Cẩn trọng với rối loạn tiêu hóa

Rối loạn tiêu hóa (rLTH) là một hội chứng thường gặp. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết hội chứng này còn là biểu hiện của nhiều bệnh lý nguy hiểm, thậm chí cho biết một bộ phận, cơ quan khác trong cơ thể đang có vấn đề.

50% bệnh nhân tới khám bị rối loạn tiêu hóa

Theo BS Hồ Tấn Phát, Phó khoa Nội tiêu hóa – gan mật, Bệnh viện (BV) Chợ Rẫy TP.HCM, RLTH là khái niệm hết sức chung chung khi bệnh nhân có các biểu hiện như đầy hơi, khó tiêu, đi tiêu bất thường, ói… Trung bình, mỗi ngày, trong tổng số bệnh nhân tới khám các bệnh lý về nội – tiêu hóa – gan – mật tại BV Chợ Rẫy, có tới 50% trường hợp bị RLTH.

Có thể chia các trường hợp RLTH ra thành ba nhóm: nhóm bị bệnh tự do đường tiêu hóa, nhóm bị các bệnh lý tiềm ẩn tại đường tiêu hóa và nhóm bị các bệnh lý ở cơ quan khác làm ảnh hưởng tới đường tiêu hóa.

Với nhóm bị rối loạn đường tiêu hóa theo đúng nghĩa đen, thường gặp nhất là hội chứng ruột kích thích. Người bị hội chứng ruột kích thích tuy không tới nỗi nguy hiểm tính mạng nhưng chất lượng sống bị ảnh hưởng nặng nề. “Có bệnh nhân cho biết, 5 năm nay không dám đi dự một đám tiệc nào, sáng có công chuyện đi xa cũng… không dám ăn. Bởi vì chỉ vừa ăn xong là bị đau bụng, phải đi vệ sinh ngay”, BS Phát kể.

Hiện nay, chưa có nghiên cứu nào chỉ ra nguyên nhân cụ thể của hội chứng ruột kích thích. Tuy nhiên, các bác sĩ cho rằng một phần do tâm lý của người bệnh. Vì tất cả các xét nghiệm, kết quả nội soi ruột của các bệnh nhân mắc hội chứng ruột kích thích tại BV Chợ Rẫy đều bình thường.

Để điều trị hội chứng này, các bác sĩ sẽ cho bệnh nhân dùng thuốc để điều chỉnh nhu động ruột, men tiêu hóa, kèm theo trị liệu tâm lý để tránh lo âu. Ngoài ra, bệnh nhân bị hội chứng ruột kích thích thường được khuyên không nên ăn các thức ăn nhiều tinh bột, sữa, đồ nguội, chua. Các thức ăn này sẽ làm tình trạng bệnh thêm trầm trọng. Bên cạnh đó, việc ăn quá nhiều thực phẩm bổ dưỡng, ăn thức ăn không đảm bảo vệ sinh cũng gây RLTH.

“Trẻ em bây giờ hay bị hội chứng trào ngược, RLTH do sữa. Bởi một số loại sữa có quá nhiều vi chất, chất bổ. Hệ tiêu hóa của trẻ còn non yếu, không hấp thu được. Không chỉ trẻ nhỏ, ngay cả người lớn nếu ăn đồ khó tiêu, không hợp vệ sinh cũng có thể bị RLTH”, BS Phát cho biết.

Biểu hiện của nhiều bệnh lý nguy hiểm

Vì RLTH mang cùng triệu chứng với nhiều bệnh hiểm nghèo hơn, đáng kể nhất là ung thư (nhất là ung thư đường ruột), hoặc các bệnh khác như bệnh đau bao tử, bệnh ợ chua, bệnh nhiễm khuẩn, viêm đại tràng, bệnh liên quan đến tuyến giáp trạng, sán lãi, viêm tụy tạng mạn tính, bệnh không dung nạp sữa (lactose intolerance)…, bệnh nhân cần đi khám và làm các xét nghiệm để chẩn đoán xác định. Tùy theo tình trạng bệnh lý và tuổi tác, bác sĩ sẽ có những chỉ định xét nghiệm khác nhau.

Do vậy, theo đúng trình tự, thì khi bệnh nhân bị hội chứng RLTH đến khám, các bác sĩ sẽ cho tầm soát các nguyên nhân gây bệnh ở đường tiêu hóa. Sau đó, tùy đặc điểm bệnh sử, bệnh nhân sẽ được cho tầm soát các nguyên nhân gây bệnh tương ứng.

Nếu tự nhiên bạn bị biếng ăn, mất ngủ, sụt cân, nóng sốt, đại tiện ra máu, mất quá nhiều nước, hoặc cơ thể trở nên khác thường một cách kỳ lạ vô nguyên cớ, người xanh xao, đau bụng kéo dài không giảm (dù đã điều trị), cần đi khám ngay để đề phòng đó là biểu hiện ban đầu của các bệnh lý nguy hiểm. Đặc biệt với những người trên 50 tuổi, có lẽ đây không phải là những triệu chứng của hội chứng RLTH. Những bệnh nhân này nên đi khám càng sớm càng tốt.

Trâm Anh

Theo PNO