Biến chứng của bệnh lý hô hấp nếu không được điều trị kịp thời
Viêm đường hô hấp trên như viêm xoang, viêm thanh quản nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng cách có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm phế quản và viêm phổi.
Các bệnh lý đường hô hấp trên thường gặp như viêm mũi xoang, viêm họng, viêm thanh quản… có triệu chứng điển hình như sốt, ớn lạnh, mệt mỏi, chảy nước mũi, nghẹt mũi, ho và đau họng. Tuy nhiên, nhiều người bệnh thường chủ quan và tự mua thuố.c điều trị tại nhà mà không đi khám bác sĩ, khiến bệnh tình không được xử lý triệt để.
Đường hô hấp trên bao gồm các cơ quan như mũi, xoang, hầu họng và thanh quản, vốn là các bộ phận tiếp xúc trực tiếp với môi trường bên ngoài.
Do đó, chúng rất dễ bị tấ.n côn.g bởi các tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn hay nấm. Hệ hô hấp trên và dưới có sự liên thông, nên nếu không được điều trị đúng cách, các tác nhân gây bệnh có thể lan xuống các cơ quan dưới, gây viêm phế quản, viêm phổi và những biến chứng nghiêm trọng khác.
Những người có cơ địa suy giảm miễn dịch hoặc mắc các bệnh nền như đái tháo đường, ung thư, hen phế quản hay bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính dễ gặp phải các biến chứng như suy hô hấp, viêm xoang biến chứng ổ mắt, tắc mạch xoang hang, áp xe họng hay nhiễ.m trùn.g huyết.
Thời tiết lạnh của cuối năm tại TP.HCM, cộng với hệ miễn dịch suy yếu, đang tạo điều kiện cho bệnh viêm đường hô hấp trên bùng phát mạnh. Nhiều người bệnh chủ quan và tự điều trị, khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng.
Một trường hợp điển hình là chị P.K.G. (22 tuổ.i, quận Bình Thạnh, TP.HCM), người đã bị sốt, đau họng, sổ mũi, nghẹt mũi và ho kéo dài trong hai tuần khi thời tiết chuyển lạnh.
Mặc dù tự mua thuố.c uống, các triệu chứng của chị không cải thiện mà ngày càng nặng hơn. Chị bị sốt cao không hạ, khó thở, tức ngực và ho kéo dài, đặc biệt là vào ban đêm.
Sau khi đến khám tại Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, bác sĩ Hữu đã chẩn đoán chị G. bị viêm mũi xoang, viêm vòm mủ, viêm họng sung huyết và viêm amidan hốc mủ.
Sau khi làm xét nghiệm má.u và chụp X-quang, kết quả cho thấy chị bị viêm phổi do biến chứng từ viêm mũi họng không được điều trị đúng cách. Sau khi tuân thủ điều trị đúng chỉ định, tình trạng của chị G. đã cải thiện và hồi phục hoàn toàn sau hai tuần.
Tương tự, bé N.M.N. (7 tuổ.i, quận Tân Bình, TP.HCM) đã phải nhập viện điều trị viêm phế quản cấp sau khi viêm mũi họng không được điều trị đúng cách.
Video đang HOT
Bé bị ho, sốt cao và thở khò khè sau khi bị cảm lạnh. Dù đã được điều trị tại nhà, tình trạng của bé ngày càng nghiêm trọng. Nội soi tai mũi họng và chụp X-quang cho thấy bé bị viêm phế quản cấp. Bé đã được điều trị tại bệnh viện và phục hồi sau thời gian nhập viện.
Ths.Hồ Văn Hữu, Trung tâm Tai mũi họng cảnh báo, nếu viêm đường hô hấp trên không được điều trị triệt để, có thể gây ra các biến chứng như viêm phế quản, viêm phổi.
Đặc biệt, viêm phế quản mạn tính có thể dẫn đến tắc nghẽn phổi và suy hô hấp. Các biến chứng khác như áp xe phổi, tràn dịch màng phổi hay t.ử von.g cũng có thể xảy ra nếu không được can thiệp kịp thời, nhất là ở những người có bệnh nền hoặc hệ miễn dịch yếu như người già, trẻ nhỏ và bệnh nhân mắc bệnh mạn tính.
Việc phát hiện và xử lý kịp thời các triệu chứng ban đầu rất quan trọng. Người bệnh cần lưu ý các dấu hiệu sau: sốt cao kéo dài không giảm khi dùng thuố.c hạ sốt; ho khan chuyển sang ho có đờm màu xanh hoặc vàng; khó thở, đau ngực, mệt mỏi nghiêm trọng; tr.ẻ e.m có biểu hiện quấy khóc, biếng ăn, tím tái.
Để giảm nguy cơ biến chứng, bác sĩ Hữu khuyến cáo người bệnh nên đến khám bác sĩ ngay khi các triệu chứng viêm đường hô hấp trên không cải thiện sau 3-5 ngày.
Người bệnh cũng nên tuân thủ chỉ định điều trị của bác sĩ và không tự ý sử dụng thuố.c kháng sinh. Bên cạnh đó, duy trì môi trường sống sạch sẽ, tránh khói bụi, đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ và giữ ấm cơ thể cũng là cách giúp tăng cường hệ miễn dịch. Vệ sinh mũi họng bằng nước muối sinh lý hàng ngày và tiêm vaccine phòng cúm cũng là các biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
Còn theo bác sỹ Nguyễn Thái Sơn, Trưởng Khoa Tai mũi họng, Bệnh viện Quân y 175 (TP.HCM), hiện số lượng bệnh nhân khám các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp trên đang tăng mạnh, đặc biệt là viêm mũi xoang và viêm họng.
Việc thay đổi đột ngột của thời tiết kết hợp với độ ẩm cao và sự phát tán mạnh của vi khuẩn, virus trong không khí chính là nguyên nhân khiến bệnh lý này bùng phát.
Theo các bác sỹ tại đây, mức độ phổ biến của bệnh lý này ngày càng cao, đặc biệt là khi môi trường sống ô nhiễm, bụi mịn trong không khí tăng cao. Thời tiết lạnh kết hợp với ô nhiễm không khí làm trầm trọng thêm tình trạng viêm mũi xoang.
Các bác sỹ cũng cảnh báo một sai lầm phổ biến là bệnh nhân thường tự ý mua thuố.c mà không đi khám, dẫn đến việc sử dụng thuố.c không đúng, kháng thuố.c và bệnh ngày càng nặng hơn. Việc tự điều trị không đúng cách có thể gây ra tác dụng phụ nguy hiểm và khiến bệnh ngày càng khó chữa.
Để phòng ngừa các bệnh lý về đường hô hấp trong mùa lạnh, các chuyên gia y tế khuyến cáo người dân nên giữ ấm cơ thể khi ra ngoài, đặc biệt là vùng cổ, ngực và tay chân.
Đồng thời, cần đeo khẩu trang khi ra ngoài để bảo vệ đường hô hấp khỏi bụi bẩn và ô nhiễm. Ngoài ra, duy trì thói quen vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, rửa mũi bằng nước muối sinh lý và nâng cao sức đề kháng qua chế độ ăn uống và tập luyện đều đặn. Nếu có các triệu chứng như ho, sốt, sổ mũi kéo dài, người dân cần đi khám kịp thời để tránh những biến chứng nguy hiểm.
COPD: "Sát thủ" gây t.ử von.g hàng đầu trên thế giới
COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính) là 1 trong 3 nguyên nhân gây t.ử von.g hàng đầu trên thế giới, với hơn 380 triệu người mắc trên toàn cầu.
Đây là số liệu được các chuyên gia chia sẻ trong Diễn đàn khoa học toàn cầu, diễn ra vào 2 ngày 13-14/12 tại Bangkok (Thái Lan).
Nhiều khó khăn khi tiếp cận điều trị
Sự kiện quy tụ các chuyên gia đến từ 17 quốc gia, cùng thảo luận về những thách thức trong điều trị các bệnh lý hô hấp, đặc biệt là hen, COPD và bệnh gây ra do virus hợp bào hô hấp (RSV).
Các chuyên gia thông tin với báo chí về bệnh COPD trước hội thảo (Ảnh: Hồng Hải).
Thông tin với báo chí trước sự kiện, PGS.TS Lê Khắc Bảo, Phó trưởng Khoa Hô hấp, Bệnh viện Nhân dân Gia Định cho biết, Việt Nam có khoảng 4 triệu người mắc COPD, kéo theo nhiều gánh nặng về y tế, chăm sóc sức khỏe.
Hiện nay, tại các khoa hô hấp ở các bệnh viện, bệnh nhân nhập viện đông nhất vẫn là người bệnh bị các đợt cấp của COPD, kéo theo chi phí điều trị rất tốn kém.
Theo chuyên gia, đến nay, nhận thức của cộng đồng và của chính người bệnh về căn bệnh COPD còn nhiều hạn chế.
"Một người bị huyết áp cao hoặc tiểu đường, đa phần mọi người hiểu là phải dùng thuố.c suốt đời, không bỏ thuố.c. Trong khi đó, bệnh nhân COPD nhập viện với đợt cấp khó thở, thậm chí nguy kịch tính mạng, nhưng sau khi được điều trị, nhiều người thấy bệnh "đỡ đỡ" là bỏ thuố.c luôn.
Việc chẩn đoán bệnh hô hấp còn nhiều hạn chế do sự nhầm lẫn khi đán.h giá triệu chứng như ho và khó thở. Mặc dù đo hô hấp ký là phương pháp chuẩn xác và chi phí thấp, nhiều trường hợp vẫn bỏ qua, thay vào đó chỉ là các xét nghiệm thông thường khác như chụp X-quang", PGS Bảo phân tích.
Ngày càng gia tăng nhiều nguy cơ khi phát hiện muộn
Đán.h giá về bệnh COPD, các chuyên gia đến từ Thái Lan, Indonesia cũng thừa nhận thực trạng nguy cơ bệnh COPD ngày càng gia tăng, do tác động của khói thuố.c, ô nhiễm không khí và bệnh nghề nghiệp - là nguyên nhân gây bệnh hàng đầu.
Thực trạng bệnh nhân nhập viện muộn cũng được các chuyên gia đề cập. "Dù cứu chữa được, nhưng sự xuất hiện các đợt cấp sẽ làm sụt giảm dần chức năng phổi theo thời gian và không thể hồi phục. Càng nhiều đợt cấp càng đẩy người bệnh đến kết cục t.ử von.g càng sớm", PGS Bảo cho biết.
PGS.TS Lê Khắc Bảo, Phó trưởng Khoa Hô hấp, Bệnh viện Nhân dân Gia Định (Ảnh: Hồng Hải).
Trong khi đó, việc phát hiện và can thiệp điều trị sớm sẽ giúp làm chậm diễn tiến nặng lên của bệnh, ngăn ngừa đợt cấp. Hiện tại, việc điều trị COPD nếu phát hiện sớm mang lại hiệu quả tốt, người bệnh cải thiện triệu chứng rất tốt.
Chuyên gia này cũng khuyến cáo, những người đã từng hút thuố.c l.á, đang hút thuố.c l.á; người từ 40 tuổ.i; người có ho khạc đờm, ho nhiều hơn, khó thở nhiều hơn khi gắng sức là đối tượng có nguy cơ cao mắc COPD, khi đi khám cần được đo chức năng hô hấp.
Phiên khai mạc Diễn đàn khoa học toàn cầu tại Bangkok, Thái Lan (Ảnh: Hồng Hải).
Tại hội thảo, Tiến sĩ Gur Levy, chuyên gia Y khoa ngành Hô hấp tại GSK, chia sẻ: "Trong nhiều thập kỷ qua, chúng tôi tiên phong nỗ lực nghiên cứu các giải pháp điều trị mới, nhằm thiết lập tiêu chuẩn cho các phương pháp điều trị thế hệ tiếp theo và phát triển thuố.c hô hấp trong tương lai, hướng tới đem lại ảnh hưởng tích cực cho hàng trăm triệu bệnh nhân hô hấp trên toàn cầu".
Hiện GSK phát triển các danh mục vaccine, các sản phẩm sinh học đặc hiệu/điều trị trúng đích, các loại thuố.c hít tiên tiến trong lĩnh vực hô hấp giúp cải thiện kết quả điều trị và nâng cao chất lượng cuộc sống của những người mắc bệnh hen, COPD và bệnh do RSV.
Ngoài ra, việc phòng ngừa bệnh cũng được các chuyên gia nhấn mạnh tại diễn đàn. Theo PGS Bảo khuyến cáo "Những người lớn tuổ.i, người có nguy cơ cao mắc COPD nên được bảo vệ trước các bệnh lý hô hấp như cúm, viêm phổi... bằng vaccine, để giảm nguy cơ nhiễ.m trùn.g hô hấp vốn làm tăng nguy cơ đợt cấp COPD".
"Việc ưu tiên công tác dự phòng sẽ giúp giảm thiểu gánh nặng bệnh tật lên hệ thống y tế và xây dựng cộng đồng toàn cầu khỏe mạnh hơn, đặc biệt trong bối cảnh xã hội đang già hóa", Tiến sĩ Arnas Berzanskis, Phó Chủ tịch & Trưởng Bộ phận Y khoa Khu vực - ngành vaccine tại GSK, chia sẻ.
Cách chữa ho khan khi trời lạnh Tình trạng ho khan có thể thuyên giảm khi áp dụng một số biện pháp điều trị tại nhà, nhưng cũng có một số trường hợp cần được thăm khám và điều trị bởi bác sĩ. Hỏi: Khi thời tiết lạnh, tôi thường gặp tình trạng ho khan kèm theo cổ họng bị khô, kích ứng. Xin bác sĩ cho biết có thể...