Cách bộ não của Pep Guardiola vận hành
‘Bộ não Pep vận hành nhanh đến mức cậu ta có thể khiến những cầu thủ xung quanh chơi với tốc độ ánh sáng’, Eusebio Sacristán – cựu cầu thủ Barcelona – nhận xét.
Josep Guardiola Sala – người có cha là một thợ hồ – sinh năm 1971 tại thị trấn nhỏ mang tên Santpedor thuộc xứ Catalonia, cách Barcelona 73 km về phía bắc. Năm 13 t.uổi, anh rời nhà để đến sống ở La Masia.
Khi anh đến tham gia buổi tập đầu tiên tại Barcelona, một nhân viên câu lạc bộ đã hỏi huấn luyện viên – người đã chiêu mộ anh – rằng tay lính mới này có gì ghê gớm: “Thằng nhóc này chẳng sút được quả nào, không rê được bóng, cũng không mạnh về thể chất. Tất cả những gì nó có chỉ là một cái đầu bự chảng”.
Vị huấn luyện viên trả lời: “Đúng vậy. Bí mật nằm trong đầu cậu ta đấy”.
Điều này góp phần trả lời cho câu hỏi: bằng cách nào một gã bắt đầu sự nghiệp huấn luyện tại một giải đấu lớn vào năm 37 t.uổi lại sớm đạt được rất nhiều thành tựu. Từ cái ngày bước chân đến câu lạc bộ, anh đã trải qua 24 năm chuẩn bị bản thân cho công việc này!
Johan Cruyff – một phần cơ bản trong bức tranh tổng thể của Barcelona và Guardiola, như chúng ta đã thấy – đã “bứng” Pep ra khỏi đội trẻ của câu lạc bộ để đưa anh lên đội một.
Thông qua ánh mắt hau háu và tác phong lanh lợi đến mức căng thẳng của Pep, Cruyff nhìn thấy một cậu học trò vô cùng khao khát. Bậc thầy người Hà Lan chưa từng có một cậu học trò chăm chú và tập trung hơn thế – thông điệp cốt lõi này của Cruyff vẫn là của Guardiola hiện nay.
Lionel Messi công khai thừa nhận mình sẽ không được như ngày hôm nay nếu không có sự trợ giúp của Guardiola. Nguồn: goal.
Để giữ bóng, để phòng ngự bằng cách không cho đối phương có bóng, và để tạo ra nhiều cơ hội ghi bàn hơn đối thủ, bạn cần có kỹ năng, sự bình tĩnh và trí thông minh. Cruyff nhận thấy Guardiola có đủ phẩm chất đầu tiên, và thừa thãi những phẩm chất thứ hai và ba.
Anh mang áo số 4, đứng ngay phía trước hàng phòng ngự, giữ vai trò cầu nối với hàng tấn công. Eusebio Sacristán – cựu cầu thủ Barcelona có mặt trên sân vào cái ngày Guardiola có trận ra mắt ở đội một – nhớ lại rằng Pep còn lâu mới là một cầu thủ hoàn hảo, nhưng tư duy bóng đá của anh bù đắp cho bất cứ thiếu sót nào về kỹ năng: “Cậu ta không có tốc độ, không thể di chuyển nhanh với bóng, cũng không mạnh về tắc bóng, nhưng Pep đã trở thành cái trục để đội bóng của Cruyff xoay quanh. Bộ não Pep vận hành nhanh đến mức cậu ta có thể khiến những cầu thủ xung quanh chơi với tốc độ ánh sáng”.
Video đang HOT
Guardiola trở thành thủ lĩnh sáng tạo ( chief artificer) của Cruyff trên sân cỏ. Guardiola xử lý – trong tâm trí – mọi trận đấu, buổi tập và bài học mà Cruyff truyền đạt. Evaristo Murtra, thành viên ban lãnh đạo Barcelona và cũng là chủ một doanh nghiệp dệt may lớn, đã thúc đẩy việc Guardiola trở thành huấn luyện viên đội B của Barcelona. Murtra nói: “Đó là nhiệm vụ rất khó khăn. Đội bóng vừa mới rớt xuống giải hạng Ba và nhiệm vụ dành cho anh ta là ngay lập tức đưa họ trở lại giải hạng Hai”.
Pep nhận nhiệm vụ, xốc dậy một đội bóng rệu rã về tinh thần, và đáp ứng yêu cầu đưa Barcelona B thăng hạng. Mặc cho những phẩm chất văn hóa hết sức phù hợp với đội bóng, các cuộc thăm dò dư luận ở Barcelona cho thấy sự hoài nghi mang tính áp đảo đối với Guardiola, khi ông được thăng chức huấn luyện viên trưởng.
Họ không biết chút gì về mảnh giấy được viết bởi hội đồng quản trị câu lạc bộ, trong đó nêu chi tiết các đặc trưng văn hóa để dựa vào đấy mà chỉ định huấn luyện viên tiếp theo cho câu lạc bộ. Tờ El Páis đã đưa bài báo về lễ nhậm chức của Guardiola xuống tận trang 13 trong phần tin thể thao của họ.
Thật vậy, sự ngờ vực là phản ứng ban đầu của chính Guardiola khi được giao trọng trách ấy. Khi Pep gặp Joan Laporta trong nhà hàng sang trọng Drolma ở trung tâm Barcelona, vị chủ tịch nói với ông rằng nếu Frank Rijkaard ra đi thì ông sẽ là huấn luyện viên tiếp theo của Barcelona.
Guardiola thốt lên: “Ngài sẽ không có gan làm điều đó!”. Sau này ông thừa nhận rằng khi đó men rượu có lẽ đã góp phần vào phản ứng của mình… Juan Carlos Unzúe – huấn luyện viên thủ môn của Barcelona 3 năm trong giai đoạn 4 năm mà Guardiola tạo ra một nền văn hóa cam kết – quan sát mọi chuyện từ khoảng cách gần và nhận xét: “Xét về mặt chiến thuật và động lực, về từng khía cạnh cần có của một huấn luyện viên, thì Guardiola là hết sức nổi bật với đẳng cấp của riêng mình”.
Như chúng ta đã thấy, những cầu thủ mà Pep dẫn dắt không hề tầm thường, cũng không phải một nhóm dễ bị thu phục. Hầu hết trong số họ đã đoạt Champions League dưới thời Rijkaard, một vài người đã thắng giải vô địch bóng đá châu Âu (EURO) dưới màu áo đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha, và đội bóng đã giành được một loạt các loại cú khác.
Tóm lại, đó là một tập thể với nhiều cầu thủ trẻ rất giàu có và nức tiếng toàn cầu. Guardiola đã buộc họ phải tuân thủ ý chí của ông – và theo đó là ý chí của câu lạc bộ – bởi họ sẽ thấy rằng hành động theo hướng dẫn của huấn luyện viên chính là công thức để giành chiến thắng.
Victor Valdés nhận xét: “Phẩm chất chính yếu mà Guardiola thể hiện là ông ấy biết cách giành phần thắng”. Và như Unzúe đã nói, còn một điều khác nữa: “Hầu như mọi cầu thủ đều thú nhận với tôi rằng Pep khiến họ trở nên tốt hơn”. Điều này bao gồm cả Lionel Messi, người đã công khai thừa nhận rằng anh ta sẽ không được như ngày hôm nay nếu không có sự trợ giúp của Guardiola.
Bên trong bức tường của lò La Masia
Cầu thủ trưởng thành từ La Masia có điều gì đó khác với phần còn lại, đó là một điểm cộng, một lợi thế chỉ có được từ việc thi đấu trong màu áo Barcelona từ khi còn là một đ.ứa t.rẻ.
Khi Guardiola nhận nhiệm vụ huấn luyện FC Barcelona, ông đã triệt tiêu những ảnh hưởng tiêu cực, khuyến khích các cầu thủ vốn trưởng thành từ các đội trẻ trong hệ thống đào tạo bước lên và đảm nhận những trách nhiệm lớn nhất.
Những cầu thủ này đã trở thành những người giữ trọng trách gánh vác các giá trị của tổ chức: Puyol, Xavi, Iniesta và Valdés. Messi - người trước đó có nguy cơ bị nhóm cầu thủ người Brazil đưa vào con đường lầm lạc và sẽ là ngôi sao trong đội hình mới được xây dựng này - xứng đáng đứng chung hàng ngũ.
Cựu vận động viên nhảy cao tham gia Thế vận hội, nhà báo và nhà phân tích hàng đầu của hệ thống đào tạo trẻ Barcelona là Martí Perarnau đã mô tả cách thức phát triển những người kiến tạo văn hóa - các thủ lĩnh về mặt kỹ thuật và xã hội - bên trong các bức tường của lò La Masia.
Trong cuốn sách hấp dẫn với nhan đề The Path of Champions, Perarnau mô tả những thay đổi mà Cruyff đòi hỏi đối với học viện có nghĩa rằng, La Masia bắt đầu thường xuyên cho ra lò các cầu thủ mà ông muốn, cũng như cung cấp một nền tảng giáo dục đúng đắn cho các cậu bé.
Guardiola nói: "Cầu thủ trưởng thành từ La Masia có điều gì đó khác với phần còn lại, đó là một điểm cộng, một lợi thế chỉ có được từ việc thi đấu trong màu áo Barcelona từ khi còn là một đứa trẻ".ơ
Khi nói như vậy, Pep không chỉ đề cập đơn thuần đến khả năng chơi bóng, mà còn về các giá trị con người nữa. Các cầu thủ được dạy cách cư xử khiêm nhường và lễ độ. Về lý thuyết, sự khiêm nhường không chỉ đem lại cảm giác dễ chịu. Hơn thế, nếu khiêm tốn thì bạn có khả năng học hỏi, và khả năng học hỏi kéo theo khả năng tiến bộ, cải thiện bản thân.
Sự tự tin mà Guardiola có được trong nhóm thủ lĩnh phòng thay đồ (được chính ông rèn luyện!) có một nền tảng vững chắc.
Học viện La Masia và những ngôi sao trưởng thành từ học viện. Ảnh: goal.
Như chúng ta đã thấy, phần lớn những thứ độc đáo về văn hóa của câu lạc bộ bóng đá Barcelona bắt nguồn từ lò đào tạo La Masia. Người ta có thể tìm thấy các nguyên tắc của mô hình bản sắc trong cách họ xác định các phẩm chất lãnh đạo.
Với việc sở hữu một nhóm những người kiến tạo văn hóa nắm quyền lực trong phòng thay đồ dưới quyền Guardiola, câu lạc bộ có thể tự tin rằng khi quan sát những hành vi thiếu thiện chí hoặc bất thường, họ đặt câu hỏi rằng: "Cầu thủ trưởng thành từ lò La Masia sẽ làm gì?"
Là người kiến tạo văn hóa trên cả hai cương vị huấn luyện viên và cầu thủ, khi phát biểu khai mạc tại Mini Estadi, Guardiola đã tóm lược những nguyên tắc dành cho các cầu thủ trong đội B như sau: "Tôi thích giành chiến thắng. Tôi thích công tác huấn luyện, nhưng trên hết thảy, tôi dạy cho các cầu thủ cách thi đấu với các giá trị phổ quát: những giá trị dựa trên sự tôn trọng và giáo dục. Được cháy hết mình trong khi thi đấu với nhân phẩm đã là một chiến thắng, bất kể tỷ số chung cuộc có ra sao".
Manuel Estiarte nhận xét: "Sự gắn bó về mặt cảm xúc như vậy đem lại một sức mạnh độc đáo. "Họ dành sự cống hiến đặc biệt cho câu lạc bộ và cho những cầu thủ khác. Họ đặt ra tiêu chuẩn về tính chuyên nghiệp và thái độ nghiêm túc. Đừng đ.ánh giá thấp sức mạnh của thứ động lực giúp họ tiến bước".
[...]
Bằng cách xây dựng một nền tảng từ nhóm các cầu thủ được đào tạo tại lò của câu lạc bộ, Guardiola đã giám sát quá trình chuyển đổi của việc ra quyết định, từ mô hình hậu quả sang mô hình bản sắc.
Khi làm điều này, ông đưa ra một dấu hiệu rõ ràng về dự định, vạch ra hướng phát triển trong nhiều năm tiếp theo. Ông cũng đạt được thứ mà người ta đã lâu không nhìn thấy ở Barcelona: câu lạc bộ nằm trong tay những người am hiểu và thực sự quan tâm đến nó.
Điều đó cũng có nghĩa là, Guardiola đã nâng các cầu thủ xuất thân từ lò La Masia và bản thân hệ thống học viện lên tầm cao mới: một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm.
Giờ đã đến lúc họ đền đáp sự tín nhiệm và niềm tin của ông thông qua những màn trình diễn, tập luyện chăm chỉ và sự cam kết của mình. Pedro được chuyển lên đội một cùng với Sergio Busquets - một cầu thủ khác đã cho thấy sự thông minh, tập trung và hiểu biết cơ bản về vai trò của anh ta ở đội trẻ.
Đối với Guardiola, việc anh ta không sở hữu kiểu tóc hay hình xăm lố bịch là điều tuyệt vời. Hậu vệ kiêm t.iền vệ người Argentina là Javier Mascherano nhận xét: "Trông họ giống như trở về t.uổi thơ. Không hình xăm, không bông tai, chẳng có thứ nào như thế, như thể họ đến từ thời đại khác vậy. Họ yêu bóng đá, yêu những gì chúng tôi đang làm, thế đó. Họ thà tránh tất cả những thứ đi kèm với bóng đá để tập trung chơi bóng".
Guardiola tin rằng Busquets sẽ chứng tỏ được phẩm chất, tiếp quản chiếc băng đội trưởng từ Xavi và Puyol. Xavi nói: "Đó không chỉ là sự chuyển giao thế hệ, mà còn là sự truyền đạt lại triết lý bóng đá. Họ đại diện cho ADN của câu lạc bộ Barcelona. Họ gánh vác trọng trách đối với câu lạc bộ".
Cần phải nuôi dưỡng những người kiến tạo văn hóa. Là một huấn luyện viên, công việc của bạn là cung cấp môi trường cho việc nuôi dưỡng ấy. Sẽ tốn nhiều thời gian nhất để xây dựng yếu tố văn hóa này, nhưng nó đem lại sự ảnh hưởng lâu dài và mạnh mẽ nhất.
Khi chúng ta đ.ánh giá di sản mà Guardiola để lại, sau khi ông rời khỏi câu lạc bộ đã lâu, thì rõ ràng là những người kiến tạo văn hóa do ông tạo ra vẫn tuân thủ những nguyên tắc mà ông và lò La Masia đã chỉ dạy.
Trước trận chung kết Champions League năm 2015, ba năm sau khi Guardiola rời khỏi câu lạc bộ, Andrés Iniesta gặp nhiều khó khăn trong tập luyện. Xavi nói: "Andrés luôn bị những cơn đau nhẹ và nỗi bực dọc dai dẳng giày vò. Nếu anh ấy không phù hợp để bắt đầu trận chung kết, thì tôi sẽ ra sân, vì đó là trận cuối cùng của tôi. Thay vào đó, tôi nói với huấn luyện viên rằng, "Andrés không cần phải tập luyện; anh ấy phải chơi trận chung kết, thế thôi".
Sự khiêm tốn, năng lực lãnh đạo và đạo đức của đội bóng là những yếu tố của nền văn hóa tận tâm và cam kết,được xây dựng bởi những người kiến tạo văn hóa do Guardiola tạo nên.
4 sai lầm của Pep ở trận Man City hòa West Ham Man City đã bất ngờ để West Ham cầm hòa với tỷ số 2-2 và khiến cuộc đua vô địch vẫn đang vô cùng n.óng b.ỏng. Dưới đây là 4 sai lầm của Pep ở trận đấu này. CL 1. Bỏ quên Bowen Jarrod Bowen đang có một mùa giải bùng nổ để giúp West Ham bay cao. Anh nằm trong danh sách...
