Các phi hành gia có thể lưu trú bao lâu trên Mặt trăng?
Nghiên cứu mới đây cho thấy các phi hành gia khi đặt chân tới Mặt trăng sẽ phải tiếp xúc với lượng phóng xạ mạnh gấp 2 – 3 lần so với trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS).
Các sứ mệnh của tàu Apollo trong những năm 1960 và 1970 chứng minh con người an toàn khi ở trên Mặt trăng trong vài ngày. Nhưng các thiết bị của NASA chỉ đo được tổng mức phơi nhiễm bức xạ trong toàn bộ hành trình chứ không phải những gì các phi hành gia tiếp xúc trên bề mặt Mặt Trăng.
Nhờ vào sự xuất hiện của tàu đổ bộ Hằng Nga 4 của Trung Quốc trên vùng tối của Mặt trăng năm 2019, các nhà khoa học đã thu được phép đo chi tiết về bức xạ ở hành tinh này.
Bức xạ trên Mặt trăng cao hơn 200 lần trên Trái đất. (Ảnh: AP)
“Bức xạ của Mặt trăng cao hơn từ 2-3 lần so với trên ISS. Vì vậy giới hạn lưu trú đối với các phi hành gia sẽ trên bề mặt Mặt trăng vào 2 tháng”, Robert Wimmer Schweingruber – nhà vật lý thiên văn tại Đại học Kiel cho hay.
Cụ thể, Schweingruber và các cộng sự phát hiện mức phơi nhiễm bức xạ trên Mặt trăng là 1.369 microsieverts/ngày, gấp khoảng 2,6 lần so với ISS.
Lý giải cho sự khác biệt này, các nhà khoa học cho biết ISS vẫn được che chắn một phần bởi bong bóng từ trường bảo vệ của Trái đất, hay còn gọi là “từ quyển”, làm lệch phần lớn bức xạ từ không gian.
“Mức độ bức xạ mà chúng tôi đo được trên Mặt trăng cao hơn khoảng 200 lần so với trên bề mặt Trái đất”, ông Schweingruber cho hay.
Nhà vật lý thiên văn này khẳng định cấu tạo cơ thể người khó có thể thích ứng với lượng bức xạ lớn như vậy. Do đó, cần phải xây dựng một lá chắn để bảo vệ các phi hành gia tránh khỏi các bức xạ.
Nghiên cứu mới đây được đánh giá là hết sức cần thiết khi NASA đang có kế hoạch đưa con người trở lại Mặt trăng vào năm 2024 với sứ mệnh Artemis đầy tham vọng. Một trong những mục tiêu mà NASA đề ra là để các phi hành gia lưu trú dài ngày trên hành tinh này.
Bức xạ trên Mặt Trăng cao gấp 200 lần Trái Đất
Các nhà thám hiểm Mặt Trăng trong tương lai sẽ tiếp xúc với lượng bức xạ mạnh gấp 2 - 3 lần so với phi hành gia trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS).
Robot tự hành Trung Quốc hoạt động ở vùng tối của Mặt Trăng. Ảnh: CNN.
Nguy cơ từ bức xạ đòi hỏi phi hành gia hạ cánh trên Mặt Trăng phải trang bị tấm chắn dày để bảo vệ sức khỏe, theo nghiên cứu công bố hôm 25/9 trên tạp chí Science Advances. Trạm đổ bộ của Trung Quốc ở vùng tối của Mặt Trăng cung cấp những phép đo đầy đủ bức xạ tại đây. Nhóm nghiên cứu đến từ Trung Quốc và Đức báo cáo về dữ liệu bức xạ do tàu Hằng Nga 4 thu thập. Bộ dữ liệu giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn nguy cơ tiềm ẩn đối với những người bay tới Mặt Trăng, theo Thomas Berger, nhà vật lý ở Viện y thuộc Cơ quan Vũ trụ Đức.
Những phi hành gia trên Mặt Trăng sẽ phải chịu lượng bức xạ cao hơn từ 200 đến 1.000 lần so với trên Trái Đất, hoặc gấp 5 - 10 lần mức hành khách bay xuyên qua Đại Tây Dương tiếp xúc, theo nhà nghiên cứu Robert Wimmer-Schweingruber tại Đại học Christian-Albrechts ở Kiel, Đức. Ông nhấn mạnh cấu tạo cơ thể người không phù hợp với lượng bức xạ lớn đến vậy và cần có đồ bảo hộ.
Lượng bức xạ trên khắp bề mặt Mặt Trăng khá đồng đều, trừ khu vực gần thành của các miệng hố sâu. Wimmer-Schweingruber cho biết con số rất gần với mô hình dự đoán. Trên thực tế, bức xạ do tàu Hằng Nga 4 đo trùng khớp với số liệu từ thiết bị dò trên tàu NASA quay quanh quỹ đạo Mặt Trăng cách đây hơn một thập kỷ, theo Kerry Lee, chuyên gia về bức xạ ở Trung tâm Vũ trụ Johnson tại Houston.
Theo NASA, hai phi hành gia đầu tiên hạ cánh trên Mặt Trăng trong chương trình Artemis sẽ trải qua một tuần ở đây, lâu hơn gấp đôi so với phi hành đoàn Apollo cách đây nửa thế kỷ. Những chuyến thám hiểm sẽ kéo dài 1 - 2 tháng sau khi thiết lập căn cứ.
Bí ẩn sinh vật bất tử sống tốt ở hành tinh khác, có thể lai với con người Các nhà khoa học Tây Ban Nha đã giải mã được bí ẩn của bọ gấu nước tardigrade, sinh vật bất tử có thể đang vui vẻ sống trên... mặt trăng, và con người có thể sẽ phải lai với nó nếu muốn đến hành tinh khác. Trở ngại lớn nhất của những chuyến tàu đưa con người đến hành tinh khác chính...