Cá mập xì gà từng đe dọa tàu ngầm hạt nhân Mỹ

Các tàu ngầm hạt nhân lớp Ohio tối tân của Mỹ luôn bị đe dọa bởi một loài cá mập nhỏ bé khi làm nhiệm vụ thời Chiến tranh Lạnh.

Tàu ngầm chiến lược mang tên lửa đạn đạo là một trong những vũ khí răn đe uy lực nhất của Mỹ và Liên Xô thời Chiến tranh Lạnh. Tuy nhiên, các tàu ngầm tối tân lớp Ohio của Mỹ từng suýt bị vô hiệu hóa bởi một loài cá mập nhỏ.

Mỹ bắt đầu chế tạo tàu ngầm hạt nhân lớp Ohio để răn đe Liên Xô từ giữa thập niên 1970. Tổng cộng có 18 tàu được đóng trong giai đoạn 1976-1997, mỗi chiếc có giá tương đương gần 3 tỷ USD hiện nay.

Tàu ngầm USS Maine rời cảng làm nhiệm vụ tuần tra ngày 25/6. Ảnh: US Navy .

Với lượng giãn nước 18.750 tấn khi lặn và chiều dài 175 m, lớp Ohio là các tàu ngầm lớn nhất lịch sử hải quân Mỹ. Mỗi tàu có thể mang 24 tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm (SLBM) Trident II D5 có tầm bắn 11.300 km. Mỗi tên lửa mang được tối đa 12 đầu đạn hạt nhân với tổng sức mạnh tương đương 5,7 triệu tấn thuốc nổ TNT.

Tàu ngầm lớp Ohio là lực lượng trọng yếu của hải quân, đóng vai trò trung tâm trong chiến lược của Mỹ với vai trò là một phần của bộ ba hạt nhân. Bởi vậy, Mỹ luôn theo dõi chặt chẽ những vấn đề xảy ra với chúng.

Sau khi được biên chế và triển khai thực hiện nhiệm vụ, hạm đội tàu ngầm mới của Mỹ liên tiếp gặp những sự cố kỳ lạ như vỏ tàu bao quanh hệ thống định vị thủy âm (sonar) bị hư hại, đầu dò âm thanh bỗng nhiên không hoạt động, các đường ống dầu bị rò rỉ và dây cáp điện bị bong tróc từng mảng lớn.

Trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, Moskva tìm mọi cách để đối phó hoặc theo dõi lực lượng tàu ngầm Washington suốt nhiều năm, khiến Mỹ nghi ngờ đây là một loại vũ khí mới của Liên Xô. Tuy nhiên, tình báo Mỹ tỏ ra bối rối vì không thể tìm ra cách thức hoặc lý do các bộ phận nhạy cảm của tàu ngầm bị hư hại.

Trên thực tế, thủ phạm gây hư hại cho hạm đội tàu ngầm hạt nhân Mỹ không phải vũ khí của Liên Xô, mà là loài cá mập xì gà. Loài cá này nặng khoảng 4,5 kg và dài 0,6 mét, sống phổ biến ở các vùng biển trên thế giới. Hầu hết động vật biển cỡ lớn đều bị loài cá này tấn công, kể cả con người.

Xác cá mập xì gà được bảo tồn. Ảnh: Smithsonian .

Không chỉ ăn động vật, cá mập xì gà còn thích cắn các vật thể nhân tạo. Vết cắn của chúng có thể xuất hiện trên các tuyến cáp ngầm, giàn khoan dầu và cả tàu ngầm qua lại những tuyến hàng hải trên thế giới.

Cá mập xì gà sinh sống ở tất cả các vùng biển trên Trái đất và hải quân Mỹ không có cách nào để tránh chúng. Không thể phát triển thiết bị chuyên phát hiện và tránh cá mập xì gà, hải quân Mỹ đưa ra giải pháp sử dụng sợi thủy tinh cho tàu ngầm.

Hải quân Mỹ quyết định trang bị lớp vỏ sợi thủy tinh cho các tàu ngầm hạt nhân để bảo vệ những bộ phận nhạy cảm và giúp chúng tránh bị cá mập xì gà cắn. Tổng chi phí cho dự án này khoảng 2 tỷ USD.