Bổ sung vi chất dinh dưỡng để phòng Covid-19
Ngày vi chất dinh dưỡng năm nay se có trên 6 triệu trẻ dưới 5 tuổi được uống vitamin A, hàng triệu trẻ từ 24-60 tháng tuổi tại các tỉnh khó khăn được uống tẩy giun
Vi chất dinh dưỡng (VCDD) cần thiết cho tăng trưởng, phat triên trí tuệ, nâng cao sức khoe va sưc đề kháng, gop phân phong chông dich Covid-19.
Suy dinh dưỡng thấp còi vẫn ở mức cao
VCDD la nhưng chât ma cơ thê chi cân môt lương rât nho nhưng co vai tro rât quan trong, khi thiêu se dân đên nhưng anh hương nghiêm trong cho cơ thê, đăc biêt la tre nho. Theo GS-TS Lê Danh Tuyên, Viện trưởng Viện Dinh dưỡng, VCDD gôm nhom vitamin (A, B, C, D, E…) va nhom cac nguyên tô khoang (canxi, photpho, săt, kem, iod, selen, đông…). Nhưng chât nay co nhiêu trong thưc ăn có nguôn gốc đông vât, thưc vât rât phong phu va đa dang ở Viêt Nam. Tuy nhiên, rât nhiêu ba me do chưa hiêu biêt đung vê vai tro cung như la nhu câu cua VCDD nên đa cho tre uông bô sung không đung và nêu thưa cung co nhiêu anh hương đên sưc khoe.
Theo GS Tuyên, Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng kể về cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho người dân như tỉ lệ suy dinh dưỡng (SDD) trẻ em đã giảm nhanh và bền vững. Việt Nam đã thanh toán được tình trạng mù lòa do thiếu vitamin A; tình trạng thiếu vitamin A huyết thanh, thiếu máu do thiếu sắt và thiếu các VCDD khác ngày càng được cải thiện; kiến thức và thực hành dinh dưỡng đúng của người dân ngày càng được nâng cao…. Tuy vậy, Việt Nam vẫn đang phải đối mặt với những thách thức như tỉ lệ SDD thấp còi và có sự chênh lệch giữa các vùng nhất là vùng núi, vùng khó khăn và nông thôn với thành phố, đồng bằng.
SDD thấp còi và thiếu VCDD là những nguyên nhân chính dẫn tới chiều cao thấp ở thanh niên Việt Nam. Ngoài ra, thiếu VCDD còn ảnh hưởng xấu tới sức khỏe, tới sự phát triển thể lực, tầm vóc, trí tuệ, cản trở sự tăng trưởng và phát triển toàn diện của trẻ em và khả năng sinh sản cũng như năng suất lao động của người lớn. Trong khi đó việc thực hiện chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, chế độ dinh dưỡng học đường, dinh dưỡng cho người lao động mới chỉ đạt kết quả bước đầu.
Cho trẻ uống vitamin A, hưởng ứng ngày “Vi chất dinh dưỡng” năm 2019 Ảnh: Viện Dinh dưỡng
Các biêu hiên cua thiêu VCDD
Tiến sĩ – bác sĩ Cao Thị Hậu – Nguyên Giám đốc Trung tâm Truyền thông Giáo dục dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng quốc gia – cho biết trong môt bao cao cua Viên Dinh dương quôc gia cho thây, tre em Viêt Nam tư 6 thang đên 12 tuôi thiêu vi chât nghiêm trong. Co hơn 50% tre em thiêu hut cac vi chât như vitamin A, B1, C, D va săt trong khâu phần ăn hằng ngay, điêu đo cho thây bưa ăn truyên thông chưa đap ưng đươc nhu câu cua tre em trong giai đoan phat triên rât nhanh. Trong đó, thiêu mau dinh dương do thiêu săt la tinh trang thương găp ơ tre. Khi bi thiêu mau, tre thương co biêu hiên da xanh, niêm mac môi, lươi, mắt nhơt nhat. Tre kem hoat bat, hoc kem, thiêu tâp trung hay buôn ngu.
Coi xương do thiêu canxi va vitamin D: Trong cơ thê canxi co vi tri đăc biêt, 98% canxi năm ơ xương va răng, vi vây canxi rât cân thiêt đôi vơi tre em co bô xương đang phat triên. Bênh coi xương ơ tre em chu yêu la do thiêu vitamin D. Khi thiêu vitamin D se lam giam hâp thu canxi ơ ruôt, cơ thê se huy động canxi ơ xương vao mau gây rôi loan qua trinh khoang hoa xương. Biêu hiên sơm cua coi xương la tre hay quây khoc, nôn trơ, ngu không yên giâc, hay ra mô hôi trôm, rung toc, thop rông châm liên, bơ thop mêm, đâu to, răng moc châm, lông ngưc dô, châm biêt ngôi, biêt đi, biên dang xương (chân vong kiêng, chư bat). Cac biên dang cua xương lam giam chiêu cao cua tre.
Video đang HOT
Bươu cô do thiêu i-ôt: i-ôt la VCDD rât cân thiêt cho sư phat triên cua cơ thê, cân cho tông hơp hormone tuyên giap, duy tri thân nhiêt, phat triên xương, qua trinh biêt hoa va phat triên cua nao va hê thân kinh trong thơi ky bao thai. Khi cơ thê bi thiêu i-ôt, tuyên giap lam viêc nhiêu hơn đê tông hơp thêm nôi tiêt tô giap trang nên tuyên giap to lên, gây ra bươu cô. Tre bi thiêu i-ôt châm phat triên tri tuê, châm lơn, noi ngong, nghênh ngang, hoc kem, thiêu năng tre co thê bi đân đôn. Cac thưc phâm co nhiêu i-ôt la cac loai ca biên, rong biên, rau cai xoong, tao…
SDD thâp coi do thiêu kem bởi thiêu kem lam tre châm lơn, biêng ăn, giam sưc đê khang hay măc bênh nhiêm khuẩn, SDD va châm phat triên chiêu cao. Thưc phâm co nhiêu kem gồm: long đo trưng ga, so, trai, hên, lươn, ôc, cu cai, đâu tương (đâu nanh)…
Ngoài ra, vitamin A co vai tro quan trong đăc biêt đôi vơi tre nho, giup tre lơn va phat triên binh thương, tăng cương kha năng miên dich, bao vê cac biêu mô giac mac, da, niêm mac. Khi thiêu, tre châm lơn, coi coc, hay bi măc cac bênh nhiêm khuẩn như tiêu chay, viêm đương hô hâp, thiêu năng sẽ bị khô loet giac mac, dân đên mu loa. Cac thưc phâm co nhiêu vitamin A như: thit, gan, trưng ga, sưa, lươn… Rau xanh, qua co mau vang, đo (gâc, ca rôt, bi đo, xoai, đu đu) co nhiêu beta caroten (tiên vitamin A).
Để phòng thiếu VCDD cần: ăn đa dạng, phối hợp nhiều loại thực phẩm; Ưu tiên lựa chọn cac thực phẩm giau VCDD. Tăng cường sử dụng các loại thực phẩm có bổ sung VCDD. Cho trẻ bú sớm trong vòng 1 giờ đầu sau sinh. Nuôi trẻ hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu; cho trẻ bú me đến 24 tháng tuổi hoặc lâu hơn. Sử dụng các thực phẩm giàu VCDD cho bữa ăn bổ sung của trẻ. Cho trẻ trong độ tuổi uống vitamin A liều cao 2 lần/ năm, bà mẹ sau sinh trong vòng một tháng uống một liều vitamin A…
Hàng triệu trẻ được uống vitamin
Viện Dinh dưỡng cho biết hằng năm, có gần 1 triệu trẻ dưới 5 tuổi được cải thiện tình trạng thiếu vitamin A nhờ hoạt động bổ sung vitamin A cho trẻ từ 6 – 60 tháng tuổi và tẩy giun cho trẻ từ 24-60 tháng tuổi tại 22 tỉnh có nguy cơ cao, bổ sung uống vitamin A cho trẻ từ 6 – 36 tháng tuổi tại 41 tỉnh mỗi năm 2 lần, bà mẹ sau sinh trong vòng 1 tháng được uống 1 liều vitamin A, đồng thời việc bổ sung vitamin A cho trẻ em và bà mẹ sau sinh đã trở thành hoạt động thường niên của hơn 11.000 xã/phường trong toàn quốc. Theo kê hoach, se có hơn 6 triệu trẻ dưới 5 tuổi được uống vitamin A, hàng triệu trẻ từ 24-60 tháng tuổi tại 22 tỉnh khó khăn được tẩy giun. Trong ngày 1 và 2-6, các bà mẹ đưa trẻ trong độ tuổi đi uống vitamin A theo hướng dẫn của trạm y tế xã/phường.
Điều trị suy dinh dưỡng thấp còi như thế nào?
Điều trị suy dinh dưỡng thấp còi sớm là cần thiết để hạn chế các hậu quả gây ra cho sức khỏe của trẻ. Chế độ ăn giàu năng lượng, bổ sung vitamin và khoáng chất, tăng cường luyện tập,... là những nội dung cơ bản trong điều trị suy dinh dưỡng thấp còi.
1. Vì sao cần điều trị suy dinh dưỡng thấp còi?
Suy dinh dưỡng thấp còi là một trong các gánh nặng sức khỏe hàng đầu thế giới. Theo các nghiên cứu đã chỉ ra, tỷ lệ suy dinh dưỡng tháp còi vẫn đang còn ở mức rất cao, chiếm đến 24,3% trẻ dưới 5 tuổi (có nghĩa cứ 4 trẻ lại có 1 trẻ bị suy dinh dưỡng thấp còi). Khi không được phát hiện và điều trị suy dinh dưỡng thấp còi sớm sẽ để lại rất nhiều hậu quả khác nhau như:
- Chậm phát triển thể chất, biểu hiện dễ thấy nhất là chậm phát triển cân nặng và chiều cao, ảnh hưởng nhiều đến tầm vóc của trẻ sau này.
- Suy dinh dưỡng thấp còi gây giảm tập trung, suy luận kém, học tập ít hiệu quả, trẻ chậm phát triển trí tuệ hơn so với các bé cùng lứa tuổi
- Sức đề kháng suy giảm do suy dinh dưỡng thấp còi nên trẻ thường xuyên mắc các bệnh lý nhiễm khuẩn, khi mắc bệnh thì mức độ biểu hiện cũng nặng nề hơn bình thường.
- Có nguy cơ sinh con suy dinh dưỡng về sau.
Do vậy, có thể thấy rằng phát hiện và điều trị suy dinh dưỡng thấp còi sớm là rất cần thiết để làm giảm đến mức thấp nhất các hậu quả mà nó gây ra cho trẻ cả trong ngắn hạn và dài hạn.
Suy dinh dưỡng thấp còi cần được phát hiện và điều trị sớm (ảnh:internet)
2. Điều trị suy dinh dưỡng thấp còi như thế nào?
2.1. Thay đổi chế độ ăn uống
Trong điều trị suy dinh dưỡng thấp còi, sự thay đổi chế độ ăn uống sao cho phù hợp đóng vai trò vô cùng quan trọng.
Trẻ cần được cung cấp các loại thực phẩm giàu năng lượng hơn trong khẩu phần ăn hằng ngày để vừa đáp ứng đủ nhu cầu năng lượng cho hoạt động vừa chuyển hóa thành các chất thiết yếu cho sự phát triển của trẻ. Tuy nhiên, chế độ ăn uống của trẻ vẫn phải đảm bảo sự đa dạng trong việc sử dụng thực phẩm nhằm cung cấp cân đối các chất dinh dưỡng cho sự phát triển của trẻ, thức ăn phải bao gồm các nhóm đường bột, chất đạm, chất béo, chất xơ.
Những loại thực phẩm như tôm, cua, thịt, cá, trứng, sữa,... là những thực phẩm rất tốt cho sự phát triển cân nặng và đặc biệt là phát triển chiều cao của trẻ.
2.2. Bổ sung các vi chất
Các vitamin và vi chất như sắt, kẽm, canxi, sắt, selen,... mặc dù không thể giúp trẻ sinh năng lượng nhưng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng và không thể thiếu đối với quá trình phát triển của trẻ. Chúng là nguyên liệu để tổng hợp nên rất nhiều thành phần quan trọng của cơ thể như hocmon, xương, hồng cầu,...
Vì vậy, cha mẹ cần bổ sung đầy đủ các vitamin và vi chất cho trẻ trong quá trình điều trị suy dinh dưỡng thấp còi để đạt hiệu quả cao hơn. Tốt nhất, các vitamin và vi chất nên được bổ sung từ những nguồn có nguồn gốc tự nhiên như thực phẩm. Nếu cần sử dụng các chế phẩm bổ sung vitamin và vi chất thì cần sử dụng thận trọng dưới sự kiểm soát của bác sĩ có chuyên môn.
2.3. Điều trị các vấn đề bệnh lý gây suy dinh dưỡng
Suy dinh dưỡng có thể là hậu quả của một bệnh lý nào đó đang xảy ra (bệnh tim bẩm sinh, hẹp môn vị, phình đại tràng bẩm sinh,...), trong những trường hợp này sẽ không thể điều trị suy dinh dưỡng thấp còi khỏi được nếu không giải quyết được các bệnh lý gốc.
Vì thế, khi trẻ được xác định suy dinh dưỡng thì cần phải tầm soát các nguy cơ bệnh lý có thể có ở trẻ. Nếu phát hiện được các vấn đề bệnh lý thì phải điều trị tích cực các bệnh lý gốc thì mới có thể điều trị suy dinh dưỡng thấp còi hiệu quả.
2.4. Chế độ luyện tập thể thao thích hợp
Một chế độ luyện tập thể dục thể thao hợp lý có tác dụng rất lớn trong điều trị suy dinh dưỡng thấp còi kể đến như giúp trẻ tăng trưởng chiều cao nhanh hơn, có sức khỏe tốt hơn,...
Vì thế, điều trị suy dinh dưỡng thấp còi không chỉ là các hoạt động can thiệp đến chế độ dinh dưỡng của trẻ mà còn cần phải quan tâm cả chế độ vận động hợp lý của trẻ. Cha mẹ nên khuyến khích trẻ lựa chọn các môn thể thao như chạy, bơi lội, đạp xe,... để luyện tập, nếu có thể thì cha mẹ hãy cũng luyện tập với trẻ.
Có thể thấy rằng, suy dinh dưỡng thấp còi có thể để lại rất nhiều hậu quả nghiêm trọng khác nhau. Vì thế, các bậc cha mẹ cần luôn chú ý đến sự phát triển của trẻ để có thể phát hiện và điều trị suy dinh dưỡng thấp còi sớm, tránh các biến chứng cho sức khỏe của trẻ.
Vi chất dinh dưỡng - Bổ sung thế nào là an toàn? Vi chất dinh dưỡng là những chất mà cơ thể chỉ cần một lượng rất nhỏ nhưng có vai trò rất quan trọng, khi thiếu sẽ dẫn đến những ảnh hưởng nghiêm trọng cho cơ thể, đặc biệt là trẻ nhỏ. Các bậc cha mẹ cần cho trẻ tắm nắng đủ giờ và ăn các thực phẩm có nhiều vitamin D để phòng...