“Bí quyết” IR để doanh nghiệp nhỏ huy động vốn thành công

Khảo sát của OTC Markets (Hoa Kỳ) trong năm qua cho thấy một trong những nhiệm vụ quan hệ nhà đầu tư (IR) khó khăn nhất mà các doanh nghiệp nhỏ gặp phải trên thị trường vốn là huy động vốn thành công, xếp sau tăng thanh khoản cho cổ phiếu và tăng giá cổ phiếu. Điều này cũng đúng với các doanh nghiệp nhỏ trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

Trong bối cảnh môi trường kinh doanh ngày càng cạnh tranh, doanh nghiệp đứng trước áp lực phải đảm bảo nguồn vốn để phát triển, nhu cầu huy động vốn trên thị trường chứng khoán ngày càng tăng cao. Giữa hàng chục cuộc IPO và vô số thương vụ chào bán riêng lẻ, chúng ta cần phải làm gì để nổi bật giữa đám đông, đặc biệt là khi phải so kè với các doanh nghiệp lớn trên thị trường?

Dưới đây là một số điểm mà đội ngũ IR của doanh nghiệp nhỏ có thể tham khảo để tăng khả năng “tiếp thị” và huy động vốn thành công.

Điều phối nội bộ để cải thiện chất lượng “mặt hàng” từ bên trong

Doanh nghiệp không thể đạt được thành công chỉ qua một đêm, mà cần cả một quá trình nỗ lực.

Để chuẩn bị cho hoạt động huy động vốn thành công, đội ngũ làm công tác IR của doanh nghiệp cần tranh thủ sự ủng hộ của lãnh đạo cấp cao trong doanh nghiệp để tiến hành hoạt động rà soát đặc biệt, nhằm phát hiện ra những khu vực còn yếu so với các thông lệ tốt và đề xuất biện pháp cải thiện, tăng chất lượng “mặt hàng” trước khi chào bán trên thị trường.

Có nhiều khía cạnh quản trị nên được xem xét, ở đây tôi muốn nhấn mạnh đến yếu tố nhân sự quản lý cấp cao. Đây là yếu tố gần như quan trọng hàng đầu khi nhà đầu tư chuyên nghiệp đánh giá các doanh nghiệp nhỏ, bởi theo họ, doanh nghiệp nhỏ sẽ có cơ hội lớn mạnh sau một thời gian nếu có ban lãnh đạo chất lượng.

Nhắm đúng “khách hàng” mục tiêu

Một chiến lược đại chúng hóa được nhiều doanh nghiệp áp dụng là chào bán cho nhà đầu tư chiến lược (thường là các định chế như quỹ đầu tư, công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại…) để gia tăng uy tín trước khi IPO. Với các doanh nghiệp nhỏ, chiến lược này không hẳn phù hợp cho mọi thời điểm.

Thực tế cho thấy, trung bình phải từ 70 – 80% sở hữu tại các doanh nghiệp nhỏ là nhà đầu tư cá nhân tự đầu tư tiền của mình. Vậy thì hãy ưu tiên chiến lược tiếp cận “khách hàng” mục tiêu này: Nhà đầu tư nhỏ lẻ và các cá nhân, gia đình giàu có, một tầng lớp đang lên tại Việt Nam.

Hãy tiếp cận với các ngân hàng đầu tư dạng nhỏ hay các công ty tư vấn IR để hợp tác và có chiến lược chào bán thành công; vì nhiều khả năng, là một doanh nghiệp nhỏ, bạn sẽ không được chào đón tại các ngân hàng đầu tư lớn.

Xây dựng Chương trình IR hiệu quả

Sau khi xác định được “khách hàng” mục tiêu, doanh nghiệp bạn cần hoạch định được một chương trình IR hiệu quả. Yếu tố quan trọng hàng đầu là Ban lãnh đạo thể hiện một cách nhất quán và nỗ lực không mệt mỏi để đạt được các mục tiêu và lời hứa của mình.

Doanh nghiệp có thể bắt đầu với một chiến lược công bố thông tin xuyên suốt: Đảm bảo chất lượng thông tin và kịp thời, minh bạch trong thời gian dài để thể hiện cam kết. Lưu ý rằng, chiến lược này cần được duy trì ngay cả trong thời điểm bi quan của thị trường (hiện tại, doanh nghiệp có vẻ sốt sắng công bố thông tin khi thị trường lạc quan hơn là khi bi quan).

Câu chuyện đầu tư vào doanh nghiệp bạn là gì? Những hội thảo đầu tư nào lãnh đạo cấp cao cần tham dự? Thông điệp trong từng thời kỳ là gì?… Đây là những câu hỏi tiếp theo mà đội ngũ làm công tác IR cần chú trọng để hiện thực hóa chiến lược IR của doanh nghiệp.

Xây dựng mối quan hệ bền chặt với đội ngũ chuyên gia phân tích

Một công cụ vô cùng quan trọng để tiếp cận nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư cá nhân là báo cáo phân tích, vì thị trường ngày càng rộng lớn và nhà đầu tư cá nhân thường dựa vào các nguồn phân tích có sẵn để đưa ra quyết định đầu tư.

Hãy xây dựng quan hệ bền chặt với các công ty chứng khoán và chuyên viên phân tích đang phân tích ngành của doanh nghiệp bạn, để cung cấp thông tin và tăng hàm lượng kiến thức ngành cho họ. Doanh nghiệp cần báo cáo phân tích, nhưng các chuyên viên phân tích cũng cần doanh nghiệp bạn để làm giàu kinh nghiệm, đặc biệt là những kiến thức chuyên sâu trong ngành.

Hãy nghiên cứu về những nhu cầu, yếu tố quyết định trong báo cáo phân tích và họ sẽ rất sẵn lòng gặp và trao đổi về doanh nghiệp bạn và ngành.

Tận dụng lợi thế của mạng xã hội

Hiện nay, rất nhiều công ty chứng khoán đã thực hiện tư vấn cho nhà đầu tư cá nhân thông qua các chiến dịch trên mạng xã hội. Là cách tiếp cận hiệu quả nhóm “khách hàng” mục tiêu của doanh nghiệp nhỏ, không có lý do gì để doanh nghiệp bạn không sử dụng kênh tiếp thị quan trọng và dễ làm này.

Khi thực hiện IR qua mạng xã hội với ngân sách hạn chế, doanh nghiệp nhỏ cần lưu ý những điểm sau:

- Tập trung: Dồn sức vào các kênh và các nhóm trọng tâm để tránh phân tán nguồn lực.

- Kết hợp với website của doanh nghiệp. Mục đích là để tăng độ tin cậy của thông điệp, thông tin.

- Đảm bảo sự nhất quán với các kênh thông tin chính thống từ doanh nghiệp.

Thiết nghĩ, cũng cần nhắc lại, doanh nghiệp nhỏ không thể trở thành doanh nghiệp lớn mạnh trong một sớm một chiều. Thay vì nóng vội, các doanh nghiệp nhỏ cần kiên trì và bền bỉ xây dựng thương hiệu trên thị trường chứng khoán. Và một cách tiếp cận với nhà đầu tư phù hợp hoàn toàn có thể giúp doanh nghiệp nhỏ huy động thành công nguồn lực từ thị trường.

Theo Đinh Như Đức Thiện, Giám đốc – Investar Research & Advisory
Đặc san Toàn cảnh doanh nghiệp niêm yết 2018