Bình Phước: Án oan kéo dài 12 năm?
Đại diện đoàn luật sư tỉnh Bình Phước đã chỉ ra nhiều vụ án áp dụng pháp luật chưa đúng, có dấu hiệu oan bị kéo dài.
Như Pháp Luật TP.HCM đã phản ánh, vụ án của Hoàng Trọng Nghĩa (ngụ huyện Đồng Phú, Bình Phước) là một vụ án mà theo Đoàn Luật sư tỉnh Bình Phước là một điển hình có dấu hiệu bị oan kéo dài. Vụ án này đã kéo dài suốt 12 năm qua chưa kết thúc.
Ba lần tuyên vô tội, ba lần bị kháng nghị
Theo hồ sơ, khoảng 18 giờ 30 ngày 23-9-2002, Nghĩa chạy xe máy đụng phải anh Nghiệp đang đi bộ sát lề đường phải cùng chiều. Anh Nghiệp ngã xuống đường, bị xe máy của Nghĩa kéo đi khoảng 10 m. Xe của Nghĩa còn đụng tiếp anh Lại đang dắt xe đi bộ phía trước làm anh Lại cùng xe của anh ngã (anh Lại không bị thương). Sau tai nạn, anh Nghiệp t.ử v.ong, Nghĩa bị chấn thương sọ não.
Nghĩa bị khởi tố, truy tố về tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ. Tháng 4-2006, TAND tỉnh Bình Phước đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm nhưng hoãn phiên tòa. Sau đó tòa liên tục mở phiên xử rồi hoãn, trả hồ sơ điều tra bổ sung với những lý do: Kết quả khám nghiệm và lời khai các nhân chứng còn nhiều mâu thuẫn. Chưa làm rõ anh Nghiệp bị thương tại vùng chẩm là do tác động vào vật gì. Biên bản khám nghiệm hiện trường không có xe máy của anh Lại là vi phạm nghiêm trọng tố tụng… Sau khi tòa án huyện được tăng thẩm quyền, vụ án được đưa về TAND huyện Đồng Phú giải quyết.
Hoàng Trọng Nghĩa, người 12 năm nay vẫn đang lửng lơ trong vòng tố tụng. Ảnh: PL
Tháng 3-2008, TAND huyện Đồng Phú tiếp tục mở phiên xử tuyên bố bị cáo không phạm tội vì sau nhiều lần trả hồ sơ, VKS huyện không làm rõ được các yêu cầu của tòa. VKS huyện kháng nghị theo hướng bị cáo có tội. Tháng 7-2008, TAND tỉnh Bình Phước xử phúc thẩm đã tuyên hủy án sơ thẩm vì vi phạm tố tụng nghiêm trọng (phiên tòa sơ thẩm diễn ra lúc 8 giờ ngày 27-3-2008, kết thúc lúc 14 giờ 30 ngày 28-3-2008 nhưng biên bản nghị án lại ghi lúc 13 giờ ngày 27-3-2008).
Tháng 11-2008, TAND huyện Đồng Phú mở phiên xử thì VKS huyện đề nghị HĐXX tuyên trả hồ sơ để điều tra bổ sung làm rõ các vấn đề mâu thuẫn tại phần tranh luận trước đó. Tháng 8-2010, TAND huyện Đồng Phú xử sơ thẩm lại, tuyên bố Nghĩa không phạm tội. VKS huyện Đồng Phú lại kháng nghị theo hướng bị cáo có tội. Tháng 6-2012, TAND tỉnh Bình Phước đã tuyên hủy án sơ thẩm để điều tra, xét xử lại.
Video đang HOT
Tháng 12-2013, TAND huyện Đồng Phú xử sơ thẩm lần ba, tuyên bố Nghĩa không phạm tội. VKS huyện Đồng Phú lại kháng nghị theo hướng bị cáo có tội. Ngày 22-9-2014, TAND tỉnh Bình Phước lại tuyên hủy án sơ thẩm để điều tra, xét xử lại.
Điều đáng nói trong vụ án kéo dài này là hai cấp tòa sơ, phúc thẩm đã rất nhiều lần trả hồ sơ vụ án điều tra lại nhưng những vấn đề quan trọng vẫn chưa được làm rõ như ai đụng vào ai, nguyên nhân dẫn đến tai nạn, điểm đụng… VKS huyện luôn kháng nghị cho rằng tòa sơ thẩm “đ.ánh giá chứng cứ phiến diện, không tôn trọng sự thật khách quan”… nhưng không chứng minh được hành vi phạm tội của Nghĩa.
Sau tai nạn giao thông, Nghĩa đã phải chữa trị chấn thương sọ não và điều trị bắt buộc tại BV Tâm thần Trung ương II (TP Biên Hòa, Đồng Nai). 12 năm Nghĩa vướng vào vòng tố tụng, gia đình Nghĩa cũng tan vỡ (vợ của Nghĩa đã nộp đơn xin ly hôn rồi đưa con về nhà ngoại ở).
Đình chỉ rồi bác khiếu nại đòi bồi thường
Ngoài ra Đoàn Luật sư tỉnh Bình Phước còn nêu lên một số vụ án khác có dấu hiệu oan. Chẳng hạn như một vụ mà Pháp Luật TP.HCM cũng từng phản ánh là vụ các ông Đặng Công Văn, Bùi Văn Quỳnh và bà Phạm Thị Hồng Vân thuộc Ban quản lý chợ Đồng Xoài.
Theo hồ sơ, trong quá trình điều hành, ông Văn, ông Quỳnh, bà Vân bị quy kết đã chi nhiều khoản không liên quan đến hoạt động của Ban quản lý chợ, gây thất thoát t.iền phí và lệ phí nên không đủ t.iền nộp ngân sách. Sau đó cả ba bàn bạc bỏ t.iền của mình ra cho ban quản lý chợ vay để bù vào khoản phí và lệ phí bị thâm hụt trước đó…
Qua thanh tra, tháng 6-2006, UBND thị xã Đồng Xoài đã ra quyết định hành chính kỷ luật buộc thôi việc đối với ba người. Ba năm sau, cơ quan điều tra Công an thị xã Đồng Xoài mới khởi tố ông Văn, ông Quỳnh về hai tội là cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; khởi tố bà Vân về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Tháng 7-2011, TAND thị xã Đồng Xoài đã phạt ông Văn bảy năm sáu tháng tù, ông Quỳnh bảy năm ba tháng tù, bà Vân ba năm tù treo về các tội trên. Hai ông kháng cáo kêu oan. Tháng 5-2012, TAND tỉnh Bình Phước đã hủy án sơ thẩm, trả hồ sơ cho cấp sơ thẩm điều tra lại. Chứng cứ kết tội không chắc, tháng 9-2013, cơ quan điều tra Công an thị xã Đồng Xoài đã phải ra quyết định đình chỉ điều tra bị can đối với ông Văn và ông Quỳnh về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Hai tháng sau, VKS thị xã Đồng Xoài tiếp tục miễn trách nhiệm hình sự cho họ với tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ theo khoản 2 Điều 25 BLHS (trong trường hợp trước khi hành vi phạm tội bị phát giác, người phạm tội đã tự thú, khai rõ sự việc, góp phần có hiệu quả vào việc phát hiện và điều tra tội phạm, cố gắng hạn chế đến mức thấp nhất hậu quả của tội phạm thì cũng có thể được miễn trách nhiệm hình sự).
Ông Văn và ông Quỳnh không đồng ý với việc miễn trách nhiệm hình sự và khiếu nại đòi bồi thường oan nhưng VKS tỉnh Bình Phước đã bác đơn khiếu nại của họ.
Nhiều vụ tòa và VKS bất đồng quan điểm Báo cáo với đoàn giám sát của Quốc hội, lãnh đạo TAND tỉnh Bình Phước đã trình bày một số vụ án mà tòa và VKS không thống nhất quan điểm khiến việc giải quyết án bị kéo dài, đến nay vẫn chưa có kết quả: Vụ Đồng Khắc Luật (ngụ huyện Bù Gia Mập): Tòa sơ thẩm tuyên không phạm tội vì không đủ căn cứ kết tội. VKS kháng nghị hủy án. Cấp phúc thẩm đã thụ lý và chuẩn bị đưa vụ án ra xét xử. Vụ Trần Văn Lý (ngụ thị xã Đồng Xoài): Lý bị truy tố về tội l.ừa đ.ảo chiếm đoạt tài sản. Vụ án xảy ra từ năm 2004, đã qua hai lần xét xử sơ thẩm, hai lần xét xử phúc thẩm. Tòa sơ thẩm xử bị cáo không phạm tội. VKS kháng nghị theo hướng có tội. Tòa phúc thẩm hủy án để điều tra, xét xử lại. Hiện tòa sơ thẩm đang thụ lý, chuẩn bị xét xử lần ba. “Ngâm” án vì khó kết tội Bên cạnh đó, vụ án của bà Tiêu Thị Sự (ngụ huyện Bù Đăng) cũng là một điển hình của việc án kéo dài vì khó kết tội. Bà Sự bị Công an huyện Bù Đăng khởi tố, điều tra về tội cố ý làm hư hỏng tài sản. Bà kêu oan ngay từ lúc bị bắt giam. Dù vậy, ngày 30-5-2007, TAND huyện Bù Đăng vẫn tuyên phạt bà Sự 10 tháng tù. Bà Sự kháng cáo kêu oan. Ngày 12-12-2007, TAND tỉnh Bình Phước nhận định bản án sơ thẩm có vi phạm tố tụng nghiêm trọng nên tuyên hủy phần án liên quan đến bà Sự, giao hồ sơ về cho cấp sơ thẩm điều tra, xét xử lại. Xử sơ thẩm lần hai, TAND huyện Bù Đăng tiếp tục phạt bà Sự 10 tháng tù. Bà Sự lại kháng cáo kêu oan. Xử phúc thẩm lần hai ngày 9-9-2010, TAND tỉnh Bình Phước đã tuyên hủy toàn bộ án sơ thẩm để điều tra, xét xử lại. Đến nay đã qua hơn bốn năm, cơ quan điều tra vẫn chưa có động thái tố tụng nào tiếp theo như ra kết luận điều tra mới hay đình chỉ giải quyết vụ án. Hiện bà Sự vẫn đang phải mang thân phận bị can.
Theo Phương Loan (Pháp luật TPHCM)
Luật sư Quyết được chỉ định bào chữa cho Hồ Duy Hải như thế nào?
Trong hai ngày làm việc liên tiếp với PV báo Đời sống và Pháp luật, người thân của tử tù Hồ Duy Hải không ngừng nhắc đến vị luật sư Võ Thành Quyết, đoàn Luật sư tỉnh Long An được Toà án chỉ định bào chữa cho Hồ Duy Hải. Vì biết con mình bị oan ức nên gia đình Hải nói với luật sư Quyết muốn được kêu oan cho con mình. Thế nhưng, luật sư Quyết đã trả lời: "Xin kháng cáo kêu oan là ở đây không ký đâu, xin giảm nhẹ hình phạt thì mới ký".
Không những thế, mặc dù là luật sư bào chữa chỉ định nhưng người thân của tử tù Hồ Duy Hải vẫn phải trả 10 triệu đồng cho vị luật sư này ở phiên tòa sơ thẩm.
"Xin kháng cáo kêu oan là không ký"
Được chỉ định bào chữa cho bị cáo Hồ Duy Hải trong phiên tòa xét xử sơ thẩm, luật sư Võ Thành Quyết, đoàn Luật sư tỉnh Long An đã khiến cho gia đình bà Nguyễn Thị Loan (mẹ Hải) đặt ra không ít nghi ngờ. Trong khi, gia đình bà Loan muốn kêu oan cho Hải thì vị luật sư bào chữa chỉ định này lại trả lời: "Xin kháng cáo kêu oan là ở đây không ký đâu, xin giảm nhẹ hình phạt thì mới ký". Điều đáng nói là ông Võ Thành Quyết nguyên là công an huyện Thủ Thừa, nên dư luận đặt ra không ít nghi vấn, thắc mắc về sự xuất hiện của vị luật sư chỉ định này.
Chiều 5/12, trao đổi với PV về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Rưởi (SN 1957, bác ruột của tử tù Hải) phẫn nộ: "Vào ngày 28/11/2008, TAND tỉnh Long An mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với cháu Hải nhà chúng tôi. Ngoài một luật sư của chúng tôi thuê, thì luật sư Võ Thành Quyết cũng tham gia bào chữa chỉ định. Cho đến chiều ngày 1/12/2008 thì Hải bị tòa tuyên án t.ử h.ình. Trước bản án t.ử h.ình này, Hải đã kêu oan về việc mình không thực hiện hành vi g.iết n.gười, cướp của như trong cáo trạng, mặc dù có ký tên trong bản cáo trạng đó. Ra khỏi phiên tòa, chúng tôi không chỉ đau đớn mà còn vô cùng bức xúc bởi những tình tiết trong bản án có quá nhiều điều vô lý".
Bà Rưởi nói về quá trình làm việc với luật sư bào chữa chỉ định Võ Thành Quyết. Ảnh Thơ Trịnh.
Cho đến ngày 2/12/2008, bà Rưởi cùng em gái của mình là Nguyễn Thị Loan (SN 1963, mẹ Hải) đến văn phòng luật sư Quyết gửi đơn kháng cáo kêu oan và xin gặp Hải để ký tên vào đơn. Tuy nhiên, bà Rưởi cho hay: "Ngay khi thấy tôi và Loan đến văn phòng, ông Quyết đã nói: "Xin kháng cáo kêu oan là ở đây không ký đâu, xin giảm nhẹ hình phạt thì mới ký. Nghe lời ông luật sư Đạt (tức luật sư Nguyễn Văn Đạt, đoàn Luật sư TP.HCM, luật sư riêng của gia đình bà Loan - PV) nêu 41 điều "tầm bậy, tầm bạ" phản cung làm chi. ở đây tính xử chung thân, mà không biết sao x.ử t.ử hình luôn"(!?).
Trước thái độ bất hợp tác của luật sư Quyết, bà Rưởi phản ứng: "Hải nói oan trước khi luật sư Đạt nói và nêu 41 điều sai về Vụ án mà?". "Lúc này, ông Quyết không nói gì mà bảo tôi về làm lại tờ kháng cáo là xin giảm nhẹ hình phạt. Quá bức xúc, tôi nói Hải đang kêu oan mà sao lại xin giảm nhẹ hình phạt gì? Trước những phản ứng của tôi, ông Quyết nói cứ làm vậy đi, lên phúc thẩm họ làm trắng án hay tha bổng gì cũng được. ông ấy còn dặn chúng tôi nên viết đơn bằng tay chứ không nên đ.ánh máy. Thấy thế, chúng tôi tin tưởng và quay về nhà viết đơn theo sự hướng dẫn của luật sư Quyết" - bà Rưởi cho biết thêm.
Cắc cớ từ việc phải trả thù lao cho... luật sư chỉ định(!)
Cho đến chiều ngày 2/12/2008, bà Rưởi đem theo tờ đơn kháng cáo đến văn phòngluật sư Quyết để cùng đi đến trại giam gặp Hải. Bà Rưởi cho hay: "Khi chúng tôi tới cổng trình giấy tờ và nói lý do thì một cán bộ trại giam cho hay: Hồi sáng Hải có bức xúc xin kháng cáo nhưng thấy Hải mới ra tòa để vài ngày ổn định mới giải quyết. Tuy nhiên, tôi nói với những người cán bộ trại giam rằng hiện giờ gia đình rất hoang mang và muốn xin gặp Hải gấp để ký đơn xin kêu oan. Hơn nữa, tôi muốn chính tay mình đem đơn gửi lên tòa án phúc thẩm hoặc sẽ gửi bằng đường bưu điện, chứ không, đợi đến hết thời hạn 15 ngày, chúng tôi biết kiện ai. Hơn nữa, tôi cũng không dám tin tưởng ai trong hoàn cảnh quá cấp bách ấy".
Bà Rưởi nghi ngờ về tính khách quan của vị luật sư bào chữa chỉ định Võ Thành Quyết: "Không những làm ngược lại với sự mong đợi của gia đình tôi, luật sư Quyết còn thúc giục chúng tôi đi xuống nhà hai nạn nhân để đốt nhang cho họ. Bên cạnh đó, ông ấy còn nói tôi gửi 10 triệu đồng t.iền chôn cất cho mỗi gia đình. Lúc đó, tôi vẫn chưa gặp được Hải kể từ khi bị bắt nhưng nghĩ đến những mất mát của hai gia đình nạn nhân nên gia đình tôi đã đến chia sẻ với họ. Thế nhưng, điều tôi cảm thấy khó hiểu là ông Quyết còn nói chúng tôi đến đóng t.iền án phí nhưng chúng tôi chưa kịp đi thì đã chấm dứt hợp đồng với ông Quyết. Bởi chúng tôi mất niềm tin vào vị luật sư bào chữa chỉ định này. Hơn thế nữa, tại sao ông Quyết nguyên là lãnh đạo Công an huyện Thủ Thừa và là cấp trên của những người tham gia trong quá trình làm rõ vụ án của Hải lại được chỉ định bào chữa cho cháu tôi?".
Nói về quá trình làm việc với ông Quyết, bà Loan cho hay: "Bản án sơ thẩm số 97/2008/HSST của TAND tỉnh Long An xác định ông Võ Thành Quyết - đoàn Luật sư Long An bào chữa chỉ định cho bị cáo Hồ Duy Hải. Thế nhưng, theo hợp đồng dịch vụ pháp lý lập ngày 18/6/2008 giữa tôi và ông Quyết thì luật sư này sẽ tham gia tố tụng trong vụ án cho bị cáo Hải (điểm 1, điểm 6). Hợp đồng này cũng quy định, tôi có trách nhiệm thanh toán thù lao cho luật sư Quyết là 10 triệu đồng, đưa một lần ngay khi ký hợp đồng. Tôi cho rằng, việc chỉ định này có nhiều điều khó hiểu và không đúng quy định. Tôi cảm thấy giống như đã bị người ta lừa gạt, cố tình gài vào để con tôi không được kêu oan ngay từ đầu".
Giải thích về thắc mắc của bà Loan, luật sư Nguyễn Văn Đạt cho hay: "Vụ án đã có tôi là người bào chữa cho bị cáo Hải, sao tòa vẫn mời luật sư Quyết bào chữa chỉ định (không phù hợp tại khoản 2 Điều 57B BLTTHS). Tại sao luật sư Quyết đã ký hợp đồng dịch vụ pháp luật để nhận bào chữa theo lời mời của bà Loan và bà Loan đã đóng phí 10 triệu đồng, tòa án lại xác định luật sư Quyết bào chữa chỉ định (không phù hợp Điều 57 BLTTHS). Nếu tòa xác định luật sư Quyết là luật sư chỉ định thì cơ quan tiến hành tố tụng phải thanh toán t.iền thù lao và các khoản chi phí theo quy định".
Luật sư Đạt đặt vấn đề: "Như vậy, cơ quan cấp sơ thẩm có xem xét, làm rõ tư cách luật sư Quyết hay không? Và điều này cũng là vi phạm Thông tư liên tịch của bộ Tài chính - bộ Tư pháp số 66/2007/TTLT-BTC-BTP ngày 19/06/2007. "Ngoài khoản thù lao và chi phí do cơ quan tiến hành tố tụng thanh toán, luật sư không được nhận thêm bất cứ khoản t.iền nào từ bị can, bị cáo hoặc thân nhân của họ". Ngoài ra, việc luật sư Quyết tuyên bố: "Xin kháng cáo kêu oan là ở đây không ký đâu, xin giảm nhẹ hình phạt thì mới ký". Điều đó phải chăng đã có sự ép buộc bị cáo chỉ kháng cáo xin giảm nhẹ chứ không cho bị cáo viết đơn kháng cáo kêu oan?".
Tòa không biết hợp đồng 10 triệu đồng của luật sư Quyết
Trả lời những thắc mắc về việc chỉ định luật sư Võ Thành Quyết tham gia bào chữa chỉ định cho Hồ Duy Hải nhưng lại nhận t.iền thù lao của gia đình, ông Lê Quang Hùng, Phó Chánh án TAND tỉnh Long An cho hay: "Khi làm luật sư, anh Quyết đã nghỉ hưu mới hành nghề luật sư. Việc chỉ định luật sư Quyết là đúng quy định pháp luật. Còn hợp đồng 10 triệu đồng giữa luật sư Quyết và bà Loan thì tòa không hề biết".
Theo NTD
Đoàn Luật sư tỉnh Bình Thuận sinh hoạt phản đối Trung Quốc Chiều nay (21/6), Đoàn Luật sư tỉnh Bình Thuận đã có buổi sinh hoạt, thảo luận phản đối hành vi Trung Quốc hạ đặt giàn khoan Hải Dương 981 trên vùng đặc quyền kinh tế nước ta. Đoàn Luật sư tỉnh Bình Thuận thảo luận Tại buổi sinh hoạt, các luật sư và tập sự luật sư của Đoàn Luật sư tỉnh Bình...
