Cá ‘zombie’ tái xuất sau hơn 20 năm tuyệt chủng

Các nhà khoa học cho biết vừa tìm thấy số lượng lớn cá thể một loài cá nhỏ, thuộc vùng đất ngập nước ở Australia, vốn bị tuyên bố tuyệt chủng vào năm 1998.

Nhóm chuyên gia gồm các nhà khoa học và nhà nghiên cứu Australia thông báo đã tìm thấy 66 con cá có tên khoa học là Purple-spotted gudgeon sống cùng một đàn trong vùng lau sậy rậm rạp Kerang, phía bắc bang Victoria, Australia, trang ABC đưa tin hôm 7/3. Cơ quan Quản lý Đánh bắt vùng Trung Bắc của Australia gọi đây là cá “ zombie” của Victoria – biệt danh xuất phát từ bề ngoài của con vật.

Mọi chuyện bắt đầu vào năm 2019 khi hai con cá nhỏ cùng loài được tìm thấy ở hồ Middle Reedy, thuộc vùng đầm lầy Kerang, sau hơn hai mươi năm kể từ lần loài cá này nhìn thấy cuối cùng.

Sau lần phát hiện quý giá, một nhóm đặc nhiệm gồm các nhà khoa học và nhà nghiên cứu được thành lập. Họ bắt đầu tìm kiếm xung quanh các vùng đất ngập nước, với hy vọng tìm thấy thêm các cá thể khác của loài cá này. Và 66 cá thể mới được tìm thấy.

Loài cá từng bị coi là tuyệt chủng trên tay các nhà khoa học. Ảnh chụp màn hình: ABC.

Ông Peter Rose, thuộc Cơ quan Quản lý Đánh bắt Trung Bắc, cho biết: “Loài cá này có tập tính rất khó hiểu và chúng thích sống trong môi trường chuyên biệt”.

“Loài cá này sống ở vùng đất ngập nước, vì vậy chúng thường xuất hiện trong những thảm thực vật thủy sinh dày đặc và có nhiều lớp phủ”, ông Rose cho biết thêm.

Tài liệu của cơ quan quản lý lưu vực Murray-Darling cho biết loài cá này có tên khoa học là Mogurnda adspersa . Cá “zombie” trưởng thành có thể đạt đến chiều dài tối đa hơn 15 cm, chủ yếu ở khoảng 6-12 cm. Cá “zombie” là thức ăn chủ yếu của các loài chim sống tại đây, nên việc chúng tuyệt chủng có thể dẫn đến nguy cơ biến mất của một số loài chim bản địa.

Theo Adrian Martins, từ Sở Quy hoạch Đất đai, Nước và Môi trường bang Victoria, một số yếu tố kết hợp đã khiến số lượng loài cá này suy giảm nhanh chóng.

Kích thước nhỏ bé của loài cá này phù hợp làm thức ăn cho các loài chim bản địa. Ảnh chụp màn hình: ABC.

Yếu tố đầu tiên là sự gia tăng số lượng của các loài cá du nhập như cá vây đỏ và cá hồi. Những loài cá này sinh sôi mạnh đã lấy đi cơ hội sinh tồn của các loài cá bản địa.

Bên cạnh đó, chất lượng kém và sự điều tiết của dòng nước đã làm thay đổi cấu trúc thảm thực vật ở các vùng đất ngập nước, cũng góp phần làm giảm số lượng cá tại đây.

Theo các nhà khoa học, việc tìm thấy số lượng lớn cá thể cá “zombie” sẽ mở ra cho họ cơ hội lai tạo và nhân giống loài cá nhỏ này.

“Trọng tâm bây giờ sẽ là bảo vệ số lượng loài này trong khu vực hồ Kerang, cũng như nhân giống và đưa chúng trở lại nơi chúng từng sinh sống”, Rose chia sẻ.