Cách nhận biết và xử trí cơn động kinh

Khi nào trường hợp động kinh cần có sự can thiệp chuyên môn của bác sĩ, khi nào gia đình của bệnh nhân có thể tự xử trí tại nhà? (Lê Minh)

Trả lời:

Trước hết, gia đình người bị động kinh cần nhận biết về căn bệnh này, không phải co giật, trợn mắt, sùi bọt mép là động kinh, mà có nhiều dạng khác nhau. Bệnh có thể chia thành ba nhóm: nhóm động kinh toàn thể, nhóm động kinh cục bộ và nhóm khác.

Với động kinh toàn thể có cơn co cứng, co giật, bệnh nhân đột ngột mất ý thức, ngã, sùi bọt mép kéo dài khoảng 1-1,5 phút thì có thể thở và tỉnh lại. Cũng thuộc nhóm động kinh toàn thể, bệnh nhân đơ ra, mất ý thức hoàn toàn, trường hợp này hay gặp ở trẻ con. Trẻ đang học có biểu hiện ngơ ra, cô giáo đọc viết bài thì không viết, một lúc sau có thể trở lại bình thường. Trường hợp này có thể kèm theo những hoạt động vô thức như tay chân quờ quạng, miệng nhai nhóp nhép.

Loại động kinh cục bộ chỉ giật một phần cơ thể như bên tay phải rồi lan lên mặt hoặc từ chân lan lên tay, mặt… với nhiều dạng khác nhau. Cũng có trường hợp xuất hiện những cơn rối loạn cảm giác như mắt nhắm, nhìn không được.

Trong 3 nhóm, nhóm động kinh toàn thể là nguy hiểm nhất và cần can thiệp kịp thời. Bệnh nhân cần được đặt trên mặt phẳng an toàn, thân nằm nghiêng để nếu có chất tiết sẽ không bị sặc vào phổi, có thể hỗ trợ hô hấp (nới rộng quần áo), cần có không gian rộng rãi, tránh bị thiếu không khí. Một số trường hợp cần có vật mềm để ở một góc miệng tránh bệnh nhân cắn phải lưỡi.

Trường hợp lên cơn động kinh xảy ra lần đầu tiên và người nhà chưa nhận dạng được thì cần đưa đến bệnh viện. Nếu bệnh nhân động kinh xảy ra hàng ngày và đã biết trước, đang uống thuốc thì có thể chưa cần thiết. Nhưng khi có 3-5 cơn động kinh liên tiếp, kéo dài 15-20 phút, tình trạng không ổn, bệnh nhân phải đưa đến bệnh viện vì có thể ngừng thở, suy hô hấp và những biến chứng khác.

PGS.TS.BSCK II Nguyễn Văn Liệu

Trưởng khoa Nội thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội