Bức họa mùa nước đổ Bát Xát

Từ 2013 đến nay, nhiếp ảnh gia Vũ Hà Nam 5 lần đến vùng cao Bát Xát để săn ảnh phong cảnh và đời sống địa phương mùa nước đổ.

Bình minh soi rọi trên các thửa ruộng bậc thang mùa nước đổ tại Sàng Ma Sáo. Nhiếp ảnh gia Vũ Hà Nam (hay Nam Tròn) sinh năm 1984, hiện sống và làm việc tại Hà Nội, là một người mê mẩn những khung hình mùa nước đổ vùng cao nên dành rất nhiều lần lên đường săn ảnh. Năm nay do dịch bệnh phức tạp, anh chưa thể lên lại Bát Xát nhưng suốt 5 lần trước anh đi và tích lũy một kho ảnh về mùa nước đổ trên vùng đất này.

Ruộng bậc thang mùa nươc đô là “đặc sản du lịch” của khu vực miền núi phía Bắc dịp tháng 5 – 6. Huyện vùng cao biên giới Bát Xát gồm thị trấn Bát Xát và 20 xã nằm ở tây bắc Lào Cai. Trong đó xã Y Tý nằm ở phía tây huyện, có độ cao trên 2.000 m và tựa lưng vào dãy Nhìu Cồ San.

Anh Nam Tròn cho biết đã khám phá hầu hết các cung đường ruộng bậc thang ở Bát Xát, từ Y Tý, Dền Thàng, Sàng Ma Sáo, Mường Hum cho đến A Lù, Ngải Thầu. Trong những lần săn ảnh Bát Xát anh cũng trải nghiệm nhiều kiểu thời tiết khác nhau, lúc nắng vàng nhộm, sương mù cho đến nhiều mây, mưa rào.

Bức tranh xanh ngắt của ruộng bậc thang Dền Thàng, Bát Xát đẹp không thua kém với các ruộng bậc thang mùa nước đổ tại Sa Pa (Lào Cai), Hoàng Su Phì (Hà Giang) hay Mù Cang Chải (Yên Bái).

Huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai có hơn 3.000 ha ruộng bậc thang, với địa hình 70% là đồi núi. Những dòng chảy Ngòi Phát, suối Lũng Pô, suối Quang Kim không chỉ góp phần quan trọng phục vụ sản xuất nông nghiệp và canh tác ruộng, mà còn là điểm du lịch mùa nước đổ đẹp bậc nhất Tây Bắc.

Những khoang ruộng đầy nước đan xen với các khóm mạ non mới cấy Sàng Ma Sáo, ảnh chụp ngày 6/5/2020. Mùa nước đổ ở huyện Bát Xát kéo dài trong tháng 5-6 hàng năm, với những thửa ruộng có thể cấy sớm hoặc muộn tùy theo thời tiết và theo từng khu vực xã, tạo nên các gam màu sắc khác nhau.

Ngoài ngắm phong cảnh, du khách có thể trải nghiệm nhịp sống người dân tộc tại Bát Xát. Huyện vùng cao này là nơi sinh sống của các dân tộc như H’Mông, Dao, Giáy hay Hà Nhì.

Bức ảnh trên chụp tại Mường Hum, cách Sàng Ma Sáo khoảng 5 km. Đến mùa nước đổ, người đồng bào cấy mạ mang đến không khí nhộn nhịp. Họ luôn tươi cười hướng đến ống kính nhiếp ảnh gia.

“Bé gái theo cha mẹ ra đồng cấy mạ tại Mường Hum là một khoảnh khắc gây ấn tượng với tôi”, anh Nam Tròn nói.

Anh cho biết, tuần này Bát Xát đang mùa đổ ải, làm đất rồi chuẩn bị cho nước đổ tràn các thửa ruộng bậc thang vào tuần tới, sau đó đất mềm hơn thì người dân sẽ cấy mạ.

Các ô ruộng bậc thang xếp tầng uốn lượn theo cung đường dốc tại Ngải Thầu và ẩn hiện trong sương sớm. Chặng đường đi Ngải Thầu vất vả hơn do có các rặng đồi từ cao đến thoai thoải, nhiều khúc quanh co, bù lại du khách sẽ mê mẩn với cảnh đẹp mùa nước đổ hai bên đường.

Bé trai ra đồng địu em trên lưng, phía xa là làn mây lảng bảng trên ruộng bậc thang Ngải Thầu. “Khi gặp người lạ, các bé thường bẽn lẽn đứng nhìn nhưng sau đó sẽ nhanh chóng làm quen và càng thích thú hơn khi được các nhiếp ảnh gia chụp hình”, anh Nam Tròn nói.

Sương dày vờn trên các thửa ruộng bậc thang với điểm nhấn là các ngôi nhà trình tường tại A Lù, nếp nhà đặc trưng của người dân tộc vùng cao Tây Bắc. . Nhà trình tường dựng bằng đất, mát mùa hè và ấm mùa đông. Trước đây người dân phủ mái với cỏ tranh, rơm rạ truyền thống. Theo thời gian cùng sự phát triển xuất hiện những căn nhà dùng tấm lợp fibro xi măng hoặc mái tôn.

Bức ảnh trên chụp vào tháng 5/2016, với phong cảnh vùng cao còn hoang sơ và mộc mạc hơn rất nhiều so với ngày nay.