Bộ xét nghiệm COVID-19: Ai được xét nghiệm, có thể tự mua?

Từ ngày 15-3, Bộ Y tế đã cách ly, xét nghiệm tất cả người về từ vùng dịch nước ngoài. Nhiều bạn đọc thắc mắc thông tin về các bộ xét nghiệm nhanh phát hiện người nhiễm COVID-19 tại Việt Nam và việc xét nghiệm đang được thực hiện như thế nào?

Test xét nghiệm virus SARS-CoV-2 (do Học viện Quân y nghiên cứu) đang được Công ty cổ phần công nghệ Việt Á sản xuất để phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu – Ảnh: N.KHÁNH

* Ai sẽ được xét nghiệm, xét nghiệm ở đâu, thời gian xét nghiệm bao lâu sẽ có kết quả? Vậy loại test kit do Việt Nam sản xuất đã có mặt trên thị trường chưa và đang được sử dụng như thế nào?

Thiếu tướng, GS.TS Hoàng Văn Lương ( giám đốc Viện Nghiên cứu y dược học quân sự kiêm phó giám đốc Học viện Quân y) cho biết:

- Muốn sử dụng được bộ xét nghiệm (test kit) này cần có phòng thí nghiệm đạt chuẩn và được Bộ Y tế cho phép, khi có test và có mẫu bệnh phẩm thì cần có thiết bị để chạy test. Do COVID-19 là bệnh truyền nhiễm nhóm A nên để đảm bảo an toàn sinh học, không thất thoát virus ra môi trường, phải là phòng xét nghiệm đạt tiêu chuẩn an toàn sinh học cấp 2 mới được triển khai thực hiện xét nghiệm này.

Theo chỗ chúng tôi được biết thì hiện có hơn 30 phòng xét nghiệm của bệnh viện, Viện Pasteur, Viện Vệ sinh dịch tễ, Trung tâm Kiểm soát dịch bệnh (CDC) được Bộ Y tế cho phép thực hiện xét nghiệm xác định COVID-19, có thể sử dụng test kit này.

Sau khi có kết quả dương tính, các bệnh viện sẽ gửi mẫu bệnh phẩm đến một trong ba nơi là Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, Viện Pasteur Nha Trang, Viện Pasteur TP.HCM để xét nghiệm lần 2.

Sau thời gian điều trị tại bệnh viện, bệnh nhân sẽ được kiểm tra, sau hai lần có kết quả âm tính sẽ đủ điều kiện ra viện.

* Hiện có rất nhiều thông tin về các bộ xét nghiệm COVID-19 nhanh, như Nhật Bản thông báo họ bán loại test có kết quả sau 15 phút, hay Hàn Quốc cũng có loại cho kết quả sau 40 phút. Vậy loại test kit do Việt Nam phát triển có gì khác?

- Mỗi loại test lại có phương pháp khác nhau. Test kit phát hiện COVID-19 do Việt Nam phát triển tương tự loại do CDC Hoa Kỳ cung cấp, dựa trên công nghệ Realtime PCR, phát hiện virus thông qua gen. Chúng tôi cũng đã có những nghiên cứu để cải tiến test kit đầu tiên, nhưng về thời gian cho kết quả cũng sau 2 giờ.

Hiện có một số test kit xét nghiệm COVID-19 đang lưu hành tại Việt Nam. Sản phẩm muốn được lưu hành cần được Bộ Y tế và Bộ Khoa học – công nghệ xem xét và cấp phép. Như sản phẩm chúng tôi nghiên cứu là được Bộ Y tế cấp phép lưu hành trong thời gian 6 tháng để tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện hơn.

* Quy trình lấy mẫu xét nghiệm và thực hiện xét nghiệm như thế nào? Cá nhân có thể gửi mẫu đến cơ sở xét nghiệm hay không?

- Về quy trình, tôi ví dụ một điểm lấy mẫu cụ thể tại sân bay Nội Bài, các kỹ thuật viên sẽ lấy mẫu tại sân bay, xử lý mẫu trong khoảng 30 phút rồi vận chuyển đến phòng thí nghiệm. Khâu vận chuyển mẫu sẽ thực hiện theo quy định, cần giữ mẫu ở nhiệt độ nhất định chứ không phải ai cũng có thể lấy và gửi mẫu.

Hiện chỉ những người có chỉ định, như đi về từ vùng dịch, nghi nhiễm COVID-19… mới có chỉ định lấy mẫu xét nghiệm.

Ông Hồ Anh Sơn, chủ nhiệm đề tài nghiên cứu test kit của Việt Nam, cho biết kết quả xét nghiệm chính xác phụ thuộc nhiều vào vị trí và kỹ thuật lấy mẫu bệnh phẩm. “Qua thử nghiệm tại Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, xét nghiệm COVID-19 bằng test kit do Việt Nam sản xuất có độ chính xác 100% ở các mẫu bệnh phẩm có từ 2,5 copy. Hiện chúng tôi đang nghiên cứu tiếp tục hoàn thiện sản phẩm để có thể phát hiện virus ở nồng độ thấp hơn, khi người bệnh đang ở thời gian ủ bệnh”.

Sau khi thông tin về loại bộ xét nghiệm do Việt Nam sản xuất được Bộ Y tế cho phép lưu hành đã có trên 40 bệnh viện, CDC các tỉnh thành và nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ đặt mua bộ xét nghiệm này sử dụng. UBND TP Hà Nội đăng ký mua 200.000 bộ test để sử dụng tại Hà Nội và gửi tặng Ý, nơi đang có dịch COVID-19 nặng nhất ở châu Âu.

Bên cạnh đó, Bệnh viện Trung ương Huế, CDC Đà Nẵng, Bệnh viện 103, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Đa khoa trung ương Thái Nguyên, ĐH Y Hà Nội, CDC Cần Thơ cũng đã chọn mua sản phẩm này.

L.ANH ghi (tuoitre.vn)