Bento – không chỉ là cơm hộp

Người Nhật luôn tinh tế trong ẩm thực, họ đã đưa cả thế giới đầy màu sắc vào hộp cơm nhỏ đầy hấp dẫn.

Lịch sử ra đời

Xuất hiện từ thời Kamakura từ năm 1185, khi nghệ thuật chiên gạo hoshi-ii phát triển thì cơm gạo thường được đựng trong chiếc túi nhỏ cho đến năm 1568, những hộp sơn mài bằng gỗ đựng cơm được sản xuất. Thế là Bento ra đời và trở nên phổ biến, nhất là trong lễ hội Hanami (lễ hội ngắm hoa anh đào). Sau này, những hộp cơm bằng gỗ đắt tiền, những hộp kim loại được thay thế bằng những hộp Bento nhựa với đủ màu sắc và hình dạng.

Cho đến nay, cơm hộp Bento ngày càng được phát triển và tại các nhà ga, bến xe buýt, các trường học và công sở, các chuyến đi picnic du lịch hay thậm chí là trong các bữa tiệc chúng ta đều có thể thấy hộp cơm Bento.

Thành phần của Bento

Có rất nhiều loại Bento với những mục đích sử dụng khác nhau. Kouraku được dùng trong các buổi dã ngoại picnic, Kamameshi và Ekiben được bán tại các nhà ga… cũng vì thế mà nguyên liệu các loại Bento không giống nhau.

Theo truyền thống, thành phần chủ yếu của một Bento, bao gồm cả “thức ăn trên rừng và dưới biển”, tức là gồm: gạo, cá và thịt, rau xào hoặc nấu và món tráng miệng (có thể là hoa quả) được sắp xếp theo tỉ lệ 4:3:2:1 (4 phần cơm, 3 phần thịt cá, 2 phần rau và 1 phần tráng miệng). Một nguyên liệu được yêu thích khác của Bento là một quả mơ Nhật Bản hay umeboshi được đặt ở giữa đĩa cơm để làm tăng mùi vị của cơm.

Mỗi hộp cơm Bento đều đảm bảo cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho người thưởng thức nó. Cái hay của đồ ăn Nhật là dù được hâm nóng hay để nguội thì chất lượng không khác nhau là bao.

Sáng tạo Bento

Hộp đựng cơm có những hình dáng khác nhau, thường là hình chữ nhật, bầu dục hoặc tròn. Ngày nay các hộp Bento còn được làm theo hình các nhân vật hoạt hình, hình hoa lá nhiều ngăn rất đẹp và tiện dụng.

Sự sáng tạo phong phú là nét đặc trưng của nghệ thuật ẩm thực Nhật Bản trong mỗi hộp cơm Bento. Bento thường được chuẩn bị rất tỉ mỉ và công phu; thông thường, thức ăn sẽ được sắp xếp theo hình dạng rất cầu kỳ, màu sắc hài hoà, đặc trưng cho từng mùa khiến cho mỗi lần mở nắp cơm hộp ra là một lần ngạc nhiên, thích thú.

Cơm được làm thành những “viên” gọn gàng, ngon mắt, còn thức ăn thì rất phong phú, nhiều. Những món ăn phụ phổ biến nhất là một số loại trứng chín như tamagoyaki (trứng tráng được cắt theo hình dài hoặc hình vuông, thường được thêm muối và đường), trứng rán, hay trứng luộc với nhiều thành phần khác nhau. Người ta tạo hình cho xúc xích giống như con bạch tuộc, hoặc các loài động vật khác thật sống động dùng làm món ăn phụ, giúp bữa ăn trở nên thú vị hơn.

Một loại Bento phổ biến khác bao gồm cá nướng, thịt rán, bánh cá và rất nhiều loại rau. Những loại rau này thường được xé tơi ra, luộc, hoặc hấp hơn là rau tươi sống. Món tráng miệng là một quả táo, hoặc quýt. Tất cả đều được tạo hình hấp dẫn đến bất ngờ.

Trình bày đẹp và chất lượng cao. Đó là hai đặc điểm có thể kết luận ngay về hộp cơm Bento.

Văn hóa Bento

Đây được xem là một loại hình văn hóa độc tôn của Nhật Bản, được dùng cả trong các lễ hội trà đạo với ý nghĩa đặc biệt trang trọng.

Món cơm hộp Bento khi được người vợ chuẩn bị với tất cả tấm lòng, sẽ gửi gắm tình yêu, sự lãng mạn và những cảm giác hạnh phúc nơi người chồng, còn được gọi là “aisai bento” – món cơm do “vợ yêu” nấu. Có như vậy, dù là đi đến đâu người đàn ông cũng luôn nhớ về hơi ấm của những hộp cơm gia đình.

Bento là một trong những loại đồ ăn phổ biến ở Nhật Bản vì trẻ em nào cũng phải mang đến trường để ăn trưa. Việc chuẩn bị Bento khá cầu kỳ và nếu bạn chuẩn bị càng đẹp và ngon mắt thì con bạn càng tự hào.

Cũng có những cửa hàng bán Bento tại chỗ, chuyên giao Bento đến tận nơi, cho nhân viên văn phòng, nhưng Bento phổ biến hơn tại các ga tàu điện hay xe bus, dành cho những người đi tàu xe.

Với người Nhật, một hộp cơm văn phòng hay bữa trưa “cặp lồng” ở trường học cũng được chuẩn bị kỹ càng, trau chuốt như một tác phẩm nghệ thuật vậy. Không chỉ ngon miệng mà còn rất đẹp mắt và bạn sẽ thấy cuộc sống thú vị hơn.

Những lúc đi chơi xa, cắm trại hoặc đi làm thì cơm hộp mang theo rất cần thiết vì hợp khẩu vị, vệ sinh và tiết kiệm. Ngày nay, cơm hộp ko chỉ đơn giản là hộp cơm với đồ ăn mà đã trở thành một nghệ thuật mà ai cũng có thể làm chỉ phụ thuộc vào sự sáng tạo phong phú của bạn trong việc tạo hình thức ăn.