Các biến chủng SARS-CoV-2 tiến hóa, khả năng lây nhiễm nhanh hơn
Nghiên cứu gần đây của JAMA Network Open cho thấy, virus SARS-Cov-2 tiến hóa, rút ngắn thời gian ủ bệnh, trở nên mạnh hơn và khả năng lây nhiễm nhanh hơn.
Nhìn chung, các phát hiện mới nhấn mạnh sự tiến hóa của virus SARS-CoV-2 và sức mạnh, khả năng lây truyền tăng lên của các biến chủng nCoV. Hơn nữa, thời gian ủ bệnh COVID-19 đã giảm dần từ chủng Alpha đến chủng Omicron. Việc đánh giá thời gian ủ bệnh của các biến chủng khác nhau là điều cần thiết để xác định các giai đoạn cách ly hợp lý.
Kết quả chính của nghiên cứu là ước lượng thời gian ủ bệnh trung bình của các biến chủng SARS-CoV-2. Các nhà khoa học đã phân tích dữ liệu của 142 nghiên cứu, bao gồm 8.112 bệnh nhân COVID-19 ở Trung Quốc, Hàn Quốc, Pháp, Nhật, Singapore, Ấn Độ, Việt Nam và Úc.
Thời gian ủ bệnh chung của COVID-19 là 6,6 ngày và dao động từ 1,8 đến 18,9 ngày. Các nhà khoa học so sánh thời gian ủ bệnh ở các biến chủng Alpha, Beta, Delta và Omicron.
Chủng SARS-CoV-2 có thời gian ủ bệnh trung bình là 5 ngày. Thời gian ủ bệnh trung bình là 7,4 ngày đối với người trên 60 tuổi và 8,8 ngày ở trẻ em dưới 18 tuổi. Ngoài ra, 7 ngày là thời gian ủ bệnh trung bình ở bệnh nhân COVID-19 không nghiêm trọng và 6,7 ngày ở bệnh nhân mắc COVID-19 nặng.
Thời gian ủ bệnh của các biến chủng SARS-CoV-2 đang rút ngắn, độc lực mạnh hơn và khả năng lây nhiễm cao hơn. (Ảnh: Shutterstock)
Bên cạnh đó, thời gian ủ bệnh ở người cao tuổi có thể kéo dài hơn do các phản ứng miễn dịch của người lớn tuổi chậm và yếu hơn người bình thường. Việc thiếu phản ứng sốt, không có dấu hiệu đặc biệt và biểu hiện của nhiều bệnh đi kèm có thể dẫn đến cản trở việc phát hiện COVID-19 ở người cao tuổi.
Theo nghiên cứu, thời gian ủ bệnh ngắn COVID-19 ngắn hơn ở đối tượng trẻ em. Thực tế, trẻ em nhiễm bệnh thường xuất hiện các triệu chứng nhẹ mà không có hiện tượng viêm phổi điển hình. Vì vậy, các triệu chứng COVID-19 có thể bị nhầm lẫn với các bệnh khác, dẫn đến khó phát hiện trẻ em mắc COVID-19. Mặc dù vậy, trẻ em có thể lây truyền virus SARS-CoV-2 trong suốt thời gian ủ bệnh và không có triệu chứng chính xác nhiễm COVID-19.
Thời gian ủ bệnh ngắn hơn ở các trường hợp nhiễm SARS-CoV-2 nặng có liên quan đến số lượng tế bào nhiễm virus SARS-CoV-2 trong các giai đoạn ban đầu.
Video đang HOT
Các nghiên cứu trước đây đã ước tính thời gian ủ bệnh của SARS-CoV-2. Tuy nhiên, ước tính thời gian ủ bệnh được báo cáo khác nhau dựa trên kích thước mẫu, thiết kế nghiên cứu, giai đoạn khai thác dữ liệu và các quốc gia thực hiện nghiên cứu. Thêm vào đó, giai đoạn ủ bệnh của biến chủng Delta và Omicron khác với thời gian ủ bệnh của biến chủng ban đầu.
Mục tiêu của nghiên cứu JAMA Network Open là thu được thông tin phục vụ cho việc phòng ngừa COVID-19 và kiểm soát quá trình xây dựng chiến lược, quy định, đồng thời giảm sự lây nhiễm của loại virus này.
Vì sao Việt Nam chưa công bố hết dịch COVID-19?
Bộ Y tế vừa có tờ trình gửi Thủ tướng đề xuất các biện pháp phòng chống COVID-19 trong tình hình mới, trong đó khẳng định chưa thể công bố hết COVID-19 tại Việt Nam.
Bộ Y tế nhận định, trên thế giới, biến thể phụ BA.4, BA.5 của chủng Omicron có khả năng lây lan nhanh hơn 12% so với biến thể BA.2 đã ghi nhận tại nhiều quốc gia, do đó trong thời gian tới số ca mắc với biến thể BA.5 sẽ tiếp tục gia tăng. Các biến thể mới liên tục xuất hiện hoặc tiến hóa, mới nhất là BA.2.75, BA.2.12.1 có khả năng làm giảm miễn dịch qua thời gian và có thể làm dịch bùng phát trở lại.
Trong nước đã ghi nhận biến thể phụ BA.4, BA.5, đặc biệt tại các tỉnh phía Nam các biến thể này đã bắt đầu chiếm ưu thế; tỷ lệ tiêm vaccine mũi 3, mũi 4 và tiêm cho trẻ em tại một số nơi còn thấp. Số ca mắc đang gia tăng trở lại và có xu hướng tiếp tục tăng có thể gây quá tải hệ thống y tế, nhất là trong bối cảnh nguy cơ xảy ra "dịch chồng dịch" do một số bệnh dịch lưu hành khác (cúm A, sốt xuất huyết, tay chân miệng...) đang trong mùa cao điểm và khả năng xâm nhập của các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm mới nổi (đậu mùa khỉ, viêm gan cấp tính...).
Chưa công bố hết dịch do còn nhiều thách thức
Về việc chưa công bố hết dịch COVID-19, Bộ này phân tích do còn nhiều thách thức. Theo đó việc công bố dịch, công bố hết bệnh truyền nhiễm phải đáp ứng các điều kiện:
(1) Triển khai các biện pháp chống dịch quy định tại Điểm b Khoản 1 Điều 40 Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm;
(2) Không phát hiện thêm trường hợp mắc bệnh mới sau 28 ngày. Đối với dịch Covid-19, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định về việc công bố dịch trên quy mô toàn quốc.
Việt Nam chưa công bố hết dịch COVID-19. (Ảnh: Trương Thanh Tùng).
Hiện nay, việc công bố hết dịch COVID-19 có những thách thức như sau:
Trong trường hợp xảy ra tình huống xuất hiện biến thể mới nguy hiểm hơn có khả năng làm giảm hiệu quả vaccine hoặc giảm miễn dịch, khiến ca nặng hoặc tử vong tăng lên, dịch có nguy cơ bùng phát mạnh, trên diện rộng, vượt quá năng lực của hệ thống y tế.
Khi công bố hết dịch, các cơ chế, chính sách đặc thù trong phòng, chống dịch sẽ không được áp dụng như nghiên cứu, sản xuất hoặc mua, tiếp nhận, cấp phép, sử dụng vaccine, trang thiết bị y tế, thuốc và sinh phẩm y tế, phương tiện phòng hộ cá nhân... trong tình trạng khẩn cấp, sẽ ảnh hưởng đến việc triển khai các biện pháp phòng, chống dịch.
Việc huy động sự tham gia của chính quyền các cấp, các tổ chức, đoàn thể, huy động sự vào cuộc của các doanh nghiệp, người dân sẽ không còn được quan tâm đúng mức. Người dân có thể có tâm lý chủ quan, lơ là, không chủ động thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch; việc kích hoạt áp dụng trở lại các biện pháp hành chính, xã hội sẽ bị động.
Hiện nay, WHO vẫn cảnh báo dịch COVID-19 là tình trạng đại dịch trên toàn cầu. Tại Việt Nam vẫn ghi nhận số mắc, tử vong và đang có xu hướng gia tăng trở lại. Các biện pháp phòng, chống dịch đang được triển khai linh hoạt để kịp thời áp dụng khi phát sinh tình huống nguy hiểm hơn.
Trước tình hình dịch COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp tại nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam, việc duy trì công bố dịch như hiện nay đảm bảo được sự quan tâm và huy động nguồn lực của toàn thể hệ thống chính trị, xã hội trong công tác chống dịch.
"Bộ Y tế sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các chuyên gia, các tổ chức trong nước, quốc tế thường xuyên cập nhật, đánh giá tình hình để có điều chỉnh phù hợp và không để bị động trước những diễn biến mới của tình hình dịch bệnh", Bộ này cho biết.
COVID-19 vẫn là bệnh truyền nhiễm nhóm A và 2 tình huống chống dịch năm 2022-2023
Cũng tại tờ trình này, Bộ Y tế đề xuất vẫn giữ COVID-19 là bệnh truyền nhiễm nhóm A. Tuy nhiên, từng bước giảm các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19, áp dụng linh hoạt, phù hợp một số biện pháp như đối với bệnh truyền nhiễm nhóm A và một số biện pháp như đối với bệnh truyền nhiễm nhóm B.
Bộ Y tế đã xây dựng phương án bảo đảm công tác y tế ứng phó với các tình huống dịch năm 2022 - 2023 trên cơ sở kế hoạch chiến lược chuẩn bị và đáp ứng Covid-19 của WHO với 2 tình huống:
Tình huống 1: Chủng virus vẫn tiếp tục tiến hóa, tuy nhiên do cộng đồng đã có miễn dịch nên số trường hợp nặng và tử vong ở mức thấp, dịch không còn nghiêm trọng hoặc xuất hiện biến thể mới nhưng ít nghiêm trọng.
Đối với tình huống này, các biện pháp phòng, chống dịch sẽ được giảm dần tương tự như đối với các bệnh truyền nhiễm nhóm B để tạo điều kiện cho người dân thích ứng an toàn, linh hoạt với trạng thái bình thường mới.
Tình huống 2: Xuất hiện biến thể mới nguy hiểm hơn có khả năng làm giảm hiệu quả vắc xin hoặc miễn dịch, khiến ca nặng hoặc tử vong tăng lên, dịch có nguy cơ bùng phát mạnh, trên diện rộng, vượt quá năng lực của hệ thống y tế.
Đối với tình huống này, các biện pháp phòng, chống dịch sẽ được củng cố và thực hiện nghiêm đối với bệnh truyền nhiễm nhóm A nhằm nhanh chóng kiểm soát dịch bệnh, hạn chế số mắc và tử vong.
Bao gồm các biện pháp đặc thù như: (1) Giám sát phát hiện; (2) Kiểm soát ra vào vùng có dịch; (3) Cách ly/ theo dõi sức khỏe; (4) Khám, điều trị người nhiễm SARS-CoV-2; (5) Phòng lây nhiễm tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; (6) Vệ sinh trong việc quàn, ướp, mai táng, di chuyển thi thể, hài cốt.
Chưa coi bệnh COVID-19 là bệnh lưu hành
Theo đó, bệnh lưu hành là sự xuất hiện một cách ổn định của bệnh hoặc tác nhân gây bệnh trong một khu vực địa lý hoặc nhóm quần thể dân số nhất định; hoặc có tỷ lệ mắc bệnh (hiện mắc/mới mắc) tương đối cao trong một khu vực địa lý hoặc trong một quần thể nhất định.
Đối với dịch COVID-19, hầu hết các nước trên thế giới có số mắc và tử vong chưa ổn định, xu hướng tăng giảm thay đổi khi có xuất hiện các biến thể mới của vi rút SARS-CoV-2.
Các biến thể mới của vi rút SARS-CoV-2 liên tục xuất hiện, đồng thời miễn dịch (do vắc xin và mắc bệnh) chưa có tính ổn định lâu dài và giảm dần theo thời gian, do đó Bộ Y tế đánh giá dịch bệnh có thể bùng phát trở lại bất kỳ lúc nào.
Trên thế giới, hiện chưa có quốc gia nào chính thức công bố COVID-19 là bệnh lưu hành. Trong nước, mặc dù tình hình dịch COVID-19 đã cơ bản kiểm soát trên phạm vi toàn quốc tuy nhiên số ca mắc đã có xu hướng gia tăng trở lại trong thời gian gần đây và vẫn ghi nhận các ca tử vong, nhiều ca bệnh nặng đang được theo dõi, điều trị.
Việt Nam hiện cơ bản đáp ứng được những điều kiện cần thiết để chuyển tiếp từ phòng chống đại dịch sang quản lý bền vững tuy nhiên vẫn cần luôn cảnh giác với các biến thể mới của virus, chuẩn bị sẵn sàng đáp ứng với các tình huống có thể xảy ra của dịch bệnh.
Biến thể phụ BA.4, BA.5 của chủng Omicron có nguy hiểm? Theo Tổ chức Y tế thế giới, BA.4 và BA.5, hai chủng phụ của biến thể Omicron, đang thúc đẩy làn sóng lây nhiễm COVID-19 mới nhất trên toàn cầu. BA.5 hiện chiếm tới 64% đến 70% các ca mắc được báo cáo. Đây cũng là những biến thể lây lan nhanh nhất được báo cáo cho đến nay và dự kiến sẽ...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Loài côn trùng bé bằng hạt gạo có độc tính mạnh gấp 12 - 15 lần nọc rắn hổ

Giải cứu vành tai cho nam thanh niên 22 tuổi mắc ung thư

Thực phẩm tăng cường sức đề kháng cho cơ thể

Chống đẩy 20 lần mỗi sáng có tác dụng gì?

Chăm sóc trẻ bị hen khi trời trở rét

Ca tử vong thứ 2 nghi do bệnh dại tại Hàm Thuận Bắc

Dinh dưỡng trong hội chứng Gilbert

Những người có nguy cơ biến chứng do cúm

Người mẹ đặc biệt của trẻ sinh non

7 yếu tố dẫn tới bệnh sởi diễn tiến nặng, nguy cơ tử vong cao

Sỏi san hô nguy hiểm không?

Sốt cao vào chiều tối, đi khám bất ngờ phát hiện nhiễm trùng máu
Có thể bạn quan tâm

Grand Pioneers tiên phong mở lối 'Hành trình di sản' trên vịnh Bái Tử Long
Du lịch
15:31:43 31/03/2025
Chạy trốn cảnh sát, rapper Mỹ gặp chấn thương đến mất mạng
Sao âu mỹ
15:24:37 31/03/2025
Bộ mặt thật của Triệu Lệ Dĩnh: Giở thủ đoạn chèn ép bạn diễn, dung túng cho fan làm loạn?
Hậu trường phim
15:18:18 31/03/2025
Hoà Minzy ứng xử 10 điểm khi sản phẩm Bắc Bling đạt 100 triệu view bị chê "nhảm nhí hổ lốn"
Sao việt
15:15:28 31/03/2025
Xe khách lật trên đèo Khánh Lê, 6 người bị thương
Tin nổi bật
15:11:37 31/03/2025
Thái Lan: Sơ tán hàng loạt vì nhiều tòa nhà ở Bangkok rung lắc, xuất hiện vết nứt
Thế giới
15:09:31 31/03/2025
Xuyên đêm mật phục, bắt quả tang 'điểm nóng' khai thác cát lậu
Pháp luật
15:07:02 31/03/2025
Viral video Chu Thanh Huyền mệt mỏi ngồi cạnh Quang Hải bên bàn nhậu sau loạt drama, sự thật là gì?
Netizen
15:01:11 31/03/2025
Yêu cầu chuyển nhượng của Bruno Fernandes khi Real Madrid hỏi mua với giá 90 triệu bảng
Sao thể thao
14:59:34 31/03/2025
Cha tôi, người ở lại - Tập 19: An bối rối trong khoảnh khắc Nguyên trở về
Phim việt
14:48:37 31/03/2025