Các gia đình Palestine ăn mừng khi tù nhân được thả theo thỏa thuận ngừng bắ.n ở Gaza
Sáng 20/1 theo giờ địa phương, khoảng 90 tù nhân Palestine đã được trả tự do theo thỏa thuận ngừng bắ.n giữa Israel và Hamas.
Một tù nhân Palestine đoàn tụ với người thân sau khi được thả tự do. Ảnh: The Peninsula Qatar/TTXVN
Đây là một phần trong hoạt động trao đổi con tin, khi ba người Israel bị Hamas bắt giữ được thả để đổi lấy các tù nhân Palestine.
Tại Ramallah, hàng ngàn người đã tập trung để chào đón những người được thả. Cờ Palestine và biểu tượng của Hamas xuất hiện khắp nơi, trong khi đám đông hô vang khẩu hiệu thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ dành cho lực lượng Hamas.
Shatha Jarabaa, 24 tuổ.i, một trong những tù nhân được thả, cho biết cô bị bắt vì đăng bài trên mạng xã hội ch.ỉ tríc.h chiến dịch quân sự của Israel ở Gaza. Shatha Jarabaa chia sẻ cảm xúc vui mừng khi được tự do nhưng cũng nhắc đến những khó khăn trong thời gian bị giam giữ. Ahmad Khsha, 18 tuổ.i, kể lại những trải nghiệm đa.u đớ.n khi bị giam.
Tuy nhiên, không khí ăn mừng không diễn ra trọn vẹn ở mọi nơi. Tại Đông Jerusalem, lực lượng an ninh Israel đã tiến hành đột kích vào một số gia đình tù nhân vừa được thả, tịch thu các biểu tượng Palestine và đưa ra cảnh báo nghiêm ngặt và yêu cầu không tổ chức các hoạt động công khai.
Video đang HOT
Thỏa thuận ngừng bắ.n lần này cũng cho phép xe chở hàng viện trợ nhân đạo và nhiên liệu tiến vào Gaza sau nhiều tháng bị phong tỏa. Theo Liên hợp quốc, khoảng 260 xe tải viện trợ và 16 xe chở nhiên liệu đã vượt qua các cửa khẩu biên giới để đến Gaza, mang theo nhu yếu phẩm cần thiết cho người dân.
Dù vậy, tình trạng tại Gaza vẫn hết sức nghiêm trọng. Hệ thống cơ sở hạ tầng, như nhà ở, trường học và bệnh viện đã bị phá hủy gần như hoàn toàn trong xung đột. Tổ chức Y tế Thế giới dự đoán chi phí để tái thiết hệ thống y tế sẽ cần đến hàng tỷ USD đầu tư.
Thỏa thuận ngừng bắ.n kéo dài 42 ngày bao gồm các giai đoạn trao đổi con tin và tù nhân, đồng thời lên kế hoạch tái thiết Gaza. Giai đoạn đầu tiên, Hamas đã cam kết thả 33 con tin, chủ yếu là phụ nữ và tr.ẻ e.m, để đổi lấy hàng trăm tù nhân Palestine. Các giai đoạn tiếp theo sẽ bao gồm trao đổi th.i th.ể và đàm phán chi tiết về cách quản lý Gaza sau xung đột.
Mặc dù thỏa thuận mang lại hy vọng cho nhiều người, nhưng không ít người Palestine vẫn bày tỏ cảm xúc trái chiều. Bà Khawlaha Mahfouz – mẹ của một tù nhân được thả – chia sẻ rằng bà vui mừng khi con gái được tự do nhưng vẫn đau lòng trước tình cảnh đang diễn ra ở Gaza.
Lệnh ngừng bắ.n tạm thời đã mở ra cơ hội cho viện trợ và tái thiết, đồng thời mang lại tia hy vọng cho hòa bình trong bối cảnh xung đột kéo dài.
Dải Gaza đã đổ nát đến mức độ nào sau cuộc chiến thảm khốc với Israel?
Theo tờ Newsweek, Liên hợp quốc cho biết theo các hình ảnh vệ tinh thì có tới 69% các tòa nhà ở Dải Gaza đã bị hư hại hoặc phá hủy, tương đương với hơn 245.000 ngôi nhà.
Cảnh đổ nát sau cuộc không kích của Israel xuống Gaza ngày 4/11/2023. Ảnh: THX/TTXVN
Liên hợp quốc ước tính rằng hơn 50 triệu tấn rác thải hiện đang bao phủ các đường phố ở Dải Gaza, một khối lượng lớn gấp khoảng 12 lần kích thước của Kim tự tháp Giza. Theo đó, ngay cả khi có đội xe hơn 100 xe tải hoạt động toàn thời gian, việc dọn dẹp đống đổ nát tại Dải Gaza cũng phải mất hơn 15 năm.
Nhiều khu vực tại Dải Gaza vương vãi vô số vật liệu chưa nổ, vật liệu độc hại và th.i th.ể người thiệ.t mạn.g, gây khó khăn cho mọi nỗ lực khôi phục lại trạng thái bình thường. Cơ sở hạ tầng quan trọng như đường sá, hệ thống điện và nước đã bị tàn phá và hầu hết các bệnh viện không còn hoạt động.
Dải Gaza vốn đã chịu sự phong tỏa của Israel và Ai Cập từ năm 2007. Do đó với hoàn cảnh "bi đát" về cả quy mô lần mức độ tàn phá hiện nay thì khả năng khu vực này sớm được tái thiết đang bị đán.h giá là một thách thức vô cùng lớn, nếu không muốn nói là rất khó.
Ở một số khu vực của Gaza, đặc biệt là các khu vực phía Bắc, đã bị quân đội Israel tiến hành tấ.n côn.g quân sự trên quy mô rộng khắp các. Điều này đã biến toàn bộ nơi đây thành bãi chiến trường với những đống đổ nát, hoang tàn.
Phạm vi và mức độ thiệt hại đầy đủ sẽ chỉ được các bên liên quan đán.h giá cụ thể sau khi giao tranh kết thúc và các thanh tra viên quốc tế có thể tiếp cận khu vực này. Tuy nhiên theo tính toán sơ bộ, Ngân hàng Thế giới (WB) ước tính thiệt hại của khu vực do chiến tranh cho gây ra lên tới mức 18,5 tỷ USD - gần tương đương với GDP vào năm 2022 của cả Dải Gaza và Bờ Tây cộng lại.
Về phía Israel, nước này cho rằng phần lớn sự tàn phá này có nguyên nhân xuất phát từ lực lượng Hamas khi nhóm chiến binh đã phát động cuộc tấ.n côn.g vào Israel vào ngày 7/10/2023, khiến hơn 1.200 người Israel thiệ.t mạn.g và bắ.t có.c 250 người. Để đáp trả, Israel đã triển khai các cuộc không kích trả đũa nhằm vào khu vực Dải Gaza do lực lượng Hamas kiểm soát. Theo cơ quan y tế của Dải Gaza, các cuộc tấ.n côn.g của Israel đã khiến hơn 46.000 người Palestine thiệ.t mạn.g và phần lớn là người dân thường.
Theo Newsweek, Israel tuyên bố đã tiê.u diệ.t hơn 17.000 chiến binh Hamas nhưng không đưa ra bằng chứng độc lập. Quân đội Israel khẳng định Hamas đã sử dụng các khu vực dân sự, bao gồm nhà ở và trường học, làm lá chắn để che giấu đường hầm và tiến hành các vụ phóng tên lửa.
Để tái thiết Dải Gaza, hàng tỷ USD sẽ cần sớm được đổ vào khu vực này. Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết nhiều nhà đầu tư đã khá thận trọng khi rót vốn vào một khu vực mà tương lai chính trị chưa thực sự rõ ràng. Bên cạnh đó, chìa khóa để tiến hành tái thiết Dải Gaza là việc dỡ bỏ lệnh phong tỏa - nhưng đây vẫn là điểm nghẽn lớn trong chính sách của Israel, Mỹ và các bên liên quan.
Phía Israel cho rằng lệnh phong tỏa là cần thiết để ngăn chặn lực lượng Hamas tái vũ trang. Trong khi đó, nhiều người đã lên tiếng ch.ỉ tríc.h chính sách trên của Israel khi được xác định đây là "hình phạt tập thể" đối với dân thường ở Dải Gaza.
Thỏa thuận ngừng bắ.n mới được Israel thông qua nêu rõ việc ngừng giao tranh theo từng giai đoạn cũng hứa hẹn một quá trình tái thiết kéo dài, nhưng vẫn chưa rõ bên sẽ cai quản Dải Gaza sau khi giao tranh kết thúc. Từ lâu, cộng đồng quốc tế đã ủng hộ Chính quyền Palestine như một đại diện phù hợp để quản lý, điều hành tiềm năng đối với khu vực này. Trong khi đó, Israel lại phản đối mọi vai trò của Chính quyền Palestine ở Dải Gaza. Chính điều này đã và đang làm phức tạp thêm nỗ lực thành lập một chính quyền Palestine thống nhất.
Nếu không có một chính quyền quản lý tại chỗ phù hợp cũng như lệnh phong tỏa Dải Gaza vẫn còn hiệu lực thì một viễn cảnh các nhà tài trợ quốc tế tăng cường đầu tư vào tương lai của Gaza sẽ gần như "mờ mịt".
Đối với nhiều người Palestine, viễn cảnh trở về nhà cũng không hề sáng sủa hơn khi các trại lều bạt mọc lên dọc theo bờ biển Dải Gaza có thể trở thành nơi thường trú lâu dài.
Israel, Hamas 'chấp thuận về nguyên tắc' thỏa thuận ngừng bắ.n ở Gaza Ngày 13/1, Israel và Phong trào Hamas ở Dải Gaza đã nhất trí trên nguyên tắc về một dự thảo thỏa thuận ngừng bắ.n do Mỹ, Ai Cập và Qatar làm trung gian để tạm dừng giao tranh và trao đổi con tin. Dự kiến thỏa thuận sẽ được công bố trong ngày 14/1 tại Doha. Ngôi nhà bị phá hủy sau cuộc...