp phát hiện bệnh là: Chụp tĩnh mạch MRI (còn được gọi là MRV) là một xét nghiệm tạo ra hình ảnh của các mạch máu ở vùng đầu và cổ. Nó có thể giúp bác sĩ đánh giá lưu thông máu, các bất thường, đột quỵ hoặc chảy máu não.
Trong phương pháp này, bác sĩ sẽ tiêm thuốc cản quang vào máu của bạn để có thể thấy rõ lưu lượng máu và giúp xác định xem máu có đông không; Chụp CT tĩnh mạch. Chụp CT sử dụng hình ảnh Xquang để cho bác sĩ xem xương và mạch máu.
Trong phương pháp này, bác sĩ cũng sẽ tiêm thuốc cản quang vào tĩnh mạch để tạo ra hình ảnh lưu thông máu giúp phát hiện đông máu.
HKTMN là bệnh lý hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, người bệnh cần được phát hiện, theo dõi để kịp thời điều trị, xử trí biến chứng gây nguy hiểm đến tính mạng.
Khi ngủ mà gặp 4 biểu hiện này trên cơ thể thì cần đi khám, nếu chủ quan để nặng có thể dẫn đến nhồi máu não hay tai biến mạch máu não Đối với người gặp phải tình trạng cục máu đông, trong cơ thể sẽ phát ra nhiều tín hiệu, nếu tình trạng này không được cải thiện thì có thể dẫn đến tắc nghẽn mạch máu. Trong cơ thể, máu phải đảm nhiệm một lúc hai nhiệm gần như đối lập: Một là chảy liên tục đi nuôi dưỡng khắp cơ thể, hai...