Căn bệnh khiến diễn viên Phương Trang tử vong nguy hiểm như thế nào?

Theo dõi VGT trên

Ngày 12/02, diễn viên Phương Trang qua đời ở tuổi 24 vì di chứng của căn bệnh lupus ban đỏ khiến không ít người bàng hoàng, đau xót.

Đạo diễn Thanh Hiệp – người từng dạy nữ diễn viên tại lớp kịch của sân khấu Hồng Vân cho biết: Phương Trang mắc nhiều bệnh sau khi sinh con, trong đó có Lupus ban đỏ. Cô phải uống thuốc suốt 1 năm qua, sức khỏe cứ yếu dần.

Tết 2020, Phương Trang được truyền máu, các bác sĩ Đại học Y dược đã chẩn đoán để tìm ra phương cách chữa bệnh hiệu quả hơn. Tuy nhiên, sau khi chụp chiếu, tiến hành xét nghiệm thì cô không qua khỏi. Những ngày cuối đời, nữ diễn viên lộ rõ sự mệt mỏi, đuối sức.

Căn bệnh khiến diễn viên Phương Trang tử vong nguy hiểm như thế nào? - Hình 1

Diễn viên Phương Trang

Theo Bệnh viện Da liễu Trung ương, bệnh Lupus ban đỏ có 2 thể chính: Lupus ban đỏ dạng đĩa (thể nhẹ) và Lupus ban đỏ hệ thống (thể nặng).

Bệnh Lupus ban đỏ hệ thống mà Phương Trang mắc phải một trong các bệnh tự miễn rất hay gặp ở phụ nữ trẻ tuổi. Bệnh gây thương tổn nhiều cơ quan nội tạng như: da, niêm mạc, gan, thận, khớp, tim, phổi, thần kinh…

Nguyên nhân gây bệnh Lupus ban đỏ hệ tthống rất phức tạp, do nhiều yếu tố tham gia. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, hai yếu tố chính, quan trọng nhất được cho là có liên quan trực tiếp đến bệnh là di truyền và rối loạn miễn dịch.

Căn bệnh khiến diễn viên Phương Trang tử vong nguy hiểm như thế nào? - Hình 2

Các ban đỏ hình cánh bướm ở hai bên má là biểu hiện thường thấy của bệnh lupus ban đỏ hệ thống

Khi mắc Lupus ban đỏ hệ thống, bệnh nhân luôn có cảm giác mệt mỏi, chán ăn, gầy sút cân, sốt vừa phải trong giai đoạn bệnh tiến triển. Ngoài ra, các triệu chứng bệnh biểu hiện rõ rệt trên khắp các bộ phận của cơ thể.

Video đang HOT

- Da: thương tổn da thường biểu hiện đầu tiên với các ban đỏ hình cánh bướm ở hai bên má. Các ban này rất nhạy cảm với ánh nắng. Sau một thời gian tiến triển, các thương tổn lan ra tay, chân, thân mình. Ngoài ra, các bọng nước, dát xuất huyết cũng có thể xuất hiện.

- Niêm mạc: niêm mạc miệng, hầu, họng loét nhưng không đau.

- Tóc: tóc vàng, dễ gẫy và rụng nhiều. Tuy nhiên, tóc có thể mọc lại khi khỏi bệnh.

- Thương tổn nội tạng: rối loạn chức năng gan, thận, tiêu hoá. Bệnh nhân có thể mắc viêm cơ tim, màng tim gây suy tim. Viêm phổi, màng phổi cũng hay gặp và có thể suy hô hấp.

- Viêm khớp: đây là một biểu hiện rất hay gặp, làm cho bệnh nhân khó vận động và đi lại.

- Thiếu máu: Đa số người bệnh đều có thiếu máu, từ mức độ nhẹ đến nặng với biểu hiện da xanh, niêm nhạt, môi tái, hạn chế khả năng gắng sức. Xét nghiệm huyết đồ thấy có thể giảm cả ba dòng tế bào máu: hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu.

- Tâm thần kinh: Một số bệnh nhân có biểu hiện rối loạn phương hướng, tri giác, trí nhớ. Đôi khi có đau đầu dữ dội. Các triệu chứng tâm thần kinh có thể nặng thêm trong trường hợp dùng Cocticoid liều cao kéo dài.

Căn bệnh khiến diễn viên Phương Trang tử vong nguy hiểm như thế nào? - Hình 3

Các bọng nước, dát xuất huyết trên cơ thể xuất hiện khi mắc lupus ban đỏ hệ thống

Bệnh lupus ban đỏ hệ thống diễn biến phức tạp, tiến triển thành từng đợt, đợt sau nặng hơn đợt trước và gây tổn thương gần như toàn bộ các cơ quan trong cơ thể như thận, hệ tạo máu, tim mạch, thần kinh, tiêu hóa, hô hấp,…

Trong trường hợp nặng, bệnh có thể đe dọa tính mạng bệnh nhân.

Nếu bệnh không được điều trị kiểm soát, bệnh có thể gây ra những tổn thương nặng nề ở hầu hết các cơ quan nội tạng theo các hệ cơ quan, tương xứng với các triệu chứng biểu hiện.

- Tại phổi: Bệnh nhân có thể khó thở, suy hô hấp cấp do tràn dịch màng phổi, viêm phổi.

- Tại tim: Bệnh Lupus ban đỏ hệ thống có thể gây viêm cơ tim, tràn dịch màng tim. Tình trạng kéo dài có thể gây suy tim mạn. Ngược lại, một số trường hợp diễn tiến tối cấp, viêm cơ tim cấp, gây suy tim cấp, người bệnh đột ngột tử vong do trụy mạch.

- Tại thận: Tổn thương lupus gây phá hủy cầu thận bằng các phản ứng viêm cầu thận, tiến triển đến suy thận.

- Tại hệ thần kinh: Bệnh nhân có thể bị co giật, rối loạn tâm thần.

- Tại hệ tạo máu: Bệnh có thể gây thiếu máu, xuất huyết. Thiếu máu diễn tiến kéo dài cũng gây ảnh hưởng hoạt động các hệ cơ quan. Đồng thời, tình trạng xuất huyết lại làm nặng thêm vấn đề thiếu máu và nguy hiểm đến tính mạng nếu gây xuất huyết trong não, chèn ép não.

Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể gặp các biến chứng do điều trị thuốc ức chế miễn dịch. Hệ thống miễn dịch không còn đảm bảo chức năng vốn dĩ của nó, cơ thể dễ mắc các tác nhân lây nhiễm mà không thể chống cự lại được. Tình trạng nhiễm trùng diễn tiến nhanh, dẫn đến nhiễm khuẩn huyết, bệnh nhân dễ rơi vào sốc và tử vong.

Theo vietnamnet

Mẹ sinh con 'thuận tự nhiên' chịu truyền máu cho mình, từ chối chích ngừa cho con

Sau nhiều lần được bác sĩ thuyết phục, người mẹ sinh con 'thuận tự nhiên' tại nhà ở TP.HCM đồng ý truyền máu cho mình nhưng lại từ chối chích ngừa và tiêm vitamin K1 cho con để đề phòng xuất huyết não ở trẻ sơ sinh.

Mẹ sinh con 'thuận tự nhiên' chịu truyền máu cho mình, từ chối chích ngừa cho con - Hình 1

Ảnh minh họa

Thông tin trên vừa được bác sĩ Lê Ngọc Diệp - Trưởng phòng công tác xã hội, Bệnh viện Từ Dũ - cho biết ngày 13-2.

Việc từ chối chích ngừa và tiêm vitamin K1 cho em bé, theo bác sĩ Diệp, rất nguy hiểm, chính là nguyên nhân của các ca xuất huyết não ở trẻ sơ sinh và các loại bệnh phát sinh khác.

Trước đó, như Tuổi Trẻ Online thông tin, vào lúc 14h45 ngày 10-2, bằng phương pháp sinh con "thuận tự nhiên", chị H. (34 tuổi, ngụ Q.5) sinh một bé gái tại nhà. Theo sản phụ này, khi em bé lọt phần đầu ra ngoài, chị được một người quen qua giúp đỡ sinh tiếp phần thân của bé.

Sau khi sinh, em bé được đặt nằm cạnh mẹ cùng dây rốn chưa cắt. Đến tối cùng ngày (6 giờ sau khi sinh) người nhà gọi Trung tâm Cấp cứu 115 mong muốn được hỗ trợ cắt rốn cho bé. Ngay lúc này, sản phụ được truyền dịch và chuyển vào Bệnh viện Từ Dũ.

Kết quả xét nghiệm cho thấy sản phụ bị thiếu máu nặng, nguy cơ băng huyết sau sinh và nhiễm trùng... Ban giám đốc, các nhân viên y tế phải rất vất vả thuyết phục sản phụ cùng gia đình thực hiện các can thiệp như may lại vết rách tầng sinh môn, truyền dịch và chích thuốc co hồi tử cung, chích ngừa và tiêm vitamin K1 cho em bé.

Tuy nhiên sản phụ này không đồng ý, đồng thời đề nghị xuất viện và sẵn sàng chấp nhận tất cả các hậu quả xảy ra.

Theo sản phụ H., cả hai lần sinh trước chị đều sinh tại Bệnh viện Từ Dũ. Tuy vậy, cho rằng rất nhiều bà mẹ đã "sinh thuận tự nhiên" thành công nên lần sinh thứ ba, chị muốn "trải nghiệm" điều này.

Để sinh con "thuận tự nhiên", trước đó sản phụ này tìm hiểu trên mạng và tham gia khóa học về "sinh thuận tự nhiên".

"Trào lưu này ở một bộ phận các bà mẹ có thể đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng của mẹ và bé. Đặc biệt làm gia tăng nguy cơ các tai biến như băng huyết, nhiễm trùng, vỡ tử cung, sản giật, uốn ván rốn", bác sĩ Diệp phân tích.

Bà cũng khẳng định hiện chưa có bằng chứng khoa học nào cho thấy lợi ích của phương pháp sinh con "thuận tự nhiên" đối với sức khỏe trẻ sơ sinh.

Theo tuoitre

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

7 thực phẩm lên men tốt cho sức khỏe đường ruột nên ăn vào dịp Tết7 thực phẩm lên men tốt cho sức khỏe đường ruột nên ăn vào dịp Tết
20:57:46 30/01/2025
Nhiều ca nghi mắc sởi và sốt xuất huyết trong những ngày đầu nghỉ tếtNhiều ca nghi mắc sởi và sốt xuất huyết trong những ngày đầu nghỉ tết
22:01:17 30/01/2025
10 loại thực phẩm tốt cho não và hệ thần kinh10 loại thực phẩm tốt cho não và hệ thần kinh
22:00:04 30/01/2025
Mật ong sử dụng theo cách này sẽ 'vị thuốc đại bổ' nhưng không phải ai cũng biếtMật ong sử dụng theo cách này sẽ 'vị thuốc đại bổ' nhưng không phải ai cũng biết
11:17:50 31/01/2025
10 lợi ích sức khỏe tuyệt vời khi ăn dưa lưới10 lợi ích sức khỏe tuyệt vời khi ăn dưa lưới
11:43:30 31/01/2025
6 đồ uống giúp hơi thở thơm tho, giảm hôi miệng ngày Tết6 đồ uống giúp hơi thở thơm tho, giảm hôi miệng ngày Tết
10:38:58 01/02/2025
Nguy cơ bùng phát viêm loét đại tràng dịp lễ Tết và cách giảm đau nhanhNguy cơ bùng phát viêm loét đại tràng dịp lễ Tết và cách giảm đau nhanh
14:06:51 31/01/2025
Người đàn ông dập nát 2 bàn tay nghi do pháo tự chếNgười đàn ông dập nát 2 bàn tay nghi do pháo tự chế
18:55:14 31/01/2025

Tin đang nóng

Đầu năm nghe Chu Thanh Huyền "nịnh" chồng như văn mẫu, bảo sao Quang Hải yêu chiều vợ hết mựcĐầu năm nghe Chu Thanh Huyền "nịnh" chồng như văn mẫu, bảo sao Quang Hải yêu chiều vợ hết mực
11:22:46 01/02/2025
4 chị em sinh tư tuổi Tỵ - con gái của nguyên Phó giám đốc bệnh viện ĐH Y Dược TP.HCM: Tết đi đến đâu là rộn ràng, niềm vui như nhân 34 chị em sinh tư tuổi Tỵ - con gái của nguyên Phó giám đốc bệnh viện ĐH Y Dược TP.HCM: Tết đi đến đâu là rộn ràng, niềm vui như nhân 3
14:28:48 01/02/2025
Người duy nhất thành công khắc chế "mỏ hỗn" của Trấn Thành, khiến đạo diễn nghìn tỷ phải ngậm ngùi nhận saiNgười duy nhất thành công khắc chế "mỏ hỗn" của Trấn Thành, khiến đạo diễn nghìn tỷ phải ngậm ngùi nhận sai
09:33:24 01/02/2025
Đầu năm mới, ông xã thiếu gia của Linh Rin chia sẻ khoảnh khắc ngọt ngào bên vợ kèm lời nhắn gây chú ýĐầu năm mới, ông xã thiếu gia của Linh Rin chia sẻ khoảnh khắc ngọt ngào bên vợ kèm lời nhắn gây chú ý
10:22:30 01/02/2025
Tai nạn giao thông, cô gái vừa tốt nghiệp đại học ở Hải Dương tử vong tối mồng 3 TếtTai nạn giao thông, cô gái vừa tốt nghiệp đại học ở Hải Dương tử vong tối mồng 3 Tết
14:27:18 01/02/2025
Độc lạ phong tục đón mừng năm mới ở nghĩa địa tại ChileĐộc lạ phong tục đón mừng năm mới ở nghĩa địa tại Chile
10:47:08 01/02/2025
Đoàn Văn Hậu đưa vợ con về Hà Nội tết ngoại, thái độ của em trai Doãn Hải My với anh rể gây chú ýĐoàn Văn Hậu đưa vợ con về Hà Nội tết ngoại, thái độ của em trai Doãn Hải My với anh rể gây chú ý
14:36:54 01/02/2025
Bức ảnh bữa cơm tất niên trong phòng trọ của vợ chồng ở Hà Nội khiến 7000 người nhẹ nhõmBức ảnh bữa cơm tất niên trong phòng trọ của vợ chồng ở Hà Nội khiến 7000 người nhẹ nhõm
10:30:04 01/02/2025

Tin mới nhất

Chế độ dinh dưỡng, tập luyện hợp lý cho phụ nữ giảm cân dịp Tết

Chế độ dinh dưỡng, tập luyện hợp lý cho phụ nữ giảm cân dịp Tết

12:53:08 01/02/2025
Bác sĩ Nguyễn Đức Thành, Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, các nghiên cứu cho thấy rằng: nếu ta ngưng việc tập luyện mà ta vẫn làm thường lệ thì cơ thể sẽ trở nên suy yếu ngay chỉ sau một vài tuần.
7 bài tập giảm đầy bụng, khó tiêu

7 bài tập giảm đầy bụng, khó tiêu

11:57:27 01/02/2025
Bắt đầu với hai bàn chân rộng bằng hông. Đặt tay lên hông hoặc bám vào lưng ghế chắc chắn. Sau đó, từ từ uốn cong đầu gối cho đến khi mông gần chạm sàn.
Bác sĩ cảnh báo nguy cơ dị vật đường thở ở trẻ dịp tết

Bác sĩ cảnh báo nguy cơ dị vật đường thở ở trẻ dịp tết

13:32:33 31/01/2025
Để phòng tránh dị vật đường thở, bác sĩ Trần Thanh Phụng khuyến cáo: Các bà mẹ cho trẻ bú sữa đúng cách; không ăn, bú, uống thuốc khi trẻ đang khóc, cười.
Bí quyết giữ gìn sức khỏe, tránh tăng cân trong kỳ nghỉ Tết

Bí quyết giữ gìn sức khỏe, tránh tăng cân trong kỳ nghỉ Tết

13:30:41 31/01/2025
Bánh gạo lứt có thành phần chính từ gạo lứt. Mỗi chiếc bánh gạo lứt 9 gram chỉ có khoảng 35 calo. Ăn bánh gạo lứt giúp ổn định đường huyết, giảm cholesterol và hỗ trợ ngăn ngừa các bệnh về tim hiệu quả.
Phòng bệnh viêm kết mạc mùa xuân

Phòng bệnh viêm kết mạc mùa xuân

11:27:27 31/01/2025
Khi bị viêm kết mạc dị ứng, tránh day dụi mắt vì có thể khiến mắt bị viêm nặng hơn, thậm chí có thể gây xước giác mạc ảnh hưởng đến thị lực.
Những loại thuốc không thể thiếu dịp Tết để bảo vệ sức khỏe

Những loại thuốc không thể thiếu dịp Tết để bảo vệ sức khỏe

20:55:47 30/01/2025
Thuốc bôi ngoài da là một phần quan trọng trong tủ thuốc gia đình, đặc biệt trong dịp Tết khi mà các hoạt động ngoài trời và giao tiếp xã hội gia tăng. Cần trang bị các loại thuốc kháng viêm, giảm đau và trị vết thương để kịp thời xử lý...
3 không khi du xuân trời lạnh

3 không khi du xuân trời lạnh

09:11:08 30/01/2025
Thời tiết lạnh, đặc biệt khi nhiệt độ dưới 15 độ C và có gió, đòi hỏi bạn phải chuẩn bị kỹ lưỡng để đảm bảo thoải mái và an toàn nếu muốn du xuân.
3 ca cấp cứu đột quỵ trong khoảnh khắc giao thừa

3 ca cấp cứu đột quỵ trong khoảnh khắc giao thừa

08:04:34 30/01/2025
Thời điểm giao thừa, ê-kíp trực Tết của Bệnh viện E cấp cứu nhiều trường hợp bị đột quỵ, hầu hết là người cao tuổi, có bệnh nền như tăng huyết áp, đái tháo đường.
Cú điện thoại 45 giây tái sinh cuộc đời bác sĩ trẻ

Cú điện thoại 45 giây tái sinh cuộc đời bác sĩ trẻ

08:01:58 30/01/2025
Đón Giao thừa Xuân Ất Tỵ khi phải xa quê, bác sĩ Mạnh chưa thể tin được bản thân đã trải qua một năm đầy ly kỳ, với những đớn đau, mệt mỏi nhưng ngập tràn tình yêu thương, may mắn không ngờ tới như vậy.
Sai lầm chết người khi 'khai tửu đầu Xuân'

Sai lầm chết người khi 'khai tửu đầu Xuân'

08:01:51 30/01/2025
Dù đã được chuyên gia y tế cảnh báo, nhiều người vẫn sử dụng rượu ngâm không đúng cách, phải nhập viện cấp cứu, thậm chí lọc máu vì uống rượu ngâm không đúng cách.
3 cách đánh bay mệt mỏi do uống rượu ngày Tết

3 cách đánh bay mệt mỏi do uống rượu ngày Tết

08:01:50 30/01/2025
Tình trạng uống rượu quá chén trong dịp Tết Nguyên đán khá phổ biến. Việc sử dụng các mẹo giải rượu giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn, giảm mệt mỏi, đau đầu.
Người phụ nữ nhập viện cấp cứu sau bữa cơm cá kho

Người phụ nữ nhập viện cấp cứu sau bữa cơm cá kho

08:01:47 30/01/2025
Nữ bệnh nhân 67 tuổi trú tại TP Hòa Bình (tỉnh Hòa Bình) nhập viện cấp cứu trong tình trạng khó thở, không nuốt được thức ăn vì hóc xương cá.

Có thể bạn quan tâm

5 đồ vật nhất định phải vứt bỏ tránh hao hụt tiền tài trong năm mới

5 đồ vật nhất định phải vứt bỏ tránh hao hụt tiền tài trong năm mới

Trắc nghiệm

15:32:35 01/02/2025
Dọn dẹp bàn thờ cuối năm nên bỏ ngay những thứ này để tránh hao hụt tiền tài trong năm mới.Dẫu biết rằng việc bày hoa quả, trái cây giả vừa tiết kiệm chi phí, hoa luôn tươi tắn
Hạ thủy tàu buồm chở hàng dài nhất thế giới

Hạ thủy tàu buồm chở hàng dài nhất thế giới

Thế giới

15:17:49 01/02/2025
Dự án đã nhận được sự hỗ trợ từ Ngân hàng Đầu tư công của Pháp (BPI) và công ty vận tải biển CMA-CGM của Pháp. Ông Zanuttini cho biết xưởng sẽ sớm bắt đầu đóng một con tàu tương tự.
4 ô tô tông liên hoàn trên cao tốc TPHCM - Long Thành, ùn tắc kéo dài

4 ô tô tông liên hoàn trên cao tốc TPHCM - Long Thành, ùn tắc kéo dài

Tin nổi bật

15:13:39 01/02/2025
Tại hiện trường, các phương tiện đều bị hư hỏng nặng phần đầu và đuôi. Nhiều mảnh vỡ văng tung tóe trên mặt đường, có ít nhất 1 ô tô bung túi khí.
Tại sao bức ảnh về những đôi dép bừa bộn lại trở nên nổi tiếng nhất Tết 2025?

Tại sao bức ảnh về những đôi dép bừa bộn lại trở nên nổi tiếng nhất Tết 2025?

Netizen

14:26:49 01/02/2025
Với nhiều người, Tết là dịp đoàn viên, sum họp. Trong những ngày này, hình ảnh gia đình quây quần gói bánh chưng, bánh tét; đi chúc Tết, nhận lì xì,... ngập tràn trên mạng xã hội.
Old Trafford không còn chỗ cho Casemiro

Old Trafford không còn chỗ cho Casemiro

Sao thể thao

13:49:14 01/02/2025
Manchester Evening News cho biết MU vẫn đang nỗ lực thảo luận với nhiều người đại diện với mục tiêu sớm thanh lý Casemiro, trước khi kỳ chuyển nhượng giữa mùa ở Premier League đóng cửa vào 6h sáng ngày 4/2 (giờ Hà Nội).
'Cấp cứu' làn da ngày Tết, chị em ghi nhớ 4 điều này

'Cấp cứu' làn da ngày Tết, chị em ghi nhớ 4 điều này

Làm đẹp

12:39:20 01/02/2025
Nếu có tắm biển hoặc hồ bơi, nên chọn loại kem có thêm tính chống nước. Bên cạnh đó, nên che chắn bằng khẩu trang, kính mát, nón rộng vành khi đi ra ngoài trời.
Công ty bày hơn 500 tỷ đồng tiền mặt thưởng Tết cho nhân viên

Công ty bày hơn 500 tỷ đồng tiền mặt thưởng Tết cho nhân viên

Lạ vui

10:46:15 01/02/2025
Trong cuộc họp chung thường niên của công ty, các nhân viên được tham gia vào cuộc thi đếm tiền mặt, ai đếm càng nhanh càng chính xác sẽ càng nhận được nhiều tiền thưởng.
ĐTCL mùa 13: San phẳng mọi đối thủ với "bài dị" Morgana - Tiên Tri sức mạnh cực kỳ "lỗi"

ĐTCL mùa 13: San phẳng mọi đối thủ với "bài dị" Morgana - Tiên Tri sức mạnh cực kỳ "lỗi"

Mọt game

10:43:05 01/02/2025
Morgana đang bất ngờ vươn lên đầy mạnh mẽ tại phiên bản 13.4 của ĐTCL mùa 13. Morgana đã được buff rất nhiều sát thương ở bản 13.4 vừa qua
Ngôi nhà mang phong cách Nhật Bản kiểu mới, từng đường nét đều chỉn chu đến mức không tưởng

Ngôi nhà mang phong cách Nhật Bản kiểu mới, từng đường nét đều chỉn chu đến mức không tưởng

Sáng tạo

10:26:59 01/02/2025
Căn nhà tuy được trang trí theo phong cách Nhật Bản nhưng lại tọa lạc ở Đài Loan, Trung Quốc. Bố cục của toàn bộ ngôi nhà tương đối đều đặn, với phòng ngủ chính, phòng khách (khu vực ngủ) và phòng học đều có ánh sáng tự nhiên.
Tiến Luật: Tôi để Thu Trang ngồi trên vai, chứ đội lên đầu thì tuột mất

Tiến Luật: Tôi để Thu Trang ngồi trên vai, chứ đội lên đầu thì tuột mất

Hậu trường phim

09:28:52 01/02/2025
Sau loạt phim hành động, phim tình cảm gia đình, Thu Trang - Tiến Luật đã ít nhiều thành công trong việc rẽ hướng sang phim về tình yêu nam nữ.