Bức tranh đáng lo ngại về trật tự thế giới

Những mâu thuẫn, bất đồng giữa các nước lớn và trung tâm chính trị lớn về các vấn đề an ninh hệ trọng và nóng bỏng trên toàn cầu đã phần nào cho thấy bức tranh trật tự thế giới đáng lo ngại hiện nay.

Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence đã chỉ trích từ Trung Quốc, Nga cho tới các đồng minh châu Âu khi phát biểu tại MSC năm nay

Có lẽ hiếm Hội nghị An ninh Munich (MSC) thường niên nào lại bị bao phủ bởi những tranh cãi và xung khắc quan điểm, lập trường gay gắt giữa các nước lớn như tại MSC lần thứ 55 diễn ra từ 15 đến 17-2 tại thành phố Munich của Đức. Bất đồng không chỉ diễn ra giữa các quốc gia đối thủ lâu nay như giữa Mỹ với Nga hay giữa Mỹ với Trung Quốc, mà còn xảy ra cả với các đồng minh truyền thống là Mỹ với các nước lớn tại châu Âu như Đức và Pháp.

Đại diện của Mỹ, Phó Tổng thống Mike Pence đến MSC đã có những ngày làm việc không hề dễ chịu tại Munich khi mà các cuộc gặp gỡ, tiếp xúc của ông với các đối tác, từ lãnh đạo Trung Quốc, Nga cho tới các nước đồng minh ở châu Âu đều chìm trong không khí căng thẳng của những tranh cãi, bất đồng. Ông Pence đã dành một thời lượng đáng kể trong bài phát biểu kéo dài trước hội nghị để chĩa “mũi dùi” vào Trung Quốc, cường quốc kinh tế số 2 thế giới và đang trỗi dậy mạnh mẽ như là một cường quốc toàn cầu.

Vị phó của Tổng thống Donald Trump không tập trung nhiều vào cuộc chiến thương mại do tiến trình đàm phán giữa hai bên đang có những tiến triển được đánh giá tích cực, mà tập trung sự chỉ trích vào 2 mối đe dọa mà ông Pence cho rằng là đe dọa an ninh chính với Mỹ hiện nay: vụ Huawei với đe dọa môi trường an ninh mạng, và tham vọng độc chiếm Biển Đông, vùng biển chiến lược với Mỹ và cả thế giới. Ủy viên Quốc vụ Trung Quốc Dương Khiết Trì “đăng đàn” phát biểu ngay sau đó đã lập tức bác bỏ mọi cáo buộc của ông Pence, nói Bắc Kinh không hề “bá quyền công nghệ”.

Tương tự với Trung Quốc, “điểm nóng” trong quan hệ Mỹ-Nga hiện nay là việc Washington tuyên bố rút khỏi Hiệp ước Tên lửa Hạt nhân Tầm trung (INF) cũng được Phó Tổng thống Pence và Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tập trung vào để chỉ trích, khẩu chiến với nhau trên diễn đàn MSC. Trong khi ông Pence cáo buộc Nga đã vi phạm INF trong nhiều năm và đó là lý do khiến Mỹ muốn rút ra khỏi hiệp ước này, ông Lavrov lại bác bỏ cáo buộc của ông Pence, đồng thời cho rằng việc rút khỏi INF là để phục vụ cho tham vọng của Washington phát triển các máy bay ném bom và tên lửa hành trình kiểu mới có thể mang theo đầu đạn hạt nhân.

Nếu như mâu thuẫn hay tranh cãi giữa Mỹ với Nga và Trung Quốc không làm ai ngạc nhiên thì sự bất đồng quan điểm sâu sắc về nhiều vấn đề an ninh quan trọng giữa Phó Tổng thống Pence và lãnh đạo châu Âu tại MSC lại khiến nhiều người phải ngỡ ngàng. Mối quan hệ đồng minh giữa Mỹ với các quốc gia bên kia bờ Đại Tây Dương thêm rạn nứt lớn khi Thủ tướng Đức Angela Merkel, Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian… đã không ngần ngại chỉ trích Mỹ về việc rút khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran, rút quân Mỹ khỏi Syria cũng như các vấn đề đóng góp cho NATO…

Bất đồng giữa các nước lớn về nhiều vấn đề an ninh lớn trên thế giới đã khiến ông Wolfgang Ischinger, Chủ tịch MSC lần thứ 55, trong phát biểu bế mạc hội nghị đã phải nêu rõ rằng, nhiều đại biểu tham dự có chung quan điểm rằng trật tự quốc tế đang trong trạng thái “tồi tệ” và điều này thể hiện trong đánh giá của MSC đưa ra tại hội nghị là trật tự quốc tế đang bị phá vỡ. Rõ ràng, sự trỗi dậy như là một cường quốc toàn cầu của Trung Quốc, sự hồi phục của Nga và đặc biệt là chủ nghĩa dân tộc, chủ nghĩa đơn phương “nước Mỹ trên hết” mà chính quyền Tổng thống Donald Trump đẩy tới đỉnh điểm đang làm thay đổi trật tự quốc tế, gây ra những vấn đề an ninh toàn cầu đáng lo ngại sâu sắc.

Theo ANTD