“Cấm cửa” nhà đầu tư yếu kém làm cao tốc Bắc – Nam
Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết về dự án xây dựng một số đoạn đường bộ trên tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020, trong đó nhiều quy định siết chặt năng lực của các nhà đầu tư, nhất là năng lực về tài chính nhằm loại bỏ nhà đầu tư yếu kém.
Vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư tại các dự án cao tốc Bắc-Nam được nâng cao hơn so với quy định 5-10%. Theo Nghị quyết Chính phủ vừa ban, quy định vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư tham gia dự án phải đạt tỷ lệ 20% tổng vốn đầu tư dự án thay vì quy định hiện hành tại Nghị định 15/2015 chỉ từ 10 – 15%.
Chính phủ yêu cầu Bộ Giao thông vận tải (GTVT) bổ sung vào dự thảo hợp đồng dự án quy định: “Nhà đầu tư sau 6 tháng không ký được hợp đồng tín dụng với ngân hàng, tổ chức tín dụng đủ phần vốn vay theo quy định để triển khai dự án; cơ quan Nhà nước có thẩm quyền sẽ tịch thu bảo đảm thực hiện hợp đồng và hợp đồng hết hiệu lực.
Theo đại diện Bộ GTVT, việc tăng tỷ lệ vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư theo Nghị quyết của Chính phủ đối với các dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông là rất cần thiết.
“Các dự án PPP cao tốc Bắc – Nam có tổng vốn đầu tư rất lớn, thời gian hoàn vốn kéo dài. Việc nâng tỷ lệ vốn tối thiểu lên 20% sẽ đảm bảo cho dự án lựa chọn được những nhà đầu tư đáp ứng đủ năng lực tài chính, đồng thời, loại bỏ các nhà đầu tư yếu kém tham gia vào dự án.” – đại diện Bộ GTVT nhấn mạnh.
Cao tốc Bắc – Nam dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2021
Hiện nay, pháp luật quy định sau khi dự án ký hợp đồng BOT, nhà đầu tư đàm phán để ký hợp đồng tín dụng cho dự án. Tuy nhiên, thực tế thời gian qua, nhiều dự án gặp rất nhiều khó khăn trong công tác huy động vốn tín dụng, thậm chí có những dự án đã ký hợp đồng BOT từ 1 – 2 năm nhưng nhà đầu tư không vay được vốn ngân hàng khiến công trình bị chậm tiến độ hoàn thành như cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận, Bắc Giang – Lạng Sơn.
“Chính phủ đã quy định trong thời gian 6 tháng, nhà đầu tư không ký được hợp đồng tín dụng với ngân hàng, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền sẽ tịch thu bảo đảm thực hiện hợp đồng. Bộ GTVT báo cáo Thủ tướng Chính phủ và đề xuất giải pháp xử lý.
Quy định này buộc các nhà đầu tư phải làm việc trước với các tổ chức tín dụng, ngay khi ký hợp đồng BOT, nhà đầu tư phải đàm phán ký hợp đồng tín dụng để đảm bảo các dự án cao tốc Bắc – Nam hoàn thành đồng bộ vào năm 2021.” – đại diện Bộ GTVT thông tin.
Video đang HOT
Mới đây, Bộ GTVT đã công bố danh mục dự án xây dựng một số tuyến đường bộ cao tốc trên tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020.
Theo đó, 8 dự án được đầu tư theo hình đối tác công – tư (PPP), loại hợp đồng BOT với tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 104.079 tỷ đồng (vốn đầu tư Nhà nước 40.362 tỷ đồng), gồm: Mai Sơn – QL45, QL45 – Nghi Sơn, Nghi Sơn – Diễn Châu, Diễn Châu – Bãi Vọt, Nha Trang – Cam Lâm, Cam Lâm – Vĩnh Hảo, Vĩnh Hảo – Phan Thiết và Phan Thiết – Đồng Nai.
Tháng 11/2017, Quốc hội thông qua nghị quyết xây dựng đường bộ cao tốc Bắc – Nam. Trong giai đoạn 2017-2020, dự án cao tốc Bắc Nam được đầu tư 654 km, chia làm 11 dự án thành phần, với các đoạn từ Cao Bồ, Nam Định đến Bãi Vọt, Hà Tĩnh; từ Cam Lộ, Quảng Trị đến La Sơn, Thừa Thiên Huế; từ Nha Trang, Khánh Hòa đến Dầu Giây, Đồng Nai, cầu Mỹ Thuận 2, Tiề.n Giang và Vĩnh Long.
Tổng mức đầu tư Dự án cao tốc Bắc – Nam là 118.000 tỷ đồng, trong đó 55.000 tỷ đồng vốn Nhà nước và hơn 63.000 tỷ đồng huy động ngoài ngân sách. Công tác chuẩn bị đầu tư đối với các đoạn tuyến giai đoạn 2017 – 2020 sẽ được thực hiện trong hai năm 2017 – 2018, thời gian dự kiến khởi công năm 2019 và cơ bản hoàn thành vào năm 2021.
Châu Như Quỳnh
Theo Dantri
Vì sao không làm đường sắt tốc độ cao thay đường bộ cao tốc Bắc - Nam?
"Kinh phí đầu tư cho tuyến đường sắt tốc độ cao khoảng 55 tỷ USD, cao gấp khoảng 4 lần tuyến đường bộ cao tốc có 4 làn xe hoàn chỉnh. Với bối cảnh nguồn lực của chúng ta hiện nay, sẽ rất khó có thể huy động được nguồn lực để đầu tư, trong khi đường bộ có thể đầu tư từng đoạn và khai thác sớm".
Ông Nguyễn Nhật - Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đã cho biết như vậy khi PV Dân trí đặt vấn đề trao đổi về tính khả thi của 2 loại hình đường giao thông cao tốc, đặc biệt là Đề án xây dựng đường bộ cao tốc Bắc - Nam đã được Bộ này đề xuất lên Chính phủ.
Đường sắt đắt gấp 4 lần đường bộ
Theo Thứ trưởng Nguyễn Nhật, việc đầu tư các tuyến cao tốc là bước đi đúng cho phát triển kết cấu hạ tầng giao thông Việt Nam, phù hợp với chiến lược và các quy hoạch chuyên ngành GTVT được Thủ tướng phê duyệt.
"Với đặc điểm địa hình Việt Nam dài và hẹp, việc ưu tiên đầu tư đường sắt và đường bộ cao tốc hoàn toàn phù hợp, nhưng đầu tư cho đường sắt suất đầu tư cao, đòi hỏi phải đồng bộ toàn tuyến mới đem lại hiệu quả, còn đường bộ cao tốc đầu tư theo từng đoạn tuyến, khai thác được ngay, đem lại hiệu quả sớm" - Thứ trưởng Nguyễn Nhật cho hay.
Đặc biệt, đề cập đến vốn đầu tư của đường sắt tốc độ cao đoạn Hà Nội - TP.HCM, Thứ trưởng Nguyễn Nhật dẫn ra nghiên cứu cho thấy kinh phí đầu tư cho tuyến đường sắt này khoảng 55 tỷ USD, cao gấp khoảng 4 lần tuyến đường bộ cao tốc 4 làn xe hoàn chỉnh.
"Trong bối cảnh nguồn lực của chúng ta hiện nay, sẽ rất khó có thể huy động được nguồn lực để đầu tư. Việc xây dựng và khai thác tuyến đường sắt tốc độ cao Hà Nội - TP.HCM sẽ phải thực hiện trong thời gian dài khoảng 10 - 15 năm, công nghệ trong nước chưa làm chủ được, phải dựa vào nước ngoài, trong khi đó việc xây dựng đường bộ cao tốc chúng ta có thể dựa vào nội lực trong nước" - Thứ trưởng Nguyễn Nhật nhấn mạnh.
Ông Nguyễn Nhật - Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải (ảnh: Báo Giao thông)
Từ những lí do trên, lãnh đạo Bộ GTVT khẳng định việc lựa chọn đầu tư tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn Hà Nội - TP.HCM trong giai đoạn trung hạn 2016 - 2020 là phù hợp và trong tình hình giao thông hiện nay đó là đòi hỏi rất cấp bách.
Hiện nay, Dự án nâng cấp mở rộng Quốc lộ 1 đoạn Hà Nội - Cần Thơ đã hoàn thành và đưa vào khai thác với quy mô 4 làn xe, nâng cao năng lực và đáp ứng được nhu cầu vận tải trước mắt và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, lãnh đạo Bộ GTVT đưa ra quan ngại về đặc thù giao thông hỗn hợp trên Quốc lộ 1, dân cư sinh sống dọc 2 bên quốc lộ, tốc độ khai thác thấp, trong khi đó sự phát triển kinh tế kéo theo sự gia tăng nhanh chóng của các phương tiện vận tải, áp lực giao thông ngày càng gia tăng, tuyến đường này cũng không thể nâng cấp mở rộng thêm được nữa.
Tiề.n đâu làm đường bộ cao tốc Bắc - Nam?
Theo Thứ trưởng Nguyễn Nhật, hiện nay, Bộ GTVT đã xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn 2016 - 2020 với tổng nhu cầu vốn đầu tư khoảng 952.731 tỷ đồng. Tuy nhiên, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã trả lời về khả năng chỉ cân đối vốn được 116.952 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước (NSNN) và khoảng 70.000 tỷ đồng từ nguồn trái phiếu Chính phủ (TPCP) dự kiến phát hành giai đoạn 2017 - 2020, đáp ứng khoảng 19,6% so với nhu cầu. Vì vậy, nhiều mục tiêu của ngành GTVT không thực hiện được và không thể cân đối nguồn vốn NSNN tham gia đầu tư tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam vào phần vốn ngân sách đã dự kiến bố trí cho Bộ GTVT.
Đề án xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông, từ Hà Nội đến TPHCM với chiều dài 1.624 km, tổng mức đầu tư gần 230.000 tỷ đồng, tiến độ xây dựng dự án dự kiến thực hiện từ năm 2017 đến 2022. Theo tính toán, các dự án trên tuyến cao tốc Bắc - Nam có kinh phí đầu tư rất lớn, nếu chỉ thu phí các phương tiện sẽ không thể hoàn vốn đầu tư, để dự án khả thi về mặt tài chính, bắt buộc phải có phần hỗ trợ của Nhà nước. Đây là điều kiện tiên quyết để đảm bảo khả năng thu hút được các nhà đầu tư tham gia đầu tư dự án.
Việc xây dựng đường bộ cao tốc Bắc - Nam được cho là cấp bách
Bộ GTVT đã kiến nghị Chính phủ bổ sung vốn NSNN trong kế hoạch đầu tư công trung hạn 2016-2020 bao gồm vốn TPCP, vốn vay ưu đãi nước ngoài, NSNN tham gia như là phần vốn góp để đầu tư các tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông theo 2 phương án.
Phương án 1 là sử dụng vốn TPCP và vốn vay ưu đãi nước ngoài là phần vốn Nhà nước tham gia góp vốn đầu tư, trong đó vốn TPCP hỗ trợ đầu tư đoạn từ Cao Bồ (Nam Định) đến Túy Loan (Đà Nẵng), tổng kinh phí khoảng 47.405 tỷ đồng và vốn vay ưu đãi nước ngoài tham gia hỗ trợ đầu tư đoạn từ Quảng Ngãi đến Dầu Giây, tổng kinh phí dự kiến 46.139 tỷ đồng.
Qua nghiên cứu, phương án này huy động một phần nguồn vốn ưu đãi nước ngoài để tham gia đầu tư nên cơ bản sẽ có lãi suất huy động thấp hơn, thời gian cho vay dài hơn. Tuy nhiên, do trình tự, thủ tục để có thể huy động được nguồn vốn nước ngoài ưu đãi sẽ mất nhiều thời gian và thường kèm theo một số điều kiện vay khác về tư vấn, chỉ định nhà thầu, tác động môi trường, giải phóng mặt bằng phức tạp nên khó đáp ứng được yêu cầu về tiến độ triển khai dự án.
Phương án 2, Bộ GTVT kiến nghị Chính phủ sử dụng vốn TPCP trong kế hoạch đầu tư trung hạn 2016-2020 để tham gia đầu tư, kinh phí khoảng 93.544 tỷ đồng. Phương án này chủ yếu sử dụng nguồn lực trong nước, thời gian huy động ngắn, lãi suất cao hơn, nhưng thực hiện theo phương án này mới có thể đảm bảo thời gian bố trí nguồn vốn để thực hiện đầu tư dự án. Sau khi phân tích và đán.h giá ưu nhược điểm của từng phương án cũng như tiến độ đầu tư tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông, Bộ GTVT đã kiến nghị Chính phủ thực hiện sử dụng nguồn vốn theo phương án 2.
"Theo mục tiêu, đến năm 2020 Việt Nam sẽ có 2.000 - 2.500 km đường cao tốc, nhưng hiện nay mới chỉ có 740 km. Với tình hình ta.i nạ.n giao thông như hiện nay, phải có đường cao tốc để khu biệt phương tiện, hạn chế thực trạng giao thông hỗn hợp thì mới có thể kiểm soát tốt hơn trật tự án toàn giao thông, thúc đẩy phát triển kinh tế hành lang kinh tế Bắc -Nam, xây dựng cao tốc Bắc - Nam là cấp thiết" - Thứ trưởng Nguyễn Nhật nhấn mạnh.
Châu Như Quỳnh
Theo Dantri
Không để tình trạng 'có 300 lạng mới xong' trong đầu tư xây dựng Nhấn mạnh việc tập trung tháo gỡ thể chế pháp luật, nhất là những thủ tục rườm rà trong đầu tư xây dựng, Thủ tướng nêu rõ, những thái độ vô cảm, vô trách nhiệm của một số cơ quan, cá nhân làm chậm trễ quá trình đầu tư xây dựng, đồng thời cần dẹp ngay tình trạng "quân xanh, quân đỏ", "ngâm"...