Bồ Đào Nha – điểm sáng bình thường mới giữa tâm dịch châu Âu
Sau khi vượt qua “cơn bão” COVID-19 năm 2020, Bồ Đào Nha đang nổi lên như một tấm gương sáng khi là một trong những nước có tỉ lệ tiêm chủng nhiều nhất thế giới, với khoảng 98% người dân đủ điều kiện đã được tiêm vacccine COVID-19.
Du khách tấp nập tại một hội chợ ẩm thực ở Lisbon, Bồ Đào Nha. Ảnh: CBS News
Tỉ lệ tiêm chủng cao nhất thế giới
Khi Mặt Trời ló dạng ở thành phố Lisbon, cuộc sống của người dân đã trở lại trạng thái bình thường. Xe điện đã đông đúc trở lại và các nhà hàng tấp nập khách ra vào.
Lisbon’s Web Summit là một sự kiện thường niên quy tụ sự tham gia của các tập đoàn công nghệ lớn toàn cầu. Sau năm 2020 gián đoạn, năm nay, ban tổ chức một lần nữa chào đón sự trở lại của các “gã khổng lồ” công nghệ. Ông Paddy Cosgrave, Giám đốc Điều hành của Web Summit, cho biết: “Hồi tháng 9, Amazon cho biết họ sẽ tham dự. Sau đó là Facebook, Google, Apple và Microsoft”.
Ông Cosgrave chia sẻ trước khi ra quyết định tổ chức sự kiện này, Web Summit đã phải thường xuyên theo dõi diễn biến tỉ lệ tiêm chủng tại Bồ Đào Nha. Trên 40.000 người đã tham dự sự kiện công nghệ năm nay.
Nhiều người đã trở lại Lisbon để tham dự hội nghị công nghệ Web Summit vào đầu tháng 11. Ảnh: CBS News
Từ tháng 2, Phó Đô đốc Henrique Gouveia a Melo, một cựu chỉ huy lực lượng tàu ngầm Bồ Đào Nha, đã bổ nhiệm lãnh đạo chương trình tiêm vaccine phòng bệnh COVID-19 của Bồ Đào Nha. Khi đó, quốc gia này đang vật lộn với làn sóng dịch bệnh thứ 3 nghiêm trọng.
“Trước công chúng, tôi luôn mặc bộ đồng phục chiến đấu, bởi chúng ta đang ở trong giai đoạn thời chiến”, ông Melo nói và giải thích rằng việc đẩy lùi COVID-19 giống như một cuộc chiến đúng nghĩa, không có bên trung lập với lằn ranh phân chia hai chiến tuyến.
“Chỉ có hai bên trong cuộc chiến này. Nếu không muốn tiêm phòng, bạn sẽ ở bên phe virus, tiếp tay cho virus. Hoặc bạn tiêm vaccine và đứng về phía của số đông”, ông Melo nói.
Video đang HOT
Phó Đô đốc Henrique Gouveia e Melo, người được giao nhiệm vụ phụ trách chiến dịch tiêm chủng của Bồ Đào Nha, trong bộ đồng phục chiến đấu. Ảnh: CBS News
Bồ Đào Nha đã tiêm chủng đầy đủ cho 87% dân số, tương đương với Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE). Ông Melo cho biết chiến dịch tiêm chủng của Bồ Đào Nha thành công nhờ công tác tổ chức, truyền thông, lãnh đạo và một số yếu tố khác. “Tôi không phải chính trị gia, tôi ra các quyết định bên ngoài những tranh đấu chính trị. Phi chính trị hóa chiến dịch tiêm chủng là điều quan trọng”, ông Melo tuyên bố.
Guilherme Romana là người điều hành một trung tâm tiêm chủng ở thủ đô Lisbon. Cơ sở này luôn tấp nập người đến tiêm vaccine COVID-19 cũng như vaccine phòng cúm thông thường. Ông cho hay hệ thống y tế Bồ Đào Nha có một chương trình tiêm chủng hiệu quả kể từ sau cuộc chiến chống bệnh bại liệt vào những năm 1960. Người dân Bồ Đào Nha nói chung rất có ý thức tiêm vaccine. “Người dân đã quen với việc tiêm vaccine. Tiêm chủng đã trở thành một thủ tục y tế thông thường kể cả với t.rẻ e.m”, ông Romana chia sẻ.
Tuân thủ đeo khẩu trang dù tỉ lệ tiêm chủng cao
Người dân Bồ Đào Nha đến một phòng khám để tiêm phòng. Ảnh: CBS News
Trên khắp châu Âu, các điểm nóng COVID-19 đang một lần nữa trỗi dậy. Tại Bulgaria, các ca mắc và t.ử v.ong đang tăng đột biến nhưng chỉ có khoảng 22% dân số được tiêm chủng đầy đủ. Tổ chức Y tế Thế giới cảnh báo nguy cơ sẽ có thêm 500.000 người t.ử v.ong trên khắp châu Âu đến đầu tháng 2/2022.
“Chúng tôi rất lo ngại trước diễn biến dịch bệnh ở châu Âu. Nhưng lúc này, số ca bệnh ở Bồ Đào Nha vẫn ở mức thấp so với những nước khác và chúng tôi đang được vaccine bảo vệ”, ông Romana nói.
Bà Maria Mota, nghiên cứu sinh về bệnh truyền nhiễm tại Viện nghiên cứu Molecular Medicine, cho biết ở Bồ Đào Nha, virus SARS-CoV-2 vẫn lây nhiễm trong cộng đồng nhưng số người t.ử v.ong ở mức thấp. Người dân Bồ Đào Nha đã chấp hành nghiêm túc quy định đeo khẩu trang tại nơi công cộng. Trong khi đó, số người phản đối đeo khẩu trang chỉ là rất ít.
“Mọi người có thể nhìn vào Bồ Đào Nha và thấy dù chúng tôi đã có tỷ lệ tiêm phòng cao, nhưng mọi người vẫn tuân thủ đeo khẩu trang vì virus vẫn lưu hành”, bà nói. “Với chúng tôi, bắt buộc đeo khẩu trang không liên quan gì đến quyền tự do”.
Cuộc sống của người dân Bồ Đào Nha đã dần trở lại bình thường. Ảnh: CBS News
Bà Mota cho rằng Bồ Đào Nha sẽ không dỡ bỏ quy định đeo khẩu trang vì virus sẽ song hành và chúng ta cần học cách sống chung với dịch bệnh. Song bất chấp những thành quả mà quốc gia này đã đạt được, bà Mota cho rằng việc ăn mừng vào lúc này vẫn còn quá sớm.
“Tôi nghĩ rằng thành công của Bồ Đào Nha sẽ trở nên vô nghĩa nếu người dân tại những quốc gia khác chưa được vaccine bảo vệ. Tôi nghĩ một điều mà đại dịch này đã nhắc nhở chúng ta nhiều lần rằng chúng ta đang sống trong một thế giới toàn cầu”, bà nói và cho biết thêm rằng chúng ta chỉ có thể ăn mừng khi toàn thế giới nhân rộng thành công tiêm chủng giống như đất nước nhỏ bé này.
Chậm mà chắc, châu Âu giành phần thắng trong cuộc đua tiêm vaccine COVID-19
Chủ tịch Uỷ ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen khẳng định chương trình tiêm chủng ngừa COVID-19 của Liên minh châu Âu đã đạt thành công sau khởi đầu đầy trắc trở.
Chủ tịch Uỷ ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen. Ảnh: Xinhua
"Chúng ta đã làm được", bà Ursula von der Leyen phát biểu trong bài thông điệp hàng năm của Liên minh châu Âu (EU) hồi tuần trước. Với hơn 70% dân số trưởng thành hiện đã tiêm đủ liều vaccine chống lại virus SARS-CoV-2, châu Âu đã vượt qua mọi lời chỉ trích, lọt vào nhóm dẫn đầu thế giới.
Hơn thế, Chủ tịch EC cho biết EU đã xuất khẩu một nửa vaccine có được: tiêm hơn 700 triệu liều vaccine cho người dân trong khối và chuyển giao số lượng tương đương cho phần còn lại của thế giới. Bà nhấn mạnh EU chính là khu vực đầu tiên đạt được thành tích này.
Kết quả trên khác xa so với đầu năm nay, khi Mỹ và Anh đang thần tốc tiêm chủng cho người dân của họ, đồng thời viết những bài báo lên án việc triển khai tiêm vaccine chậm chạp của EU là một cuộc khủng hoảng, thảm họa, thất bại...
Tháng 3 vừa qua, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) so sánh chiến dịch của EU với Anh, miêu tả là "chậm chạp không thể chấp nhận nổi". Đến tận tháng 4, chỉ có 11% dân số khối này được tiêm ít nhất 1 liều vaccine, trong khi ở Mỹ là 29% và Anh là 46%. Nhưng tuần trước, theo dữ liệu của Our World in Data, cục diện đã đổi khác.
Du khách xuất trình chứng nhận số về COVID-19 của Liên minh châu Âu cấp khi vào thăm quan viện bảo tàng ở Vatican. Italy, ngày 6/8/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
9 quốc gia EU, trong đó có Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, Ireland, Pháp, Bỉ và Italy, hiện đã đạt tỷ lệ tiêm 1 hoặc 2 mũi vaccine COVID-19 cao hơn Anh. Và 5 quốc gia thành viên EU khác đạt thành công hơn Mỹ.
Theo nhận định của tờ Guardian, những lời chỉ trích ban đầu không phải thiếu chính đáng. Do vấp phải những trở ngại và thiếu vaccine, EU đơn thuần là bị chậm chạp trong việc cùng nhau hành động. Bảo vệ sức khỏe luôn là trách nhiệm của mọi quốc gia thành viên.
Tháng 6/2020, 27 nước EU đã phê duyệt kế hoạch mua vaccine tập thể của EU, giải thể liên minh vaccine do Pháp và Đức khởi xướng nhằm tránh tình trạng các nước thành viên cạnh tranh với nhau, và cả các nền kinh tế lớn nhất đang thiếu nguồn cung.
Tuy nhiên, không có kinh nghiệm mua sắm liên quan, EC đã mở đàm phán với các nhà sản xuất như đàm phán thương mại, ưu tiên giá cả hơn thời hạn giao hàng. Do vậy, một số hợp đồng được ký kết chậm hơn nhiều tháng so với bên mua khác.
Cơ quan quản lý của EU đã chọn một quy trình phê duyệt kỹ lưỡng hơn, nhưng kéo dài hơn. Sau đó, hãng AstraZeneca - đơn vị mà EU đặt hàng 300 triệu liều trong hai quý đầu năm 2021 - chỉ cung cấp được số lượng nhỏ, dẫn đến một vụ kiện đình đám.
Tiếp đến, hiện tượng cục m.áu đông hiếm gặp đã khiến 13 nước EU quyết định dừng tiêm vaccine của AstraZeneca, làm giảm niềm tin của công chúng vào chương trình tiêm chủng chính đã được lên kế hoạch của EU. Một số quốc gia từ đó chỉ cho phép tiêm vaccine ở các nhóm t.uổi lớn hơn.
Tuy nhiên, đến đầu mùa hè, mọi thứ đã thay đổi. Vào giữa tháng 4, ủy ban đã mở các cuộc đàm phán về đơn đặt hàng mới vaccine Pfizer/BioNTech, cuối cùng là ký kết thỏa thuận cung cấp 1,8 tỷ liều vaccine cho đến năm 2023. Đến tháng 5 và tháng 6, châu Âu tràn ngập vaccine Pfizer/BioNTech.
Du khách trình chứng nhận an toàn về COVID-19 khi thăm quan Đấu trường La Mã tại Rome, Italy ngày 6/8/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Thành công này không diễn ra khắp khối: các quốc gia nghèo hơn như Romania và Bulgaria vẫn đang gặp khó khăn, khi chỉ có 27% và 16% dân số được tiêm chủng.
Nhưng nhìn chung, các quyết định của châu Âu đang mang lại hiệu quả. "Hộ chiếu xanh" của khối - cung cấp bằng chứng về việc tiêm phòng, hồi phục hoặc xét nghiệm âm tính - đã cho phép hàng triệu công dân EU đi nghỉ ở nước ngoài vào mùa hè này với ít phiền phức nhất.
Nhiều quốc gia cũng đã mở đợt tiêm liều thứ ba tăng cường. Trên 10 quốc gia đã thông qua thẻ y tế nội địa dùng để đến những nơi công cộng như bảo tàng, phòng tập thể dục, quán cà phê, trung tâm mua sắm và ga xe lửa.
Ngoài việc tăng tỷ lệ tiêm chủng, nhiều quốc gia EU - trái ngược với Vương quốc Anh - đã tiêm mũi vaccine đầu tiên cho 80% t.rẻ e.m từ 12 đến 17 t.uổi.
Như lời các quan chức EU muốn nói, chiến dịch tiêm vaccine là một cuộc chạy marathon thay vì chạy nước rút. Nhưng sau khởi đầu chậm chạp và phải trả giá bằng sinh mạng của con người, cuối cùng thì phương pháp tiếp cận tập thể của EU đã mang lại hiệu quả.
Châu Âu trở thành khu vực đầu tiên vượt mốc 50 triệu ca mắc COVID-19 Theo số liệu do hãng tin Reuters tổng hợp, châu Âu đã trở thành khu vực đầu tiên trên thế giới vượt qua mốc 50 triệu ca mắc COVID-19, trong bối cảnh biến thể Delta đang khiến số ca nhiễm mới hàng ngày tại châu lục này tăng mạnh. Tiêm vaccine ngừa COVID-19 tại Cascais, Bồ Đào Nha. Ảnh: THX/TTXVN Châu Âu đang...
