Cận cảnh vườn tháp cổ chùa Bổ Đà ở Bắc Giang đẹp như bồng lai tiên cảnh

Khu di tích chùa Bổ Đà là một danh lam cổ tự nổi tiếng của vùng Kinh Bắc xưa nay thuộc xã Tiên Sơn (Việt Yên, Bắc Giang), đặc biệt nơi đây có vườn tháp lớn nhất Việt Nam chôn giữ tro cốt của hơn 1.000 vị tăng, ni từ 300 năm trước.

Vườn tháp chùa Bổ Đà – Bắc Giang.

Là một trong những ngôi chùa cổ kính, linh thiêng nhất của miền Kinh Bắc, chùa có tên gọi chính xác là chùa Quán Âm núi Bổ Đà hay Bổ Đà Sơn Quán Âm Sơn Tự, gọi tắt là chùa Bổ hay Tứ Ân Tự. Chùa tọa lạc ở vị trí phong thủy đắc địa, nằm về phía Bắc của chân núi Phượng Hoàng thuộc dãy núi Bổ Đà, xa xa là dòng sông Cầu thơ mộng.

Vườn tháp chùa Bổ Đà là một trong những vườn tháp đẹp và lớn nhất Việt Nam, gồm 110 ngôi tháp và mộ lớn nhỏ khác nhau. Trong đó, có 97 ngôi tháp cổ có lịch sử hàng trăm năm là nơi tàng lưu tro cốt xá lỵ nhục thân của 1214 tăng ni phật tử thiền phái Lâm Tế trong cả nước.

Phần lớn các ngọn tháp trong vườn cao 3-4 tầng, chiều cao tổng thể từ 3-5m, trong đó những ngôi tháp sư tổ còn lớn hơn nữa.

Cận cảnh ngọn tháp của các sư tăng, dấu hiệu nhận biết trên đỉnh tháp có bình cam lộ. Phía sau là tháp của các sư ni, trên đỉnh tháp có hình búp sen.

Các ngôi tháp đều được xây bằng gạch và đá, với kỹ thuật truyền thống bắt mạch vôi mật mía rất chặt chẽ của thiền môn. Trong số 3 cuốn gia phả bằng chữ Hán có ghi rõ: Chỉ những người trong phái Sơn Môn mới được an táng tại vườn tháp.

Vườn tháp chùa Bổ Đà có niên đại khoảng 300 năm, bắt đầu được xây dựng từ khi sư tổ có tên tục là Phạm Kim Hưng viên tịch.

Khu di tích chùa Bổ Đà có kiến trúc độc đáo và khác biệt so với các ngôi chùa truyền thống ở miền Bắc Việt Nam. Đó là lối kiến trúc “nội thông ngoại bế”, được bao bọc bởi hệ thống rặng tre xanh tốt và hệ thống tường trình đất như một chiến lũy bảo vệ vững chắc, tạo nên vẻ u tịch, linh thiêng…

Một ngôi tháp 3 tầng của sư tăng.

Với hơn 100 ngôi mộ tháp, vườn tháp chùa Bổ Đà đã được Hội kỷ lục gia Việt Nam công nhận là khu vườn tháp lớn nhất Việt Nam.

Chùa Bổ Đà là một trong những trung tâm Phật giáo lớn của dòng thiền phái Trúc Lâm, một trong những nơi còn giữ nguyên bản nét kiến trúc truyền thống Việt cổ. Hiện chùa Bổ Đà còn nhiều tài liệu, hiện vật, cổ vật quý có giá trị lớn về mặt văn hóa, lịch sử, kiến trúc và mỹ thuật.

Cổng vào chùa nền lát đá muối với nhiều kích thước khác nhau, xây theo kiến trúc thời Nguyễn. Những bức tường được trình bằng đất tạo vẻ trầm mặc, gần gũi của vùng thôn quê đồng bằng Bắc Bộ.

Bên cạnh những giá trị về kiến trúc, thẩm mỹ, chùa Bổ Đà hiện nay còn lưu giữ một kho tàng di sản Hán Nôm trên nhiều loại hình và Bộ ván kinh Phật là một trong những Bộ kinh khắc gỗ cổ nhất Việt Nam với hơn 2000 mộc bản, có ý nghĩa to lớn cho việc nghiên cứu khoa học.

Với giá trị đặc biệt tiêu biểu, di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật chùa Bổ Đà (huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang) được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt tại Quyết định số 2499/QĐ-TTg ngày 22/12/2016./.