Biểu hiện của chứng rối loạn mất tập trung và tăng động
Rối loạn mất tập trung và tăng động có biểu hiện: suy nghĩ cứ lướt qua, không đọng lại trong bộ nhớ (thiếu tập trung), liên tục chuyển từ hoạt động dang dở này sang hoạt động dang dở khác (tăng động).
Một số điểm cần chú ý
Ví dụ rối loạn mất tập trung và tăng động (ADHD = attension deficid and hyperactivity disorder) là: từ nhà, trẻ có ý nghĩ xuống sân chơi, trên đường đi không nhớ ý nghĩ đó, xuất hiện ý nghĩ mới nên rẽ vào một phòng nào đó, đến đó lại không nhớ để làm gì, xuất hiện ý nghĩ mới khác, lại rẽ vào lối khác nữa.
Tương tự thế, trẻ không nhớ để hoàn thành điều bố mẹ dặn, học tập sa sút (chứ không phải là kém trí tuệ); thiếu khả năng suy nghĩ khi hành động (chạy xổ ra đường nhặt bóng mà không biết sẽ bị vướng xe cộ); có tính khí thay đổi thất thường, dễ nổi sung, cáu gắt, bực tức, khóc lóc vô lối.
Trước đây, các nhà nghiên cứu giả định: não của các trẻ này ở trong trạng thái kích thích nhưng cường độ kích thích này chưa đến ngưỡng cần thiết thì lại chuyển qua sự kích thích khác cũng ở mức như vậy và liền đó sinh ra mất tập trung và tăng động.
Mới đây, nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Lancet cho biết: não bộ trẻ mắc chứng ADHD có sự rối loạn phát triển thần kinh, trong đó có các đoạn DNA bị mất hoặc nhân đôi (gọi là biến thể số lượng bản sao – CNVs) và có mối liên quan với các biến thể gen trước đây được xác định là gây ra bệnh tự kỷ, tâm thần phân liệt.
Phân tích trên 1.000 mẫu trong 366 trẻ được chẩn đoán mắc chứng ADHD, nhóm nghiên cứu Trường Đại học Cardiff thấy: não bộ của chúng có CNVs cao gấp đôi so với não của trẻ không mắc chứng ADHD. Cũng thấy có sự chồng chéo giữa khu vực có nhiều CNVs và khu vực có biến thể gen gây ra bệnh tự kỷ, tâm thần phân liệt, chủ yếu trên nhiễm sắc thể thứ 16.
Nhiêu hoc sinh hoc tâp sa sut la do thiêu kha năng tâp trung (anh minh hoa)
Việc dùng thuố.c và không dùng thuố.c
Vì giả định rằng, ADHD là do kích thích liên tục nhưng cường độ ở dưới ngưỡng cần thiết nên một số nước cho dùng các thuố.c kích thích tâm thần để đưa các kích thích đến ngưỡng cần thiết nhằm giúp cho trẻ tập trung, không bị tăng động.
Thật ra, trẻ mắc chứng ADHD bị nhà trường kỳ thị cho là không vâng lời thậm chí là mất dạy, phá phách; đôi khi phụ huynh cũng xuôi chiều theo nhận định này nên ép chúng dùng thuố.c. Khi dùng thuố.c thấy thu được một số lợi ích nhưng chưa có thử nghiệm nào chứng minh là có hiệu quả, đặc biệt chưa có thử nghiệm nào chứng minh an toàn khi dùng lâu dài.
Video đang HOT
Thuố.c một số nước cho dùng như: amphetamin, methylphedinat (MPH), atomoxetin cũng ở trong tình trạng chưa được nghiên cứu đầy đủ này. Nguy hại chung nhất đã thấy khi dùng các thuố.c này là khi lớn lên trẻ trở thành người thụ động, hoạt động máy móc và không thể sống bình thường nếu thiếu thuố.c. Ngoài ra, mỗi thuố.c còn có thể gây ra một số tác dụng phụ khác.
Cũng cần nói thêm, một số phụ huynh không cho trẻ khám với các chuyên gia sức khỏe tâm thần mà nhìn nhận sai lầm rằng hành vi thiếu tập trung và tăng động là một trạng thái kích thích và tự ý cho dùng các thuố.c ức chế tâm thần thần kinh. Đây lại là cách dùng thuố.c sai lầm từ gốc, đưa đến những hậu quả còn nặng nề hơn.
Nguy hiểm của một số thuố.c
Amphetamin: là thuố.c kích thích tâm thần tăng sự chú ý, tỉnh táo, giảm mệt mỏi. Rất ít nước cho dùng.
Tác hại: gây rối loạn tâm thần và các chức năng khác. Lúc đầu tạo ra trạng thái hứng khởi, cuồng nhiệt giả tạo (tăng và bóp méo cảm giác: cảm thấy tự tin, có quyền lực; tỉnh táo, không ngủ, quên ngủ; không kiểm soát được cử động (lắc lư), hoạt động tăng; nói nhiều nhưng không ý thức được lời nói (dễ giao tiếp thân thiện nhưng cũng dễ gây xung đột).
Sau đó là tạo ra trạng thái ngộ độc, suy kiệt (đỏ bừng mặt, khô miệng, nhịp tim nhanh, tăng huyết áp, tăng nhịp thở, đổ mồ hôi, tiêu chảy, táo bón, mờ mắt, co giật, miệng khô, ngứa, rối loạn cương). Gây hội chứng lệ thuộc thuố.c, nghiệ.n: làm tăng dopamin, norepinephrin, serotonin ở não; đặc biệt loại serotonin giống với serotonin tại vùng bờ rìa và vỏ não, tác động lên thụ thể glutamatergic (kéo dài từ vùng bụng đến vùng trước trán), gây nên sự “tưởng thưởng, lạc thú”; khi ngừng thuố.c sinh ra các triệu chứng: lo âu, trầm cảm mệt mỏi, ngủ nhiều, thèm ăn, cáu kỉnh, kích động, có ý nghĩ t.ự sá.t.
Cha me nên quan tâm va đông viên con cai trong viêc hoc tâp thay vi măng nhiêc chung (anh minh hoa)
Methylphedinat (MPH): là thuố.c kích thích tâm thần. Khá nhiều nước cho phép dùng, thậm chí là thuố.c chủ yếu, phổ biến.
Tác hại: gây hội chứng rối loạn tâm thần. Dùng vài tuần có 0,1%, dùng nhiều tháng hay nhiều năm có 6% bị hội chứng này, bao gồm: tâm thần phân liệt, hoang tưởng, ảo giác (về âm thanh, thị giác), có cảm giác bị người khác hại, lo âu hay quá thoải mái (phởn phơ), dễ nhạy cảm, nhầm lẫn, hoang tưởng kiểu paranoid (cho mình có ưu thế, kích động, hung hăng bạo lực, tự cho mình có tội). Gây hội chứng lệ thuộc thuố.c, nghiệ.n bao gồm các hội chứng rối loạn tâm thần (nói trên), trầm cảm, đặc biệt làm cho bệnh tiến triển xấu đi.
Ảnh hưởng tới một số chức năng khác: thay đổi huyết áp, đau thắt ngực, rối loạn nhịp tim, tim nhanh, hồi hộp, chóng mặt, buồn ngủ, đổ nhiều mồ hôi, mụn, buồn nôn, tăng cảm (nổi mẩn, mề đay, sốt, tróc da), ban đỏ nhiều dạng (xuất huyết, giảm tiểu cầu, viêm mạch hoại tử), chậm phát triển thể chất, chiều cao. Dùng quá liều sẽ bị cả rối loạn tâm thần, thay đổi chức năng (như trên), nổi bật nhất là bị kích động, thờ ơ, tăng huyết áp, tim nhanh, rối loạn nhịp, động kinh, tăng thân nhiệt (có thể bị hội chứng an thần kinh ác tính). Có thể làm thay đổi cấu trúc và chức năng não: đã thấy trên súc vật thí nghiệm. Nếu trẻ không mắc ADHD mà dùng MPH thì có thể bị điều này mà không biết.
Atomoxetin: thuố.c mới chỉ nghiên cứu trên thanh thiếu niên, người lớn; chưa nghiên cứu cho trẻ dưới 6 tuổ.i. Có hoạt tính tái nắm bắt norepinephrin. Một số nước cho dùng trong ADHD, song không phổ biến như MPH.
Tác hại: gây hội chứng rối loạn tâm thần, trầm cảm (nếu dùng kéo dài) thay đổi tâm trạng, mất ngủ, hồi hộp, co giật, gây hưng cảm ở thanh thiếu niên (không có tiề.n sử trước khi dùng thuố.c) đặc biệt gây bất thường trong suy nghĩ, tự gây thương tích, t.ự sá.t. Gây lệ thuộc thuố.c, nghiệ.n, song nhẹ hơn và ít bị lạm dụng hơn MPH (chưa nghiên cứu đầy đủ).
Trên các chức năng khác: tăng huyết áp, tim nhanh, đổ mồ hôi, buồn nôn, khô miệng, táo bón, giảm thèm ăn, khó tiểu tiện, thay đổi tính dục, thay đổi thể trọng, ảnh hưởng đến chức năng gan nhưng có hồi phục. Quá liều sẽ bị buồn ngủ, giãn đồng tử, mờ mắt, tim nhanh, rối loạn tiêu hóa, kích động, tăng động, có hành vi bất thường.
Nước ta chưa cho phép dùng các thuố.c trên chữa ADHD nhưng cũng có dùng để chữa các bệnh tâm thần, thần kinh khác. Khi nghi trẻ mắc ADHD cần đưa đến các chuyên gia sức khỏe tâm thần để được tư vấn về cách giáo dục. Cần tránh tự ý dùng các thuố.c kích thích tâm thần, thần kinh nói trên chữa ADHD; mặt khác cũng không tự ý dùng các thuố.c ức chế tâm thần, thần kinh khác vì sẽ có hại.
(Theo Sưc khoe & Đơi sông)
Chế ngự rối loạn hành vi khi nắng nóng
Trong những ngày vừa qua, nắng nóng lên đến 38 - 39 độ dễ khiến nhiều người cảm thấy khó chịu, ăn không ngon, ngủ kém, cáu gắt, bực tức, cảm giác mệt mỏi, khó tập trung...
Chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Chính, Trung tâm tham vấn, nghiên cứu và tâm lý học cuộc sống, cho biết: "Thời tiết là một yếu tố có thể làm gia tăng hoặc giảm thiểu nguy cơ stress của con người. Với thời tiết nóng bức như mấy ngày gần đây, cả cơ thể lẫn tinh thần con người đều có cảm giác khó chịu và căng thẳng hơn. Trong trường hợp này, phản ứng stress có thể biểu hiện ra các triệu chứng về mặt cơ thể lẫn cảm xúc. Chẳng hạn như: về mặt cơ thể: ăn không ngon, ngủ kém, nhịp tim và huyết áp tăng lên...; về mặt tâm lý: dễ cáu gắt, bực tức, cảm giác mệt mỏi, khó tập trung, tư duy kém sáng tạo...".
Có thể "điên" vi một chuyện "cỏn con"
Theo các chuyên gia, tùy vào cơ địa mỗi người khác nhau và có "thích ứng" nhanh với thời tiết để không bị những ảnh hưởng nhất định của thời tiết đối với cơ thể.
Theo bà Nguyễn Thị Chính, mỗi người có khả năng chịu đựng khác nhau. Có người cảm thấy rất căng thẳng, có người chỉ thấy hơi khó chịu một chút. Nhưng nhìn chung với cái nóng của mấy ngày vừa qua, tâm lý con người bị ảnh hưởng ít, nhiều, đặc biệt với những người những người vốn dĩ đã nhạy cảm với yếu tố thời tiết như những người đang bị bệnh. Khi sức khoẻ thể chất của họ xấu đi thì tinh thần của họ thường sẽ kém hơn. Bên cạnh đó, những người làm việc hay sinh sống trong môi trường kém tiện nghi hơn, ví dụ những người phải lao động ngoài trời cũng dễ bị tác động tiêu cực do thời tiết. Khi ở ngoài trời, dưới cái nắng 37 - 38 độ con người dễ mệt mỏi, làm việc kém hiệu quả, dễ sinh cáu bẳn, cãi vả chỉ vì một lý do không đâu.
Nắng nóng dễ khiến con người cáu bẳn. Ảnh: Trung Kiên
Anh K, lao động tự do ở cầu Mai Dịch là một ví dụ. Anh và anh C cùng quê, khá thân với nhau cùng bỏ lên thành phố kiếm việc làm và. Nhưng từ mấy ngày nay, hai anh không nói chuyện với nhau, chỉ vì ... cốc trà đá. Kể lại câu chuyện, anh K vẫn hậm hực: "Tôi với nó (anh C) cùng đi xuống Tam Trinh bốc hàng thuê từ sáng. Trưa nắng quá, chúng tôi quyết định vào quán uống một cốc trà đá. Nóng bức, mệt mỏi. Lúc bị nó đổ cốc trà đá vào người, tôi "điên" lên, đấ.m nó một quả. Thế là ẩu đả."
Theo bà Nguyễn Thị Chính, hành động của anh K cũng là một biểu hiện tiêu cực do thời tiết nóng bức gây ra. Khi thiếu nước sẽ khiến dung lượng não ở người trưởng thành giảm đi và dẫn đến hiện tượng đau đầu, mệt mỏi, và trầm cảm.
Điều này đã được nghiên cứu chứng minh qua một nghiên cứu mới nhất của các nhà khoa học Anh cho thấy, trong trạng thái thiếu nước, đại não của thanh thiếu niên sẽ xuất hiện hiện tượng hao mòn. Nếu như thiếu nước lâu dài hoặc thiếu nước nghiêm trọng, có thể sẽ tổn hại đến khả năng nhận thức: tư duy sáng tạo, khả năng vạch ra kế hoạch và giải quyết vấn đề kém hơn bình thường (đủ nước).
Có thể hạn chế cơn "điên" một cách dễ dàng
Khi ở nhiệt độ cao, lượng nước trong cơ thể mất đi nhanh hơn qua mồ hôi. Khiến cơ thể luôn trong trạng thái thiếu nước trong khi cơ thể luôn đòi hỏi một lượng nước nhất định (50% - 70% trọng lượng cơ thể). Đó là nguyên nhân gây ra các triệu chứng như đau đầu, mệt mỏi và mất tập trung, làm việc kém hiệu quả và dẫn đến dễ cáu gắt, bực tức, ...
Chuyên gia Chính cho biết, phần đông mọi người không chú ý đến vấn đề tác hại mà cái nóng ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm sinh lý do mải lo đối phó với cái nóng. Vì vậy, họ phần nào bớt quan tâm tới diễn biến tinh thần của mình.
Mất nước là nguyên nhân gây ra các triệu chứng như đau đầu, mệt mỏi và mất tập trung, làm việc kém hiệu quả và dẫn đến dễ cáu gắt, bực tức ...
Có nhiều cách để có thể hạn chế cơn "điên" một cách dễ dàng: bổ sung nước cho cơ thể thường xuyên. Trong giờ làm việc, hãy để một chai nước ở cạnh bàn làm việc sao cho dễ lấy nhất. Nếu bạn ra ngoài cả ngày thì nên mang theo một chai nước để có thể uống ở mọi nơi mọi lúc.
Nghiên cứu ở Anh cũng chỉ ra rằng, được bổ sung một, hai cốc nước khi thiếu nước, đại não lại có thể nhanh chóng khôi phục bình thường.
Bà Nguyễn Thị Chính cho biết: "Chúng ta đang sống trong một môi trường có nhiều áp lực cũng như những khắc nghiệt của thời tiết. Bạn chỉ có thể góp một phần nhỏ công sức của mình để giúp cải thiện sự khắc nghiệt ấy trong tương lai chứ chúng ta không thể thay đổi được thời tiết theo ý muốn của mình. Chính vì thế, mỗi người cần nâng cao khả năng thích ứng với môi trường. Cuộc sống không bao giờ chỉ toàn những điều tiêu cực mà bên cạnh đó có những điều tích cực mà mọi người cần nhìn nhận để nới rộng tinh thần lạc quan, có lợi cho sức khoẻ của mình".
Theo Đất Việt
Kể chuyện... đẻ rơi trên taxi Nghe bà bầu la hét ngay khoang ghế sau, chân tay anh cũng quýnh quáng, cố hết sức vượt qua "ma trận" kẹt xe trên từng đoạn đường. Đoạn đường chỉ hơn 10km nhưng anh phải đi mất cả tiếng đồng hồ còn bà bầu thì đã... sinh b.é gá.i từ bao giờ. Những ngày cuối năm, tình trạng kẹt xe diễn ra...