Biến thể Omicron lây lan nhanh, có thể “né” hệ thống miễn dịch

Bộ Y tế vừa có công văn khẩn gửi các đơn vị về việc phòng chống biến thể Omicron, trong đó yêu cầu rà soát, làm giải trình tự gen các trường hợp mắc Covid-19 nhập cảnh từ ngày 28/11.

Từ tháng 10/2020 đến nay, thế giới đã liên tục ghi nhận những biến thể mới của virus SARS-CoV-2. Những biến thể này được Tổ chức Y tế thể giới (WHO) xếp thành các nhóm khác nhau như: biến thể được quan tâm, biến thể đáng lo ngại.

Ngày 24/11, WHO ghi nhận biến thể Omicron tại Nam Phi. Đây là biến thể mới được xếp vào nhóm biến thể đáng lo ngại. Bước đầu đánh giá biến thể có khả năng lây lan nhanh, né tránh hệ thống miễn dịch, khó khăn trong việc chẩn đoán, xác định ảnh hưởng tới công tác giám sát và phòng chống dịch.

Xét nghiệm virus SARS-CoV-2 (Ảnh minh họa).

Đến ngày 17/12, đã ghi nhận biến thể Omicron tại 77 quốc gia/vùng lãnh thổ. Hiện, Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp mắc biến thể Omicron. Tuy nhiên, nguy cơ mầm bệnh xâm nhập vào nước ta là rất lớn.

Để chủ động giám sát, phát hiện sớm các trường hợp mắc biến thể Omicron, Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo rà soát tất cả các trường hợp nhập cảnh từ ngày 28/11 có kết quả xét nghiệm SARS-CoV-2 dương tính bằng phương pháp NAAT (Nucleic Acid Amplification Test), PCR trong vòng 14 ngày (kể từ ngày nhập cảnh). Đồng thời, phối hợp với các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur để đánh giá dịch tễ, lấy mẫu xét nghiệm gửi về các Viện để thực hiện xét nghiệm giải trình tự gen nhằm xác định biến thể Omicron.

Trường hợp ghi nhận người dương tính với biến thể Omicron thì tiếp tục rà soát, lấy mẫu xét nghiệm của nhữmg người tiếp xúc gần và có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2 trước đó, gửi các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur xét nghiệm, giải trình tự gen xác định biến thể Omicron.

Các địa phương cũng cần tăng cường hệ thống giám sát ca bệnh có diễn biến, đặc điểm bất thường (số mắc, diễn biến nặng hoặc nhập viện, tử vong tăng bất thường theo thời gian, khu vực địa lý, đối tượng cụ thể….). Trên cơ sở đó chủ động, phối hợp với các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur lấy mẫu giám sát, nghiên cứu phát hiện biến thể/biến chủng mới.

Bộ cũng tiếp tục nhấn mạnh việc tổ chức tiêm ngay lượng vaccine đã được phân bổ để tăng tỷ lệ bảo phủ vaccine Covid-19, trong đó chú ý tiêm cho những đối tượng chưa hoặc tiêm chưa đủ liều trên địa bàn. Ngoài ra, cần triển khai tiêm vaccine liều bổ sung, tăng cường cho các đối tượng nguy cơ theo hướng dẫn.

Các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur cũng cần tổ chức tập huấn cho các cán bộ tham gia điều tra, xử lý ổ dịch, các cơ sở xét nghiệm Covid-19 thuộc Sở Y tế các tỉnh, thành phố về điều tra, bảo quản, vận chuyển mẫu dương tính với SARS-CoV-2 về Viện.

Bên cạnh đó, tiếp nhận các mẫu bệnh phẩm nghi ngờ, có nguy cơ mắc biến thể Omicron từ các tỉnh, thành phố để xét nghiệm giải trình tự gen xác định biến thế Omicron. Các đơn vị báo cáo ngay về Bộ Y tế (Cục Y tế dự phòng) và thông báo cho Sở Y tế các tỉnh, thành phố các trường hợp mắc biến thể Omicron hoặc biến thể mới để kịp thời triển khai các biện pháp phòng chống dịch (nếu ghi nhận).

Bộ cũng yêu cầu cập nhật kết quả giải trình tự gen lên Global Science Initiative and Primary Source (GISAID – Nền tảng chia sẻ dữ liệu gen virus cúm và virus Corona gây đại dịch Covid-19) để chia sẻ và tiếp nhận thông tin về các biến thể/biến chủng virus gây dịch.