Bệnh tiểu đường, tiền tiểu đường có thể khiến não lão hóa nhanh hơn
Theo một nghiên cứu mới những người bị tiền tiểu đường và tiểu đường loại 2 có thể đẩy nhanh tốc độ não lão hóa nhanh hơn.
Nghiên cứu mới này được công bố trên Diabetes Care vào ngày 28 tháng 8 do Trung tâm nghiên cứu lão hóa Karolinska Institutet ở Thụy Điển. Họ phát hiện ra rằng những người mắc tiền tiểu đường và tiểu đường loại 2 có nhiều khả năng có tuổi não cao hơn tuổi theo niên đại của họ.
Theo một nghiên cứu mới những người bị tiền tiểu đường và tiểu đường loại 2 có thể đẩy nhanh tốc độ não lão hóa nhanh hơn. Ảnh: KOSAMTU/GETTY IMAGES.
Quá trình não lão hóa diễn ra nhanh hơn có liên quan đến nguy cơ mắc các rối loạn thoái hóa thần kinh như chứng mất trí và tử vong cao hơn. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng phát hiện việc lựa chọn lối sống lành mạnh, chẳng hạn như không hút thuốc, có thể làm giảm mối liên hệ này.
Sau đây là mối liên hệ giữa bệnh tiểu đường và sức khỏe não bộ, cũng như những điều bạn có thể làm để não bộ luôn khỏe mạnh khi lão hóa.
Sử dụng trí tuệ nhân tạo để ước tính tuổi não
Đối với nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã xem xét các bản chụp cộng hưởng từ não (MRI) của hơn 31.000 người tham gia UK Biobank. Những người tham gia này ở độ tuổi từ 40 đến 70 và không mắc chứng mất trí.
Tất cả những người tham gia đều được chụp não MRI tới hai lần trong suốt 11 năm theo dõi. Sau đó, các nhà nghiên cứu sử dụng mô hình máy học để giúp họ ước tính tuổi não của mỗi người liên quan đến tuổi theo niên đại của họ. Học máy là một nhánh của trí tuệ nhân tạo sử dụng thuật toán để trích xuất các mẫu từ tập dữ liệu.
Sau đó, các nhà nghiên cứu xem xét tiền sử bệnh án và việc sử dụng thuốc của người tham gia để xác định xem họ có mắc tiền tiểu đường hay tiểu đường loại 2 hay không.
Video đang HOT
Nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng tiền tiểu đường và tiểu đường có liên quan đến não bộ già hơn 0,5 và 2,3 tuổi so với tuổi thực của một người. Về cơ bản, những người mắc các tình trạng này có bộ não lão hóa nhanh hơn so với độ tuổi của họ.
Sức khỏe não bộ và bệnh tiểu đường có liên quan như thế nào?
Một nghiên cứu năm 2021 phát hiện ra rằng việc được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường loại 2 khi còn trẻ có liên quan đến nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ cao hơn.
Một nghiên cứu khác phát hiện ra rằng một người mắc bệnh tiểu đường loại 2 càng lâu thì khả năng gặp phải những thay đổi về cấu trúc não càng cao.
Đặc biệt, người bị tiền tiểu đường và tiểu đường có tác động trực tiếp đến quá trình não lão hóa và nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ.
Theo các nhà nghiên cứu giải thích rằng tình trạng tăng đường huyết có thể thúc đẩy stress oxy hóa, viêm toàn thân, tích tụ các hợp chất có khả năng gây hại và các vấn đề về mạch máu có thể dẫn đến bệnh tim mạch.
Những chất này có thể phá vỡ hàng rào máu não, khiến não tiếp xúc với các chất có khả năng gây độc. Theo thời gian, điều này có thể dẫn đến teo não, các vấn đề về truyền tín hiệu trong não và nhiều vấn đề khác.
Ngoài ra, các nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng tình trạng kháng insulin có thể làm giảm lượng glucose cung cấp cho não, gián tiếp dẫn đến giảm chất trắng trong não và sản xuất các protein liên quan đến bệnh Alzheimer.
Thay đổi lối sống có thể giúp chống giảm não lão hóa nhanh hơn
Nghiên cứu mới phát hiện ra rằng những người mắc bệnh tiểu đường có “lối sống lành mạnh tối ưu” – không hút thuốc, không uống rượu hoặc uống rượu ở mức nhẹ đến vừa phải và hoạt động thể chất nhiều – có khoảng cách nhỏ hơn giữa tuổi não và tuổi thực của họ.
Ngoài việc duy trì lối sống năng động, tránh hút thuốc và giảm lượng rượu tiêu thụ, còn có những điều khác mà những người mắc tiền tiểu đường hoặc tiểu đường có thể làm để giảm nguy cơ não lão hóa nhanh.
Đơn cử như áp dụng chế độ ăn theo phong cách Địa Trung Hải. Tham gia các nhiệm vụ hoặc kỹ năng mới. Tham dự các sự kiện xã hội và dành thời gian cho bạn bè, gia đình.
Giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường nếu bạn tránh được 3 thói quen ăn uống này
Để giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2, hãy tham khảo những thực phẩm thay thế đơn giản và mẹo ăn uống để có lượng đường trong máu khỏe mạnh.
Những gì bạn ăn ảnh hưởng đến mọi thứ, từ tâm trạng đến năng lượng và giấc ngủ của bạn. Nếu chế độ ăn uống của bạn thiếu các chất dinh dưỡng mà cơ thể cần để phát triển, nó có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe mãn tính bao gồm bệnh tim, béo phì, tiểu đường loại 2...
Chế độ ăn kém làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2
Một phân tích tổng hợp mới được công bố trên tạp chí Nature Medicine, phát hiện ra rằng chế độ ăn uống mất cân bằng (mà các tác giả thường gọi là "chế độ ăn kém") đã góp phần gây ra hơn 14,1 triệu ca mắc bệnh tiểu đường loại 2 trên toàn thế giới vào năm 2018.
Nghiên cứu này đã sử dụng Cơ sở dữ liệu chế độ ăn uống toàn cầu (GDD) của Liên hợp quốc để đánh giá thói quen ăn uống ở 184 quốc gia, với dữ liệu từ năm 1990 đến năm 2018 nhằm giúp làm sáng tỏ các chi tiết cụ thể.
Trong số 11 yếu tố được kiểm tra, có ba yếu tố đóng vai trò lớn nhất trong việc làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2: không nạp đủ ngũ cốc nguyên hạt, ăn quá nhiều gạo và lúa mì tinh chế, và tiêu thụ quá nhiều thịt chế biến.
Chế độ ăn uống không lành mạnh có thể dẫn đến nguy cơ dễ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Ảnh: Pexels
Có một số lý do tại sao những loại thực phẩm này có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cao hơn, và lượng đường trong máu cao mãn tính. Ngũ cốc nguyên hạt chứa nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất giúp làm chậm quá trình hấp thụ thức ăn, duy trì lượng đường trong máu và mức năng lượng ổn định trong thời gian dài.
Các loại ngũ cốc tinh chế như gạo và lúa mì thường có trong các loại thực phẩm chế biến và thiếu nhiều chất xơ, do đó chúng bị đốt cháy nhanh hơn và có thể dẫn đến lượng đường trong máu tăng đột biến. Khi cơ thể thường xuyên gặp phải tình trạng lượng đường trong máu tăng đột biến, nó có thể dẫn đến tình trạng kháng insulin và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.
Nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng thịt chế biến thường có nhiều chất béo bão hòa, cholesterol và natri, tất cả đều có thể góp phần gây ra nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.
Tin tốt là nếu chúng ta thay đổi chế độ ăn uống, nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 sẽ giảm xuống.
Sử dụng các thực phẩm lành mạnh
Đầu tiên, để bổ sung thêm ngũ cốc nguyên hạt vào bữa ăn, bạn hãy thử chọn bánh mì nguyên cám thay vì bánh mì trắng hoặc mì ống nguyên cám thay vì mì ống thông thường.
Sử dụng nhiều ngũ cốc nguyên hạt có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Ảnh: Pexels
Ngoài ra, hãy cố gắng giảm lượng ngũ cốc tinh chế bằng cách thay thế bằng các loại thực phẩm có nhiều chất xơ hơn như gạo lứt, hạt diêm mạch, gạo súp lơ, lúa mạch hoặc yến mạch. Điều này không có nghĩa là chúng ta từ bỏ hoàn toàn các loại thực phẩm như gạo trắng hoặc các loại ngũ cốc tinh chế, nhưng hãy lưu ý thêm một nguồn chất xơ khác vào bữa ăn của bạn.
Cuối cùng, bạn có thể thay thế thịt đỏ chế biến bằng các lựa chọn protein tiện lợi. Các loại thực phẩm như đậu đóng hộp, cá (tươi, đông lạnh hoặc đóng hộp), trứng, pho mát, đậu Hà Lan và đậu lăng đều giàu protein, chế biến nhanh và chứa nhiều dinh dưỡng.
Khi nói đến các tình trạng sức khỏe mãn tính, có một số yếu tố nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn như tuổi tác, di truyền và môi trường.
Tuy nhiên, thói quen lối sống của bạn, bao gồm cả chế độ ăn uống có thể thay đổi được và giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường.
Bất ngờ công dụng loại rau giàu dinh dưỡng nhất thế giới Cải xoong đứng đầu bảng xếp hạng các loại rau và trái cây giàu dinh dưỡng nhất thế giới. Theo đông y, loại rau này có tác dụng phòng các bệnh tim mạch, ung thư, tiểu đường... Mới đây, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ công bố danh sách 41 loại rau và trái cây giàu dinh dưỡng nhất...