Căng thẳng tại Trung Đông: Thỏa thuận ngừng bắn Liban mở ra hy vọng hòa bình

Theo phóng viên TTXVN tại Liên hợp quốc (LHQ), Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres đánh giá thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và lực lượng Hezbollah tại Liban chính là tia hy vọng đầu tiên cho hòa bình, xoa dịu căng thẳng tại khu vực Trung Đông sau những diễn biến tiêu cực nhiều tháng qua.

Đống đổ nát sau các cuộc không kích của Israel xuống Nabi Sheet, Liban ngày 26/11/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Ngày 27/11, phát biểu tại cuộc họp báo chung ở Lisbon cùng Thủ tướng nước chủ nhà Bồ Đào Nha Luís Montenegro, ông Guterres đánh giá đây là thời khắc rất quan trọng, nhất là với những người dân thường đã phải chịu cái giá quá đắt từ căng thẳng kéo dài gây nhiều thương vong và thiệt hại cơ sở hạ tầng.

Theo Tổng thư ký, thỏa thuận là bước tiến lớn, song các bên tham gia ký kết cần tuân thủ tuyệt đối và chính thỏa thuận sẽ mở đường cho một giải pháp chính trị giúp xử lý khủng hoảng Liban. Ông cũng cho biết Lực lượng gìn giữ hoà bình của LHQ tại Liban (UNIFIL) đã sẵn sàng tham gia tiến trình giám sát ngừng bắn.

Đề cập các xung đột khác, ông Guterres nhấn mạnh yêu cầu về một nền hòa bình bền vững ở Ukraine, gắn với việc tôn trọng Hiến chương LHQ, luật pháp quốc tế và thống nhất toàn vẹn lãnh thổ với từng quốc gia. Ông cũng nhắc lại lời kêu gọi về hòa bình cho Gaza thông qua một lệnh ngừng bắn tức thời, phóng thích ngay lập tức và vô điều kiện tất cả con tin còn đang bị giam giữ, cho phép hàng hóa nhân đạo được tiếp cận không hạn chế với người dân Gaza đang chịu ảnh hưởng từ xung đột.

* Cùng ngày, nhiều quốc gia châu Âu cũng đã lên tiếng hoan nghênh thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah.

Ngoại trưởng Na Uy Espen Barth Eide bày tỏ hy vọng rằng thỏa thuận này sẽ giúp những người phải di dời ở cả Liban và Israel có thể trở về nhà. Người đứng đầu Bộ Ngoại giao Na Uy cũng kêu gọi khởi động các cuộc đàm phán về một lệnh ngừng bắn tương tự giữa Israel và Phong trào Hồi giáo Hamas tại Dải Gaza để đảm bảo rằng người dân Gaza sẽ nhận được viện trợ nhân đạo và đảm bảo việc thả các con tin.

Thủ tướng Hà Lan Dick Schoof cũng hoan nghênh thỏa thuận ngừng bắn nói trên, đồng thời cho rằng điều quan trọng là tất cả các bên phải cam kết thực hiện ngay bây giờ, để tình hình có thể hạ nhiệt và công dân ở cả hai bên biên giới có thể trở về nhà an toàn

Về phần mình, Ngoại trưởng Hà Lan Caspar Veldkamp cho biết thỏa thuận này là một bước quan trọng hướng tới chấm dứt các cuộc giao tranh và hạ nhiệt khu vực. Điều quan trọng là tất cả các bên phải cam kết ngừng bắn để đạt được an ninh, ổn định và hòa bình lâu dài.

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Slovenia đánh giá lệnh ngừng bắn là “bước đi quan trọng” giúp đạt được sự ổn định trong khu vực. Điều này cho thấy ý chí, cam kết và hòa bình là điều có thể, từ đó giúp truyền cảm hứng cho những nỗ lực ở Gaza.

Cùng ngày, Thủ tướng Italy Giorgia Meloni đánh giá lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah là một diễn biến rất quan trọng, nhưng nhấn mạnh chỉ nên xem đây là “điểm khởi đầu” để từ đó nắm bắt cơ hội này nhằm xây dựng sự ổn định lâu dài cho khu vực.

Bà Meloni cũng kêu gọi thực hiện đầy đủ Nghị quyết 1701 của LHQ thông qua việc tăng cường phái bộ gìn giữ hòa bình UNIFIL ở miền Nam Liban, đặc biệt là nâng cao năng lực của Lực lượng vũ trang Liban. Đây là điều kiện cần thiết để thực hiện các mục tiêu của lệnh ngừng bắn và các nghị quyết của LHQ.

*Trong diễn biến liên quan, ngày 27/11, Hezbollah tuyên bố các thành viên của phong trào này vẫn luôn được đặt trong tình trạng sẵn sàng ứng phó trước mọi động thái quân sự tiềm tàng. Tuyên bố không đề cập trực tiếp đến thỏa thuận ngừng bắn với Israel hay các điều khoản liên quan.

Theo thỏa thuận ngừng bắn đạt được với Israel trước đó cùng ngày, quân đội Israel rút khỏi miền Nam Liban, còn quân đội Liban sẽ triển khai trong khu vực. Trong khi đó, Hezbollah sẽ chấm dứt sự hiện diện vũ trang dọc biên giới phía Nam sông Litani và tháo dỡ cơ sở hạ tầng quân sự ở miền Nam Liban.

Trong khi đó, người phát ngôn Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) Daniel Hagari cho biết lực lượng này đã tiến hành các cuộc không kích vào 12.500 mục tiêu của Hezbollah trên khắp Liban kể từ khi căng thẳng nổ ra vào tháng 10 năm ngoái cho đến khi thỏa thuận ngừng bắn với Hezbollah có hiệu lực vào sáng sớm 27/11.

Theo ông Hagari, Israel cũng đã tấn công các cơ sở, tài sản chiến lược của Hezbollah, trong đó phá hủy 70% kho dự trữ thiết bị bay không người lái của phong trào này, cũng như khiến nhiều chỉ huy, quan chức cấp cao thiệt mạng.

Ngoài ra, người phát ngôn IDF cảnh báo rằng bất kỳ động thái nào vi phạm lệnh ngừng bắn cũng sẽ bị đáp trả bằng hỏa lực. Ông cũng cho biết thêm rằng binh lính IDF vẫn đang đóng quân ở miền Nam Liban và máy bay của không quân Israel vẫn tiếp tục bay trong không phận Liban, thu thập thông tin tình báo và chuẩn bị hành động bất cứ khi nào cần thiết.