Căng thẳng sẽ leo thang như thế nào khi Hezbollah và Israel đều không lùi bước

Các cuộc đọ súng giữa Israel và Hezbollah cuối tuần qua đã leo thang nghiêm trọng đến mức giới chuyên gia cho rằng hai bên chưa vượt qua ngưỡng chiến tranh toàn diện.

Lính cứu hỏa dập đám cháy tại khu vực trúng tên lửa phóng từ Liban ở Kiryat Bialik, miền Bắc Israel ngày 22/9/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Theo trang The Guardian (Anh), không quân Israel cho biết họ đã tấn công 290 mục tiêu ở miền Nam Liban hôm 21/9, khiến ít nhất 3 người thiệt mạng. Hezbollah đã đáp trả bằng cách phóng 150 tên lửa, rocket và thiết bị bay không người lái vào Israel trong đêm. Đây là cuộc tấn công ác liệt nhất kể từ khi các cuộc giao tranh nổ ra, khi phong trào ở Liban bắt đầu tiến hành các cuộc tấn công bằng rocket để bày tỏ sự ủng hộ đối với Hamas ở Gaza sau ngày 7/10/2023.

Các tên lửa của Hezbollah đã nhắm mục tiêu vào vùng ngoại ô của thành phố Haifa, phía Bắc Israel. Mặc dù không ghi nhận thương vong đáng kể, nhiều tòa nhà dân cư ở Kiryat Bialik đã bị phá hủy. Hàng nghìn dân thường buộc phải rời bỏ nhà cửa và tìm nơi trú ẩn.

Hezbollah cho biết phong trào này đã lần đầu sử dụng tên lửa tầm ngắn Fadi 1 và 2, loại vũ khí được cho là có tầm bắn lần lượt khoảng 80 và 105 km. Nhóm này cho biết mục tiêu của Fadi 1 và Fadi 2là căn cứ không quân Ramat David của Israel, cách Haifa 24 km về phía Đông Nam. Các nhà quan sát cho rằng tác động của các cuộc tấn công này đối với các hoạt động quân sự có vẻ không đáng kể.

Mặc dù số lượng tên lửa phóng đi là khá ít và chủ yếu đều bị Israel đánh chặn, nhưng hình ảnh lan truyền cho thấy một số tên lửa của Hezbollah vẫn xuyên thủng được hệ thống phòng không nổi tiếng của Israel. Giới chuyên gia nhận định đây là dấu hiệu đáng lo ngại.

Các cuộc tấn công dữ dội này xảy ra sau loạt vụ nổ máy nhắn tin và bộ đàm của Hezbollah ở Liban, khiến 45 người thiệt mạng và trên 3.000 người bị thương. Lực lượng Hezbollah và chính quyền Liban cáo buộc Israel đứng sau vụ việc. Sau đó, ngày 20/9, Israel đã tiến hành cuộc không khích khác khiến thủ lĩnh kỳ cựu của Hezbollah Ibrahim Aqil ở Beirut và 37 người khác thiệt mạng.

Cường độ ngày càng tăng của các cuộc tấn công dường như cho thấy Chính phủ của của Thủ tướng Benjamin Netanyahu sẵn sàng thực hiện mọi hành động để đáp trả Hezbollah.

Ông Netanyahu tuyên bố trong cuộc trao đổi mới nhất ngày 22/9: “Trong những ngày gần đây, Israel đã giáng loạt đòn tập kích vào Hezbollah theo cách họ không thể ngờ tới. Nếu Hezbollah trước đây chưa hiểu thông điệp này, tôi cam kết họ sẽ phải hiểu thông điệp đó”.

Hệ thống tên lửa phòng không Israel đánh chặn các rocket phóng từ phía Liban ngày 20/9/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Theo các nhà phân tích, thật nguy hiểm khi cho rằng Israel sẽ giành chiến thắng một cách quyết đoán nếu giao tranh leo thang. Nhưng điều này cũng có thể xảy ra khi các nhà lãnh đạo Israel đã quyết định rằng nhiều tháng đáp trả các cuộc tấn công của Hezbollah qua biên giới phía Bắc đã không mang lại hòa bình. Khoảng 65.000 dân thường ở Israel đã phải rời bỏ nhà cửa, trong khi số lượng người tương tự cũng phải di dời khỏi miền Nam Liban, vì các cuộc tấn công của Hezbollah vẫn diễn ra hàng ngày.

Các chuyên gia bình luận rằng sự leo thang từ các hành động của Hezbollah nhằm đáp trả loạt vụ nổ máy nhắn tin và cuộc tấn công Beirut là điều không thể tránh khỏi. Hezbollah có khả năng sẽ sử dụng kho vũ khí có khoảng 120.000 đến 200.000 tên lửa và rocket không dẫn đường trong các cuộc tấn công này.

Ngày 22/9, ông Naim Qassem, Phó Tổng thư ký của Hezbollah, cho biết phong trào kháng chiến của Liban đã bước vào một “giai đoạn mới” trong cuộc chiến với Israel. Ông mô tả cuộc chiến này là “trận chiến tính toán không hồi kết”.

Với tuyên bố cứng rắn của giới lãnh đạo của hai bên, không bên nào có vẻ muốn lùi bước. Điều này đặt ra câu hỏi rằng liệu tốc độ ném bom xuyên biên giới cao hơn sẽ dẫn đến điều gì?

Trong kịch bản Hezbollah đáp trả, chỉ cần một quả tên lửa cũng có thể gây ra số lượng lớn thương vong dân sự ở Israel. Động thái này, dù cố ý hay do tính toán sai lầm, cũng có thể sẽ thúc đẩy phản ứng dữ dội hơn của Israel và có nguy cơ gây ra nhiều thương vong dân sự hơn ở Liban.

Dù căng thẳng nhưng cho đến nay, cả Israel và Hezbollah không bên nào tiến hành một chiến dịch trên bộ, vì biết rằng điều đó có thể khiến cuộc chiến leo thang thành một cuộc chiến tranh quy mô lớn. Các nhà phân tích cũng hy vọng cả hai bên đều muốn tránh cuộc chiến trên bộ leo thang hơn nữa, để không phải trả giá đắt cho một cuộc chiến tranh toàn diện.

Thêm vào đó, thực tế cho thấy dù lực lượng Hamas ở dải Gaza có quy mô nhỏ hơn nhiều so với Hezbollah nhưng gần một năm qua, Israel vẫn chưa hoàn thành được mục tiêu hủy diệt Hamas như tuyên bố. Một cuộc chiến dài hơn, chết chóc hơn ở Liban với Hezbollah trong bối cảnh lực lượng Israel đã mệt mỏi sau gần một năm đối đầu với Hamas sẽ chỉ làm tăng thêm nỗi thất vọng với chính quyền Israel trong việc quản lý xung đột.

Tổng thống Israel Isaac Herzog cho rằng khi Thủ lĩnh Aqil bị giết, ông và các nhà lãnh đạo khác từ đơn vị Radwan tinh nhuệ của Hezbollah đang thảo luận về một cuộc tấn công bất ngờ xuyên biên giới vào Israel, “giống với cuộc tấn công khủng khiếp, kinh hoàng mà chúng tôi đã phải hứng chịu vào ngày 7/10/2023 của Hamas”.

Mặc dù Lực lượng Phòng vệ Israel đã tham gia chiến đấu liên tục chống lại Hamas ở Gaza suốt gần một năm qua, nhưng cuộc xung đột không còn dữ dội như trước đây. Tuần trước, Israel đã tái triển khai Sư đoàn 98 từ Gaza lên phía Bắc, và các nhà lãnh đạo của đất nước này có thể đi đến kết luận rằng cách duy nhất để ngăn chặn các cuộc tấn công bằng tên lửa và rocket là tiến vào miền Nam Liban, mặc dù điều này đầy rủi ro.

Ước tính, Hezbollah có khoảng 30.000 đến 50.000 tay súng sẵn sàng chiến đấu và số lượng tương tự trong lực lượng dự bị. Đây là lực lượng quân sự lớn hơn và có năng lực hơn Hamas.