Các nhà khoa học Mỹ chứng kiến khoảnh khắc ngôi sao ‘nuốt chửng’ hành tinh

Trần Quyên17:34 05/05/2023

Các nhà nghiên cứu Mỹ cho biết họ lần đầu tiên quan sát thấy một ngôi sao ‘nuốt chửng’ một hành tinh.

Theo nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Nature gần đây, một ngôi sao cạn kiệt nhiên liệu sẽ nở ra gấp hàng triệu lần kích thước ban đầu và “nuốt chửng” mọi vật chất cũng như hành tinh lân cận. Các nhà thiên văn học cho rằng một hành tinh trong dải ngân hà đã “bốc hơi” sau vụ nổ từ một ngôi sao đã trở nên sáng hơn 100 lần chỉ trong 10 ngày trước khi nhanh chóng mờ dần. Vụ nổ xảy ra gần chòm sao Thiên Ưng (Aquila) cách Trái Đất khoảng 12.000 năm ánh sáng. Sau tia sáng này là tín hiệu cho thấy ngôi sao tỏa ra khí lạnh hơn.

Các nhà khoa học cho rằng những diến biễn như vậy chỉ có thể xảy ra khi một ngôi sao “nuốt chửng” một hành tinh gần đó. Theo nhóm nghiên cứu do các nhà khoa học tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), Đại học Harvard và Viện Công nghệ California (Caltech) đứng đầu, tình huống tương tự cũng sẽ xảy ra với Trái Đất khi Mặt Trời được cho là đốt cháy hết các hành tinh trong hệ Mặt Trời. Tuy nhiên, điều này sẽ chưa thể xảy ra trong 5 tỷ năm nữa.

Tác giả chính của nghiên cứu, Kishalay De – Viện Nghiên cứu vật lý thiên văn và vũ trụ Kavli thuộc MIT, cho rằng: “Chúng tôi đang nhìn thấy tương lai của Trái Đất”.

Bí ẩn về cách thức hoạt động của lịch Maya đã được giải thích bởi các nhà khoa học

Các học giả đã cảm thấy hết sức bối rối trước chu kỳ 819 ngày của lịch Maya trong suốt một thời gian dài.

Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, bí ẩn này có lẽ đã tìm được câu trả lời.

Video đang HOT

Mặc dù là một nền văn minh cổ đại được rất nhiều người biết tới nhưng nền văn minh Maya vẫn bị bao phủ trong bí ẩn. Maya là một bộ tộc thổ dân Châu Mỹ, họ là chủ nhân của nền văn minh cùng tên, được biết đến nhiều nhờ hệ thống chữ viết đầy đủ trước cả khi những người châu Âu đầu tiên đặt chân đến châu Mỹ.

Căn cứ vào các dấu tích còn lại đến ngày nay, vương quốc Maya được xác định là bắt đầu tồn tại từ khoảng thế kỷ thứ nhất sau Công nguyên nhưng những công trình cổ nhất của nền văn minh này được xác định có niên đại sớm hơm khoảng 1.000 năm. Còn rất nhiều tranh cãi xung quanh thời điểm tồn tại chính xác của bộ tộc này. Người Maya sống chủ yếu nhờ hoạt động nông nghiệp, chủ yếu dựa vào sự thuận lợi của các yếu tố đến từ thiên nhiên như thời tiết, khí hậu...

Cùng với đó, những sự tiến bộ và hiểu biết đến thần kỳ của người Maya về toán họa, kiến trúc, thiên văn học và cả công nghệ tính toán thời gian cũng làm những nhà khoa học ngày nay bất ngờ. Hệ thống số của người Maya là hệ số đếm 20, họ thậm chí đã có số 0 đầu tiên. Về thiên văn, có những bằng chứng rõ ràng về kiến trúc, văn hóa, nghệ thuật cho thấy người Maya có những hiểu biết sâu sắc về hoạt động của Mặt Trăng, Mặt Trời...

Nền văn minh Maya chịu những ảnh hưởng lớn đến từ chính những cuộc chiến tranh giữa các vương quốc. Vương quốc cuối cùng của người Maya bị tuyệt diệt vào thế kỷ thứ 16 trước cuộc xâm lược của người Tây Ban Nha.

Trong những năm qua, các nhà khoa học và khảo cổ học đã bận tâm đến nhiều khía cạnh của xã hội Maya, bao gồm cả những công trình kiến trúc kỳ diệu và các vị thần phức tạp của họ. Nhưng một trong những khía cạnh khó nắm bắt nhất của nền văn hóa cổ đại này là bộ lịch có chu kỳ 819 ngày của họ.

Theo một nghiên cứu mới của các giáo sư John H. Linden và Victoria R. Bricker của Đại học Tulane được công bố trên tạp chí Ancient Mesoamerica, các cuộc điều tra trước đó đã đi đúng hướng khi cho rằng bộ lịch này được liên kết và đồng bộ với khoảng thời gian một hành tinh cần để xuất hiện trở lại ở cùng một vị trí trên bầu trời so với Mặt Trời, khi nhìn từ Trái Đất. Tuy nhiên, chìa khóa để hiểu nó một cách đầy đủ là xem xét nó trong một khung thời gian lớn hơn nhiều.

Nghiên cứu của họ cho thấy rằng lịch của người Maya phù hợp với các chu kỳ hành tinh trong khoảng thời gian 45 năm - một khoảng thời gian rộng hơn nhiều so với những suy đoán trước đó.

Các tác giả giải thích: "Mặc dù nghiên cứu trước đây đã tìm cách chỉ ra các mối liên hệ giữa các hành tinh trong tổng số 819 ngày nhưng sơ đồ định hướng màu gồm 4 phần của nó quá ngắn để phù hợp với các chu kỳ giao hội của các hành tinh nhìn thấy được".

Người Maya nổi tiếng về những tiến bộ và những hiểu biết sâu sắc một cách hết sức ngạc nhiên về thiên văn, toán học. Những tiến bộ này thể hiện sâu sắc qua cách dân tộc này tính toán thời gian và công nghệ làm lịch.

Lời giải cho bí ẩn này được dựa trên giá trị số ở cốt lõi của hệ thống chữ số của người Maya, đó là vigesimal - cơ số 20.

"Bằng cách tăng độ dài lịch lên 20 chu kỳ 819 ngày, một mô hình xuất hiện trong đó cho thấy các chu kỳ giao hội của tất cả các hành tinh có thể nhìn thấy tương ứng với các điểm trạm trong lịch 819 ngày lớn hơn".

Vì vậy, người Maya đã vạch ra khoảng thời gian 45 năm (bao gồm 20 bộ 819 ngày) biểu thị sự thẳng hàng của các hành tinh, biến nó thành lịch. Sự phức tạp của chu kỳ 819 ngày nằm ở sự tương quan giữa các hành tinh với vận tốc khác nhau; tuy nhiên, khi nghiên cứu qua 20 chu kỳ (tương đương với khoảng 16.380 ngày hoặc 45 năm), các chu kỳ giao hội của các hành tinh hoàn toàn phù hợp với lịch.

Người Maya không chỉ có một bộ lịch duy nhất, họ tạo ra rất nhiều bộ lịch nhằm phục vụ cho từng mục đích riêng biệt của việc tính toán thời gian: phục vụ nông nghiệp, các nghi lễ. Cụ thể hơn, người Maya đã tính toán được chính xác một năm có 365 và 1/4 ngày. Mỗi năm Maya được chia làm 18 tháng, mỗi tháng 20 ngày được đặt tên riêng và 5 ngày "không thuộc bất cứ năm nào" vào cuối năm, 5 ngày này được gọi là Wayeb và được coi là 5 ngày cực kỳ nguy hiểm". Đây là cách tính thời gian được người Maya gọi là Haab.

Người Maya đã có những phép đo cực kỳ chính xác về chu kỳ giao hội của các hành tinh có thể nhìn thấy: Sao Thủy, Sao Kim, Sao Hỏa, Sao Mộc và Sao Thổ.

Yếu tố ban đầu trong câu đố luôn là chu kỳ đồng bộ 117 ngày của Sao Thủy, nhưng khi lập biểu đồ 20 chu kỳ, mọi hành tinh đều rơi vào vị trí trong lịch. Tổng chiều dài có thể được xác định bởi Sao Hỏa, có chu kỳ đồng bộ kéo dài 780 ngày, sắp xếp chính xác với 21 chu kỳ cộng lại thành 16.380 hoặc 20 chu kỳ 819 ngày. Sao Kim cần bảy chu kỳ để khớp với năm lần đếm 819 ngày, Sao Thổ cần 13 chu kỳ để khớp với sáu lần đếm 819 ngày, trong khi Sao Mộc cần 39 chu kỳ để đạt 19 lần đếm 819 ngày, theo Cơ chế phổ biến.

Nhìn chung, khám phá này cho thất rằng nền văn minh Maya đã sở hữu nền toán học phức tạp và những quan sát thiên văn tỉ mỉ từ rất lâu, trước khi khoa học hiện đại phát triển.

"Thay vì giới hạn sự tập trung của họ vào bất kỳ một hành tinh nào", các tác giả kết luận, "các nhà thiên văn học Maya, những người đã tạo ra bộ đếm 819 ngày, đã hình dung nó như một hệ thống lịch lớn hơn có thể được sử dụng để dự đoán tất cả các chu kỳ của những hành tinh nhìn thấy được, như những điểm tương xứng với chu kỳ của chúng trong Vòng Tzolk'in và Calendar Round".

Nguồn: Grunge; Phys.org; USGS

Đức Khương

Kính viễn vọng không gian James Webb trị giá 10 tỉ USD lại va chạm với thiên thạch Kính viễn vọng không gian James Webb trị giá 10 tỉ USD đã ghi nhận có 6 biến dạng trên mặt gương chính được cho là do sự va chạm với thiên thạch nhỏ trong không gian. Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) vừa cho biết: "Mỗi vi vật gây ra sự suy giảm mặt sóng của phần gương bị tác...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Cha già nằm viện, con trai dọn dẹp nhà cửa vô tình vứt bỏ cả 'gia tài'00:16

Thiên thạch cổ đại lớn gấp 4 lần núi Everest đã mang sự sống đến trái đất?02:20

Ngăn chặn vụ 'bắt cóc' rô bốt phục vụ tiệm phở ở California08:11

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Tòa nhà 'xiêu vẹo', đứng vững trước nhiều trận động đất suốt 30 năm qua

06:23:02 28/01/2025

Tọa lạc tại thành phố Machala, Ecuador, tòa Nhà Bất Tử (El Inmortal) là một công trình mang tính biểu tượng, nổi bật với vẻ ngoài mong manh và lạ lùng.

Kiếm tiền tỷ từ nghề nuôi rắn hổ mang

06:22:52 28/01/2025

Gần 10 năm gắn bó với nghề nuôi rắn hổ mang, anh Phan Thanh Bình, ngụ xã Mỹ Tú (huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng) được nhiều người gọi vui là Vua nuôi rắn hổ miền Tây .

Hành trình của viên kim cương Hope mang lời nguyền bí ẩn

06:22:39 28/01/2025

Viên kim cương Hope, một viên đá quý màu xanh đậm 45,52 carat, xuất xứ Ấn Độ, được coi là một trong những viên kim cương đẹp nhất thế giới

Ngăn chặn vụ 'bắt cóc' rô bốt phục vụ tiệm phở ở California

05:54:33 28/01/2025

Một người đàn ông tìm cách bắt cóc rô bốt phục vụ một tiệm phở ở California (Mỹ), nhưng được các nhân viên tại tiệm ngăn chặn kịp thời.

Rắn sợ những loài động vật nào?

05:49:52 28/01/2025

Dù là loài săn mồi nổi tiếng, rắn cũng là con mồi của nhiều loài vật đáng gờm khác nhau nên có những loài động vật rắn sợ hơn con người.

Tín hiệu lạ đến từ thiên hà chết

05:36:35 28/01/2025

Các nhà thiên văn học cho biết đã phát hiện một dạng tín hiệu lạ, được gọi là sự kiện bùng phát sóng vô tuyến nhanh (FRB), đến từ một thiên hà cổ xưa và đã chết, cách trái đất hàng tỉ năm ánh sáng.

Những ngôi nhà thách thức thần chết ở Bolivia

12:42:07 27/01/2025

1/5 số ngôi nhà đã đăng ký ở Lapaz của Bolivia ở mức độ nguy hiểm cao hoặc rất cao do nằm trên vùng đất không ổn định.

Cuộc sống như mơ hay cơn ác mộng?: Bí ẩn vùng đất ít ai biết đến chỉ có 100 người dân

12:41:15 27/01/2025

Cuộc sống trên một hòn đảo nhỏ hẻo lánh với nét văn hóa độc đáo và những con người gắn bó chặt chẽ với thiên nhiên đã được ghi lại đầy chân thực.

Cầm hơn 650 triệu mua đứt căn nhà đất 8 phòng ngủ mà không cần xem trực tiếp: Chuyện 'cổ tích' có thật ở nền kinh lớn thứ 4 thế giới

09:48:12 27/01/2025

Erik Buhrow, 39 tuổi, điều hành một doanh nghiệp xây dựng tại Mỹ. Ông đã mua một ngôi nhà ở tỉnh Niigata của Nhật Bản thông qua AkiyaMart vào tháng 7 năm ngoái.

Cuộc sống "mê hoặc" tại nơi hẻo lánh nhất thế giới

09:46:43 27/01/2025

Một ngày bình thường ở quần đảo Svalbard - Na Uy rất khác biệt: Thưởng thức cà phê dưới ánh cực quang, mặt trời lúc nửa đêm hoặc với tuần lộc.

Loài rắn lạ lắm răng, mang tên một ngôi sao Hollywood

23:43:14 26/01/2025

Rắn Himalaya DiCaprio sở hữu lớp vảy màu đồng, đầu ngắn, nhiều răng. Đây là loài bò sát có khả năng sinh tồn ở độ cao gần 1.900 m.

Đào được củ sắn dây 'kỳ lạ', lão nông bất ngờ khi có người trả 2,3 tỷ

23:42:26 26/01/2025

Vừa qua, câu chuyện nông dân Huang Shunbao ở Quảng Tây của Trung Quốc thu hút sự chú ý của cộng đồng mạng khi vô tình đào được một củ sắn dây siêu lớn, nặng đến 400 kg khi đang cải tạo ngôi nhà cũ của mình.