Bức ảnh chiếc xe gom ve chai với dòng chữ van nài sai chính tả có gì mà gây xót xa, vạch trần góc tối của xã hội Hàn Quốc?

Đối với người ngoại quốc còn ngơ ngác với hình ảnh này nhưng người dân Hàn Quốc và những người sống ở xứ sở kim chi một thời gian dài hẳn sẽ hiểu được ngay những nỗi vất vả, chật vật và cả góc khuất xã hội phía sau những chiếc xe thu gom ve chai và bìa các tông thế này.

Vào giữa tháng 11 vừa qua, một bức ảnh được phóng viên Kang Yun-jung ghi lại tại khu vực Jongno, Seoul, Hàn Quốc được đăng tải trên tờ Sport KyungHang đã nhận được nhiều sự chú ý của cộng đồng mạng. Bức ảnh chụp một chiếc xe gom ve chai, bìa các tông cũ thôi nhưng lại chứa đựng nhiều cảm xúc.

Một chi tiết đáng chú ý ở chiếc xe ấy là tấm bìa có vài dòng chữ nghuệch ngoạc và hơi sai chính tả có nội dung: “Xin đừng vứt xe rác này đi. Tôi đang phải đến bệnh viện để làm phẫu thuật chân”. Ngoài ra, chủ nhân của chiếc xe còn viết xin lỗi bằng nhiều cách khác nhau.

Đối với người ngoại quốc, hẳn đây chỉ là một chiếc xe thu gom phế liệu thông thường nhưng người dân Hàn Quốc và những người sinh sống ở xứ sở kim chi một thời gian đủ lâu để hiểu về cuộc sống nơi đây, sẽ biết được rằng thông thường, chủ nhân của những chiếc xe thế này là các cụ ông, cụ bà có hoàn cảnh khó khăn hiện đang chật vật kiếm bạc lẻ để sinh tồn giữa thủ đô Seoul hoa lệ.

Được biết, Hàn Quốc là đất nước dân số già, tình hình nghiêm trọng hơn khi tỷ lệ sinh của nước này ngày một thấp. Theo dự đoán, đến năm 2060, số lượng người già ở đây sẽ chiếm hẳn 40% tổng dân số.

Theo văn hóa truyền thống của Hàn Quốc, con cái và xã hội có trách nhiệm quan tâm và chăm sóc cho người già. Đây lại là đất nước phát triển, thu nhập bình quân 31.500 USD (725 triệu đồng theo tỷ giá hiện tại)/người vào năm 2020. Thế nhưng, nghịch lý là có tới gần một nửa những người già (khoảng 3 triệu người, vào năm 2016) đang phải sống trong cảnh túng thiếu, bị con cháu bỏ bê.

Trong một cuộc khảo sát kinh tế năm 2016 của OECD, khoảng 1/4 người Hàn Quốc đang sống một mình, tư tưởng con cái chăm sóc cha mẹ đang mai một dần trong xã hội nước này. Quá trình đô thị hóa nhanh chóng dẫn đến việc những người trẻ phải làm việc cật lực, kết hôn và sinh con rồi bận chăm lo cho tổ ấm của mình, trong khi cha mẹ họ phải sống cô độc.

Theo báo cáo của Cơ quan Thống kê Hàn Quốc vào năm 2015, có tới 58,5% người cao tuổi phải tự kiếm tiền để trang trải sinh hoạt phí. Tới năm 2018, tỷ lệ này giảm xuống mức 43,4% nhưng vẫn gấp 3 lần trung bình của các nước thuộc OECD. Ở tuổi xế chiều, các cụ muốn tiếp tục tham gia lao động chỉ có thể tìm được những công việc chân tay, như dọn dẹp vệ sinh, thu gom rác thải và không ít người phải đi lượm ve chai, nhặt bìa các tông như trường hợp đầu bài.

Hình ảnh người già phải bươn chải kiếm sống bằng nghề thu gom ve chai đã không còn xa lạ ở Hàn Quốc.

Không khó để bắt gặp hình ảnh các cụ ông, cụ bà lớn tuổi lụm khụm đẩy xe đi thu gom ve chai, bìa các tông trên đường. Theo lời của bà Deok-ja, bà có thể kiếm được 10.000 – 15.000 won (200.000 – 300.000 đồng) cho một ngày đi thu gom bìa các tông từ 5h sáng đến 6h chiều. Trong khi đó, mức lương tối thiểu của người lao động Hàn Quốc rơi vào khoảng 6.470 won (126.000 đồng)/h.

Bà Deok-ja cho biết, bà có 4 người con nhưng không muốn trở thành gánh nặng cho các con nên từ chối nhận trợ cấp từ chúng. Chính vì lẽ đó, mỗi ngày, bà vẫn cố gắng ra ngoài kiếm tiền tự nuôi thân, dù một ngày lao động vất vả chỉ bằng 2 giờ làm việc của người khác.

Giữa đất nước Hàn Quốc xa hoa, người trẻ bận chăm lo cho cuộc sống cá nhân còn bố mẹ, ông bà của họ vẫn đang đang phải chật vật kiếm ăn từng ngày. Đây chính là thực trạng về góc tối đáng buồn trong xã hội của một trong những quốc gia phát triển nhất thế giới hiện nay.