Cấm chăn nuôi trong nội thị: Trên có Luật chăn nuôi, dưới cơ sở lại phải ra thêm… luật

Vướng. Đó là điều khiến nhiều địa phương chưa chốt được phương án nghiêm cấm và di dời cơ sở chăn nuôi ra khỏi thành phố, thị xã, thị trấn, khu dân cư không được phép chăn nuôi.

Có đại biểu còn lo lắng nếu không làm được theo quy định của Luật Chăn nuôi – có hiệu lực hơn 5 tháng qua, thì sẽ bị kỷ luật.

Dù đồng tình ủng hộ những quy định mới trong luật, nhưng nhiều đại biểu đã nêu ra những bất cập cũng như vướng mắc khi thực hiện các quy định của Luật Chăn nuôi 2018 – có hiệu lực từ đầu năm 2020. Đặc biệt là quy định nghiêm cấm hành vi chăn nuôi trong khu vực không được phép chăn nuôi của thành phố, thị xã, thị trấn, khu dân cư; trừ nuôi động vật làm cảnh, nuôi động vật trong phòng thí nghiệm mà không gây ô nhiễm môi trường.

“Các anh ở Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) trình Quốc hội thông qua được Luật Chăn nuôi thì không khác gì bây giờ bọn tôi ở dưới cơ sở ra một luật nữa, đó là cấm chăn nuôi nội thành, nội thị” – ông Nguyễn Ngọc Sơn, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi thú y TP. Hà Nội nói vì von như vậy tại hội nghị tuyên truyền, phổ biến Luật Chăn nuôi và các văn bản hướng dẫn, diễn ra ngày 14/5.

Quy định nghiêm cấm hành vi chăn nuôi trong nội thành, nội thị sẽ có lộ trình thực hiện trong 5 năm kể từ khi Luật Chăn nuôi có hiệu lực, bắt đầu từ đầu năm 2020

Qua rà soát, đánh giá thực thi quy định cấm này, toàn thành phố có hơn 9.000 hộ chăn nuôi trong tổng số trên 40.000 hộ chăn nuôi bị ảnh hưởng. Đàn vật nuôi bị ảnh hưởng di dời khoảng 10 triệu con gia cầm (trên tổng số 35 triệu con) và khoảng 100-200 ngàn con lợn (trên tổng số 1,3 triệu con).

Như vậy, tác động của quy định nghiêm cấm này rất lớn, có thể gây xáo trộn, ảnh hưởng sinh kế của gần 25% tổng số hộ chăn nuôi trên địa bàn thành phố Hà Nội. “TP. Hà Nội triển khai quyết liệt quy định cấm chăn nuôi trong nội thành, nội thị nhưng đến nay vẫn chưa ra được. Trong tháng 5 này chúng tôi quyết liệt làm, anh em ở dưới lăn lê bò toài đêm hôm xây dựng, rà soát kỹ các tác động để có đề xuất hợp lý trong việc cấm chăn nuôi trong nội đô, nội thị” – ông Sơn chia sẻ.

Theo ông Sơn, quan trọng nhất để thực hiện quy định nghiêm cấm chăn nuôi trong nội thành, nội thị là chính sách di dời và chính sách chuyển đổi nghề. Tuy nhiên, hầu hết các địa phương đều gặp khó khăn bởi trên Trung ương chưa có chính sách hỗ trợ cụ thể. Trong khi đó, đơn vị của ông đang cố gắng rà soát để kịp chuẩn bị nội dung Nghị quyết trình HĐND trong kỳ họp vào tháng 7 tới.

Ông Phạm Bá Uyên, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi – Thú y tỉnh Lào Cai lo lắng sẽ bị kỷ luật nếu không thông qua được quy định cấm chăn nuôi trong nội thành, nội thị và chính sách hỗ trợ kèm theo.

“Nếu Trung ương không có chính sách hỗ trợ chung thì địa phương không thể triển khai được” – ông Phạm Bá Uyên, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi – Thú y tỉnh Lào Cai khẳng định. Theo ông Uyên, ngay từ quý III/2019, Chủ tịch UBND tỉnh đã giao Chủ tịch các huyện họp, lấy ý kiến toàn bộ bà con nông dân. Các hộ dân đồng ý di dời, nhưng khó nhất là chính sách hỗ trợ.

“Trong quý 1/2020, 3 lần UBND gửi HĐND tỉnh xin khất, quý IV/2020 phải làm. Tuy nhiên, Sở Tư Pháp nói các chú không làm được đâu. Ban hành một nghị quyết thì phải lượng hóa hết bao nhiêu tiền, phải có một khung chính sách chung hỗ trợ một cơ sở hay một mét vuông bao nhiêu tiền, rồi chính sách về đất đai, dạy nghề cho người ta như thế nào…” – ông Uyên chia sẻ.

Chính tình thế “tiến thoái lưỡng nan” này đã đưa ông Uyên vào thế khó: nếu không thông qua được nghị quyết thì sẽ bị kỷ luật, còn để thông qua được thì ông phải đánh giá được tác động và chỉ rõ nguồn lực hỗ trợ lấy từ đâu.

“Lào Cai vướng, các địa phương có vướng không?” – Quyền Cục trưởng Cục Chăn nuôi Nguyễn Xuân Dương (Bộ NN&PTNT) hỏi. “Có vướng” – các đại biểu dự hội nghị đồng thanh lên tiếng.

Trước vướng mắc của các địa phương, ông Dương cho rằng Cục Chăn nuôi sẽ báo cáo Bộ NN&PTNT và có văn bản gửi Bộ Tài chính để ban hành chính sách thực hiện di dời cơ sở chăn nuôi ra khỏi thành phố, thị xã, thị trấn, khu dân cư không được phép chăn nuôi.

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến, lưu ý các lãnh đạo, cán bộ được cử tham dự hội nghị phổ biến Luật Chăn nuôi phải nghiêm túc nghiên cứu, nếu không nắm chắc, đọc kỹ, không tham mưu được cho Sở NN&PTNT, UBND tỉnh thì không phát huy hết vai trò của luật.

Nói về vướng mắc trong chính sách hỗ trợ di dời, Thứ trưởng chia sẻ, trong sâu thẳm ông có ý bảo vệ ngành. Điều 4 Luật Chăn nuôi quy định, trong từng thời kỳ và khả năng của ngân sách nhà nước, nhà nước hỗ trợ di dời cơ sở chăn nuôi ra khỏi thành phố, thị xã, thị trấn, khu dân cư không được phép chăn nuôi.

Thừa nhận cơ chế chính sách hỗ trợ cơ sở vật chất hay hỗ trợ chuyển nghề… phải ở tầm Chính phủ quyết, nhưng theo ông Tiến, nếu không thòng được quy định nêu trên, việc chuyển hết, đập hết là tự ta đập vào chân ta.

Chúng ta có thói quen khi xây dựng văn bản quy phạm pháp luật ít để ý, không góp ý, nhưng khi áp dụng vào thực tiễn thì các địa phương, doanh nghiệp mới phản ứng. Do đó, đề nghị các đồng chí tập trung kỹ vào các nội dung cốt lõi của Luật Chăn nuôi. Yêu cầu Cục Chăn nuôi tuyên truyền Luật Chăn nuôi dưới nhiều hình thức, trong bối cảnh dịch Covid-19.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến