Cá linh mùa lũ chưa kịp rút
Mùi thơm ngào ngạt khắp căn phòng gần 200m2, từ dĩa cá linh thân quen. Và lạ ở chỗ, không hiểu người nấu đã điều gia vị kiểu gì mà thơm nức mũi đến vậy. Xin đừng vội! Bởi làn hương chỉ là một trong nhiều yếu tố cấu thành nên món ngon.
Cũng cần nếm qua muỗng nước cái đã. “Ồ! Chua thanh lẫn dịu ngọt và mặn vừa phải. Hao bún với rau dại lắm đây!”, một thực khách gốc Bạc Liêu nhận định. Còn có nhúm bông điên điển tươi nguyên, với mớ xoài hườm bằm nhuyễn, khế chín vàng ươm, chuối chát trắng xanh. Tất cả, gợi lòng sông nước miền Tây và miệt vườn trù phú.
“Nước lũ đang đứng, chờ ngày rút êm. Đám cá chạch, cá linh lủ khủ còn lóc, trê… lại hẻo”, chị Nguyễn Thị Thắm chuyên cung cấp cá đồng ở An Giang, cho biết. Nhờ thế, giống cá vẩy trắng này có dịp “chạy” về các chợ ở TP.HCM khá nhiều như chợ Tân Định (quận 1), chợ nhỏ Hoà Hưng (quận 10), giá khoảng 65.000 – 70.000/kg. Đa số là hàng đông lạnh. Ngoài ra, khiếm khuyết lớn nhất của chúng là thiếu cái mật! Tựa cá kèo “trời”, mật cá linh đắng nhưng có hậu ngọt nhất định. Do đó, nó góp phần áp chế độ béo ngậy từ mỡ cá, tạo nên thế cân bằng, vun vén nên cảm giác ngon lành, lâu ngán.
Video đang HOT
Cá linh tự nhiên béo bùi khỏi chê!
Thế nhưng, tất cả sẽ trở thành công cốc, nếu gặp bà nội trợ kỹ lưỡng đánh sạch vẩy cá. Lúc đó, giống như cá đối, thịt cá sẽ lạt hẳn khi nấu nướng. Vì lượng mỡ tự nhiên của cá dễ dàng thoát ra ngoài, khi gặp nhiệt cao. Mặt khác, dân sành ăn cá linh thích chọn dạng cá non, cỡ đầu ngón tay cái trở xuống. Cỡ này thịt cá ngọt hơn, xương mềm và vẩy không xảm. Đúng điệu thưởng thức, bạn không thể rỉa như cá chốt ăn mồi được. Phải cắn mạnh nguyên con hoặc ít nhất nửa con. Chỉ có vậy, bạn mới cảm nhận rõ cái ngon tổng hoà của giống cá “mê chơi” này – không chịu rút theo nước lũ.
Và đầu bếp sẽ vấp ngay rào cản: phải chế biến làm sao cho đầu và xương cá mềm rục, để khi ăn khỏi phải khựng lại lừa xương. Giải pháp truyền thống là kho mía, qua ba lửa.
Mới hơn, có món vừa kể: chưng với tương hột (loại mặn), đồng thời thêm vài ba trái me xanh dưới đáy nồi, thêm nhiều sả tươi, cùng chục củ hành tím bằm nhuyễn. Thêm ít gừng củ xắt chỉ cho tiêu thực. Pha nước chấm cũng có hai kiểu. Hoặc bạn múc ra vài muỗng nước chưng, giằm một vài đốt me xanh với ít ớt hiểm đỏ. Nước cốt me xanh chua thanh và thơm lộng.
Hay chọn loại me non cỡ ngón tay út (“mắt mèo”) giã nhuyễn với: ớt, đường rồi pha ít nước tương ngon vừa sền sệt. Me non không chua hỗn như me chín, cặp đôi với cá linh vậy là ngon tuyệt cú.
Theo Tapchiamthuc
Nhớ cá linh của tuổi thơ
Sáng nay đi chợ sớm, thấy cá linh tươi rói, còn nhảy tanh tách trong thau mới biết mùa cá linh đã về, lòng bồi hồi nhớ ký ức tuổi thơ.
Cá linh kho
Quê tôi ở miền Tây nhưng gia đình lên Sài Gòn sinh sống đã hơn mười năm. Tuy nhiên, trong ký ức tôi vẫn vẹn nguyên những hình ảnh đẹp đẽ và trong trẻo. Vốn là vùng sông nước nên chiếc xuồng quý hơn bất cứ phương tiện gì. Ba tôi hằng ngày di chuyển quanh xóm bằng xe máy nhưng tối đến là dựng chỏng chơ ở mé vườn mặc cho sương phủ. Còn chiếc xuồng thì ông giữ rất kỹ, ông đẩy nó vô cái nhà mái lá giống như người ta cất xe hơi vào ga ra ở thành phố, đó là cái nhà che mưa che nắng cho ghe xuồng - tài sản quý giá của gia đình tôi thời đó, đi đâu xa đều phải dùng tới. Có nhà còn dùng nó làm phương tiện kinh doanh, thậm chí là nơi tá túc qua tháng ngày.
Còn nhớ những buổi sáng tinh mơ, những chiếc "chợ nổi" tấp vào mé hiên nhà, tiếng dì Hai; bà Sáu bán hàng và má tôi cười nói rổn rảng khiến tôi cũng tỉnh giấc theo. Trên chiếc ghe nho nhỏ là những bó rau tươi, ít thịt heo, bò và rất nhiều loại cá - đặc biệt là cá linh còn óng ánh vảy. Chắc chắn những ngày đó được ăn cá linh đã đời.
Cá linh thường xuất hiện vào cuối tháng 8 dương lịch và kéo dài vài tháng sau theo mùa nước nổi. Theo dân gian, tên cá linh do vua ngày xưa đặt cho để cảm kích về loài cá báo tin cho người khi đi trên sông nước. Riêng tôi chỉ biết cá linh có ba giai đoạn liên quan đến ba món ăn khác nhau. Cá linh non đầu mùa còn gọi là cá linh sữa, thân chỉ to bằng đầu đũa, đem kho mẳn với nước dừa rất ngon; cá linh giữa mùa thì to hơn chút xíu, thường được má nấu canh chua với bông điên điển, kèo nèo, so đũa; còn cuối mùa thì cá linh đã trưởng thành, lúc này thịt vẫn ngọt nhưng xương hơi nhiều, làm món chiên giòn là lý tưởng. Ba tôi rất thích cái vị nhân nhẫn đắng của cá. Riêng tôi, phải chấm với nước mắm me thì mới ăn được, vị mặn mặn chua chua cay cay của mắm me giúp khử vị đắng hiệu quả.
Giờ ở Sài Gòn, gặp cá linh như bắt được vàng, nên tôi quyết định mua thật nhiều về trữ trong tủ lạnh. Bữa đăng hình cá linh tươi lên mạng xã hội, đứa bạn đồng hương đang sống ở trời Âu mừng rơi nước mắt, nó nói bên đó không có cá linh nhưng ngắm hình của bạn bè cũng đỡ nhớ rồi...
Theo TNO
Món ngon cùng cá linh Tháng Chín, mùa nước nổi về, cũng là mùa những đàn cá linh xuất hiện. Những con cá linh đầu mùa vừa rẻ vừa tươi ngon, béo ngậy là nguyên liệu để chế biến thành những món ăn hấp dẫn. Cá linh chiên khoai Cá linh không cần đánh vảy, lấy mật, chỉ cần ngâm qua nước muối cho sạch nhớt. Khoai lang...